شروط ضمن عقد
شروط ضمن عقد چیست؟
شروط ضمن عقد به چه معنی است؟ شروط ضمن عقد چه کارکردی دارد؟ مهمترین نکات مربوط به شروط ضمن عقد چیست؟ شروط ضمن عقد چه شرایطی دارد؟ در چه موقعیت هایی از شروط ضمن عقد استفاده می شود؟ کارکرد یک وکیل پایه یک دادگستری در خصوص شروط ضمن عقد چیست؟ نظر قانون در خصوص شروط ضمن عقد چیست؟ آیا شروط ضمن عقد کارایی دارد؟ آیا شروط ضمن عقد امکان فسخ قرارداد را ایجاد می کند؟ چه زمانی می توان از شروط ضمن عقد استفاده کرد؟ چرا از شروط ضمن عقد استفاده می شود؟ در صورت انجام نشدن شروط ضمن عقد چه کاری می توان انجام داد؟ ضمانت اجرایی شروط ضمن عقد چیست؟
شروط ضمن عقد یکی از مهمترین مفاهیمی است که در قانون قراردادها از آن استفاده شده است. در واقع شروط ضمن عقد ابزاری است که به واسطه آن امکان تنظیم دقیق قرارداد را فراهم می آورد. طرفین بر اساس این شروط می توانند دقیقا به آن هدفی که به دنبالش هستند برسند. در کلام ساده تر این شروط چارچوب های کلی قرارداد را تعیین می کنند و نشان می دهند که برای رسیدن به هدف قرارداد باید از چه مسیری استفاده کرد. از نظر قانونی نیز شروط ضمن عقد لازم الاجرا محسوب می شود و متعهد باید نسبت به انجام این شروط اقدام کند.
ما در این مقاله به دنبال این هستیم که بدانیم این شروط دقیقا چه کارکردی دارد و در هر قرارداد باید به چه شکلی تنظیم شود؟ در واقع در قانون انواع شروط به صورت ضمن عقد تعریف شده است. این که شما از کدام دسته از این شروط استفاده کنید و چه ضمانت های اجرایی برای آن در نظر بگیرید از جمله مهمترین نکاتی است که باید به ان ها توجه داشت. در واقع در انتهای این مقاله به خوبی متوجه می شویم که چرا گفته می شود در تنظیم هر قراردادی بهتر است از یک وکیل حقوقی مجرب در حوزه مربوط به قرارداد استفاده شود. زیرا تنظیم درست این شروط و استفاده از شرایط اجرایی مناسب آن می تواند از نظر قانونی بسیار مهم و تاثیر گذار باشد. در ادامه با ما همراه باشید.
شروط ضمن عقد و مفهوم آن
شروط ضمن عقد به چه معنی است؟ اگر بتوانیم به این سوال پاسخ دهیم در واقع می توانیم کارکرد آن را درک کنیم. اما برای پاسخ به این سوال لازم است بدانیم که قرارداد چیست و از چه انواعی در قانون تشکیل شده است.
به طور کلی قرارداد پایه و اساس هر رابطه اجتماعی را از منظر قانونی محسوب می شود. در کلام ساده تر هر رابطه اجتماعی از منظر قانونی بر اساس یک قرارداد شکل گرفته است. حال ممکن است این قرارداد به صورت فیزیکی و آشکار باشد و یا به شکل پنهانی مورد استفاده قرار بگیرد. این قرارداد است که نشان می دهد طرفین برای رسیدن به یک هدف مشترک باید چه اقداماتی انجام دهند و چه تعهداتی را عهده دار شوند. در واقع هدف قرارداد رسیدن به یک هدف مشترک میان طرفین است و شروط ضمن عقد نشان دهنده این تعهدات و کارهای لازم الاجراست که برای رسیدن به این هدف لازم است.
در قانون ایران دو نوع قرارداد وجود دارد که به قرارداد لازم و جایز تقسیم بندی می شود. قرارداد جایز قراردادی است که هر کدام از طرفین در هر موقعیت زمانی و مکانی و بدون نیاز به رعایت شرایط قانونی و یا رضایت طرف مقابل می توانند نسبت به فسخ آن اقدام کنند. مگر این که در آن شرطی وجود داشته باشد که مانع از چنین کار شود. همچنین قرارداد لازم قراردادی است که انحلال آن نیاز به شرایط قانونی خاص دارد.
بنابراین اگر بخواهیم به صورت خلاصه بیان کنیم، قرارداد بر اساس یک هدف مشترک تعریف بین طرفین تعریف می شود و شروط ضمن عقد چارچوب این قرارداد و تعهدات لازم آن را نشان می دهد. در تعریف دقیق تر می توان گفت این شروط انتظاراتی است که طرفین از یک دیگر در قرارداد ایجاد می کنند تا بر اساس آن امکان رسیدن به اهداف وجود داشته باشد. نکته قابل توجه این است که هر وکیل حقوقی تهران یا شهرستان به خوبی می داند انجام این شروط الزام قانونی دارد و عدم عمل به آن می تواند عواقب مختلفی از جمله ایجاد حق فسخ قرارداد برای طرف مقابل باشد.
شروط ضمن عقد و انواع آن
تا به اینجا دانستیم شروط ضمن عقد چیست و چه کارکردی در هر قرارداد دارد. این شروط حتی می توانند یک قرارداد جایز را به قرارداد لازم تبدیل کنند. به طور مثال یک قرارداد وکالت ذاتا جایز است، اما اگر در آن شرط بلاعزل بودن قید شده باشد عملا تبدیل به یک قرارداد لازم می شود.
به طور کلی در قانون ایران سه نوع شروط ضمن عقد تعریف شده است که عبارتند از شرط فعل، شرط صفت و شرط نتیجه. شرط فعل به شرطی گفته می شود که یکی از طرفین قرارداد متعهد می شود که نسبت به انجام کاری در طور قرارداد اقدام کند و یا از انجام کاری پرهیز نماید.
شرط صفت به حالتی گفته می شود که صفت هدف قرارداد را تعیین کند. به طور مثال در یک قرارداد خرید خودرو اگر مشخص شود که خودرو خریداری شده باید مدل 1402 باشد، به این شرط، شرط صفت گفته می شود. شرط نتیجه نیز بدین معنی است که نتیجه عقدی دیگر را در عقد کنونی دخیل می کنیم. مهمترین ویژگی این شرط این است که نیاز به اجرا کردن ندارد و به محض تدوین و انعقاد قرارداد خود به خود اجرایی می شود. به طور مثال طرفین در گذشته بر اساس قراردادی سرمایه ای بین خود رد و بدل کرده بودند. یکی از طرفین قرارداد مقداری پول به فرد دیگر قرض داده است. حال در قرارداد جدید که تحت عنوان فروش خودرو است، قید می شود که بر اساس این قرارداد، طلب بدهکار از بین رفته و آن قرارداد به نتیجه رسیده است.
نکته ای که باید بدانید این است در صورت محقق نشدن شروط صفت و نتیجه حق فسخ برای طرف دیگر قرارداد ایجاد شده و وی می تواند نسبت به فسخ و انحلال قرارداد اقدام کند. اما در خصوص محقق نشدن شرط فعل شرایط فرق می کند و دادگاه است که در این خصوص باید تصمیم گیری نماید.
