احاله در امور کیفری
احاله در امور کیفری
احاله در امور کیفری چیست؟ شرایط احاله در امور کیفری چیست؟ نکات مهم احاله در امور کیفری چیست؟ چه زمانی احاله در امور کیفری اتفاق می افتد؟ کارکرد احاله در امور کیفری چیست؟ کارکرد یک وکیل پایه یک دادگستری در خصوص احاله در امور کیفری چیست؟ اصلی ترین نکات احاله در امور کیفری چیست؟ چرا از احاله در امور کیفری استفاده می شود؟ آیا مجرم می تواند از احاله در امور کیفری استفاده کند؟
احاله در امور کیفری بدین معنی است که یک دعوی کیفری از دادگاه صالح به دادگاهی دیگر منتقل شود. یکی از نکات مهم این موضوع این است که دادگاه کیفری احاله شده، هم عرض با دادگاه مبدا محسوب میشود. به نوعی احاله زمانی کارایی دارد که دعوی از دادگاه کیفری یک در ناحیه ای به دادگاه کیفری یک در ناحیه یک دیگر صورت بگیرد. این موضوع در خصوص دادگاه های کیفری دو یا دادگاه انقلاب نیز صادق است. حال سوالی که باید به آن پاسخ دهیم این است که احاله در امور کیفری چگونه صورت می گیرد و اساسا قانون چرا همچنین حالتی را پیش بینی کرده است؟
برای پاسخ به این سوال باید به یک نکته بسیار مهم توجه داشته باشیم. یک وکیل کیفری به خوبی می داند که بر اساس آیین دادرسی کیفری دادگاه و دادسرای محل وقوع جرم به عنوان مرجع صالح رسیدگی کننده انتخاب می شود. این موضوع دلایل مختلفی دارد که می توان اصلی ترین آن را سهولت در بررسی جرم و اثبات آن دانست. در کلام ساده تر دادگاهی که جرم در منطقه قضایی آن اتفاق افتاده به عنوان دادگاه صالح رسیدگی کننده انتخاب می شود. حال در برخی موارد این احتمال وجود دارد که دادگاه دیگری در خارج از این منطقه به عنوان دادگاه صالح انتخاب شود. از این رو انتقال پرونده از دادگاه مبدا به دادگاه مقصد را احاله در امور کیفری می نامیم. در ادامه شرایط این اتفاق را مورد بررسی قرار می دهیم.
شرایط احاله در امور کیفری
احاله در امور کیفری در مواد 419 و 420 قانون آیین دادرسی به خوبی مورد بررسی قرار گرفته است. بر اساس این مواد قانون می توان گفت که احاله در امور کیفری زمانی اتفاق می افتد که شرایط خاصی وجود داشته باشد. از جمله مهمترین این شرایط می توان به محل اقامت متهم یا متهمان پرونده اشاره کرد. در واقع اگر محل اقامت متهم پرونده در محلی خارج از حیطه قضایی دادگاه انتخاب شده باشد، امکان احاله در امور کیفری ایجاد می شود. یا در صورت تعدد متهمان، محل اقامت بیشتر متهمین در حوزه قضایی دیگر، دادگاه این حوزه به عنوان مقصد پرونده کیفری مطرح می شود.
گاهی اوقات این اتفاق رخ می دهد که جرم در محل حوزه قضایی یک دادگاه دیگر رخ داده باشد اما از نظر زمانی و مکانی به دادگاهی در حوزه قضایی دیگر نزدیک تر باشد. بر اساس همان اصل سهولت در بررسی جرم و اعلام نظر شرایط احاله در امور کیفری ایجاد می شود و دادگاه مبدا با احاله پرونده کیفری به دادگاه مقصد امکان ساده تری برای بررسی دعوی و جرم ایجاد می کند.
در شرایطی نیز از نظر اجتماعی و سیاسی و یا فرهنگی بهتر این است که جرم در محلی غیر از وقوع آن مورد بررسی قرار بگیرد. در این خصوص عمدتا شرایط امنیت اجتماعی مورد بررسی قرار می گیرد. در این حالت بر اساس ابزار احاله در امور کیفری امکان انتقال دعوی از دادگاه مبدا به دادگاهی در حوزه قضایی دیگر ایجاد می شود.
این ها از مهمترین شرایطی است که بر اساس مواد 419 و 420 قانون آیین دادرسی می توان به آن اشاره کرد. حال سوال مهمتری که باید از یک وکیل کیفری تهران یا شهرستان پرسید این است که مراحل احاله در امور کیفری چیست؟ در کلام ساده تر چگونه می توان درخواست احاله داشت و این درخواست چه مسیری را طی خواهد کرد؟
مراحل بررسی و صدور احاله در امور کیفری
بر اساس این که احاله در امور کیفری در چه سطحی صورت می گیرد از مراحل مختلفی برخوردار است. به طور کلی اگر بخواهیم ساده و سریع بیان کنیم، احاله در امور کیفری در تمامی این موارد با درخواست دادستان یا رئیس سازمان قضایی منطقه امکان پذیر است. بنابراین بدون درخواست و دستور دادستان یا رئیس قضایی منطقه امکان احاله در امور کیفری وجود ندارد.
اگر یک پرونده کیفری بخواهد از یک حوزه قضایی به یک حوزه دیگر قضایی در محدوده استان منتقل شود نیاز به درخواست دادستان یا رئیس حوزه قضاییه مبدا و همچنین موافقت شعبه اول دادگاه تجدید نظر استان دارد. حال اگر این دعوی بخواهد به حوزه قضایی خارج از استان منتقل شود همچنان به درخواست دادستان یا رئیس حوزه قضایی مبدا و موافقت دیوان عالی کشور احتیاج دارد. بنابراین همانطور که می بینید با گسترده شدن بعد احاله عملا موافقت به مراجع بالاتری ارجاع داده می شود که این موضوع می تواند مسئله احاله در امور کیفری را سخت و طولانی تر کند.
احاله در امور کیفری در امور خاص
حال اگر احاله در امور کیفری خاص باشد داستان به نظر کمی متفاوت تر است. در صورتی که احاله مربوط به یک دعوی در حوزه صلاحیت قضایی نیروی های مسطح باشد این جا به جایی به درخواست دادستان نظامی یا رئیس سازمان قضایی استان صورت می گیرد. این درخواست نیاز به موافقت رئیس سازمان قضایی نیروی های مسلح دارد.
از طرف دیگر اگر احاله در امور کیفری بنا بر شرایط امنیت اجتماعی و یا نظم عمومی صورت بگیرد، این احاله نیاز به درخواست و پیشنهاد رئیس قوه قضاییه یا دادستان کل کشور دارد که با موافقت دیوان عالی کشور امکان پذیر خواهد بود. بنابراین همانطور که مشخص است با گسترش جا به جایی و یا اهمیت دعوی شرایط سخت تری برای احاله در نظر گرفته شده است. این ها مهمترین نکاتی است که شما باید در خصوص احاله در امور کیفری در نظر داشته باشید.
نکته مهم اینجاست که به نظر می رسد طرفین دعوی در این خصوص نمی توانند تاثیر مستقیمی داشته باشند اما یک وکیل می تواند دادستان را در شرایطی راضی به احاله کند. از این روست که گفته می شود استفاده از یک وکیل با تجربه می تواند بسیار مهم و کار آمد باشد.
