لایحه در خصوص گرانفروشی
لایحه در خصوص گرانفروشی و عواقب قانونی که در پی خواهد داشت!
یکی از بزرگترین مشکلاتی که هم اکنون در کشور ما وجود دارد، موضوع گرانی قیمت‌ها و افزایش غیرقابل کنترل آنهاست. به گونه‌ای که در سال‌های اخیر، تورمِ رو به رشد موجود در جامعه، پیش از گذشته در گفت و گوی روزانه‌ی مردم شنیده می‌شود. تورمی که حاصل تداومِ افزایش قیمت‌ها در بازه‌ی زمانی تقریبا طولانی می‌باشد. به همین علت، در این مقاله به بررسی انواع لایحه در خصوص گرانفروشی، مراجع رسیدگی و سایر نکات مرتبط خواهیم پرداخت.
براساس ماده‌ی 2 قوانین تعزیرات حکومتی و همچنین ماده‌ی 57 موجود در قانون نظام صنفی، گرانفروشی جرم به حساب می‌آید. لازم به ذکر است که گرانفروشی تنها به افزودن قیمت کالا ختم نمی‌شود! بلکه برخی خدمات دیگر نیز مشمول این قوانین می‌باشند. اگر خدماتی که یک مجموعه ارائه می‌دهد، بهایی بیشتر از میزان تعیین شده از سوی مراجع رسمی داشته باشد، این خدمات نیز مشمول قوانین گرانفروشی خواهند بود.
در ماده‌ی 1 قوانین تشدید مجازات محتکران و گرانفروشان نیز در تعریف گرانفروشی، عرضه‌ی کالای دولتی با بیش از نرخ تعیین شده از جانب دولت، پیگرد قانونی دارد! جالب است بدانید که براساس این قوانین، انجام هر عملی که سبب افزایش قیمت کالا یا خدمات شود، به گونه‌ای که به زیان خریدار تمام شود نیز، از اقسام گرانفروشی به شمار می‌آید.
مجازات گرانفروشی در قانون اساسی
براساس ماده‌ی 57 قانون نظام صنفی، لایحه در خصوص گرانفروشی دارای 5 مرحله مجازات است. این قانون علاوه بر آنکه در فکر جبران خسارت وارد شده به مصرف‌کننده یا خریدار می‌باشد، شخص یا نهاد متخلف را به مجازات می‌رساند. همچنین براساس ماده‌ی 1 قانون تعزیرات حکومتی، با متخلفان به صورت قانونی برخورد شده و مجازات تعزیراتی برای آنها در نظر گرفته می‌شود.
مرجع رسیدگی کننده
مهمترین سازمان دولتی که مسئول رسیدگی به تخلفات صنفی می‌باشد، سازمان تعزیرات است. این سازمان، تخلفات صنفی دیگری را نیز پیگیری می‌کند. کم‌فروشی، احتکار، اجرا نکردن قوانین مربوط به قیمت‌گذاری و توزیع، تقلب، ارائه‌ی خارج از شبکه، فروش اجباری کالا، عدم درج قیمت و همچنین عدم صدور صورتحساب، از جمله‌ی این تخلفات می‌باشند! علاوه بر سازمان تعزیرات، قوه قضاییه نیز بر این امور صنفی نظارت می‌کند. قوه‌ی قضاییه به کمک سازمان بازرسی کل کشور و همچنین دادستان‌ها می‌تواند بر این امور نظارت داشته باشد.
مراحل شکایت از گرانفروشی
علاوه بر شکایتی که اشخاص می‌توانند در خصوص گرانفروشی به سازمان تعزیرات اعلام کنند، این سازمان براساس گزارش دریافتی از چند ارگان دیگر نیز با این جرم مبارزه می‌کند. از جمله سازمان‌هایی که در این راستا تاثیر به سزایی دارند، می‌توان به سازمان‌های بازرگانی، واحدهای بازرسی، اتحادیه‌های بازرسی، انجمن‌های حمایت از حقوق مصرف کننده، سازمان بازرسی کل کشور و همچنین مراجع قضایی و دولتی و نظامی اشاره کرد.
برای پیگیری شکایت گرانفروشی، شما می‌توانید با تنظیم دادخواست و ثبت شکایت خود در وب سایت رسمی سازمان تعزیرات و یا ارسال پیام، تماس و یا به صورت حضوری، شکایت خود را ثبت نمایید. سازمان تعزیرات نیز پس از دریافت شکایت، کارشناسی به محل مربوطه اعزام می‌نماید. این کارشناس طی 15 روز، گزارشی حاکی از تخلف صنفی را به شعبه‌ی مربوطه ارسال می‌کند. سپس متخلف از جانب سازمان تعزیرات احضار شده و با تشکیل جلسه‌ی رسیدگی و دریافت دفاعیه، به پرونده‌ی وی رسیدگی می‌شود.
