دادخواست الزام به ایفای تعهد

دادخواست الزام به ایفای تعهد

دادخواست الزام به ایفای تعهد یکی از دادخواست هایمهم حقوقی می باشد. هدف از تنظیم این دادخواست، اجبار طرف مقابل به ایفای تعهد می باشد. زمانی که قراردادی بین دو نفر منعقد می شود، تعهداتی در قرارداد ذکر خواهد شد. چنانچه یکی از طرفین قرارداد تعهدات مذکور را ایفا نکند، طرف مقابل می تواند از طریق قانون اقدامات لازم را انجام دهد. به عنوان مثال در قراردادی که بین طرفین تنظیم شده است، یکی از آنها تعهد می کند منزل دیگری را در مدت معینی رنگ آمیزی نماید. چنانچه نقاش از ایفای تعهد خودداری نماید، طرف مقابل می تواند با تقدیم دادخواست الزام به ایفای تعهد خوانده را مجبور به انجام تعهد نماید.با تمام این تفاسیر شرایط قانونی نیز وجود دارد که شخص می تواند از ایفای تعهد خودداری نماید.

ایفا کردن تعهد به چه معنا می باشد؟

به بیانی ساده می توان گفت کهایفا کردن تعهد در قرارداد، ضمانتی می باشد که اشخاص را ملزم به انجام وظایفی خاص می کند. زمانی که دو طرف قرارداد متعهد می شوند تا وظایفی را در قبال یکدیگر به انجام رسانند، قانون نیز وظیفه نظارت را بر عهده خواهد گرفت. وقتی مهلت مقرر برای ایفای تعهد تمام شود، طرفین قرارداد می توانند با استفاده از دادخواست الزام به ایفای تعهد اقدامات لازم را انجام دهند. متعهد له برای الزام متعهد علیه باید چه اقداماتی را انجام دهد؟ دادخواست الزام به ایفای تعهد چه زمانی به دادگاه تقدیم خواهد شد؟ مطالبه ضرر و زیان های وارد شده به خواهان در دادخواست مذکور امکان پذیر است؟ در ادامه مطلب به سوالات مذکور پاسخ می دهیم و به نحوه تنظیم دادخواست الزام به ایفای تعهد اشاره می کنیم.

منشاء ایفای تعهدات

منشاء عمل به تعهد فقط قرارداد نیست. موارد بی شماری نیز وجود دارد که افراد بدون نیاز به قرارداد متعهد به انجام کاری در قبال فرد دیگری می شوند. در ماده 307 از قانون مدنی به این موضوع اشاره شده است که از آن به عنوان ضمان قهری یاد می کنند. به بیانی ساده تر بدون اینکه قراردادی میان دو نفر وجود داشته باشد، یک طرف مسئول جبران تمام خسارت های وارده به طرف مقابل خواهد شد. در ضمان قهری می توان به اتلاف، غصب، استیفا و تسبیب اشاره کرد.

نحوه تنظیم دادخواست الزام به ایفای تعهدات

دادخواست الزام به ایفای تعهد زمانی ارائه خواهد شد که خواهان مدعی باشد، خوانده به تعهدات قراردادی خود پایبند نبوده است. برای اثبات این ادعا بیش از هرچیزی ارائه قرارداد و مدارک پیوست شده به دادخواست اهمیت خواهد داشت. قبل از تقدیم دادخواست، ارائه اظهارنامه انجام خواهد شد. در این حالت خواهان با ارسال اظهارنامه ای به خوانده، انجام به تعهدات موجود در قرارداد را درخواست می کند.در صورتی که خوانده دوباره تعهدات را ایفا نکند، خواهان می تواند دادخواست مورد بحث را به دادگاه صالح تقدیم کند. در بیشتر مواقع، متعهد له برای جلوگیری از مشکلات بیشتر به انجام تعهد روی می آورد. نظارت قانونگذار در این موارد می تواند تاثیر بسزایی را در کاهش دعاوی مشابه داشته باشد. بیشترین مزیت ارسال اظهارنامه این است که در صورت مطرح شدن دعوا در دادگاه، متعهد علیه اظهار بی اطلاعی نکند.

