توقیف اموال غیر منقول
امروزه مشکلات حقوقی به قدری زیاد شده است که ممکن است هر فردی به نوعی درگیر یک مسئله حقوقی شود. اما آگاهی افراد از حق و حقوق خود و دیگران می تواند تا حد زیادی در کاهش مسائل و مشکلات حقوقی کمک کننده است. یکی از مسائل و مشکلات حقوقی رایجی که درصد زیادی از دعاوی را به خود اختصاص داده است توقیف اموال غیر منقول می باشد. حتما شما هم مانند بیشتر افراد با شنیدن این عبارت به فکر مصادره اموال فرد بدهکار توسط طلبکار می افتید. حکم توقیف اموال در دعاوی زیادی داده می شود و بر اساس آن ممکن است اموال منقول و غیر منقول فرد توقیف شود.
اموال غیر منقول چیست و منظور از توقیف اموال غیر منقول چیست؟
قبل از بیان توقیف اموال غیر منقول باید بدانید که، چه اموالی در این دسته قرار می گیرند. در واقع این اموال در دسته اموال غیر قابل انتقال قرار دارند مانند زمین، معدن، ساختمان و ….هستند. این اموال قابل حمل نیستند. حتی لوله های کار شده در ساختمان ها و… هم می تواند در این دسته قرار بگیرند. اما اگر از زمین یا ساختمان بیرون آورده شوند دیگر در دسته اموال غیر منقول قرار نمی گیرند.
توقیف هم در لغت به معنی بازداشت یا بازداشتن است. زمانی که شخصی از فردی طلب دارد و موفق به دریافت مال خود نشده است می تواند درخواست توقیف اموال غیر منقول به قدر مال خود را در دادگاه مطرح کند و دادگاه به منظور جلوگیری از انتقال مال توسط بدهکار تا پایان جریان دادرسی و دادن حکم، مال را توقیف می کند.
اجرای این حکم زمانی است که فرد محکوم به پرداخت بدهی خود شود و دادگاه برای پرداخت محکوم علیه مدتی را تعیین می کند که اگر نتواند در این مهلت مقرر مال خود را پرداخت کند دادگاه حکم توقیف زمین، ملک، آپارتمان و … را صادر می کند.
ماده قانونی که در این خصوص وجود دارد، ماده 49 قانون اجرای احکام مدنی است که عنوان می کند:
“در صورتی که محکوم علیه در موعدی که برای اجرای حکم مقرر است مدلول حکم را طوعاً اجرا ننماید یا قراری با محکوم له برای اجرای حکم ندهد و مالی هم معرفی نکند یا مالی از او تامین و توقیف نشده باشد محکوم له می‌تواند درخواست کند که از اموال محکوم علیه معادل محکوم به توقیف گردد.”
در این قانون بیان شده اگر فرد در موعد مقرر نتواند مال فرد را پرداخت کند و یا نتواند مالی را معرفی کند. فرد طلبکار به میزان مال خود می تواند اموال غیر منقول فرد محکوم را توقیف کند. البته این توقیف مراحل فیزیکی خاصی ندارد و فقط دادگاه برای جلوگیری از فروش و نقل و انتقال آن در اداره ثبت توقیف می کند.
توقیف اموال غیر منقول (3)
قوانین و نکات مهم در خصوص نحوه توقیف اموال غیر منقول
زمانی که در دادگاه حکم به توقیف اموال غیر منقول داده میشود. در واقع باید فردی که دعوای خود را مطرح نموده و حکم به نفع او صادر شده است باید تمام اموال غیر منقول فرد محکوم شده را به دادگاه معرفی کند. در اینگونه موارد اموال به دو گروه تقسیم می شوند. اموالی که ثبت قانونی شده اند و اموالی که سابقه ثبت ندارند.
در گروه اول اموال غیر منقولی قرار دارند که به ثبت رسیده اند و بخش اجرایی حکم، مشخصات اموال از قبیل شماره و پلاک و مشخصات ملک را به اداره ثبت می دهد و اداره ثبت ملک مرتبط با این مشخصات را توقیف می کند و هیچ گونه معامله بعد از توقیف انجام نمی شود.
مورد بعدی در خصوص اموال غیر منقولی می باشد که در اداره ثبت اسناد رسمی ثبت نشده اند. در اینگونه موارد اگر ثابت شود که محکوم علیه در این مال تصرف دارد و شواهد و مدارک نشان دهد که مالک واقعی مال است پس می توان در دادگاه حکم توقیف مال را گرفت و آن را اجرایی کرد. در این گونه شرایط بر اساس ماده 99 و 100 قانون اجرای احکام مدنی اگر مالی که به اداره ثبت اسناد جهت توقیف معرفی شده باشد و مال به اسم محکوم علیه نباشد قبل از توقیف برای جلوگیری از ضایع شدن حقوق افراد اداره ثبت باید به صاحب مالی که به نام اوست اطلاع دهد.
بر اساس قانون اگر مقدار مال غیر منقول از مقدار بدهی فرد بیشتر باشد و مال به نحوی باشد که امکان تجزیه آن وجود نداشته باشد در این صورت دادگاه حکم توقیف کامل مال را می دهد.
قبل از اجرای حکم توقیف اموال به فرد محکوم شده ده روز مهلت پرداخت داده می شود و اگر در مهلت مقرر دین خود را پرداخت نکند اموال او متوقف خواهد شد.
دو طرف دعوا بدهکار و طلبکار می توانند قبل از اجرای حکم توقیف توافق کنند.
فرد طلبکار حتما باید اموال غیر منقول فرد محکوم علیه را به دادگاه معرفی کند و در صورتی که مالی در جریان رسیدگی و یا قبل از آن معرفی نشده باشد حکم توقیف هم صادر نخواهد شد.
بعد از اینکه دادخواست توقیف مطرح شد دادگاه اجرای احکام با بررسی های لازم در خصوص ملک معرفی شده اقدامات لازم جهت توقیف را انجام می دهد و اگر ملک در حوزه دادگاه دیگری باشد با انجام نیابت قضایی ملک را توقیف می کند.
در برخی از موارد با توقیف اموال غیر منقول مانند توقیف منزل مسکونی فرد محکوم علیه شرایط نابسامانی برای خانواده فرد پیش می آید، برای جلوگیری از این بی عدالتی ها قانون 65 اجرای احکام مدنی بعض از موارد را در دسته اموال غیر قابل توقیف قرار می دهد. بعضی از این موارد که شامل لباس، اشیاء، اسباب و آذوقه، وسایل کار و … می باشد.
توقیف اموال غیر منقول (2)
شرایط رفع توقیف اموال غیر منقول
رفع توقیف اموال غیر منقول تنها در شرایطی ممکن است که فرد بدهکار تمام بدهی خود و هزینه های دادرسی را پرداخت کرده باشد و یا با فرد طلبکار توافق کرده باشد. گاها ممکن است به دلیل درخواست فرجام خواهی، دادنامه فرجام خواسته نقض شود که در این صورت حکم توقیف رفع می شود. در شرایطی هم ممکن است با توقیف اموال، شخص ثالث متضرر شود و این فرد در دادگاه نسبت به توقیف اموال معترض باشد که در این شرایط رفع توقیف برای جلوگیری از تضییع حقوق افراد انجام می شود.
