سابقه کیفری چیست؟
سابقه کیفری چیست؟
سابقه کیفری به چه معنی است؟ آیا داشتن سابقه کیفری مجازات محسوب می شود؟ سابقه کیفری چه تبعاتی دارد؟ سابقه کیفری در قانون به چه معنی است؟ آیا سابقه کیفری پاک می شود؟ در خصوص کدام جرایم سابقه کیفری ثبت می شود؟ سابقه کیفری در کجا ثبت می شود؟ اثرات سابقه کیفری چیست؟ به واسطه سابقه کیفری چه خدمات اجتماعی از فرد محروم می شود؟ سابقه کیفری چه کارکردی در قانون دارد؟ مهمترین کارکرد سابقه کیفری در قانون چیست؟ کارکرد وکیل پایه یک دادگستری در خصوص سابقه کیفری چیست؟
سابقه کیفری که در قانون و جامعه تحت عنوان سوء پیشینه کیفری شناخته می شود. در کلام ساده اگر بخواهیم بیان کنیم سابقه کیفری مفهوم و ابزار قانونی است که به عنوان یک مجازات تبعی شناخته می شود. در واقع سابقه کیفری بدین معنی است که فرد به سبب انجام برخی از جرایم به صورت دائم یا موقت از برخی خدمات اجتماعی محروم می شود. به طور مثال فرد به واسطه داشتن سابقه کیفری امکان استخدام در دستگاه های دولتی را ندارد. همچنین بسیاری از کشورها به فردی که دارای سوء پیشینه کیفری باشد ویزا نمی دهند. همه این ها نشان می دهد که سابقه کیفری تا چه اندازه می تواند به عنوان یک ابزار قدرتمند در قانون کیفری باشد. اما پیش از این که بخواهیم به جرایم منجر به سابقه کیفری را بیان کنیم، بهتر است کمی با مفهوم قانون کیفری و جرم و لزوم استفاده از این ابزار را مورد بررسی قرار دهیم. همه این موارد در کنار یک دیگر می تواند به ما کمک کند تا علت استفاده از این ابزار قانونی و شرایط آن را بهتر درک کنیم.
سابقه کیفری چه کارکردی در جامعه دارد؟
سابقه کیفری یکی از مهمترین و کارآمد ترین ابزارهای قانونی محسوب می شود. برای فهم این اهمیت باید کمی از قانون کیفری صحبت کنیم. به طور کلی تمام قوانین ایران در بستر دو گروه قانونی کیفری و حقوقی ذکر شده است. از این رو هر چیزی که شما در قانون ایران می بینید و می شنوید همگی بر اساس این دو زیرساخت اصلی قانون بیان می شود.
قانون حقوقی به حقوق هر فرد در جامعه می پردازد و مشخص می کند که هر فرد در جامعه از چه حقوق و چارچوب هایی برخوردار است. در کلام ساده تر قانون در این بخش مشخص می کند که هر فرد چه چارچوب هایی را در روابطش باید رعایت کند و برای رسیدن به حقوق خود باید چه قوانینی را رعایت کند. این کل کارکردی است که یک وکیل حقوقی می تواند انجام دهد.
اما همه چیز در قانون کیفری به مفهوم جرم بستگی دارد. در کلام ساده تر در بخش کیفری قانون جرم را ثبات و برای آن مجازات تعیین می کند. همچنین در نحوه اجرای مجازات نیز نظارت می کند. بنابراین همه چیز به مفهوم جرم باز می گردد. بر اساس قانون جرم دارای سه رکن مادی، معنوی و قانونی است. عمده هدف قانون در بخش کیفری این است که تا جایی که می تواند به واسطه تعیین مجازات های بازدارنده علاوه بر تامین خسارت و زیان بزه دیده مانع از شیوع این جرم در جامعه شود. از این روست که مجازات هایی مانند سابقه کیفری در قانون پیش بینی شده است.
در کلام ساده تر سابقه کیفری یک نوع مجازات در کنار مجازات اصلی محسوب می شود. در واقع مجرم علاوه بر تحمل مجازات جرم خود، باید مجازاتی مانند سابقه کیفری را در برخی از جرایم تحمل کند. به واسطه این مجازات فرد از برخی خدمات اجتماعی و دولتی برای مدتی مشخص محروم می شود. این محرومیت خود به خود می تواند باعث شود که علاوه بر این که خود فرد دیگر دست به جرم نزد، عملا افراد دیگر با دیدن این محرومیت ها و سختی ها دست به چنین کاری نمی زنند. سابقه کیفری را می توان یکی از کارآمد ترین مجازات های قانون کیفری ایران دانست.
سابقه کیفری مشمول کدام جرایم می شود؟
سابقه کیفری بر اساس ماده 25 قانون مجازات اسلامی برای جرایم عمدی کیفری داده می شود. سابقه کیفری بعد از اجرای حکم به عنوان مجازات تبعی برای جرایم زیر اجرایی می شود.
جرایمی که محکومیت آن ها سلب حیات و یا حبس ابد باشد. مدت زمان سابقه کیفری در این خصوص جرایم 7 سال بعد از توقف اجرای حکم اصلی خواهد بود. همچنین در خصوص جرایمی که مجازات آن قطع عضو، قصاص عضو و نفی بلد باشد و جرایمی که حبس تعزیری درجه چهار باشد به سه سال ثبت سابقه کیفری محکوم می شود. همچنین برای کسانی که به مجازات شلاق حدی و به حبس درجه پنج محکوم می شود سابقه کیفری به مدت دو سال برای آن ها ثبت می شود.
در خصوص سابقه کیفری به جز قانون ذکر شده شرایط قانونی دیگری نیز وجود دارد. نکته اول این است که در خصوص جرایم قابل گذشت با گذشت شاکی یا مدعی خصوصی، مجازات تبعی آن از جمله سوء سابقه کیفری نیز رفع می شود. این نکته مهمی است که وکیل کیفری به خوبی به آن آگاه است.
نکته مهم دیگر این است که در خصوص سایر جرایم و مجازات هایی که در بالا ذکر نشده سابقه کیفری ثبت می شود اما در گواهی سوء پیشینه منعکس نمی شود. بنابراین فرد در سایر جرایم کیفری با وجود این که دارای سوء سابقه کیفری خواهد بود اما این سابقه باعث محرومیت وی از خدمات اجتماعی نخواهد شد.
به طور کلی می توان اینگونه گفت که سابقه کیفری می تواند فرد را از بسیاری حقوق اجتماعی مانند استخدام در دستگاه های دولتی، تصدی گری ریاست قوه قضاییه، اشتغال به عنوان مدیر مسئول، انتخاب شدن به عنوان داور و … محروم کند. در کنار همه این ها مسئله ای که وجود دارد این است که وکیل کیفری مجرب می تواند بر اساس مدارک و شواهد و بر اساس مواد قانونی درست مانع از ثبت سوء پیشینه کیفری شود و یا این که باعث شود این سوء پیشینه زودتر رفع شود. در واقع نکته ای که وجود دارد این است که انتخاب یک وکیل مناسب می تواند کاری کند که فرد زودتر از این محرومیت ها نجات پیدا کند. این موضوع به خصوص در زمان اشتغال اهمیت بالاتری پیدا می کند.
