نحوه تنظیم دادخواست حکم رشد
دادخواست حکم رشد برای متقاضیانی قابل استفاده و ارائه می باشد که با اثبات رشد خود در دادگاه بتوانند در امور مالی خود تصرف داشته و در صورت داشتن اموال، آن را در کنترل خود داشته باشند. در این مقاله سعی خواهیم مرد تا با مفهوم حکم رشد و مراحل اثبات رشد و نحوه تنظیم دادخواست این حکم بیشتر آشنا شویم.
حکم رشد چیست؟
بر اساس قانون تمامی افراد جامعه دارای حقوقی هستند که رعایت و احترام به این حقوق الزامی است. قانون در قبال حقوق افراد وظایفی را برعهده دارد که یکی از آنها حفظ و نگهداری امور مالی افرادی است که از لحاظ عقلی به سطح قابل قبولی از امرار معاش و یا اخذ تصمیمات مالی نرسیده اند. این حفاظت و نگهداری تا زمانی که شخص به سن رشد نرسیده است ادامه پیدا کرده و قانون با تعیین قیم برای این افراد به صورت مستقیم و غیر مستقیم بر امور مالی آنان نظارت می کند. به طور کلی افراد محجور گروهی هستند که قانون و مدعی العموم مدافع منابع مالی و غیر مالی آنان تا پایان دوران مهجوریت است. افراد زیر ۱۸ سال یا افراد صغیر و افراد مجنون یا دیوانه است. افرادی که زیر ۱۸ سال سن دارند افراد غیر رشید گفته می شود و برای دریافت حکم رشد از دادگاه بایستی این افراد علاوه بر رسیدن به سن بلوغ و رشد جنسی باید به سن ۱۸ سال تمام شمسی برسند تا بتوان آنان را افراد رشید دانست. البته لازم به ذکر است که یکی دیگر از شروط رشید بودن و پایان دوره محجوریت این است که فرد دارای عقل سالم باشد. این افراد با گرفتن حکم رشد از دادگاه می توانند تمامی اموال خود را پس گرفته و در آینده خود تصمیم گیرنده مطلق امور مالی خود باشد.
نتیجه ارائه دادخواست حکم رشد چیست؟
افرادی محجوری که قصد تنظیم و ارائه دادخواست حکم رشد را به دادگاه دارند، افرادی هستند که یا فاقد شناسنامه هستند و یا در پرورشگاه بزرگ شده اند سا ممکن است مدعی باشند که شناسنامه آنان کوچک تر از سن واقعی گرفته شده است. دادخواست مربوطه ممکن است از سوی فرد محجور یا یکی از بستگان وی به دادگاه ارائه شود. پس از بررسی های لازم و معاینه پزشکی و انجام تحقیقات محلی و بررسی مدارک ارائه شده توسط خواهان، دادگاه در نهایت رای به قبول یا رد دادخواست را خواهد داد. در صورت قبول درخواست فرد از مهجوریت خارج شده و به عنوان فرد بالغ و رشید در جامعه شناخته خواهد شد. با توجه به این موضوع فرد اجازه انجام معاملات و تجارت و یا افتتاح حساب بانکی را پیدا خواهد کرد. بدهی است افرادی که طبق قانون محجور شناخته می شوند تصمیمات مالی آنان کاملا غیر قانونی است و هر تصمیم مالی به صورت خودکار لغو خواهد شد. اما در صورت دریافت حکم رشد هر تصمیم مالی قابل قبول بوده و افراد دیگر مجبور به پذیرش این تصمیمات هستند. همچنین لازم به اکر است از نتایج مهم دریافت حکم مزبور عزل قیم فرد می باشد. گفته شد که مدعی العموم برای حفاظت و نگهداری مالی و معنوی و جسمی افراد محجور اقدام به تعیین قیم خواهد کرد. پس از خروج از مهجوریت عملا فرد قیم دیگر حق تصمیم گیری را نخواهند داشت. تمامی تصمیمات آینده منوط بر تصمیم گیری خود فرد است. تصمیمات گذشته فرد قیم نیز به درخواست فرد قابل بازگشت بوده و یا لغو است.
برای تهیه دادخواست حکم رشد چه مدارکی لازم است؟
اولین قدم برای اخذ حکم رشد تهیه و تنظیم دادخواست حکم رشد می باشد که با عناوین مختلفی در دفاتر قضایی ثبت می شود. واضح است در صورت داشتن اصل شناسنامه و ضمیمه آن برای دادخواست نیازی به سایر مدارک برای اثبات ادعا چندان لازم و ضروری به نظر نمی رسد. یکی از روال طبیعی رسیدگی به دادخواست مزبور انجام معاینات پزشکی در پزشکی قانونی است. فرد مورد معاینه پزشکان قرار گرفته می شود و آنان نیز نظر خود را قالب گزارش کتبی به دادگاه ارسال می کنند. اما در صورت نداشتن شناسنامه و یا آدم صحت شناسنامه افراد می توانند با جمع آوری استشهاد محلی و یا مدارک دیگر ادعای خود را در دادگاه به اثبات برسانند. یکی دیگر از مراحل مهم رسیدگی به دادخواست حکم رشد انجام پرسش و پاسخ در جلسه رسیدگی توسط قاضی پرونده است. ممکن است قاضی سوالاتی در خصوص ابزار های انجام معاملات و یا تفکر او در خصوص امور مالی و یا سوالاتی چون نحوه مدیریت وجه را از فرد خواهان بپرسد. نحوه جواب دادن به این سوالات خود از مهم ترین دلایل صدور حکم رشد از سوی قاضی دادگاه است. چنانچه دادگاه صلاح بداند پس از انجام مراحل فوق با دادخواست حکم رشد موافقت خواهد شد.
خصوصیات دادخواست حکم رشد به لحاظ حقوقی
زمانی که فرد محجور دادخواست حکم رشد را به دادگاه ارائه می دهند در حقیقت اقدام به طرح دعوای مالی کرده اند که رعایت برخی نکات حقوقی است که در نحوه تنظیم آن بایستی رعایت شود. اول اینکه این دعوا از دعاوی مالی محسوب می شود و لازمه پرداخت هزینه دادرسی خواهد بود. فرد مدعی باید هزینه دادرسی در در رمان ثبت دادخواست مربوطه پرداخت نماید. از دیگر نکات مهم این است که فرد خواهان مذهب خود را در دادخواست قید کند. فرض کنید خواهان مذهب شافعی از شاخه اهل تسنن است، بدهی است که به درخواست فرد با مذهب و قوانین رایج در مذهب او موافقت می شود. مثلا سن بلوغ در این مذهب برای دختران و پسران ۱۵ سال است.
نکته حائز اهمیت دیگر این است که طرفین دعوا در این دادخواست به خواسته فرد محجور و یا از بستگان وی همچون مادرش و با خوانده قیم و یا ولی قهری یا مدعی العموم یا دادستان است. در صورتی که فرد فاقد قیم باشد و هیچ کسی را برای سرپرستی نداشته باشند دادستان یا مدعی العموم مدافع او و سرپرست او خواهد بود. پس در دعوای مطرح شده ممکن است خوانده مدعی العموم باشد.
نکته مهم دیگر این است که در صورت صدور حکم پایان محجوریت شخص این حکم لازم الاجرا بوده و فرد بلافاصله امور مالی خود را در دست خواهد گرفت.
