سردستگی گروه مجرمانه سازمان یافته

سردستگی گروه مجرمانه سازمان یافته

منظور از سردستگی گروه مجرمانه سازمان یافته چیست؟ در قانون مجازات در نظر گرفته شده برای این افراد چه محکومیتی است؟ منظور از سردستگی چیست؟ به چه گروه مجرمانه ای گروه سازمان یافته می گویند؟ قانون چگونه با افراد گروه تحت سرپرستی برخورد خواهد کرد؟ جواب این سوال و سوالات دیگر را در این متن خواهیم داشت و تعریف کاملی در مورد سردستگی گروه مجرمانه سازمان یافته خواهیم داشت.

انواع سردستگی گروه مجرمانه سازمان یافته

گاهی فاعل فعل مجرمانه تنها یک شخص نیست. گاهی افعال و سردستگی گروه مجرمانه به صورت سازمان یافته به سرپرستی یک یا چند نفر انجام می شود. سردسته یا رئیس گروه نقشه فعل مجرمانه را می کشند و بستر را برای انجام جرم فراهم می کنند و سه یا چند نفر تحت سردستگی این شخص افعال مجرمانه انجام خواهند داد. این افراد به عنوان زیر دست و جیره گیر سردسته مرتکب جرم خواهند شد. طبق اکنون کسی که به عنوان سردسته گروه و رئیس گروه شناخته می شود مجازاتی سنگین تر از زیر دست های خود خواهد داشت و با شدت بیشتری نسبت به زیردستانش با او برخورد خواهد شد. اما این سوال به وجود می آید که چگونه می توان به افرادی لقب گروه داد؟ منظور از گروه سازمان یافته چیست؟ در متن زیر به این موضوع خواهیم پرداخت.

• 

منظور از گروه مجرمانه چیست؟

همانطور که گفتیم گروه مجرمانه به گروهی اطلاق می شود که از سه نفر و یا بیشتر تشکیل شده باشد. زمانی سردستگی گروه مجرمانه سازمان یافته افراد را به شکل منسجم و سازمان یافته گرد هم خواهد آورد و برای افعال مجرمانه و خرابکارانه نقشه می کشد و این افراد به شکل سیستمی و سازمان یافته تحت سرپرستی رئیس و سردسته خود عمل می کنند، به آنها گروه سازمان یافته می گویند. گروه مجرمانه گاهی با نیت انجام اعمال مجرمانه با یکدیگر آشنا می شوند و دور هم جمع می شوند و گاهی نیز گروه به نیت و قصد دیگر تشکیل خواهد شد و بعدا به شکل گروهی دست به انجام فعل جرم  می زنند. اما چیزی که مشخص است در هر حالتی یک یا دو یا چند نفر به عنوان رهبر گروه، بستر را برای انجام جرم فراهم می کنند و افراد دیگر به دستور او هر یک مسئول انجام کاری می شوند. گروه منسجم و هماهنگ حتما تحت سرپرستی سردسته گروه عمل خواهد کرد و روشن است هر گروه منسجم و سازمان یافته ای دارای یک رهبر و رئیس است که به او سردستگی گروه مجرمانه سازمان یافته می گویند. اما به چه کسی می توان گفت سردسته گروه است؟ این مهم لزوم تعریف کاملی از سردسته را تقاضا می کند.

منظور از سردستگی گروه چیست؟

به چه کسی سردسته گروه می گویند؟ سردستگی گروه مجرمانه سازمان یافته حتما شخصی با نیت خاص و مشخصی است. همچنین این فرد با داشتن امکاناتی و اختیاراتی می تواند این کار را انجام دهد. حتما بار ها در فیلم و سریال های جنایی و پلیسی دیده اید که شخصی با داشتن امکانات زیاد و پول کافی افرادی را تحت سرپرستی خود به عنوان زیر دست درآورده و نقشه کار های مجرمانه را پی ریزی می کند. پس گاهی سردسته گروه مجرمانه یک نفر و گاهی چند نفر است. می توان گفت سردستگی گروه مجرمانه سازمان یافته در سه حالت ممکن است و هر شخصی که یکی از این سه حالت را برای افعال مجرمانه انجام داده باشد می توان او را به عنوان رئیس و سردسته گروه معرفی کرد. این سه حالت یا طراحی نقشه یا سازماندهی کردن گروه و یا اداره کردن افراد و کارهای گروه است. شخصی که نقشه را طراحی می کند و یا شخصی که افراد را اداره می کنند و یا نقشه گروه را سازماندهی می کند، سردسته گروه است و او را به عنوان متهم ردیف اول معرفی خواهند کرد.

اما مجازات متهمین سردسته گروه در قانون چگونه است؟

• 

مجازات سردستگی گروه مجرمانه سازمان یافته

قانون در ماده ۱۳۰ مجازات های اسلامی مصوب سال ۱۳۹۲ مجازات سردستگی گروه مجرمانه سازمان یافته را چنین مشخص کرده است؛ چنانچه شخصی به عنوان سردسته گروه مجرمانه شناخته شود بنا به جرمی که انجام شده این فرد به اشدترین مجازات ممکن محکوم خواهد شد. اگر جرم ارتکابی مستوجب مجازات حد، قصاص یا دیه باشد در این حالت به حداکثر این مجازات معاونت در جرم محکوم خواهند شد. یا اگر گروه محرمانه مرتکب محاربه یا جرم مفسد فی الارض باشند به حداکثر محکوم خواهند شد. پس با این تعاریف مجازات سردستگی گروه محرمانه سازمان یافته به سه حالت قابل اعمال خواهد بود؛

در راستای جرم ارتکابی و هدف گروه از انجام اعمال مجرمانه سردسته گروه به بیشترین و شدیدترین مجازات موجب جرم محکوم خواهد شد.

چنانچه سردسته گروهی را به طور سازمان یافته گردآوری کرده و مرتکب جرمی شده اند مه موجب قصاص، دیه و حدی باشد به بیشترین محکومیت محکوم خواهد شد.

چنانچه سردسته گروه مرتکب جرایم محاربه و فساد فی الارض شده باشد، محکوم به مجازات هایی خواهد شد که برای این جرایم در نظر گرفته شد.

قانون گذار در خصوص تعیین مجازات سردستگی گروه مجرمانه سازمان یافته به این نکته اشاره کرده است که سردستگی گردن گروه مجرمانه به شکل منسجم و سازمان یافته ماهیت معنوی دارد. پس به این دلیل است که شدیدترین مجازات علیه وی اعمال خواهد شد. پس طبق ماده ۱۳۰ قانون هر کسی سردستگی گروه مجرمانه را بر عهد بگیرد بایستی به شدیدترین مجازات در راستای هدف از اعمال مجرمانه محکوم شود. در تبصره یک این ماده چنین آماده است؛ گروه مجرمانه گروهی منسجم تشکیل شده از سه نفر یا بیشتر و هدف از تشکیل این گروه انجام افعال مجرمانه و خرابکارانه است. همچنین در تبصره دو این ماده نیز چنین آمده است که سردستگی گروه عبارت است از تشکیل گروه یا طراحی آن و یا سازماندهی و یا اداره کردن گروه و افراد گروه مجرمانه است. پس طبق این تبصره ماده ۱۳۰ کاملا سردستگی گروه مشخص شده است ‌می توان او را به عنوان متهم اصلی در دادگاه به شدید ترین مجازات محکوم خواهد شد. این قانون در سال ۱۳۹۲ به پیروی از مصوبه قانون ۱۳۷۵ به تصویب رسیده است.