دادخواست اثبات زوجیت
تمامی دعوای بین زوجین و یا مربوط به زوجین لازمه اثبات رابطه زوجیت است که با ارائه دادخواست اثبات زوجیت امکان پذیر است. قانون گذار برای برقراری عدالت و تصمیم درست در خصوص دعوای مطرح شده اثبات زوجیت را لازم دانسته و برای جلوگیری از هر گونه مشکلی از این بابت ثبت نکاح را لازم و اجبار دانسته است. در صورتی که زوج نکاح و رابطه زوجیت خود با زوجه را ثبت ننماید از نظر قانون مجرم بوده و مستوجب مجازات خواهد بود. در این مقاله به تمام جهات مختلف دادخواست اثبات زوجیت، راه های اثبات زوجیت و دلایل مختلف اثبات زوجیت خواهیم پرداخت.
دادخواست اثبات زوجیت چیست؟
دادخواست اثبات زوجیت یکی از انواع دادخواست هایی است که خواهان در آن ادعای خود را به اثبات دادگاه و مراجع قانونی می رساند. طبق قانون در زمان اقامه دعوا در دادگاه خواهان دعوا بایستی ادعای خود را ثابت نماید در غیر این صورت به حکم رد به درخواست خواهان صادر می شود. زوجیت یکی از روابطی است که طبق قراردادی زن و مرد به عنوان زوج شناخته می شوند و هر یک موظف به رعایت قوانینی هستند که اسلام و قانون برای آنها تعیین کرده است. قرارداد این رابطه تحت عنوان عقد نکاح می باشد که لازم است برای رسمیت و قانونی بودن این قرارداد آن را به ثبت رساند. وجود سند ازدواج نشان از رسمی بودن ازدواج از لحاظ ثبت رسمی است.در زمان اقامه دعوا در هر حالت و با هر موضوعی به شرط ارائه دادن سند ازدواج رابطه زوجیت میان زوجین برای دادگاه محرز می شود.
اما زمانی که سند ازدواج وجود نداشته باشد و زوج ازدواج خود را به ثبت نرسانده باشند دادخواست اثبات زوجیت تنظیم و به دادگاه خانواده ارسال خواهد شد. طبق قانون ثبت نکاح لازم و اجبار است اما هستند افرادی که بنا به دلایلی از ثبت ازدواج خود امتناع می کنند. مواردی چون ازدواج دوم یا لازم ندانستن ثبت رسمی به دلیل عدم پرداخت مهریه و مواردی دیگر از دلایلی است که ممکن است افراد برای عدم ثبت ازدواج هیچ اقدامی انجام ندهند. در صورت بروز مشکلاتی مانند فوت هر یک از زوجین و یا پرداخت و دریافت مهریه و نفقه افراد الزام ثبت ازدواج را درک خواهند کرد و دادخواست اثبات زوجیت را به دادگاه ارائه خواهند داد. به هر حال دلایل عدم ثبت ازدواج مختلف و متفاوت است همچنین دلایل ارائه دادخواست اثبات زوجیت، اما مهمترین دلایلی که افراد اقدام به اثبات رابطه زوجیت می کنند مواردی است که در ادامه به آن خواهیم پرداخت.
دادخواست اثبات زوجیت (2)
دلایل ارائه دادخواست اثبات زوجیت چیست؟
همانطور که گفته شد برای ارائه دادخواست اثبات زوجیت دلایل متفاوتی وجود دارد اما بیشترین دلایل ارائه این مهم به دادگاه های خانواده؛ فوت یکی از زوجین و برای احقاق حقوق مادی، متهم شدن زوجین به رابطه نامشروع، پرداخت مهریه و نفقه از سوی مرد در زمان زوجیت و یا پس از طلاق و مواردی دیگر که در ادامه به هر یک از این موارد به طور کامل خواهیم پرداخت.
در صورت فوت مرد و یا زن همسر وی از افرادی است که در طبقه اول وراث قرار گرفته و مستحق دریافت ارث خواهد بود. در زمان تقسیم ارث و مالک شدن اموال متوفی بایستی سند ازدواج زوج به اداره و مرجع ذیصلاح ارائه شود تا رابطه زوجیت همسر با متوفی ثابت شود و ارث قانونی به وی تعلق بگیرد. اما در صورتی که ازدواج آنها ثبت نشده باشد، امکان تضییع حقوق همسر بسیار زیاد است مگر اینکه دادخواست اثبات زوجیت را به دادگاه ارائه داده و راههای اثبات زوجیت را امتحان نماید. در بسیاری از موارد دیده شده است که مردی به صورت پنهانی ازدواج کرده است و در زمان فوت به دلیل اینکه ازدواج آنها ثبت نشده است فرزندان و همسر اول متوفی سهم الارث وی را پرداخت نکرده و در این صورت زوجه برای اثبات زوجیت اقدام به ارائه دادخواست اثبات زوجیت کرده است.
در حالتی دیگر ممکن است که افرادی به هر دلیلی رابطه زوجی را نامشروع تلقی نماید و دادستان خواستار رسیدگی به این موضوع باشد. ازدواج های پنهانی از این دست موارد هستند که زوجین با ارائه دادخواست اثبات زوجیت با سند ازدواج یا از راه های دیگر اثبات اقدامات لازم را انجام خواهد داد. در صورتی که زوج به تعهدات خود در عقد نکاح دائم پایبند نباشد زوجه با ارائه سند ازدواج و با اثبات زوجیت خود خواستار احقاق حقوق مادی خود خواهد شد.
دادخواست اثبات زوجیت (1)
راه های اثبات زوجیت کدام است؟
زمانی که دادخواست اثبات زوجیت به دادگاه خانواده ارسال می شود بایستی فرد خواهان ادعای خود را اثبات نماید نبود فرزند و یا عدم ثبت ازدواج و عواملی دیگر باعث به وجود آمدن دعاوی مربوط به اثبات زوجیت خواهد شد که در نهایت افراد برای اثبات ادعای خود مجبورند دادخواست اثبات زوجیت را به دادگاه ارائه دهند. راه های اثبات زوجیت به شرح زیر است؛
سند کتبی؛ در صورت وجود سند کتبی و رسمی مانند قباله ازدواج نیازی به ارائه مدارک دیگر و اقرار هر یک از افراد برای اثبات زوجیت لازم نبوده و در صورت بودن سند ازدواج رابطه زوجیت به اثبات خواهد رسید.
اقرار؛ یکی از راه های اثبات ادعا اقرار خوانده می باشد. در صورتی که خوانده یا متهم به موضوع دعوا اقرار نماید قاضی پرونده با اتکا به اقرار فرد رای خود را صادر خواهد کرد.
شهادت شهود؛ شهادت شهود افرادی که در زمان عقد زوجین حضور داشته اند و یا در جریان رابطه زوجیت آنها قرار گرفته اند در دادگاه می توانند با شهادت آنها رابطه زوجیت احراز خواهد شد.
قسامه؛ قسامه یا سوگند یکی از راه هایی است که در صورت نبود مدارک معتبر و محکمه پسند خوانده و مدعی را مجبور به ادای سوگند خواهد کرد و یکی از راه هایی است که معمولا قاضی با استناد به آن رای خود را صادر خواهد کرد.
سکونت زوجین؛ یکی از مدارکی که خواهان دادخواست اثبات زوجیت آن را به دادگاه ارائه خواهد داد مربوط به محل سکونت زوجین است. آدرس منزل و شهادت همسایه دال بر زندگی مشترک زن و مرد از راه های اثبات زوجیت در صورت نبود سند رسمی ازدواج است.
