وصیت نامه زن
وصیت نامه زن در قانون
وصیت نامه زن چیست؟ وصیت نامه زن چه کارکردی دارد؟ اعتبار وصیت نامه زن چیست؟ چه زمانی می توان از وصیت نامه زن استفاده کرد؟ تفاوت میان وصیت نامه زن و وصیت نامه مرد چیست؟ شباهت های وصیت نامه زن و مرد چیست؟ کارکرد وکیل پایه یک دادگستری در خصوص وصیت نامه زن چیست؟ برای تدوین وصیت نامه زن به چه نکاتی باید توجه کرد؟ در وصیت نامه زن چه مواردی باید رعایت شود؟ نظر دادگاه در خصوص وصیت نامه زن چیست؟ آیا امکان تعیین سرپرست فرزندان در وصیت نامه زن وجود دارد؟ چگونه وصیت نامه زن ممکن است باطل شود؟
وصیت نامه زن یکی از مهمترین ابزارهایی است که قانون برای زنان در نظر گرفته است. بر اساس این ابزار هر زن می تواند نسبت به تعیین مالکیت اموال خود اقدام کند و یا این که نسبت به انجام کاری از از فردی درخواستی داشته باشد. با توجه به این که از نظر فرهنگی تفاوت های اجتماعی میان زنان و مردان وجود دارد، تا مدت ها وصیت نامه زن به عنوان یک عنصر غیر قابل استفاده شناخته می شد. به نوعی با توجه به بافت فرهنگی کشور، در بسیاری از مناطق ایران تا ده های گذشته امکان وصیت برای زن وجود نداشت. اما از نظر شرعی و قانونی هیچ تفاوتی میان زن و مرد در خصوص وصیت وجود ندارد. بنابراین هر وکیل حقوقی به خوبی می داند که از نظر قانونی و شرعی هیچ تفاوتی میان اعتبار وصیت نامه زن و مرد وجود ندارد.
با این حال بهتر است در ادامه کمی در خصوص وصیت نامه زن و نکات مربوط به آن بیشتر صحبت کنیم. در واقع می خواهیم بدانیم که یک وصیت نامه زن چه ویژگی هایی دارد و برای تدوین آن باید به چه نکاتی توجه کرد؟ همچنین در چه صورتی یک زن از انجام وصیت محروم می شود و یا وصیت نامه او اعتبار قانونی خود را از دست می دهد؟ این ها مواردی است که در ادامه به آن ها اشاره خواهیم کرد.
وصیت نامه و مفاهیم مربوط به آن
وصیت نامه زن را زمانی می توانیم به درستی درک کنیم که ابتدا با مفهوم وصیت و کارکرد آن در قانون آشنا شویم. در واقع ما ابتدا باید بدانیم که وصیت چیست و چه کارکردی در قانون و جامعه دارد، سپس بر اساس این مفهوم است که می توانیم کارکرد آن را در چارچوب وصیت نامه زن مورد بررسی قرار دهیم.
وصیت یک ابزار مهمی قانون حقوقی شناخته می شود. وصیت در قانون به دو دسته وصیت تملیکی و وصیت عهدی تقسیم شده است. وصیت تملیکی همان وصیتی است که بر اساس آن امکان تعیین سرپرست و مالک برای اموال فرد ایجاد می شود. وصیت نامه عهدی نیز به وصیت نامه ای گفته می شود که بر اساس آن فرد می تواند کسی را برای انجام کاری بعد از مرگش انتخاب کند. هر دو این وصیت نامه ها دارای تعاریف و شرایط قانونی است. همچنین در نظر داشته باشید در صورتی که وصیت نامه به درستی تدوین شده باشد و از نظر قانونی مشکل خاصی نداشته باشد، لازم الاجرا شناخته می شود.
نکته دیگری که باید به آن توجه داشته باشید این است که هر وصیت نامه ای با هر شکل و ترتیبی اعتبار لازم قانونی را ندارد. در کلام ساده تر وصیت نامه شرایط و قوانین خاص خودش را دارد. به طور مثال وصیت فردی که اقدام به خودکشی کرده باشد، وصیت نامه وی از اعتبار ساقط می شود.
همچنین در زمان تدوین وصیت نامه فرد باید دارای صلاحیت و اهلیت قانونی باشد. اهلیت بدین معنی است که در زمان تدوین وصیت نامه فرد باید از صحت عقل، بلوغ و رشد برخوردار باشد. نکته بسیار مهمی که در خصوص اعتبار وصیت نامه زن نیز می تواند تاثیرگذار باشد این است که هیچ فردی این حق را ندارد که برای بیش از یک سوم مجموع اموال خود وصیت کند. در کلام ساده تر اعتبار وصیت نامه به اندازه یک سوم اموال خواهد بود مگر این که تمامی وراث برای اجرای مابقی وصیت نامه ( بیش از یک سوم ) رضایت کامل داشته باشند. این ها از مهمترین مواردی است که به صورت خلاصه و کوتاه باید از وصیت می دانستید.
وصیت نامه زن و اعتبار آن در جامعه
با توجه به بافت فرهنگی است که ریشه ای چند صد ساله دارد، رتبه اجتماعی زن و مرد در جامعه برابر نیست. این مسئله طی سال های گذشته بهبود پیدا کرده است اما همچنان تفکر و بنیاد فکری آن پابرجاست. از این رو همواره این سوال به خصوص در بافت سنتی در ایران وجود دارد آیا وصیت نامه زن دارای اعتبار قانونی است؟ آیا یک زن می تواند وصیت کند؟
بر اساس قانون هر فردی اختیار اموال خودش را دارد. در واقع نه قانون و نه هیچ فرد دیگری اجازه گرفتن حق مالکیت به جز در شرایط خاص را ندارد. این حق از زمان تولد تا مرگ همراه فرد خواهد بود. اما بعد از مرگ این حق از بین رفته و باید به فرد دیگری منتقل شود. این جاست که مسئله انحصار و وراثت و ابزارهایی به نام وصیت کارایی خودش را نشان می دهد.
زن یک فرد آزاد و مستقل در جامعه محسوب می شود. از این رو حق دارد برای آینده اموال و املاک خود تصمیم گیری داشته باشد. از این رو این فرد می تواند به کمک یک وکیل حقوقی تهران یا مشاور حقوقی نسبت به تدوین وصیت نامه اقدام کند. بنابراین زن نیز مانند مردان این حق را دارد که بتواند نسبت به تدوین وصیت نامه اقدام کند.
سوال مهم دیگری که وجود دارد این است که آیا امکان تعیین سرپرست برای فرزندان در وصیت نامه زن وجود دارد یا خیر؟ در وصیت نامه عهدی این امکان وجود دارد که زن یا مرد درخواست داشته باشد که سرپرستی فرزندان توسط فرد خاصی صورت بگیرد. قانون نیز تا جایی به این نظر اهمیت می دهد که بر خلاف رای دادگاه و قانون نباشد. به طور مثال بعد از فوت پدر، جد پدری قیم فرزند شناخته می شود. حال ممکن است پدر در وصیت خود فرد دیگری به جز جد پدری را برای قیمومیت در نظر گرفته باشد. اما در صورتی که جد پدری وجود نداشته و دادگاه نظر مثبتی نسبت به فرد تعیین شده توسط متوفی داشته باشد، امکان اجرای وصیت نامه فراهم می شود.