دادخواست رفع مزاحمت
در خصوص دعوی و دادخواست رفع مزاحمت و همچنین چگونگی طرح دادخواست رفع مزاحمت، قوانین لازم وضع شده است. مطابق با ماده 160 قانون آئین دادرسی مدنی؛ مزاحمتی که فرد مزاحم برای متصرف ملک، بدون دخل و تصرف در آن، ایجاد کرده است! می تواند موجب طرح شکایت شخص متصرف گردد. بطور مثال اگر همسایه ای در مجاورت ملک همسایه دیگر، با ریختن نخاله یا مصالح ساختمانی، سد معبر کند! همسایه شاکی می تواند به مقام قضایی، دادخواست رفع مزاحمت بدهد. چنانچه دادگاه رای به حقانیت فرد شاکی بدهد! فرد مزاحم، به لحاظ مسئولیت مدنی، باید بابت ضرر و زیان وارده به ملک شاکی، خسارات وی را جبران نماید.چنانچه فرد مزاحم به واسطه ریختن مصالح ساختمانی در جوار ملک دیگری، موجب آسیب به نمای بیرونی ساختمان همسایه خود شده باشد! می بایستی با رضایت فرد زیان دیده، نسبت به پرداخت خسارت و یا تعمیر نقطه آسیب دیده اقدام نماید.
مزاحمت و ممانعت از حق یعنی چه؟
یکی از بیشترین شکایاتی که مراجع قضایی را درگیر خود نموده است، مسئله دادخواست رفع مزاحمت، رفع تصرف عدوانی و ممانعت از حق است. برای اطلاع از احکام و قوانین مربوط به ممانعت از حق، به ذکر چند نکته اشاره می کنیم. این نوع دعاوی در قانون آیین دادرسی مدنی، به سه دسته؛ دعوی تصرف عدوانی، دعوی مزاحمت و دعوی ممانعت از حق، تقسیم شده است. ضمن اینکه برای هر کدام از آنها باید دادخواست جداگانه به مراجع قضایی ارائه داد. بطور مثال جهت طرح دعوی مزاحمت، باید دادخواست رفع مزاحمت به محاکم قضایی ارجاع داد.
دادخواست ممانعت از حق، مجزا از دادخواست رفع مزاحمت است
دادخواست رفع مزاحمت با نوع دادخواست ممانعت از حق، فرق دارد. در چگونگی طرح دادخواست رفع مزاحمت، می توان به قوانین موجود مراجعه کرد. مطابق با ماده 159 قانون آیین دادرسی مدنی؛ اگر شخصی بدون هیچ تصرفی مانع از استفاد شما در ملک شخصیتان گردد! این مصداق بارز ممانعت از حق است. در این خصوص، شاکی می تواند در مراجع قضایی طرح دعوی کرده و خواستار رفع ممانعت از حق خود گردد.
با توجه به قانون مذکور، هیچ فردی به دلیل استفاده از حق خود، نمی تواند مانع و یا مزاحمتی برای سایر افراد ایجاد کند. بطور مثال کسی نمی تواند محل زندگی خود را که یک منطقه مسکونی است، تبدیل به محل کسب و کار نماید، مگر با اجازه قانون. در غیر این صورت، ساکنین محل می توانند نسبت به ارائه دادخواست ممانعت از حق، علیه فرد خاطی اقامه دعوی کنند. همچنین هیچکس حق ندارد به واسطه استفاده از حق خود، به حقوق دیگران تجاوز نموده و باعث آزار و ایجاد مزاحمت و ممانعت از حقوق آنان گردد.
دادخواست رفع مزاحمت در دادگاه حقوقی
در چگونگی طرح دادخواست رفع مزاحمت و به منظور ممانعت و جلوگیری از ایجاد مزاحمت فرد یا افرادی که بدون تصرف ملک، اجازه استفاده مناسب از محل سکونت به متصرف را نمی دهند! شاکی پرونده می تواند دادخواست رفع مزاحمت به مرجع قضایی بدهد. در این مورد، شاکی پرونده می تواند تقاضای الزام به رفع مزاحمت نماید. همچنین باید بتواند ادعای خود مبنی بر ایجاد مزاحمت بدون رضایت و هماهنگی وی در دادگاه را اثبات نماید. ضمن اینکه وی مدارکی دال بر غیر قانونی بودن مزاحمت ایجاد شده، نیز باید به دادگاه ارائه دهد. نکته قابل توجه در دعاوی مربوط رفع مزاحمت، رای دادگاه بدوی است که بعد از صدور آن توسط قاضی پرونده، حکم لازم الاجراست. بنابراین، تجدید نظر خواهی و اعتراض فرد مزاحم در رای صادره، هیچ تغییری در رای بدوی ایجاد نمی کند. رای دادگاه بدوی، قطعی و لازم الاجراست.
