مزایده و انواع آن
مزایده و انواع آن
مزایده چیست؟ مزایده چه کارکردی در قانون دارد؟ مهمترین شرایط مزایده چیست؟ مزایده از چه انواعی ساخته شده است؟ مهمترین کارکرد مزایده چیست؟ قانون چه نظری در خصوص مزایده دارد؟ کدام بخش از قانون به مزایده می پردازد؟ مهمترین شرایط مزایده چیست؟ مزایده چه نتایجی در جامعه دارد؟ چرا در جامعه از مزایده استفاده می شود؟
مزایده یکی از مهمترین اتفاقاتی است که در جامعه رخ می دهد. مزایده یک نوع ابزار اقتصادی در جامعه محسوب می شود. در واقع به واسطه این ابزار مهم اقتصادی خرید و فروش در جوامع راحت تر انجام می شود. اما مسئله ای که وجود دارد این است که ما می خواهیم مزایده را از دید قانونی و حقوقی مورد بررسی قرار دهیم.
اولین نکته ای که در خصوص مزایده وجود دارد و به ما کمک می کند که بهتر بتوانیم این مسئله را از دید قانونی درک کنیم، شناخت انواع آن است. در واقع از دید قانون مزایده به چهار نوع اختیاری، اجباری، عمومی و خصوصی ( محدود ) تقسیم می شود. هر کدام از این ها شرایط قانونی خاصی دارد. همچنین تعیین نوع مزایده پیش از اجرای آن از الزامات قانونی محسوب می شود.
اگر شرکت یا شخصیت حقوقی به صورت اختیاری اقدام به مزایده کند آن را مزایده اختیاری می گویند، اما اگر این مزایده بر اساس دستور دادگاه و قانون صورت گرفته باشد به آن مزایده اجباری گفته می شود. یکی از کارکردهای وکیل حقوقی در خصوص این نوع مزایده هاست. نوع دیگر از مزایده که به انواع عمومی شهرت دارد به گفته وکیل پایه یک دادگستری شرط خاصی ندارد و همه افراد جامعه می توانند در آن شرکت داشته باشد. اما مزایده محدود یا خصوصی تنها برای قشر خاص با شرایط قانونی خاص اجرا می شود. این ها همه مواردی است که یک وکیل ابطال مزایده به خوبی نسبت به آن آگاه است.
اگر بخواهی کمی ساده تر بیان کنیم مزایده از نظر اجرا به دو نوع اختیاری و اجباری و از نظر امکان حضور به دو نوع عمومی و خصوصی تقسیم بندی می شوند. این ها مهمترین مواردی است که در خصوص مزایده باید به آن توجه داشته باشیم. حال در ادامه می خواهیم به صورت دقیق تر با موارد قانونی مزایده آشنا شویم و بدانیم که این مفهوم اقتصادی از نظر قانونی چه ویژگی های خاص و مهمی دارد.
مزایده و قانون اجرای احکام مدنی
مزایده در قانون اجرای احکام مدنی نیز دارای مفاد حقوقی مختلفی است. بعد از تنظیم صورت مال منقول و ارزیابی آن در صورتی که نسبت به محل و موعد فروش بین محکومله و محکومعلیه تراضی شدهباشد به همان ترتیب رفتار میشود و هرگاه بین طرفین تراضی نشده باشد دادورز ( مامور اجرا) مطابق مواد بعد اقدام میکند. فروش اموال از طریق مزایده به عمل میآید.
اگر از طرف دولت یا شهرداری محلی برای فروش اموال منقول معین شده باشد فروش در آن محل به عمل میآید و اگر محلهایی کهمعین شده است متعدد باشد فروش در محل به عمل میآید که برای منافع محکومعلیه ترجیح داده باشد و تشخیص این امر با مدیر اجرا است. هرگاه ازطرف دولت یا شهرداری محلی برای فروش معین نشده باشد محل فروش را مدیر اجراء معین میکند.
