فرق دعاوی حقوقی و کیفری
فرق دعاوی حقوقی و کیفری
دعاوی حقوقی چیست؟ دعاوی حقوقی به چه دعاوی گفته می شود؟ مهمترین ویژگی های دعاوی حقوقی چیست؟ تفاوت دعاوی حقوقی و کیفری چیست؟ تفاوت دعاوی حقوقی و کیفری چه تاثیری در روند دادرسی دارد؟ جهات تفاوت دعاوی حقوقی و کیفری چیست؟ کارکرد یک وکیل پایه یک دادگستری در خصوص دعاوی حقوقی چیست؟ کارکرد یک وکیل بر اساس تفاوت دعاوی حقوقی و کیفری چگونه مشخص می شود؟ دعاوی حقوقی و کیفری از نظر دادرسی چه تفاوتی دارند؟ مرجع رسیدگی به دعاوی حقوقی کدام است؟ تفاوت دعاوی حقوقی و کیفری از نظر مرجع رسیدگی کننده چیست؟
دعاوی حقوقی و کیفری دو مسیر مهمی است که قانون برای تمامی افراد جامعه پیش بینی کرده است تا افراد بر اساس آن بتوانند نسبت به احقاق حقوق خود اقدام کنند. فرق دعاوی حقوقی و کیفری را می توان از جهات مختلف مورد بررسی قرار داد. مهمترین تاثیری که شناخت این دعاوی دارد این است که افراد در گام اول بروز تعارض های مختلف می دانند که باید از کدام مسیر اقدام کنند. به طور مثال برخی از دعاوی تنها از طریق مسیر حقوقی و برخی دیگر تنها از طریق مسیر کیفری قابل بررسی است. نشناختن این دو مسیر و تفاوت های آن ها از یک دیگر می تواند فرد را وارد یک مسیر پرهزینه و بی نتیجه کند.
از این رو ما در این مقاله به دنبال این هستیم که بدانیم دعاوی حقوقی و کیفری چیست و چه تفاوتی با یکدیگر دارند. شناخت این تفاوت به ما این قدرت را می دهد که بتوانیم در گام اول به درستی تصمیم گیری کنیم. این تصمیم گیری می تواند صرفه مالی و زمانی بسیاری برای افراد جامعه و البته دستگاه قضایی داشته باشد. اینجاست که نقش وکیل می تواند حساس و تعیین کننده باشد. در ادامه با ما همراه باشید.
دعاوی حقوقی و شناخت آن
دعاوی حقوقی و تفاوت آن نسبت به دعاوی کیفری را زمانی می توانیم متوجه شویم که هر کدام از این مسیرهای قانونی را جداگانه بشناسیم. اولین گام در این شناخت را با دعاوی حقوقی آغاز می کنیم.
به طور کلی قانون ایران مانند رودی است که بر دو بستر کیفری و حقوقی جریان دارد. در کلام ساده تر هر چیزی که در قانون ایران می بینید و یا می شنوید بر اساس قوانین حقوقی یا کیفری قابل توضیح است. یک وکیل حقوقی به خوبی می داند که قانون در بخش حقوقی به روابط انسان با سایر مفاهیم اجتماعی می پردازد. در کلام ساده تر قانون در این بخش چارچوب روابط در موقعیت های مکانی و زمانی خاص تعریف می کند.
به طور مثال این قانون حقوقی است که مشخص می کند نکاح به شکل باید انجام شود و تعارضات مربوط به آن چگونه حل می شود. این قانون حقوقی است که قرارداد را تعریف می کند و ما را با انواع سند آشنا می سازد. اگر بخواهیم راحت تر بیان کنیم، قانون حقوقی، حقوق هر فرد در جامعه را مشخص و تعریف می کند و نشان می دهد که هر فرد چگونه می تواند در موقعیت های مختلف به این حقوق دست پیدا کند. همچنین در این بخش از قانون مشخص می شود که افراد باید چه حقوقی را نسبت به خود و دیگران و سایر عناصر اجتماعی رعایت کنند. چالش اصلی در قانون حقوقی ایجاد تناسب درست میان منافع فردی و منافع اجتماعی است. با این توضیح که منافع اجتماعی همواره اولویت برتر نسبت به منافع فردی برای قانون دارد.
دعاوی کیفری و شناخت آن
بعد از شناخت دعاوی حقوقی، برای این که بتوانیم مقایسه دقیق تری داشته باشیم، باید دعاوی کیفری را نیز به خوبی بشناسیم. در واقع باید بدانیم که قانون در بخش کیفری به چه مواردی می پردازد و کدام دعاوی در این مسیر قرار می گیرد. به طور کلی قانون در این بخش به مفهوم بسیار مهم جرم می پردازد.
اگر بخواهیم ساده تر بیان کنیم، قانون در بخش کیفری جرم را تعریف و اثبات می کند، بر اساس این اثبات مجازات را مشخص و بر اساس مجازات تعیین شده آن را اجرا می کند. بنابراین تمام کارکرد یک وکیل کیفری به سه بخش اثبات یا رد جرم، تعیین مجازات و اجرای مجازات محدود می شود.
نکته ای که در خصوص دعاوی کیفری وجود دارد این است که اثبات جرم اهمیت بسیار بالایی دارد. زیرا قانون به واسطه اثبات جرم است که امکان تعیین مجازات و تاثیرگذاری در زندگی افراد به صورت مستقیم را پیدا می کند. به طور مثال به واسطه اثبات جرم قتل است که قانون این اجازه را پیدا می کند که بتواند نسبت به زنده ماندن یا نماندن افراد ( اعدام ) تصمیم گیری کند. از دید کاربردی دعاوی کیفری حساسیت بالاتری دارد. همین مسئله باعث شده است که کارکرد وکلا در این حوزه سخت و پیچیده باشد.
تفاوت دعاوی حقوقی و کیفری از چند جنبه
با شناخت دعاوی حقوقی و کیفری به صورت جداگانه اکنون می توان تفاوت های این دو نوع دعاوی را به طور کامل درک کرد. اول این که مسیر رسیدگی به دعاوی حقوقی و کیفری کاملا متفاوت است. برخی از دعاوی تنها در مسیر حقوقی و برخی دیگر تنها در مسیر کیفری قابل بررسی است. در کلام ساده تر دعاوی که مربوط به جرم باشد در مسیر کیفری و سایر دعاوی در مسیر حقوقی مورد بررسی قرار می گیرد. به این نکته نیز توجه داشته باشید که برخی از دعاوی ممکن است در هر دو مسیر قابل بررسی باشد. دعاوی مربوط به چک از این دست دعاوی است.
تفاوت دیگر دعاوی حقوقی و کیفری را می توان در مراجع آن دانست. در مسیر حقوقی بعد از ثبت دادخواست، شعبه مشخص از دادگاه حقوقی به این دعوی رسیدگی می کند. در مواردی نیز شورای حل اختلاف وارد میدان می شود. اما در دعاوی کیفری اولین نهاد بررسی کننده دعوی دادسرا است. دادسرا سعی می کند نسبت به اثبات یا رد جرم اقدام کند. بعد از آن بر اساس نوع جرم کیفرخواست به دادگاه کیفری مورد نظر ( دادگاه کیفری یک، دادگاه کیفری دو، دادگاه انقلاب ) ارجاع داده می شود. در نهایت نیز بعد از صدور حکم و تعیین مجازات این دادسراست که مسئولیت اجرای حکم بر اساس تشریفات قانونی را دارد. این ها مهمترین تفاوت ها و نکاتی بود که در خصوص دعاوی حقوقی و کیفری می توانستیم به آن ها اشاره کنیم.
