لایحه رفع توقیف ملک

لایحه رفع توقیف ملک

توقیف ملک به چه معنا است؟

از نظر حقوقی یک ملک ممکن است به دلایل قانونی خاصی توقیف شود. توقیف املاک اصولاً توسط واحد اجرای ثبتی محل وقوع مال صورت می پذیرد. توقیف اموال معمولاً در نتیجه پرداخت نکردن بدهی توسط مالک آنها انجام می گیرد. مالی که در توقیف است جز به موجب حکم دادگاه یا رای همان مرجع توقیف کننده، آزاد نمی شود. شیوه اصلی رفع توقیف، تقدیم لایحه رفع توقیف ملک به دادگاه حوزه قضایی است که ملک در آن قرار دارد.

پیش از آن که به بررسی چگونگی تنظیم لایحه رفع توقیف ملک بپردازیم، ابتدا به شرایطی که ممکن است به توقیف یک ملک منتهی شود، اشاره می کنیم.

موارد توقیف ملک  

توقیف ملک ممکن است به یکی از شیوه های زیر به عمل آید:

اگر در فرایند رسیدگی به دعاوی مالی، کسی محکوم به پرداخت وجهی شود و مالی برای ادای آن نداشته باشد، به موجب دستور دادگاه املاک او توقیف می شود. به موجب قانون نحوه اجرای محکومیت های مالی، بدهکاری های محکوم علیه از محل فروش اموال منقول و غیر منقولی که دارد، استیفا می شود. در نتیجه یکی از مواقعی که ملکی توقیف می شود، اجرای حکم دادگاه بر محکومیت مالک است. اگر مدیون مالی نداشته باشد به موجب حکم دادگاه صالح حبس می شود.

اگر ذینفع سند رسمی لازم الاجرا مثل سند نکاح و سند رسمی مال مرهونه داشته باشد، به استناد مواد 34 و 35 قانون ثبت اسناد و املاک، می تواند به واحد اجرای ثبتی مراجعه کرده و ملکی که ادعای حقی بر آن دارد را توقیف کند. در این مورد شایان توجه است که نیازی به حکم دادگاه نیست و اداره ثبت راساً به توقیف مال در دفاتر رسمی اقدام می کند.

موارد تنظیم لایحه رفع توقیف ملک

در صورتی که ملکی به موجب حکم دادگاه یا اجراییه ثبتی توقیف شده باشد، در صورت وجود هر یک از شرایط زیر مالک می تواند از ملک توقیف شده رفع توقیف کند:

مطابق با مواد 19 و 20 قانون نحوه اجرای محکومیت های مالی، اگر مالی که توقیف شده است از مستثنیات دین باشد، مالک می تواند با مراجعه به دادگاه و تقدیم لایحه رفع توقیف ملک، تقاضای رفع توقیف ملک را بنماید. در این صورت دادگاه رسیدگی می کند و چنانچه ملک توقیف شده، منطبق بر بند الف ماده 24 قانون نحوه اجرای محکومیت های مالی به عنوان مسکن در خور شان محکوم علیه بود، دادگاه دستور رفع توقیف ملک مزبور را صادر می کند.

در مواردی که مطابق با قانون ثبت، با ارائه سند رسمی الزام آور، ذینفع ملکی را توقیف می کند، به دستور همان مرجعی که ملک را توقیف کرده، می توان از ملک رفع توقیف کرد. برای مثال اگر همسر مالک، به استناد سند ازدواج خود، ملک را توقیف کند، هم او می تواند دیگر بار با مراجعه به اداره ثبت اسناد و املاک، نسبت به دادن رضایت و رفع توقیف از ملک اقدام کند.

شیوه تنظیم دادخواست رفع توقیف ملک

در مواردی که لایحه رفع توقیف ملک تنظیم می شود، طرح این لایحه در دادگاه مستلزم تقدیم دادخواست است. دادخواست به دفتر دادگاهی که ملک در حوزه قضایی آن قرار دارد تقدیم می شود. طرح لایحه رفع توقیف ملک مستلزم پرداخت هزینه دادرسی مطابق دعاوی غیر مالی است. هزینه مذکور مطابق با تعرفه قانونی از صد و هشتاد هزار تومان تا چهارصد هزار تومان است.

دادخواست تقدیمی باید در بردارنده موارد زیر باشد:

نام و نام خانوادگی، محل اقامت و سایر مشخصات مالک ملک، که درخواست رفع توقیف آن را دارد. و در صورتی که این کار توسط وکیل انجام شود، نام و نام خانوادگی وکیل نیز قید می شود.

نام و نام خانوادگی ذینفعی که مال به نفع او توقیف شده است. دادخواست رفع توقیف ملک به طرفیت کسی که مال به نفع او توقیف شده مطرح می گردد.

مدارک اثبات کننده مالکیت خواهان بر ملک توقیف شده. سند مالکیت، قولنامه و یا صلح نامه ممکن است از جمله مدارک استنادی برای این امر به شمار روند.

لایحه رفع توقیف ملک باید به تعداد خوانده به علاوه یک نسخه تنظیم گردد. بعلاوه این دادخواست مزبور باید در بر دارنده سایر دلایل و مستندات اثبات کننده حق مالک بر رفع توقیف باشد.

نحوه رسیدگی دادگاه به لایحه رفع توقیف ملک

پس از وصول دادخواست رفع توقیف ملک به دفتر دادگاه، قاضی موضوع را بررسی می کند. اگر مالک ادعا کرده باشد که ملک توقیف شده از مستثنیات دین است، دادگاه فهرست اموال و دارایی های متقاضی اعسار را بررسی می کند و در صورتی که تشخیص داد که محکوم علیه معسر است، حکم به رفع توقیف از ملک توقیف شده را صادر می کند. همچنین در صورتی که ملک در نتیجه صدور دستور موقت توسط دادگاه توقیف شده باشد، خوانده می تواند با ارائه دلایل و مستندات خود مبنی بر بی حقی خواهان، لایحه رفع توقیف ملک تقدیم کند.

وقتی که حکم رفع توقیف صادر شد، محکوم له به اداره ثبت محل وقوع ملک مراجعه کرده و با ارائه حکم رفع توقیف از ملک را درخواست می کند. در این صورت کارمند اداره ثبت در دفاتر ثبت از ملک رفع توقیف می کند و ملک دوباره به تصاحب مالک آن در می آید و در انجام هر گونه تصرفی در آن آزاد خواهد بود.

نکاتی در خصوص رفع توقیف ملک توقیف شده

به موجب قانون نحوه اجرای محکومیت های مالی، در صورتی که به موجب حکم دادگاه کسی مدیون شناخته شود و مالی برای پرداخت بدهی خود نداشته باشد. هرگونه اموال و دارایی که داشته باشد توقیف می شود و حق محکوم له از محل فروش اموال توقیف شده صادر می شود. همچنین در مواردی ممکن است فردی با در دست داشتن سند رسمی لازم الاجرایی مثل قرارداد ازدواج، با مراجعه مستقیم به مراجع رسمی نسبت به توقیف مال اقدام کند. علاوه بر این ممکن است دادگاه در خلال رسیدگی به یک پرونده حقوقی ملکی را به درخواست خواهان توقیف کند.