استفاده از سلاح قلابی در محاربه و مجازات آن
استفاده از سلاح قلابی در محاربه و مجازات آن
محاربه به چه معنا می باشد؟ استفاده کردن از سلاح قلابی در محاربه چه تاثیری بر روی مجازات جرم دارد؟ استفاده کردن از سلاح قلابی در محاربه موجب کاهش مجازات می شود؟ محاربه یکی از جرایم مهمی می باشد که در قانون جرم انگاری شده است. محاربه در دسته جرایم علیه امنیت قرار می گیرد و برخلاف تصور مردم، با جرایم افساد فی الارض و بغی متفاوت می باشد. در جرم محاربه، محارب با استفاده از سلاح موجب ایجاد ناامنی می شود. بنابراین در این جرم مباشر به قصد جان، ناموس یا مال مردم موجب سلب امنیت خواهد شد. در این مطلب مواد قانونی جرم محاربه را بررسی می کنیم. سپس مجازات استفاده از سلاح قلابی در محاربه را شرح می دهیم.
محاربه به چه معنا می باشد؟
محاربه در لغت به معنای گرفتن می باشد. بر این اساس در ماده 279 از قانون مجازات اسلامی به جرم محاربه اشاره شده است. بر اساس این ماده، هرگاه کسی به قصد جان، ناموس یا مال مردم سلاح بکشد، به طوری که مردم را ترسانده و موجب ایجاد ناامنی گردد محارب محسوب می شود. بر این اساس در جرم محاربه مانند بسیاری از جرائم، علاوه بر سوء نیت عام سوء نیت خاص نیز مورد بررسی قرار خواهد گرفت. بنابراین چنانچه شخصی به قصد ربودن یک هواپیمای مسافربری بر روی مردم سلاح بکشد، به عنوان محارب شناخته خواهد شد. چرا که به طور غیرمستقیم موجب سلب امنیت شده است. علاوه بر این همان طور که از متن ماده 279 قانون مجازات اسلامی مشخص شده است، قانونگذار تفاوتی بین ارتکاب محاربه توسط مرد یا زن قائل نشده است. دادگاه
نکات مربوط به محاربه
چنانچه فردی به خاطر انگیزه های شخصی به سوی یک یا چند نفر سلاح بکشد و موجب سلب امنیت آنها شود، محارب محسوب نخواهد شد. این در حالی است که کشیدن سلاح سرد یا گرم، مستلزم شلیک و استفاده کردن از سلاح نمی باشد. به عنوان مثال چنانچه شخصی برای انتقام گرفتن از دیگری اسیدپاشی نموده یا از سلاح استفاده کند محارب محسوب نخواهد شد. در این بین می توان به مقید بودن جرم محاربه نیز اشاره نمود. بر این اساس چنانچه شخصی نتواند موجب سلب امنیت مردم شود محارب محسوب نمی شود و ناتوانی وی شامل هر نوع ناتوانی جسمی، روحی یا مهارتی خواهد بود. به علاوه اگر این اطمینان حاصل شود که سلاح مورد استفاده فاقد فشنگ بوده یا شخص استفاده کننده از سلاح قصد مزاح را داشته است به عنوان محارب شناخته نمی شود. بر اساس قوانین موجود در ایران، سلاح شامل موارد زیر خواهد بود:
انواع سلاح های گرم مانند نارنجک
انواع سلاح سرد مانند چاقو یا شمشیر
انواع اسلحه شکاری مانند تفنگ های ساچمه زن
با این وجود دیدگاه عرف در این زمینه اهمیت فراوانی خواهد داشت. چرا که با توجه به موارد استفاده از سلاح، ممکن است یک وسیله برای قصابی مورد استفاده قرار گیرد اما در موقعیت دیگری به عنوان سلاح سرد نیز کاربرد داشته باشد. علاوه بر این وجود سلاح واقعی شرط تحقق جرم خواهد بود و استفاده نمودن از سلاح قلابی در محاربه، سبب محارب شناخته شدن مرتکب نخواهد شد. بنابراین چنانچه شخصی از سلاح قلابی در محاربه استفاده کند، مشمول ماده مذکور نمی شود.
