لایحه دفاعیه فرجام خواهی
لایحه دفاعیه فرجام خواهی یکی از مهم ترین و رایج ترین راه ها برای اعتراض به رای دادگاه تجدید نظر می باشد. به عبارتی ساده تر یک نوع درخواست اما از جنس اعتراض می باشد که نسبت به رای دادگاه تقدیم دیوان عالی کشور خواهد شد.
مهم ترین ویژگی لایحه دفاعیه فرجام خواهی
قانون گذار زمانی که لایحه دفاعیه فرجام خواهی را وضع نموده است این حق را برای افراد در نظر گرفته است که برای حق خواهی خود مراتب و مراحلی را طی کنند این راه ها و مراتب پیش بینی شده مهم ترین ویژگی و مشخصه این لایحه می باشند كه عبارتند از اعاده دادرسی و فرجام خواهی برای شخصی که مدعی حق خود می باشد، همچنین درخواست تجدید نظر درباره حکم و رای که از طرف دادگاه صادر شده است. استفاده از این مراحل سبب خواهد شد تا بسیاری اوقات پروسه رسیدگی به یک پرونده مدتی به طول بیانجامد و این رسیدگی چندین مرحله ای شود. از دیگر ویژگی های بارز این نوع درخواست اعتراضی خاص بودن آن است به این شکل که امکان بهره گیری از راه های اعتراضی آن تنها در موارد بخصوصی امکان پذیر خواهد بود.
لایحه دفاعیه فرجام خواهی (22)
تفاوت اصلی لایحه دفاعیه فرجام خواهی با لایحه دفاعیه تجدید نظر؟
همان گونه که قبلا متذکر شدیم این لایحه یک درخواست اعتراضی خاص و منحصر به فرد می باشد که تنها در موارد خاصی قابل استفاده میباشد اما در مورد لایحه دفاعیه تجدید نظر قضیه اندکی متفاوت و البته عمومی تر است. به این صورت که این لایحه را می توان برای تمامی موارد حقوقی بجز چند مورد استثنایی به کاربرد و می توان درخواست تجدید نظر را نسبت به رای دادگاه اول تسلیم دادگاه مربوطه نمود. حال اگر فردی نسبت به رای دادگاه تجدید نظر نیز اعتراضی داشته باشد می توان اعتراض خود را در قالب لایحه دفاعی فرجام خواهی مطرح نماید.
تفاوت دیگر این دو لایحه این است که درخواست تجدید نظر تسلیم دادگاه مورد نظر خواهد شد. در حالی که درخواست فرجام خواهی باید در اختیار دیوان عالی کشور قرار گرفته شود. نحوه رسیدگی به درخواست تجدید نظر به این شکل است که در صورت کامل نبودن تحقیقات و بررسی ها دادگاه فعالیت خود را مبنی بر کامل کردن تحقیقات از سر خواهد گرفت و بعد از طی این فرایند رای نهایی را صادر خواهد کرد اما در مورد فرجام خواهی رای و حکم صادر شده در دادگاه اولیه و یا دادگاه تجدید نظر تایید و یا رد خواهد شد. نکته قابل توجه در مورد تفاوت این دو لایحه این است که احکام صادره ای که قابل فرجام خواهی باشند در دیوان عالی کشور رای صادر شده در دادگاه نخستین را با قوانین و احکام اسلامی مطابقت خواهند داد. در صورتی که دیوان عالی رای صادر شده را رد نماید پرونده برای رسیدگی دوباره به دادگاه اول و یا دادگاه تجدید نظر ارجاع داده خواهد شد و در صورتی که دیوان عالی کشور رای صادره را تایید نماید هیچگونه اعتراضی بر آن وارد نخواهد بود و حکم صادر شده به عنوان حکم نهایی و قطعی شناخته خواهد شد.