لایحه در خصوص گرانفروشی و مبلغ جریمه‌ی تعزیراتی
در قوانین تعزیراتی، گرانفروشی بسته به مبلغ افزوده شده و مراتب ارتکاب، دارای مجازات مختلفی است که به ترتیبِ تعداد دفعات، عبارتند از:
- گرانفروشی تا 20,000 ریال:
تذکر کتبی و تشکیل پرونده.
اخطار شدید و دریافت تعهد کتبی.
تعیین جریمه‌ای از 5000 ریال تا 5 برابر مبلغ گرانفروشی.
تعیین جریمه‌ای از 10,000 ریال تا 10 برابر مبلغ گرانفروشی و قطع همه یا بعضی از خدمات دولتی به مدت 1 تا 6 ماه.
اخذ جریمه و تعطیلی موقت(مانند مورد قبلی) و نصب تابلویی با عنوان گرانفروش.
تعطیلی و لغو پروانه‌ی واحد.
- گرانفروشی از 20,000 ریال تا 200,000 ریال:
اخطار کتبی و اخذ جریمه‌ای برابر با مبلغ گرانفروشی.
دریافت جریمه‌ای از 1 تا 2 برابر مبلغ گرانفروشی.
اخطار و دریافت جریمه‌ای از 1 تا 5 برابر مبلغ گرانفروشی.
علاوه بر دریافت جریمه‌ی مورد قبلی، قطع تمام یا بعضی از خدمات دولتی به مدت 1 تا 6 ماه.
دریافت جریمه و تعطیلی واحد(همانند مورد قبلی) و نصب تابلویی حاکی از گرانفروشی.
تعطیل کردن واحد و لغو پروانه‌ی کسب.
- گرانفروشی از 200,000 ریال تا 1,000,000 ریال:
دریافت تعهد کتبی و جریمه‌ای از 1 تا 2 برابر مبلغ گرانفروشی.
قطع همه یا بعضی خدمات دولتی به مدت 1 تا 6 ماه و دریافت جریمه از 2 تا 5 برابر مبلغ گرانفروشی.
اخذ جریمه‌ای مطابق مورد پیشین، تعطیل کردن واحد و لغو پروانه کسب.
- گرانفروشی بیش از 1,000,000 ریال:
اخطار کتبی و دریافت جریمه‌ای از 2 تا 5 برابر مبلغ گرانفروشی.
قطع همه یا برخی از خدمات دولتی به مدت 1 تا 6 ماه و دریافت جریمه‌ای از 5 تا 8 برابر مبلغ گرانفروشی.
اخذ جریمه و تعطیلی موقت(مانند مورد قبلی) و همچنین نصب پارچه‌ای با عنوان گرانفروش.
اخذ جریمه(مانند مورد قبلی)، تعطیلی و لغو پروانه واحد.
مجازات گرانفروشی در بخش دولتی
براساس ماده‌ی 18 قانون اساسی، لایحه در خصوص گرانفروشی در وزارتخانه‌ها، شرکت‌ها و موسسات دولتی، به ترتیبِ تعداد دفعات، به قرار زیر است:
- در صورت کسب درآمد از گرانفروشی در جهت منافع شرکت:
اخذ درآمد مربوطه و واریز به حساب خزانه.
انجام مورد پیشین و برکناری دائم متخلف از سمت، انفصال از فعالیت دولتی برای 6 ماه.
انجام مورد اول و انفصال دائم متخلف از فعالیت دولتی.
- تخلفاتی که در آن درآمد خارج از حق، نصیب فرد یا افراد داخل یا خارج شرکت شود، سبب اخذ درآمد و واریز به حساب خزانه، و همچنین انفصال دائم از فعالیت دولتی خواهد شد. چنانچه مبلغ اختلاس حداکثر 50,000 ریال باشد، 6 ماه تا 6 سال حبس؛ و برای مبالغ بیشتر، 2 تا 10 سال حبس در نظر گرفته شده است. در تمامی موارد، جریمه‌ی نقدی معادل 2 برابر مبلغ اختلاس نیز از متخلف دریافت می‌شود.
- اگر گرانفروشی هیچگونه درآمدی ایجاد نکند:
برکناری متخلف به مدت 1 تا 6 ماه.
انفصال موقت به مدت 3 ماه تا 1 سال.
انفصال دائم.
