لایحه دفاعیه حفاری غیر مجاز
لایحه دفاعیه حفاری غیر مجاز در رابطه با چه موضوعی است؟
اشیا باستانی ارزشمندترین میراث تاریخی از گذشتگان هستند . با این حال همواره در معرض آسیب به وسیله حفاری غیر مجاز قرار دارند. در این مطلب سعی شده است تا با بررسی قوانین برای نوشتن لایحه دفاعیه حفاری غیر مجاز با این جرم و قوانین مرتبط با حفاری غیر مجاز و کاوش اشیا باستانی آشنا شویم. پیدا کردن گنج و حفاری برای اشیا باستانی ارزشمند ایده جذابی برای رسیدن به ثروت باد آورده به نظر می‌رسد. بهتر است که بدانید که حفاری این آثار تنها در اختیار و منحصر به دولت است. با اقدام به حفاری و کاوش این اشیا باستانی از سوی افراد دیگر جرم حفاری غیر مجاز صورت گرفته است. به جهت آشنایی با جرم حفاری غیر مجاز و آگاهی از مجازات این جرم پس از دستگیری، در ادامه این مطلب به بررسی و ارائه جزئیات قانونی حفاری غیرمجاز میپردازیم و با نظر قانون اساسی در این مورد آشنا خواهیم شد.
حفاری غیرمجاز چیست؟
برای نوشتن یک لایحه دفاعیه حفاری غیر مجاز ابتدا باید این جرم را بشناسیم. بنا بر قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، حفاری در اماکن باستانی به جهت کاوش برای یافتن اشیا باستانی، بدون داشتن مجوز از سوی مراجع ذی صلاح ، جرم تلقی می‌شود. مجازات‌هایی برای آن تعیین شده است. دعوی حفاری غیر مجاز از سوی دادستان اقامه می‌شود و یک دعوی عمومی است. بنابراین در نوشتن لایحه دفاعیه حفاری غیر مجاز توجه به این نکته می‌تواند بر روی روند دادگاه تاثیرگذار باشد.
کدام شی باستانی است و جزئی از میراث ملی تلقی می‌شوند؟
نوشتن یک لایحه دفاعیه حفاری غیر مجاز مستلزم دانستن جزئیات حقوقی درباره آن است. بنابراین دانستن تعریف دقیقی از اماکن باستانی و نیز اشیا باستانی که حفاری در آن‌ها مستوجب اشَد مجازات است؛ ضروری است. بر اساس لایحه قانونی مصوب اردیبهشت 58، که جز مهمترین و اصلی ترین قوانین وضع شده به جهت حفظ آثار ملی از غارت سودجویان است. معیار این قانون برای تاریخی دانستن یک مکان یا شی، گذشتن عمری بیش از صد سال از آن مکان یا شی مورد بحث در نظر گرفته شده است. کاوش در این اماکن تاریخی برای دست یافتن به این اشیا تاریخی بدون مجوز رسمی جرم تلقی می‌شود.
قانون چه مجازاتی را برای این جرم در نظر گرفته است؟
به جهت جلوگیری از تاراج آثار فرهنگی و میراث تاریخی کشورمان توسط حفاری غیر مجاز، و پیشگیری از قاچاق این گنجینه‌ها به خارج از کشور؛ مجلس شورای اسلامی به تاریخ 18 اردیبهشت 1358 یک لایحه قانونی جلوگیری از حفاری و کاوش در اماکن تاریخی کشورمان را تصویب کرد. این قانون اساس لایحه دفاعیه حفاری غیر مجاز قرار دارد. طبق این قانون: انجام هرگونه حفاری و کاوش به قصد در آوردن آثار تاریخی ممنوع بوده. مجازات حبس تادیبی از 6 ماه تا سه سال را برای حفاری غیر مجاز شامل می‌شود. آثار کشف شده نیز به نفع دولت ضبط خواهند شد. حداکثر این مجازات برای کسانی اعمال می‌شود که در اماکن تاریخی که به ثبت ملی رسیده‌اند و یا بقعه‌های متبرکه حفاری و کاوش انجام دهند. در این قانون تنها برای حفاری و کاوش جرم انگاری شده است و اگر اشیا باستانی از راه دیگری به دست آمده باشد شامل این قانون نمی‌شوند.
