مجازات سرقت مسلحانه
در این مقاله قصد داریم به جرم سرقت و به طور خاص سرقت مسلحانه بپردازیم. سرقت یکی از مواردی است که در قانون درباره آن بحث های زیادی شده و مجازات های گوناگونی بسته به نوع سرقت، برای سارق یا سارقان در نظر گرفته شده است. در ادامه بیشتر درباره سرقت توضیح می دهیم.
تعریف سرقت در قانون
سرقت مسلحانه یکی از زیر مجموعه های سرقت می باشد. سرقت به طور کلی در قانون، تعریف مشخصی دارد. همچنین برای سرقت و انواع آن، شرایط مختلفی در نظر گرفته شده است. در صورتی که عمل مرتکب شده توسط متهم با این شرایط تطبیق داشته باشد، او به عنوان سارق شناخته می شود. جرم سرقت در قانون، یکی از جرم هایی است که علیه مال یا اموال می باشد.
مجازات-سرقت-مسلحانه-4
شرایط سرقت
برای این که بتوان جرم را سرقت نامید؛ شرایطی وجود دارد. در غیر این صورت نمی توان به آن عمل سرقت گفت. این موارد در مورد تمامی انواع سرقت از جمله سرقت مسلحانه، صدقه می کند. اولین شرط سرقت، ربایش مال می باشد. در این نکته باید دقت شود ربودن، با کلاهبرداری یا خیانت در امانت متفاوت است. این دو عمل جرم های دیگری می باشند و در قانون تعریف خود را دارند. یکی دیگر از شرط هایی که سرقت دارد این است که آن چیز یا چیز هایی که ربوده می شود؛ مال باشد. منظور از مالی چیز هایی هستند که دارای ارزش اقتصادی هستند. شرط دیگر سرقت نیز این است که مال، باید حتما برای فرد دیگری باشد. به عنوان مثال فرض کنید فردی مالی را برای امانت به دست دیگری سپرده باشد؛ اما آن فرد از پس دادن مالی که پیش او امانت بوده امتناع کند. در چنین حالتی اگر صاحب آن اموال اقدام به برداشتن اموال خود کند؛ کارش سرقت محسوب نمی شود.
انواع سرقت
سرقت یکی از جرم هایی است که دارای انواع گوناگونی می باشد. در قانون برای هر یک از انواع سرقت تعریف ها و مجازات های مختلفی آمده است. سرقت به صورت کلی به دو نوع حدی و تعزیری تقسیم بندی می شود. سرقت مسلحانه در واقع زیر مجموعه سرقت های تعزیری می باشد. یکی از عمده ترین تفاوت هایی که سرقت حدی با سرقت تعزیری دارد، تفاوت در مجازات آن ها است. در سرقت های حدی، شارع برای سرقت، مجازات مشخصی تعریف کرده است. در نتیجه قاضی پرونده های سرقت حدی، نمی تواند در مورد سرقت های حدی، مجازات بیشتر یا کم تری را تعیین و مشخص کند. بلکه فقط باید طبق قانونی که وجود دارد حکم خود را صادر کند. نکته ای که در خصوص سرقت های حدی وجود دارد این است که در حد، هم کیفیت مجازات و هم کمیت مجازات از پیش مشخص شده است. اما سرقت های تعزیری متفاوت هستند. در این سرقت ها قاضی امکان اعمال نظر بیشتری دارد و می تواند در تعیین میزان مجازات تاثیر داشته باشد. سرقت های حدی، در قانون دارای شرایطی هستند. اگر تمامی این شرایط در سرقتی باشد؛ می توان به آن سرقت، سرقت حدی گفت. اما سرقت های تعزیری که سرقت مسلحانه نیز یکی از انواع آن ها هستند؛ به سرقت هایی گفته می شوند که بعضی از شرط های سرقت های حدی را، نداشته باشند. در ادامه درباره شرایط سرقت حدی بیشتر توضیح می دهیم.
مجازات سرقت مسلحانه (3)
شرط های سرقت حدی
بررسی شرط های سرقت حدی، می تواند کمک کند تا در صورت وقوع جرم سرقت، متوجه بشویم که سرقت از نوع حدی بوده یا تعزیری می باشد. اولین شرط سرقت حدی این است که مال ربوده شده از نظر شرع اسلام، مال باشد. با آوردن مثالی می توان به راحتی معنی شرط اول را فهمید. به عنوان مثال مواد مخدر، شاید در روابط عرفی دارای ارزش اقتصادی باشد اما از نظر شرعی مال محسوب نمی شود. در نتیجه اگر یک گروه خلاف کار از گروه دیگر، مواد مخدر بدزد از نظر قانونی نمی توان هرگز این مسئله را پیگیری کرد. زیرا این عمل سرقت محسوب نمی شود. شرط دوم برای این که سرقتی حدی باشد، در حرز بودن مال است. منظور از حرز مکانی است که بنا بر عرف، اموال از در آن از دستبرد در امان هستند. به عنوان مثال گاو صندوق یا صندوق امانت بانک، حرز محسوب می شوند. شرط سه و چهار این است که هتک حرز صورت گرفته و سارق یا سارقان مال را از حرز خارج کنند. شرط پنجم مخفیانه بودن هتک حرز و خروج مال از حرز است. منظور از مخفیانه بودن، شبانه مرتکب این جرم شدن نیست. شرط ششم این است که سارق پدر یا جد پدری نباشد. اما نکته قابل توجه این است که عکس این موضوع صادق نیست. یعنی اگر فرزند از پدر یا جد پدری خود دزدی کرده باشد و سایر شرایط را نیز داشته باشد؛ سرقت او حدی محسوب می شود.
