اجرای رای داور در قانون مدنی
اجرای رای داور در قانون مدنی
اجرای رای داور چیست؟ اجرای رای داور چه کارکردی دارد؟ مهم ترین نکات مربوط به اجرای رای داور چیست؟ چگونه می توان مانع از اجرای رای داور شد؟ دستور اجرای رای داور چگونه صادر می شود؟ کدام دادگاه دستور اجرای رای داور را صادر می کند؟ نحوه اجرای رای داور چگونه است؟ اجرای رای داور به چه معنی است؟ کارکرد یک وکیل پایه یک دادگستری در خصوص اجرای رای داور چیست؟ چه مدارکی برای اجرای رای داور لازم است؟ خواهان در اجرای رای داور کیست؟ چه کسانی می توانند دادخواست اجرای رای داور را ارائه دهند؟ مراحل رسیدگی به اجرای رای داور چیست؟ دادگاه صالح رسیدگی کننده به اجرای رای داور کدام است؟
داوری یکی از روش های مهم قضایی و حقوقی برای رسیدگی به برخی از دعاوی محسوب می شود. در این روش عملا آیین دادرسی مدنی و تشریفات قانونی مورد توجه قرار نمی گیرد و توجه عموما بر صدور رای و اجرای آن است. در واقع داوری را می توان یک مسیر مجزا در کنار دادگاه های حقوقی بدانیم. داوری نوعی از شیوه رسیدگی به دعاوی محسوب می شود که در آن پیچیدگی های خاص دادرسی وجود ندارد. نکته ای که باید بدانید این است که از نظر قانونی رای داور برابر با رای دادگاه در نظر گرفته شده و لازم الاجرا محسوب می شود. اما اگر یکی از طرفین این رای را اجرا نکند چه ضمانت های قانونی وجود دارد؟
در واقع ما در این مقاله می خواهیم بدانیم که اولا چه کسانی می توانند درخواست اجرای رای داور را داشته باشند و در ضمن در صورت عدم اجرای این رای چه ضمانت های قانونی وجود دارد؟ مسئله ای که باید به آن توجه داشته باشید این است که رای داور غیر قابل اعتراض و اعاده خواهی است، از این رو تنها مسیر برای فرار از این رای ابطال آن است. بنابراین بعد از صدور رای داور در صورتی که راهی برای ابطال آن وجود نداشته باشد، طرفین ناچار به اجرای این رای خواهند بود. حال در ادامه این مسئله را بیشتر و بهتر مورد بررسی قرار خواهیم داد. با ما همراه بمانید.
اجرای رای داور بر اساس مفاهیم
اجرای رای داور و شرایط مربوط به آن را زمانی می توانیم به درستی درک کنیم که ابتدا بدانیم اجرای رای داور دقیقا از چه مفاهیم قانونی تشکیل شده است و چه شرایطی برای آن وجود دارد. بر این اساس ابتدا باید بدانیم داوری چیست و چگونه یک دعوی به داوری ارجاع داده می شود.
همانطور که گفته شده و هر وکیل حقوقی از آن مطلع است داوری یک روش برای رسیدگی به دعاوی در خارج از سیستم قضایی محسوب می شود. اگر بخواهیم ساده تر بیان کنیم داوری همان شیوه ریش سفیدی است که قانونگذار آن را به رسمیت شناخته و رای آن را محترم و قانونی می داند.
داوری به دو شکل صورت می گیرد. اول این که در بسیاری از موارد طرفین با رضایت اقدام به انتخاب داور می کنند. این کار معمولا پیش از دعوی صورت می گیرد. به طور مثال در یک قرارداد طرفین به توافق می رسند که در صورت بروز هر نوع اختلاف به داوری مراجعه کرده و اختلاف را حل کنند. در این صورت اولین مرجع رسیدگی کننده به دعوی آن ها داوری خواهد بود. حتی در صورت مراجع آن ها به دادگاه، دادگاه دعوی را به داوری ارجاع خواهد داد.
در حالت دوم نیز دادگاه صالح تشخیص می دهد که داوری می تواند نتیجه بهتری داشته باشید و سریع تر مسئله را پایان دهد. از این رو این دادگاه است که خود می تواند داوری را برای رسیدگی به یک دعوی تعیین کند.
نکته ای که وجود دارد این است که رای صادر شده توسط داور اعتباری برابر با رای دادگاه دارد و از نظر قانونی نیز لازم الاجرا شناخته می شود. همچنین باید در نظر داشته باشید که امکان اعتراض به رای داور وجود ندارد. این رای تنها می تواند در شرایط خاصی که در ماده 489 قانون آیین دادرسی مدنی آورده شده باطل شود. حال می خواهیم بدانیم در صورت عدم اجرای این رای چه ضمانت های قانونی و اجرایی وجود دارد.
نحوه دادخواست اجرای رای داور
اولین نکته ای که باید بدانید این است که دادخواست اجرای رای داور توسط تمام افراد دخیل در داوری امکان پذیر است. بنابراین هر کدام از طرفین دعوی این امکان را دارند که در صورت عدم اجرای رای داور نسبت به استفاده از مسیر دادگاه اقدام کنند.
اجرای رای داور به سه حالت امکان پذیر است. اول این که فردی که توسط رای داوری محکوم شده ظرف مهلت قانونی بیست روز بعد از ابلاغ رای داور آن را اجرایی کند. اما در صورتی که این مهلت تمام شود و وی دست به اجرای رای داور نزده باشد، طرف مقابل می تواند با ارائه دادخواست اجرای رای داور را از دادگاه بخواهد. دادگاه ارجاع دهنده به داوری و یا دادگاه صالح دیگری همان رای را به فرد ابلاغ می کند. در صورتی که فرد طی دوازده روز این ابلاغ را انجام ندهد و نسبت به اجرای رای داور اقدام نکند، دادگاه با تشکیل پرونده در اجرای احکام از ابزارهای قانونی برای اجرای این رای استفاده خواهد کرد.
بنابراین همانطور که مشخص است دادگاه بدون این که بخواهد رای صادر شده را بررسی کند آن را مجدد ابلاغ می کند. این مسئله نشان دهنده این است که رای داوری اعتباری برابر با رای دادگاه دارد. این ها از جمله مهمترین نکاتی است که در خصوص اجرای رای داور وجود دارد.
نکته مهم دیگری که هر وکیل حقوقی تهران یا شهرستان به خوبی می داند این است که برای دادخواست اجرای رای داور جلسه دادرسی تشکیل می شود اما برای درخواست ابلاغ رای داور به صورت رسمی نیازی به تشکیل جلسه نیست و بعد از ارائه دادخواست این ابلاغ به صورت خودکار صادر می شود. اما در نظر داشته باشید که اساسا مسیر داوری به نفع آن طرفی است که محکوم می باشد. چرا که امکان اطاله و طولانی کردن زمان برای اجرای رای وجود دارد و در نهایت فرد می تواند نسبت به ابطال آن اقدام کند. از این رو بهتر است در این خصوص از یک مشاور یا وکیل مجرب کمک بگیرید.