آیا حفاری در ملک شخصی نیز جرم است؟
برای نوشتن لایحه دفاعیه حفاری غیر مجاز باید به این نکته توجه شود؛ بنا بر ماده قانون مجازات عمومی مصوب 1347 هر نوع حفاری به جهت یافتن اشیا باستانی در ملک شخصی نیز نیازمند مجوز است. حفاری در ملک شخصی که نزدیک به اماکن باستانی و تاریخی واقع شده است؛ بر اساس ماده 139 قانون مدنی جرم محسوب می‌شود. حفاران با حداقل شش و حداکثر سه سال حبس رو به رو خواهند شد. حفاری به معنی کندن و کاوش به معنی جستجو است. هرچند که بر اساس این قانون برای حفاری جرم در نظر گرفته شده است نه کاوش با این حال از آن جهت که حفاری پیش از کاوش صورت می‌گیرد؛ حفار در ملک شخصی خود پیش از کاوش اشیا باستانی جرم حفاری غیر مجاز را مرتکب شده است.
آیا مالکیت وسایل حفاری جرم است؟
امروزه افراد زیادی با رویای ثروتمند شدن اقدام به تهیه وسایل حفاری غیر مجاز و گنج یاب می‌کنند تا به گنج‌ها و اشیا باستانی دست یابند. جهت نوشتن لایحه دفاعیه حفاری غیر مجاز بهتر است به این موضوع اشاره شود که چه نوع ابزار حفاری در محل حفاری کشف شده است. هرچند که مالکیت، خرید و فروش وسایلی که در کاوش و حفاری غیرمجاز استفاده می‌شوند در قانون جرم تلقی نشده است. با این حال براساس قانون مصوب 1358 پس از دستگیری حفار تمام آلات و ادوات حفاری و کاوش به نفع بیت المال ضبط خواهند شد.
کشف اتفاقی اشیا باستانی نیز شامل قانون می‌شود.
ممکن است اشیا باستانی به شکل اتفاقی کاوش شوند. بنابر قانون تصویب شده در سال 1358 در صورتی که در حین حفاری به صورت اتفاقی اشیا باستانی کشف شوند؛ کاشف موظف است تا به اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی گزارش بدهد. سپس هیئتی متشکل از نماینده دادستان، رئیس اداره فرهنگ و ارشاد منطقه و کارشناس خبره به محل مراجعه خواهند کرد. پس از بررسی در صورتی که اشیا باستانی از ملک شخصی به دست آمده باشند؛ معادل دو برابر وزن فلز و سنگ قیمتی یا نصف بهای قیمت گذاری شده سایر اشیا از سوی کارشناس به کاشف پرداخت خواهد شد. اگر اشیا از ملک شخصی کاوش نشده؛ نصف بها پرداخت خواهد شد. یابنده اشیا با عمر کمتر از صد سال می‌تواند با پرداخت خمس بهای شی مورد نظر به بیت المال مالک آن باشد. در صورت عدم تحویل میراث تاریخی یافت شده فرد به ضبط اموال کاوش شده محکوم می شود.
جرم خرید و فروش این اشیا چیست؟
خرید و فروش اشیا کشف شده در حفاری غیر مجاز جرم محسوب می‌شود. متخلفان یعنی فروشنده و خریدار به شش ماه تا سه سال حبس تادیبی محکوم خواهند شد. این مجازات در صورتی که خریدار از کشورهای خارجی باشد به شکل حداکثری اعمال خواهد شد.
برای تنظیم لایحه دفاعیه حفاری غیر مجاز به نکات زیر توجه کنید.
برای نوشتن لایحه دفاعیه حفاری غیر مجاز، با در نظر گرفتن سابقه کیفری مجرم، پیشگیری از وقوع دوباره جرم باید مد نظر قرار بگیرد. با توجه به اصل تناسب مجازات با بزه انتصابی، به اصل اصلاح و نه تنبیه مجرم نیز توجه شود. در لایحه دفاعیه حفاری غیر مجاز این موضوع که مجرم با علم یا عدم آگاهی از جرم بودن حفاری، به خرید و فروش آثار باستانی یا حفاری غیر مجاز اقدام کرده است؛ دقت شود. در نوشتن لایحه دفاعیه حفاری غیر مجاز قوانین جدیدتر نیز در نظر گرفته شوند. با تکیه بر این موضوع که حفاری غیر مجاز یک جرم قابل تبدیل است. با تکیه به قانون جدید مجازات جایگزین حبس، امکان کاهش شدت مجازات حبس در جرم حفاری غیر مجاز وجود دارد. حفاران غیر مجاز به انجام خدمات اجتماعی و پرداختن به امور خدماتی در حوزه آثار باستانی وا داشته می‌شوند. که منجر به افزایش آگاهی این افراد از اهمیت آثار باستانی می شود.