سایر شروط سرقت حدی
شرط هفتم این است که ارزش اموال یا مال دزدیده شده در زمان سرقت معادل چهار و نیم نخود طلای مسکوک باشد. شرط هشتم سرقت حدی این است که، اموال ربوده شده جز اموال دولتی، عام یا وقف عام نباشد. شرط نهم این است که سرقت در زمان قحطی اتفاق نیفتاده باشد. شکایت صاحب یا مالک مال به مرجع قضایی شرط دهم سرقت های حدی می باشد. همچنین شرط یازدهم این است که صاحب مال قبل از اثبات جرم توسط مراجع قضایی، سارق را نبخشد. شرط دوازدهم این است که قبل از اثبات جرم سارق مال دزدیده شده را تحت ید مالک قرار ندهد. تحت ید مالک قرار دادن با برگرداندن مال سرقت شده به حرز، متفاوت است. شرط سیزدهم این است که مال سرقت شده قبل از اثبات جرم توسط مراجع قضایی، به مالکیت سارق در نیاید. شرط چهاردهم این است که مال سرقت شده از پیش سرقت نشده باشد. یعنی اگر دزدی از دزد دیگر، مالی را سرقت کند؛ سرقت آن حدی نیست.
سرقت های تعزیری
سرقت های تعزیری سرقت هایی هستند که یکی یا چند مورد از شرط های سرقت های حدی را نداشته باشند. سرقت مسلحانه معمولا زیر مجموعه این سرقت ها قرار می گیرد. سرقت های تعزیری، خود دارای دو نوع متفاوت می باشد. سرقت تعزیری ساده و سرقت تعزیری مشدد از انواع سرقت تعزیری هستند. سرقت تعزیری ساده می تواند مجازاتی بین سه ماه و یک روز حبس تا دو سال حبس و همچنین 74 ضربه شلاق داشته باشد. نکته ای که در این بخش قابل توجه است این است که هر چند سرقت های تعزیری برخلاف سرقت های حدی، مجازات مشخصی ندارند. اما این سرقت ها نیز در قانون دارای محدوده خاصی برای مجازات هستند و قاضی در این محدوده خاص می تواند اعمال نظر بکند.
انواع سرقت های مشدد یا سرقت های خاص تعزیری
سرقت های خاص یا همان سرقت مشدد تعزیری، سرقت های خاصی هستند که در بعضی از آن ها، سلاح نیز به کار گرفته می شود. سرقت های مشدد خود انواع مختلفی دارند. سرقت مقرون به آزار یا تهدید، سرقت مقرون به 5 شرط مشدد، سرقت مسلحانه گروهی در شب، سرقت مسلحانه از منزل، سرقت از بانک و صرافی ها، سرقت از مناطق حادثه زده، سرقت آثار فرهنگی و سرقت آب، برق، گاز، تلفن از جمله انواع سرقت های مشدد می باشد.
مجازات سرقت مسلحانه (1)
آیا سرقت مقرون به آزار از نوع سرقت های مسلحانه می باشد؟
سرقت مقرون به آزار یکی از انواع سرقت های مشدد می باشد. در این نوع سرقت، ابزار آزار و شدت آزار شرط نیست. بلکه می توان گفت هر نوع آزاری حتی اگر بدون سلاح نیز باشد در حین سرقت، نه قبل یا بعد از آن سبب می شود جرم، سرقت مقرون به آزار باشد. در ادامه درباره انواع سرقت هایی که می توان آن ها را جز سرقت های مسلحانه محسوب کرد و همچنین میزان مجازات آن ها توضیح می دهیم.
سرقت مسلحانه گروهی در شب
یکی از نکته های جالب در مورد سرقت این است که زمان سرقت می تواند در نوع جرم و همچنین مجازات آن موثر باشد. سرقت مسلحانه در شب یکی از انواع سرقت های تعزیری بوده و جز سرقت های مسلحانه نیز می باشد. منظور از گروه که در عنوان این سرقت به آن اشاره شده، وجود دو نفر یا بیشتر می باشد. یعنی اگر یک نفر به تنهایی به صورت مسلحانه اقدام به سرقت کرده باشد مجازاتش متفاوت خواهد بود. در این سرقت، مخفی بودن یا ظاهر بودن سلاح تاثیری نداشته و در دو حالت سرقت، به عنوان سرقت مسلحانه شناخته می شود. این نوع سرقت، مجازاتی بین 5 تا 15 سال حبس دارد که قاضی، میزان حبس را مشخص می کند. همچنین قاضی می تواند تا 74 ضربه شلاق نیز برای مجرم یا مجرمین در نظر بگیرد.