در مواردی که حمل اموال منقول به محل دیگری مخارج زیاد داشته باشد اشیاء توقیف شده در محلی که حفظ میشده به فروش میرسد. موعد فروش را مدیر اجرا نظر به کمیت و کیفیت اموال توقیف شده معین و آگهی مینماید. آگهی فروش باید در یکی از روزنامههای محلی یک نوبت منتشر شود. موعد فروش باید طوری معین شود که فاصله بین انتشار آگهی و روز فروش بیش از یک ماه و کمتر از ده روز نباشد.
در نقاطی که روزنامه نباشد همچنین در مورد اموالی که قیمت آنها بیش از دویست هزار ریال نباشد آگهی به جای انتشار روزنامه به تعدادکافی در معابر الصاق و تاریخ الصاق در صورتمجلس قید میشود. محکومله یا محکومعلیه میتوانند علاوه بر آگهی که به توسط قسمت اجرا به عمل میآید آگهی دیگری به خرج خود منتشر نماید. در آگهی فروش مال منقول نکات ذیل تصریح میشود:
نوع و مشخصات اموال توقیف شده.
روز و ساعت و محل فروش.
قیمتی که مزایده از آن شروع میشود.
مزایده و نکات قانونی آگهی ان
آگهی مزایده حداقل دو نوبت در روزنامههای کثیرالانتشار کشور و در صورت لزوم یک تا 3 نوبت در روزنامههای کثیرالانتشار محلی منتشر میگردد. مؤسسه درصورتی که لازم تشخیص دهد میتواند علاوه بر آگهی مزایده با استفاده از سایر امکانات از قبیل نشر آگهی در محلهای مناسب یا پخش آگهی از طریق دیگر رسانههای ارتباط جمعی یا ارسال آگهی برای اشخاص ذیربط (فروشندگان و خریداران کالا یا خدمات) از متقاضیان دعوت به عمل آورد.
در مواردی که مطابق مقررات عمومی کشور موضوع معامله ایجاب نماید که آگهی مزایده در سطح بینالمللی بعمل آید یک نسخه از آگهی از طریق وزارت امور خارجه به سفارتخانههای کشورهای ذیربط در تهران یا سفارتخانههای جمهوری اسلامی ایران در خارج از کشور فرستاده میشود. انتخاب روزنامه به عهده رئیس مؤسسه است.
در آگهی نکات زیر باید رعایت شود :
مدت و نحوه تحویل کالا یا خدمات و ترتیب عمل و میزان خسارت در مواردی که طرف معامله در تحویل کالا یا انجام کار کلاً یا بعضاً تاخیر نماید. تصریح بر اینکه بهای پیشنهادی باید به مبلغ مشخص یا بر اساس درصد کسر یا اضافه نسبت به واحد بهای اعلام شده تعیین و در پاکت لاک و مهر شده تسلیم گردد. مدت قبول پیشنهادات کتبی که حداقل ده روز پس از انتشار آخرین آگهی در روزنامه کثیرالانتشار خواهد بود.
محل و نحوه تسلیم پیشنهاد، میزان و نوع سپرده شرکت در مناقصه (مزایده) و چگونگی واریز یا تحویل آن به مؤسسه، میزان تضمین حسن انجام کار یا معامله و نحوه دریافت و استرداد آن، حداکثر مدتی که برای بررسی پیشنهادها و تشخیص واجد یا واجدین شرایط برنده مزایده لازم است، روز و ساعت و محل قرائت پیشنهادهای رسیده و مجاز بودن حضور پیشنهاد دهندگان یا نمایندگان رسمی اعضاء کمیسیون مزایده، میزان پیشپرداخت و ترتیب واریز در صورتی که پرداخت آن به تشخیص مؤسسه به برنده مزایده لازم باشد، محل توزیع یا فروش نقشهها و برگ شرایط و مشخصات موضوع مناقصه (مزایده) در صورت لزوم.