مجازات جرم محاربه چیست؟
بر اساس ماده 282 از قانون مجازات اسلامی، حد جرم محاربه بر اساس آیه سی و سه سوره مائده تعیین شده است. مطابق این ماده مجازات این جرم شامل یکی از موارد اعدام، صلب، تبعید، قطع دست راست و پای چپ می باشد. با این وجود امروزه در احکام دادگاه، مجازات اعدام به عنوان مجازات اصلی مورد بررسی قرار می گیرد.
نحوه اثبات جرم چگونه است؟
بر اساس ماده 189 قانون مجازات اسلامی سال هفتاد، برای اثبات محاربه وجود اقرار مرتکب و شهادت دو مرد عادل کفایت می کرد. بر این اساس در قانون مجازات اسلامی سال 92 نیز همین رویه مورد استفاده قرار گرفته است و برای اثبات جرم محاربه وجود اقرار و شهادت دو مرد عادل ضرورت خواهد داشت. بنابراین شاهدان باید از نظر قاضی اهل معصیت نباشند و اشتهار به فساد نداشته باشد. بنابراین شهادت افرادی که مرتکب گناه کبیره می شوند یا بر انجام گناه صغیره اصرار دارند مورد پذیرش نخواهد بود. علاوه بر این با استناد به ماده 211 قانون مجازات اسلامی، ارتکاب جرم محاربه با علم قاضی و به شرط وجود موارد ذکر شده در ماده 211 قابل اثبات می باشد.
توبه محارب چه تاثیری در مجازات جرم محاربه دارد؟
بر اساس تبصره 1 ماده 114 می توان گفت که توبه شخص محارب پس از ارتکاب جرم محاربه و پیش از دستگیری یا تسلط بر وی موجب سقوط حد خواهد بود. بنابراین چنانچه شخص محارب پس از دستگیری یا محاصره توبه نماید، مورد پذیرش قرار نخواهد گرفت. با این وجود با توجه به اینکه توبه نمودن امری درونی می باشد، باید نمود های خارجی آن برای قاضی محرز شود.
مجازات شروع به جرم محاربه چیست؟
در ماده 122 قانون مجازات اسلامی مجازات شروع به جرم در جرایم مختلف مورد بررسی قرار گرفته است. بر این اساس با توجه به ماده مذکور می توان گفت که قاضی بر اساس بند الف ماده 122 می تواند مجازات شروع به جرم محاربه را تعیین نماید. با این وجود با توجه به مجازات های چهارگانه ای که در خصوص محاربه وجود دارد، بازبینی در تعیین مجازات شروع به این جرم ضروری به نظر می رسد.
آیا مقابله نمودن با محاربان جرم است؟
بر اساس ماده 280 قانون مجازات اسلامی، فرد یا گروهی که برای مقابله نمودن با افراد محارب از اسلحه استفاده نمایند محارب محسوب نمی شوند. با این وجود مهمترین سوالی که در این زمینه مورد بررسی قرار می گیرد این است که، آیا شخصی که برای مقابله نمودن با محاربان از سلاح استفاده می کند اساساً مجرم محسوب نمی شود یا اینکه مجرم بوده اما به عنوان محارب شناخته نخواهد شد؟ پاسخ این سوال بر اساس شرایط موجود مشخص خواهد شد. بر این اساس چنانچه در حین ارتکاب جرم محاربه، شرایط دفاع مشروع وجود داشته باشد افرادی که با محاربان مقابله می نمایند مجرم محسوب نخواهند شد. با این وجود در شرایطی که افراد حاضر در محل، به قصد انتقام گرفتن وارد عمل شوند، نمی توانند از مجازات فرار کنند. چرا که عمل آنها در زمره دفاع مشروع قرار نخواهد گرفت. با این وجود به دلیل عدم وجود قصد سلب امنیت به عنوان محارب نیز شناخته نمی شوند.
