دادخواست الزام به تمکین
دادخواست الزام به تمکین به دلیل این که در حوزه امور غیر مالی قرار دارد باید در دادگاه های خانواده و شورای حل اختلاف مورد بررسی و رسیدگی قرار بگیرد. این دادخواست حقوقی که از طرف زوج برای گرفتن مطالبات و حقوق خود طرح خواهد شد بر علیه زن تنظیم می شود که بعد از ارجاع به مراکز قضایی زوجه نیز در جریان آن قرار خواهد گرفت.
اصطلاح تمکین در چارچوب دادخواست الزام به تمکین
قبل از هر چیز باید گفت که این کلمه در لغت به معنای اطاعت کردن و قبول کردن می باشد. اما اگر آن را در چهارچوب دادخواست الزام به تمکین معنی کنیم باید یادآور شویم که این دادخواست یک مسئله حقوقی می باشد پس کلمه مورد نظر را نیز باید از لحاظ حقوقی معنی کنیم. از لحاظ حقوقی واژه تمکین به فرمانبرداری و به دو صورت عام و خاص مورد استفاده قرار می گیرد. در معنای عام این گونه است که زن موظف است مرد را به عنوان رئیس خانواده بپذیرد و در بسیاری موارد از جمله انتخاب شغل و منزل برای زندگی و نحوه پوشش و رفت و آمد از او در چارچوب قانون و عرف تبعیت نماید. در معنای خاص نیز اگر این واژه را معنی کنیم باید چنین گفت که زن وظیفه دارد تا در قبال غریزه جنسی شوهر از او فرمانبرداری کند و تا حد ممکن به نحوی که به جسم و روح خود ضرری وارد نکند نیازهای او را در این رابطه برآورده کند.
نتیجه صدور رای در باره دادخواست الزام به تمکین
اگر دادخواست الزام به تمکین از طرف زوج تنظیم شد و در مراجع مربوطه مورد بررسی و پیگیری قرار گرفت و طی آن زن به اطاعت و فرمانبرداری از شوهر محکوم شد و رای دادگاه به سود مرد صادر شد. این رای نتایج و تاثیراتی را برای زن به همراه خواهد داشت. یه مورد از مهم ترین این نتایج شامل موارد ذیل خواهند شد.
۱: قطع نفقه زوجه از طرف زوج: در ماده ۱۱۰۸ قانون مدنی جمهوری اسلامی ایران چنین آمده است که هر زمان زن بدونه هیچ دلیل موجه ی از تمکین همسر خود دست بکشد نفقه شامل او نخواهد شد. به عبارتی نفقه ضمانت کننده تمکین زن از شوهرش می باشد. در مواردی که امتناع زن از انجام این وظیفه موجه تشخیص داده شود. نفقه او قطع نخواهد شد و مرد مسئول است که تمامی مخارج زندگی زوجه خود را اعم از هزینه خوراک و پوشاک و مسکن و همچنین هزینه درمان او را پرداخت نماید.
نکته: از لحظه ای که نکاح بین زن و مرد اجرا شود و آن ها به عنوان زن و شوهر معرفی شوند نفقه زن بر عهده شوهر خواهد بود. پس اگر مردی ادعای عدم اطاعت از زوجه خود را مطرح نماید باید دلایل و شواهد محکمی در این رابطه ارائه دهد.
همچنین نفقه در هر حالت و شرایطی بر عهده زوج می باشد. حتی اگر زن به حد کفایت غنی باشد و شوهر فقیر باز هم زن در صورت تمکین حق مطالبه نفقه از شوهر را خواهد داشت.
۲: صدور اجازه نامه ازدواج مجدد برای زوج: در صورتی که در دادگاه رای بر لزوم تمکین زوجه از زوج صادر شود و زن حاضر به انجام این کار نشود دادگاه اجازه نامه ای تحت عنوان اجازه نامه ازدواج مجدد را برای مرد صادر خواهد کرد که طی آن مرد می تواند بدونه اجازه زن ازدواج مجدد نماید.
۳: محرومیت از نصف دارایی هایی که مرد آن را در سند ازدواج برای زن در نظر گرفته بود: بروز این حالت زمانی اتفاق خواهد افتاد که زوجه با وجود مهیا کردن تمامی امکانات زندگی از سوی زوج و پرداخت تمام و کمال نفقه او باز هم تمایلی به تمکین از شوهر نداشته باشد و یا این که زن تقاضای طلاق نموده و در دادگاه سوء رفتار و اخلاق او روشن شده باشد.
دادخواست الزام به تمکین (1)
پروسه رسیدگی به دادخواست الزام به تمکین
رسیدگی به دادخواست الزام به تمکین پروسه ای پیچیده و زمان بری نخواهد داشت اما از آن جا که این مسئله موردی حقوقی می باشد باید مطابق با قانون آن را به پیش برد. بنابراین بهترین کار این است که زوج از یک وکیل متخصص در این باره بخواهد که او را راهنمایی و یاری کند. اولین اقدام در جهت این کار این است که به دفاتر خدمات الکترونیکی قضایی مراجعه کرده و دادخواست مورد نظر را ثبت کرد. سپس زمان و شعبه رسیدگی به پرونده و خواسته زوج تعیین شده و به اطلاع هر دو طرف خواهد رسید.
و بعد از برپایی جلسه دادگاه و حضور زوج و زوجه و یا وکلای هر دو طرف دادگاه با استفاده از مستندات و شواهد و مدارک در دسترس حکم نهایی را صادر خواهد کرد. بعد از صدور حکم زن موظف است سریعا به منزل شوهر بازگشته و از شوهر خود در تمامی زمینه ها تمکین کند اما در صورتی که زن از این اقدام خودداری کند. مرد می تواند دادخواست دیگری با عنوان نشوز به دادگاه ارائه دهد که در این حالت و با محرز شدن این مطلب برای دادگاه عواقب منفی زیادی برای زن به همراه خواهد داشت.
نکته: مسئله نهم و حائز اهمیتی که در این باره وجود دارد این است که اگر زوجه باکره باشد و از اول علاقه ای به تمکین شوهر نداشته است. به هیچ عنوان نمی توان او را مجبور به انجام این وظیفه نمود. در این حالت مهریه و نفقه برای او در نظر گرفته خواهد شد. همچنین اگر مرد منزلی مناسب برای زوجه خود تهیه نکرده باشد زن می توان از تمکین او خودداری نماید. زیرا در بسیاری مواقع و هنگام بررسی این دادخواست و طرح پرسش از زن درباره عدم تمکین از مرد زن مدعی می شود که فضای منزل فضایی مناسب برای زندگی مشترک نمی باشد که با بررسی مددکاران اجتماعی که از سوی دادگاه خانواده مامور بررسی این موضوع می شوند به صحت و درستی این موضوع پی خواهند برد. در این صورت مرد وظیفه دارد تا منزلی در شأن زوجه تهیه نماید. از زمانی که زن و مرد به عقد همدیگر درخواهند آمد وظایفی بر عهده هر یک از آنها گذاشته خواهد شد که تمکین یکی از این وظایف می باشد که متقابلا مرد نیز وظیفه دارد تا منزلی درخور و مناسب برای همسر خود تهیه نماید.