مواردی که در دعاوی الزام به رفع مزاحمت باید به آن توجه داشت
دادخواست رفع مزاحمت و نکات مهم مربوط به آن
در دادخواست به رفع مزاحمت، باید به نکات مهمی در رابطه با موضوع مطرح شده توجه داشته باشید. آگاهی از قوانین مربوط به این دعاوی، می تواند باعث موفقیت بیشتر شما در پرونده باشد. در این صورت شما می توانید دعوی خود مبنی بر الزام به رفع مزاحمت را در دادگاههای حقوقی یا محاکم شورای حل اختلاف، دنبال کنید. اکنون شما را به مطالعه این نکات مهم، دعوت می کنیم.
1- زمانی شما می توانید طرح دعوی رفع مزاحمت نمایید که؛ اولا مزاحمتی از سوی فرد مزاحم برای شاکی در ناحیه متصرف وی ایجاد شده باشد. ثانیا فرد مزاحم ملک شما را تصرف نکرده باشد و فقط با ایجاد مزاحمت، مانع استفاده مطلوب و کامل شما از متصرفات خودتان شده باشد.
2- توجه داشته باشید که بستگی به نوع مزاحمت ایجاد شده، گاهی دعاوی مربوط به ایجاد مزاحمت در ملک، در صلاحیت دادگاه کیفری قرار خواهد گرفت.
3- دادگاه در زمان رسیدگی به دادخواست رفع مزاحمت، به مالکیت ملکی شاکی توجهی ندارد و آنچه برای محکمه قابل استناد است، محل تصرف شاکی یا خواهان پرونده است.
4- مراجعی که به دعوی رفع مزاحمت در محل کسب و کار رسیدگی میکنند، شهرداری منطقه محل کسب و کار شماست و نه دادگاه یا شورای حل اختلاف. بنابراین؛ دعوی رفع مزاحمت مربوط به محل کسب و کار خود را فقط باید در شهرداری منطقه خود، مطرح نمایید.
5- در مواردی که استفاده از یک محل، حالت عمومی دارد، شما نمی توانید طرح دعوی تصرف عدوانی نمایید. بطور مثال در مشاعات بلوکهای مسکونی آپارتمانی همه اعضای خانواده های ساکن در آن بلوک حق استفاده از مشاعات را دارند. پس هیچ شخصی حق ممانعت از استفاده دیگران از اماکن عمومی نظیر مشاعات آپارتمانها را ندارد. چنانچه کسی در این خصوص ایجاد مزاحمت نمود! فرد ذی نفع در این مشاعات، فقط می تواند دادخواست رفع مزاحمت به مرجع قضایی ارائه دهد. بنابراین وی در این مورد نمی تواند اقدام به طرح شکایت به صورت تصرف عدوانی نماید.
6- گاهی شکایت افراد از بابت مزاحمت ایجاد شده، می تواند از یک نهاد و یا سازمان نیمه دولتی مانند شهرداری باشد. در چنین مواردی که مزاحم مقابل شما یک نهاد نیمه دولتی است، باید دادخواست رفع مزاحمت خود را در دادگاههای حقوقی عمومی، مطرح کنید. باید بدانیم که دیوان عدالت اداری صلاحیت رسیدگی به اینگونه پرونده ها را ندارد.
7- دعاوی مربوط به موضوعات ممانعت از حق، رفع تصرف عدوانی و رفع مزاحمت، در یک دادخواست، قابل استماع دادگاه نیست. هر کدام از این موضوعات دارای آثار حقوقی جداگانه و همچنین قوانین خاص خود می باشند و برای هر کدام باید بطور جداگانه دادخواست بدهید. بنابراین، دادخواست رفع مزاحمت با دادخواستهای ممانعت از حق و رفع تصرف عدوانی جدا از یکدیگر است.
8- در طرح دعاوی مربوط به رفع تصرف عدوانی و یا رفع مزاحمت بین نهادهای دولتی، دیوان عدالت اداری صلاحیت رسیدگی ندارد. سازمانها و ادارات دولتی در این موارد باید، دادخواست رفع مزاحمت و یا رفع تصرف عدوانی خود را به دادگاههای حقوقی عمومی ارجاع دهند.