حق حبس چیست؟
حق حبس چیست؟
حق حبس به چه معنی است؟ حق حبس چه کارکردی دارد؟ مهمترین نکات مربوط به حق حبس چیست؟ چرا از حق حبس استفاده می شود؟ اصلی ترین شرایط حق حبس چیست؟ حق حبس چه تاثیری در مهریه دارد؟ آثار حق حبس چیست؟ آیا حق حبس باعث از بین رفتن نفقه می شود؟ حق حبس چگونه سقوط می کند؟ حق حبس متعلق به چه کسی است؟ چه کسانی می توانند از حق حبس استفاده کنند؟ کارکرد یک وکیل پایه یک دادگستری در خصوص حق حبس چیست؟ مرجع تصمیم گیری کننده در خصوص حق حبس کجاست؟
حق حبس یکی از انواع حقوق زن در رابطه زناشویی محسوب می شود. در واقع اگر بخواهیم ساده و صریح این حق را توضیح دهیم می توانیم اینگونه بیان کنیم که حق حبس به حالتی گفته می شود که زوجه حق دارد تا زمانی که تمام مهریه خود را دریافت نکرده باشد نسبت به تمکین عام و خاص اقدام نکند. در کلام ساده تر این حق این اجازه را به زوجه می دهد که تمکین عام و خاص خود را منوط به دریافت مهریه کند.
بر این اساس در این مقاله ما به دنبال این هستیم که بدانیم یک زوجه برای استفاده از این حق چه شرایطی باید داشته باشد؟ آیا زوجه بعد از چند سال زندگی مشترک همچنان حق استفاده از این حق را دارد؟ با توجه به این که عدم تمکین برابر با عدم پرداخت نفقه توسط زوج در قانون عنوان شده، آیا حق حبس موجب سقوط حق نفقه زن به عنوان یکی از انواع حقوق مالی زن می شود؟ این ها مهمترین سوالات و شرایطی است که ما در ادامه می خواهیم به آن ها بپردازیم. با ما همراه باشید.
حق حبس و بررسی چارچوب ها
حق حبس و شرایط مربوط به آن را زمانی می توانیم به درستی مورد بررسی قرار دهیم که ابتدا بدانیم چه عناصر و مفاهیمی در خصوص حق حبس تاثیرگذار است. در واقع شناخت این مفاهیم به ما این قدرت را می دهد که بتوانیم چارچوب های مربوط به عنصر حق حبس را بهتر بشناسیم.
مسئله ای که وجود دارد این است که قانون نکاح را مانند یک قرارداد تعریف کرده است. بنابراین از دید قانون در نکاح طرفین تعهداتی نسبت به یکدیگر متقبل می شوند. این تعهدات نشان می دهد که وظایف هر کدام از طرفین نسبت به یکدیگر و همچنین نسبت به هدف مشترک آن ها ( زندگی مشترک ) چیست و چگونه باید اجرا شود.
در این قرارداد حقوقی برای طرفین تعیین شده است. یکی از مهمترین حقوقی که برای مرد تعیین شده و زن باید آن را اجرایی کند، مسئله تمکین است. تمکین به دو بخش عام و خاص تقسیم می شود. تمکین عام بدین معنی است که زوجه باید قبول کند که رهبر زندگی مشترک زوج است و از محلی که وی برای زندگی تعیین کرده و همچنین شرایط زندگی پیروی نماید. تمکین خاص نیز به معنی قبول شرایط زناشویی و برقراری رابطه جنسی با زوج است.
در طرف مقابل قانون حقوق مالی متنوعی برای زوجه در نظر گرفته است که از جمله آن می توان به نفقه و مهریه اشاره کرد. بر اساس قانون زوج مکلف است تا شرایط اقتصادی مناسبی برای زوجه تامین کند. اما این حق در برابر مسئله تمکین قرار گرفته است. در کلام ساده تر زمانی حق نفقه به زن تعلق می گیرد که وی نسبت به تمکین عام و خاص اقدام کرده باشد.
از طرف دیگر مهریه نیز از حقوق مالی مهم زوجه محسوب می شود که بر گردن مرد است. با برقراری عقد و نکاح زوج مکلف است نسبت به پرداخت مهریه تعیین شده اقدام نماید و این حق مالی تحت هیچ عنوان از بین نمی رود. حتی با مرگ زوج نیز مهریه به عنوان طلب برتر شناخته شده و از اموال مرد باید پرداخت شود. حال می خواهیم بدانیم حق حبس در این بین چه آثاری خواهد داشت؟
شرایط استفاده از حق حبس
برای استفاده از حق حبس دو شرط بسیار مهم وجود دارد. اول این که زوجه سابقه تمکین عام یا خاص نداشته باشد. بنابراین در صورتی که ثابت شود زوجه در گذشته نسبت به تمکین عام یا خاص اقدام کرده باشد، عملا حق حبس سقوط کرده و غیر قابل استفاده خواهد بود.
به طور مثال اگر ثابت شود که زوجه در محلی که زوج برای زندگی تعیین کرده زندگی کرده و یا نسبت به برقراری رابطه جنسی با وی اقدام کرده باشد، عملا امکان استفاده از حق حبس را نخواهد داشت.
شرط دیگری که برای استفاده از این حق در قانون تعیین شده این است که مهریه تعیین شده به صورت حال باشد. به عبارت بهتر مهریه تعیین شده باید عندالمطالبه باشد تا قانون اجازه استفاده از این حق را به زوجه بدهد. بنابراین در خصوص مهریه هایی مانند عندالاستطاعه عملا استفاده از چنین حقی امکان پذیر نخواهد بود. این دو تنها شرایط خاص استفاده از حق حبس در قانون محسوب می شود که هر وکیل حقوقی به آن آگاه است.
حق حبس و آثار آن
حق حبس این اجازه و حق را به زوجه می دهد تا زمانی که تمام مهریه خود را دریافت نکرده، نسبت به تمکین عام و خاص اقدام نکند. در کلام ساده تر زوجه می تواند بعد از نکاح شرط کند که مادامی که مهریه خود را دریافت نکرده نسبت به برقراری رابطه جنسی و همچنین زندگی در شرایط تعیین شده توسط زوج اقدام نخواهد کرد.
یکی از مهمترین آثاری که باید به آن توجه داشته باشید این است که در صورت استفاده از این حق، نفقه همچنان به زوجه تعلق می گیرد. بنابراین در این مدت زمان که زوجه نسبت به عدم تمکین اقدام کرده، زوج مکلف به پرداخت نفقه است.
حال اگر زوج بخواهد در این مدت نسبت به متارکه اقدام نماید، با توجه به این که رابطه جنسی برقرار نشده، باید نیمی از مهریه را به زوجه پرداخت نماید تا قانون اجازه طلاق را صادر کند. این ها شرایط و آثاری است که هر وکیل حقوقی تهران یا شهرستان به خوبی به آن آشناست. با توجه به شرایط و ویژگی های گفته شده بهتر است در این خصوص از یک وکیل یا مشاور حقوقی کمک بگیرید.