شرایط لازم برای تنظیم دادخواست

پیش از ارائه دادخواست الزام به ایفای تعهد به دادگاه، باید به نکات مهمی توجه کرد. یکی از این نکات مهم اهمیت به مهلت مقرر در قرارداد است. اگر زمان لازم برای ایفای تعهد به پایان نرسیده باشد، متعهد له نمی تواند الزام به ایفای تعهد را از متعهد علیه بخواهد. در دادخواست تنظیم شده علاوه بر تقاضای الزام متعهد، می توان خسارت های وارد شده و هزینه دادرسی را نیز مطالبه کرد. علاوه بر این امکان مطالبه خسارت به وسیله دادخواستی مجزا نیز امکان پذیر می باشد.

پس از رسیدگی کردن به دعوا و قطعی شدن حکم در دادگاه، اجراییه صادر خواهد شد. در این حالت خواهان که همان متعهد له می باشد، می تواند طرف مقابل را مجبور به ایفای تعهد نماید. در بیشتر موارد از همین شیوه استفاده می شود. در حالت دوم دادگاه این اجازه را به وی خواهد داد که با هزینه خود تعهد را به انجام رساند. در این صورت می تواند هزینه ایفای تعهد را از طرف مقابل دریافت کند. علاوه بر این چنانچه ایفای تعهد از طریق شخص ثالثی امکان پذیر باشد، می تواند از این روش استفاده کند. در این خصوص می توان به ماده 238 قانون مدنی اشاره کرد در نهایت  امکان فسخ قرارداد برای وی وجود خواهد داشت.

مستندات قانونی برای الزام به ایفای تعهد

در مواد قانونی بسیاری به ایفای تعهدات اشاره شده است. مطابق ماده 221 از قانون مدنی، چنانچه فردی تعهد به انجام امری را نماید و از انجام آن خودداری کند، مسئول خسارات وارده خواهد بود. این وضعیت در حالتی است که جبران خسارت به طور دقیق تصریح شده باشد و یا طبق نظر عرف، موجب مسئولیت و ضمان شود. در ماده 222 قانون مدنی نیز موضوع مهمی ذکر شده است. مطابق ماده مذکور دادگاه می تواند به متعهد له اجازه دهد که خودش به تعهد عمل کند. در این صورت می تواند هزینه و مخارج ها را از متخلف دریافت کند. مطابق ماده 228 نیز چنانچه تأدیه وجه نقد موضوع تعهد بوده باشد، دادگاه شخص مدیون را به پرداخت خسارت محکوم می نماید.  در مقابل می توان به استناد ماده 229 متعهد علیه را از پرداخت خسارت معاف کرد. مطابق این ماده اگر متعهد به دلیل حوادث قهری نتواند به تعهد خود عمل نماید، از پرداخت خسارت معاف خواهد شد و محکوم به تادیه آن نمی شود.

حق فسخ معامله نیز در ماده 239 به صراحت بیان شده است. طبق این ماده اگر اجبار مشروط علیه امکان پذیر نباشد، حق فسخ محفوظ خواهد بود. از طرفی اگر توسط شخص ثالث نیز قابلیت انجام تعهد وجود نداشته باشد، حق فسخ برای مشروط علیه به وجود خواهد آمد. به علاوه در ماده 47 از قانون اجرای احکام مدنی نیز به امکان انجام تعهد توسط ثالث اشاره شده است. در تمام موارد مذکور، دادگاه با جلب نظر کارشناس میزان خسارت و هزینه های مورد بحث را مشخص خواهد کرد.  در نهایت باید گفت که بهتر است هنگام تنظیم دادخواست الزام به ایفای تعهد از یک وکیل خوب کمک بگیرید. در این صورت رسیدگی با دقت و اطمینان خاطر بیشتری انجام می شود.