فرق جرم قابل گذشت و غیر قابل گذشت
فرق جرم قابل گذشت و غیر قابل گذشت
جرم قابل گذشت و غیر قابل گذشت به چه معنی است؟ تفاوت جرم قابل گذشت و غیر قابل گذشت در چه مواردی است؟ شباهت های جرم قابل گذشت و غیر قابل گذشت در چیست؟ کارکرد جرم قابل گذشت و غیر قابل گذشت در قانون چیست؟ جرم قابل گذشت و غیر قابل گذشت چه تاثیری در روند دادرسی دارد؟ کارکرد یک وکیل پایه یک دادگستری در خصوص جرم قابل گذشت و غیر قابل گذشت چیست؟ فرق جرم قابل گذشت و غیر قابل گذشت چیست؟
جرم قابل گذشت و غیر قابل گذشت یکی از انواع مهم دسته بندی جرم در قانون کیفری ایران محسوب می شود. به طور کلی می توانیم اینگونه بیان کنیم که قابل گذشت یا غیر قابل گذشت بودن جرم تاثیر مهمی در روند دعوی و دادرسی خواهد داشت. اگر بخواهیم ساده بیان کنیم جرایم قابل گذشت بر اساس شکایت شاکی خصوصی آغاز می شود و یا گذشت شاکی این پرونده مختومه می شود. اما در صورتی که جرم غیر قابل گذشت باشد، بدون داشتن شاکی خصوصی نیز امکان پیگیری جرم وجود دارد. این را می توانیم از مهمترین ویژگی ها و تفاوت های جرم قابل گذشت و غیر قابل گذشت دانست.
توجه داشته باشید که قانونگذار برای مشخص تر شدن دسته بندی ها در جرم قابل گذشت و غیر قابل گذشت، فهرستی از جرایم قابل گذشت ارائه داده است. بنابراین اگر جرمی در این دسته بندی نباشد تحت عنوان جرم غیر قابل گذشت شناخته خواهد شد. این نکته بسیار مهمی است که باید به آن توجه داشته باشید. در ادامه با ویژگی ها و تفاوت های مختلف جرم قابل گذشت و غیر قابل گذشت آشنا خواهیم شد.
جرم قابل گذشت و غیر قابل گذشت از دید مفهومی
برای درک جرم قابل گذشت و غیر قابل گذشت بهتر است کمی از دید مفهومی و بنیادی به آن نگاه کرد. این دید بنیادی به ما کمک می کند که بتوانیم تفاوت های مهمی را میان جرم قابل گذشت و غیر قابل گذشت کشف کنیم. به طور کلی جرم مفهومی است که در بستر قانون کیفری مورد بررسی قرار می گیرد. اگر بخواهیم ساده تر بیان کنیم تمام قانون کیفری بر اساس مفهوم جرم ایجاد شده است.
قانون بر اساس اثبات جرم این توانایی را پیدا می کند که در زندگی، جان یا مال افراد تاثیرگذار باشد. از این رو کاملا طبیعی است که قانون نسبت به اثبات جرم حساسیت بالایی داشته باشد. از طرف دیگر، وظیفه اصلی قانون در مسیر کیفری بعد از اثبات جرم، تعیین مجازات مناسب است. مجازات مناسب بدین معنی است که ضرر بزه دیده ( فرد یا جامعه ) جبران شود و از طرف دیگر این مجازات باید به نحوی تدوین شده باشد که حالت بازدارندگی نیز داشته باشد.
در قانون مجازات ایران، دو نوع مجازات پیش بینی شده است. از آن جایی که بخش عمده ای از قوانین ایران بر اساس قوانین شرعی و اسلامی تدوین شده، می توان حدس زد که تعداد از جرایم و مجازات ها نیز در قانون توسط اسلام مشخص شده باشد. این دسته از مجازات ها را مجازات حدی می دانیم. ویژگی اصلی این مجازات ها غیر قابل تغییر بودنشان است. در کلام ساده تر بعد از صدور هیچ عاملی نمی تواند این مجازات را کم یا زیاد کند. اما در مقابل مجازات تعزیری وجود دارد که توسط خود قانونگذار تدوین شده است. این مجازات ها در شرایطی امکان تغییر ( تشدید و یا تخفیف ) را دارند. این مسئله و شناخت انواع مجازات ها می تواند به ما در فهم جرم قابل گذشت و غیر قابل گذشت و تفاوت آن ها کمک کند.
جرم قابل گذشت و غیر قابل گذشت در قانون
جرم قابل گذشت و غیر قابل گذشت دسته بندی است که عمدتا بر اساس دسته بندی فردی یا اجتماعی بودن جرم صورت گرفته است. در کلام ساده تر اثرات جرم نشان می دهد که جرم قابل گذشت است یا خیر. بگذارید کمی ساده تر صحبت کنیم. از دید قانون و منطق هر فعل و هر جرمی اثرات اجتماعی و فردی خاصی دارد.
به طور مثال زمانی که یک فرد به قتل می رسد، خانواده این فرد متضرر می شود. از طرف دیگر جامعه دچار یک نوع ترس پنهان از مرگ و قتل می شود. بنابراین قانون موظف است هم حقوق بزه دیده ( خانواده مقتول را تامین کند ) و هم ترس را از جامعه کنار بزند.
با توجه به این که جرم چه اثرات فردی و اجتماعی دارد در دسته جرم قابل گذشت و غیر قابل گذشت قرار می گیرد. اگر جنبه فردی جرم بیشتر باشد یعنی بزه دیده عمدتا فرد باشد، این جرم در دسته جرایم قابل گذشت شناخته میشود اما اگر اثرات اجتماعی جرم بر اثرات فردی جرم غلبه کند، عملا می توان گفت که این جرم غیر قابل گذشت است. این نکته ای است که هر وکیل کیفری به آن آگاه است.
جرم قابل گذشت و غیر قابل گذشت به چه معنی است؟
جرم قابل گذشت و غیر قابل گذشت را اگر بخواهیم ساده و سریع تعریف کنیم می توانیم اینگونه بیان کنیم که جرم قابل گذشت بر اساس شکایت شاکی خصوصی شروع می شود و همین شاکی نیز می تواند با گذشت به پرونده خاتمه دهد. اما در جرایم غیر قابل گذشت حتی اگر شاکی خصوصی نیز گذشت کند همچنان دعوی ادامه دارد و قانون حقوق اجتماعی را پیگیری می کند. نکته مهم دیگر این است که جرایم غیر قابل گذشت می تواند بدون شاکی خصوصی نیز پیگیری شود. این ها مهمترین نکاتی است که در خصوص جرم قابل گذشت و غیر قابل گذشت وجود دارد که یک وکیل کیفری تهران یا شهرستان به آن آگاه است.
اگر بخواهیم به صورت خلاصه لیستی از جرایم قابل گذشت بیان کنیم باید گفت که این جرایم در دسته جرایم تعزیری است. برخی از این جرایم عبارتند از تهدید، قطع درختان، تصرف عدوانی، تخریب اشیای منقول یا غیر منقول و چندین مورد دیگر. نکته مهمی که باید بدانید این است که قانون گذار هر چند سال یک بار تجدید نظری در این لیست می کند و برخی از جرایم را از این لیست خارج و برخی دیگر از جرایم را به آن اضافه می کند. همچنین توجه داشته باشید که برخی از مجازات های حدی نیز در لیست قرار دارند.