وکالت در عقد نکاح

وکالت در عقد نکاح

وکیل در عقد نکاح

وکالت در عقد نکاح هنگامی مورد توجه واقع می شود که شخص در مجلس عقد خود نتواند حضور به عمل آورد و یا به هر نحوی نتواند خواست خود را اعلام کند. پس در این صورت وکیل انجام این امر خطیر را برعهده می گیرد و صیغه عقد را جاری می کند. همان گونه که در جریان می باشید قانون برای کلیه مواردی که بی اراده یا با اراده پیش می آید تدبیری منطقی اندیشیده است تا بدین وسیله بتوان به آسانی برای مسئله پیش آمده راهکاری اعمال کند.

همانطور که مستحضرید عقد نکاح یک مسئله شخصی به حساب می آید و خواست و خشنودی بر ازدواج قطعا بایستی به وسیله دو طرف اعلام شود. برخی اوقات عللی نظیر مسافرت، جنگ و یا مواردی همانند این امکان دارد که زن و مرد شرایط حضور فیزیکی در محضر عقد و اعلام اراده در ازدواج نداشته باشد . به همین دلایل ضروری است وضعیتی را برای این نوع افراد ایجاد کرد تا به راحتی ازدواج کنند به همین دلیل وکالت در عقد نکاح برای این وضعیت بسیار مناسب است.

• 

شرایط وکالت در عقد نکاح

 شرایط وکالت در عقد نکاح به چه صورتی است؟ هنگام عقد صد در صد نیاز نیست که خود شخص و در حقیقت طرفین عقد ، خشنودی و خواست خود را بر اعمال این عقد اعلام کند، اعلام رضایت وکیل آن ها برای این امر کافی می باشد.

به بیانی دیگر می توان گفت وکالت در عقد نکاح به این مفهوم می باشد که هر کدام از طرفین مختار می باشند که برای عقد خود به شخص سومی وکالت دهد. شخص وکیل مسئول می باشد تا خیر و صلاح موکل خود را مدنظر قرار دهد و افزون بر آن شروطی را که موکل ابراز نموده است را رعایت کند و با مدنظر قرار دادن کلیه جوانب صیغه عقد را جاری کند

گفتنی است که در این بین امکان دارد وکیل از حد خود فراتر رفته و از شرایطی که در آن واقع شده است سوء استفاده کند که قانون برای این مسئله نیز راهکار هایی ارائه کرده تا حق و حقوق موکل تباه نشود.

• 

حدود اختیارات وکیل در وکالت در عقد نکاح

در وکالت در عقد نکاح ، شخصی که به عنوان وکیل به منظور اجرای عقد نکاح انتخاب می شود موظف است که بر اساس آزادی عملی که موکل بر او محول نموده است و حد و حدودی که برای وکیل معین ساخته برخورد کند و بایستی از آن میزان آزادی عملی که دارد به هیچ عنوان خارج نشود و کوتاهی نکند.

برای شفاف سازی این مسئله مثالی که  در این خصوص می توان ذکر کرد این است که: فرض کنید شخص، وکیلی را برای خود تعیین می کند و از او ی خواهد بانویی تقریبا ۲۰ ساله را به عقد او در بیاورد در این صورت وکیل از حدود اختیارات خود خارج شده و زنی سی ساله را به همسری او در می آورد.  در این باره در حقیقت این وکیل می باشد که از حد و حدود خود سواستفاده کرده و مسلما آن عقد غیر قابل قبول است.

در این صورت اگر وکیل نسبت به اختیارات خود کوتاهی کند راستی و درستی آن عقد به این که موکل آن را تایید و امضای نهایی کند بر می گردد. وگرنه موکل می تواند آن را تایید نکند و تقاضای باطل کردن آن را عقد را بدهد.

• 

انواع وکالت در عقد نکاح  کدامند؟

بهتر است بدانید وکالت در عقد نکاح به دو شیوه صورت می گیرد:

•یکی از انواع وکالت در عقد نکاح ، وکالت مطلق برای انجام نکاح می باشد.  موقعی که شخصی به وکیل خود  وکالت مطلق می دهد که جهت ازدواج برای او همسری انتخاب کند در این صورت وکیل نمی تواند که موکل را به عقد خود در بیاورد. فقط زمانی این مورد مقدور است که به صورت آشکاری به او این اجازه داده شود و در وکالت نامه این مسئله ذکر شده باشد.

از دیگر انواع وکالت در عقد نکاح می توان به وکالت عام در نکاح اشاره کرد. در این نوع وکالت را می توان به شیوه عام به وکیل محول کرد به این صورت که از الفاظی نظیر هر کس، همه یا کلماتی مشابه این استفاده کنند. در این صورت موکل به شیوه عام این مجوز را به وکیل داده که موکل را به عقد نکاح هر شخصی حتی خود وکیل  در بیاورد.

در مجموع قانون قصد دارد تا به هر نحوی از موکل پشتیبانی کند و اصل را بر این قرار داده که وکالت به شیوه تام به وکیل داده شده است و چنانچه وکیل شخص را به عقد نکاح خود درآورد موکل این اجازه را خواهد داشت که عقد را باطل یا آن را قبول و امضا کند.

بدین جهت در این وضعیت درستی عقد را مشروط بر قبول و تنفیذ به عهده خود موکل می گذارند.

شرایط خاص وکالت در عقد نکاح

وکالت در عقد نکاح بایستی از شرایط خاصی برخوردار باشد که عبارتند از:

وکیل بایستی از لحاظ عقلی و فهم کامل باشد، در حقیقت بایستی عاقل باشد. شخصی که بی خرد و مجنون باشد صلاحیت نداشته و نمی تواند به عنوان وکیل انتخاب شود.

وکیل بایستی مکلف باشد و به بلوغ کامل فکری رسیده باشد.

شخص وکیل بایستی راستگو و درستکار باشد یعنی صیغه عقد بایستی با قصد واضحی همراه باشد برای مثال عقد نکاح به وسیله شخص وکیل در حالت مستی یا در وضعیتی که در حال مزاح  می باشد  صحیح نیست و باعث باطل شدن آن می شود.

محدوده وکالت در عقد نکاح

در جریان محدود کردن آزادی عمل وکیل و پیشگیری از قصور وکالت در عقد نکاح مطابق ماده ۱۰۷۲ قانون مدنی این چنین عاقبت اندیشی شده است که، چنانچه وکالت در عقد به شیوه کامل و تام به شخص وکیل داده شود وکیل نمی تواند موکل خود را به عقد نکاح خود در بیاورد. در این صورت برای مثال اگر موکل به وکیل خود این گونه مطرح کند که تو وکالت داری مرا به عقد  مردی در بیاوری وکیل به هیچ عنوان نمی تواند موکل خود را به عقد نکاح خود در بیاورد. چرا که این مسئله بیرون از حدود اختیارات او می باشد.‌ ولی اگر موکل به وکیل خود چنین بیان نماید که تو وکالت داری مرا به عقد مردی در بیاوری حتی خودت، در این شرایط وکیل می تواند موکل را به عقد خود در بیاورد.