تفاوت لایحه دفاعیه فرجام خواهی در امور کیفری و حقوقی
در امور کیفری بررسی آراء گاهی اوقات در دادگاه تجدید نظر و گاهی نیز در دیوان عالی کشور انجام خواهد گرفت. به موارد و امور کیفری که در دادگاه تجدید نظر بررسی شوند تجدید نظر خواهی اطلاق خواهد شد و رای که در این دادگاه صادر شود قطعی و بدون بازگشت می باشد. در مورد مسائل حقوقی در تمامی مراحل اعتراض به حکم صادره دادگاه صادر کننده حکم هیچ گونه مسئولیتی در قبال رسیدگی به شکایت نخواهد داشت و در مقابل مراجع مطمئن و ذی صلاح دیگری مسئولیت انجام این امور را بر عهده خواهند داشت.
قابل ذکر است که در امور حقوقی حتی یک رای هم می تواند قابل تجدید نظر باشد و این قابلیت فرجام خواهی برای آن در نظر گرفته خواهد شد.
مهلت تنظیم لایحه دفاعیه فرجام خواهی
در قانون اساسی برای طرح شکایت نسبت به حکمی که از سوی دادگاه صادر شده است مهلت و زمانی مشخص و معلوم در نظر گرفته شده است. به طور مشخص این مهلت از زمان ابلاغ رای و حکم به فرد آغاز خواهد شد. شهروندان ایرانی که در داخل کشور مقیم هستند می توانند ظرف مدت ۲۰ روز و ایرانیان خارج از کشور نیز ۶۰ روز مهلت دارند تا لایحه دفاعیه فرجام خواهی را تنظیم و تسلیم مراجع ذیربط نمایند. طبق ماده قانون ۳۹۸ اگر افراد تحت شرایط خاص نتوانند بعد از ابلاغ حکم و در مدت تعیین شده درخواست خود را تنظیم نمایند این مهلت برای آنان تمدید خواهد شد.
تنظیم لایحه دفاعیه فرجام خواهی چه تاثیری بر اجرای حکم خواهد داشت؟
تنظیم لایحه دفاعیه فرجام خواهی می تواند جلوی اجرای حکم را تا زمان رسیدگی مجدد و صدور حکم جدید بگیرد اما به شرطی که فرد محکوم شده به دلایل مالی و کیفری محکوم نشده باشد. زیرا در امور مالی هیچ تاخیر و مکثی در مورد اجرای حکم جایز نمی باشد.
به طور کلی حکم هایی که مربوط به سایر امور هستند زمانی قابل اجرا میباشند که فرد هیچ گونه درخواست تجدید نظر و یا اعتراضی نسبت به رای صادره ننموده باشد و حکم و رای صادر شده را قبول کرده باشد.
چه افرادی می توانند لایحه دفاعیه فرجام خواهی را تنظیم و به دادگاه ارائه نمایند؟
به طور مشخص افرادی که پرونده مربوط به آن ها و به نام آن ها باشد اولین و کسانی هستند که حق تنظیم و درخواست این لایحه را خواهند داشت. در درجه دوم طرفین دیگر دعوا و همچنین وکلای آن ها و یا نماینده های قانونی آن ها دارای چنین حق قانونی می باشند. همچنین دادستان کل کشور در صورتی که رای صادر شده را مغایر با شرع و قوانین اسلامی و قوانین کشور بداند این اختیار را خواهد داشت که نسبت به رای صادر شده شکایت و در اصطلاح فرجام خواهی نماید.
لایحه دفاعیه فرجام خواهی (1)
در چه مواردی فرد می تواند این لایحه را تنظیم نماید؟
برای تنظیم این لایحه از سوی فرد محکوم شده در دادگاه دلایل زیادی وجود دارند که برخی از آن ها عبارتند از:
۱: عدم صلاحیت دادگاه برای رسیدگی به پرونده مورد نظر.
۲: ادعای مغایرت رای صادره نهایی با قوانین شرع و اسلام.
۳: عدم صلاحیت طرفین و همچنین مدارک و شواهدی که در دادگاه ارائه داده اند.
۴: توجه ننمودن به مدارک ارائه شده و همچنین کامل نبودن تحقیقات و بررسی های انجام گرفته.