سرقت مشدد مقرون به 5 شرط
یکی دیگر از انواع سرقت مسلحانه، سرقت مشدد مقرون به 5 شرط می باشد. از آن جایی که یکی از شرط های این نوع سرقت، حمل سلاح ظاهر یا مخفی، توسط یک یا چند نفر سارقان است؛ این سرقت زیر مجموعه سرقت های مسلحانه است. اما به غیر از حمل سلاح، این سرقت چهار شرط دیگر نیز دارد. یکی از شروط این است که سرقت در شب واقع شود. تعداد سارقین باید حداقل دو نفر یا بیشتر از دو نفر باشد. یکی دیگر از شروط تهدید یا آزار سارقان در هنگام سرقت است. همچنین بالا رفتن از دیوار یا هتک حرز به وسیله کلید ساختگی یا برخلاف حقیقت خود را مامور قانون معرفی کردن یا از محل سکونت افراد مختلف سرقت کردن نیز، از شروط این نوع سرقت می باشد. در این مورد باید گفت سلاح باید حتما واقعی باشد و سلاح تقلبی که شبیه سلاح های واقعی هستند جز این قانون نمی باشد. این نوع سرقت می تواند مجازاتی بین 5 تا 20 سال حبس و همچین تا 74 ضربه شلاق داشته باشد. امکان این که سارقان 5 سال حبس بیشتر در سرقت مقرون به 5 شرط نسبت به سرقت مسلحانه در شب، داشته باشند؛ وجود دارد.
مجازات سرقت مسلحانه (2)
سرقت های مسلحانه از بانک ها یا صرافی
یکی دیگر از انواع سرقت مسلحانه، سرقت از بانک ها، صندوق های امانت بانک و یا سرقت از صرافی ها می باشد. در این سرقت ها نیز حتی اگر یک نفر سلاح داشته باشد، سرقت مسلحانه محسوب می شود. در این نوع سرقت ها نیز، باید سارق ها حداقل دو نفر یا بیشتر باشند. همچنین طرح و نقشه سرقت باید از قبل کشیده شده باشد. سرقت از این امکان در صورت وقوع، مجازاتی بیشتر از دو سرقت قبلی دارد. اگر در طی سرقت، سارقین مرتکب قتل شده باشند؛ حکم آن ها اعدام است. اگر قتلی مرتکب نشده اما سرقت انجام شود؛ مجازات سارقان حبس ابد خواهد بود. اگر سارقان اقدام به سرقت بکنند اما در انجام آن موفق نشوند، مجازات آن ها بین 10 تا 15 سال حبس است. در صورتی که اراده سارق ها در هنگام سرقت، نقش موثری در به وقوع نپیوستن جرم داشته باشد حبس آن ها بین دو تا 5 سال مشخص شده است. به عنوان مثال اگر در هنگام سرقت از بانک به اصطلاح خود سارقین، تسلیم شوند؛ حبس آن ها کاهش بسیار قابل توجه ای پیدا می کند.
محاربه و سرقت مسلحانه
یکی از جرم هایی که در هنگام سرقت مسلحانه ممکن است انجام شود؛ محاربه است. در محاربه هنگام سرقت، سارق اقدام به کشیدن سلاح و سلب امنیت مردم کرده و سبب ایجاد وحشت در بین مردم می شود. مجازات سرقت های مسلحانه که منجر به جرم محاربه می شوند بسیار سنگین است. این مجازات می تواند شامل اعدام، صلب، قطع دست راست و پای چپ و همچنین تبعید باشد.
منظور از سلاح در سرقت مسلحانه چیست؟
هر سلاحی نمی تواند سبب وقوع جرم سرقت مسلحانه بشود. به عنوان مثال سرقت با سلاح های تقلبی، سرقت مسلحانه محسوب نمی شود. همچنین سنگ و چوب نیز سلاح محسوب نمی شوند. در سرقت مسلحانه فرقی بین سلاح گرم مانند اسلحه یا سلاح سرد مانند چاقو نیست. همچنین پر یا خالی بودن اسلحه نیز تاثیری نداشته و حتی خالی بودن اسلحه نیز، سبب می شود سرقت مسلحانه قلمداد شود. اگر در هنگام سرقت، سلاح حمل شود و به صورت مخفی نیز باشد بازهم جرم، سرقت مسلحانه محسوب می شود. همچنین مالکیت سلاح نیز تاثیر در سرقت های مسلحانه ندارد. یعنی اگر سارق از مکانی که برای سرقت به آن جا رفته چاقویی بردارد؛ سرقت او مسلحانه محسوب می شود. سرقت های مسلحانه درجه 3 بوده و جز جرم های غیر قابل گذشت می باشند.
