حمل سلاح و مجازات آن
برای داشتن جامعه ای امن و برقراری نظم و آرامش قانونگذار قوانین مختلفی را در نظر گرفته است، از جمله آنکه در مواد مختلف به حمل سلاح و مجازات آن پرداخته است. بر خلاف برخی کشور ها مسئولیت حفاظت از جان شهروندان به نیروی انتظامی سپرده شده و افراد در ایران نمی توانند به طور خودسرانه سلاح حمل کنند و با این احساس که ممکن است خطری آنها را تهدید کند سلاح را به کار گیرند. قانونگذار دسترسی عمومی افراد به سلاح را فی نفسه موجب هرج و مرج و بر هم خوردن امنیت روانی جامعه دانسته و به کارگیری سلاح بدون مجوز را جرم انگاری کرده است.
ضرورت تدوین قوانین مربوط به حمل سلاح و مجازات آن
با توجه به مخاطراتی که حمل سلاح و به کارگیری خودسرانه آن بر جامعه تحمیل کرده است قانونگذار به طور اساسی به مبحث حمل سلاح و مجازات آن پرداخته و در سال 1390 قانون مجازات قاچاق اسلحه و مهمات و دارندگان سلاح و مهمات غیر مجاز را در مشتمل بر 21 ماده به تصویب رساند. در این قانون تعریفی از سلاح آورده شده که که با توجه به زوایای حساس این جرم نمی تواند تعریف جامع و مانعی باشد، از طرفی امروزه سلاح معنای گسترده ای دارد و باید در برخی موارد برای سلاح دانستن برخی ادوات به عرف جامعه رجوع کرد.
در ماده 2 قانون مجازات قاچاق اسلحه و مهمات آمده است که :
مقصود از سلاح و مهمات در این قانون انواع سلاحهای گرم و سرد جنگی و شکاری اعم از گلوله‌زنی و غیرگلوله‌زنی و مهمات مربوط به آنها است.»
سلاحی که قانونگذار به آن اشاره داشته می تواند هر نوع وسیله ای اعم از سرد و گرم که آسیب جانی وارد کند باشد و توجه به موقعیت بکارگیری آن اینکه شخص در حالت دفاع باشد یا حمله در سلاح محسوب شدن شیء موثر نخواهد بود.
حمل سلاح و مجازات آن (2)
انواع مختلف سلاح کدامند؟
در ادامه مواد قانونی، مقنن انواع مختلف سلاح را معرفی کرده است، و با بیان مصادیق تلاش شده جرم حمل سلاح و مجازات آن به خوبی تبیین شود.
_ سلاح می تواند جنگی یا شکاری باشد، اعم از اینکه جزو سلاح های گرم یا سرد محسوب شود.
_ سلاح های آموزش دهنده و بیهوش کننده مشمول قانون سلاح شکاری بوده و در دسته بندی قاچاق اسلحه و مهمات قرار می گیرد.
_ سلاح های لیزری از قوانین مربوط به سلاح گرم تبعیت می کند.
_ انواع مواد محترقه، آتش زا، اشک آور و تجهیزات از این دست اعم از اینکه نظامی یا غیرنظامی باشد.
_ همچنین سلاح های میکروبی، شیمیایی و شوکرها از این قانون تبعیت می کنند.
مجازات حمل انواع سلاح
قانونگذار درباره اسلحه و مهمات جرایم مختلفی را مفروض داشته است از جمله خرید و فروش، تولید، توزیع، تعمیر و قاچاق، اما در ماده 6 قانون مجازات قاچاق اسلحه و مهمات به طور مشخص به جرم حمل و نگهداری اسلحه پرداخته و با توجه به نوع اسلحه ای که نگهداری شده باشد درجه مشخصی از حبس تعزیری را قرار داده است.
همچنین در باب تشدید مجازات آمده است که نگهداری و حمل بیش از یک قطعه اسلحه و کشف قطعات بیشتر می تواند مجازات را یک درجه تعزیری افزایش دهد.
اما درباره ی کلیه جرایمی که مربوط به اسلحه و مهمات می باشد، اگر جرم انجام گرفته توسط گروه های سازمان یافته صورت بگیرد، مجازات اشخاص با توجه به درجه تاثیر یک درجه شدیدتر خواهد شد.
و اگر مرتکبین مسلح بوده باشند و یا در برابر مامورین مقاومت مسلحانه نمایند در صورتی که محارب شناخته نشوند به 25 سال حبس تعزیری محکوم خواهند شد.
در ماده 279 قانون مجازات اسلامی شرایط خاصی را برای محارب آورده از جمله آنکه شخص به قصد جان و مال و ناموس افراد و یا با هدف ارعاب و وحشت اسلحه خود را بکار گیرد محارب محسوب شده و به عنوان مفسد فی الارض اعدام خواهد شد.
حمل سلاح و مجازات آن (1)
رسیدگی به جرایم مربوط به سلاح و مهمات در صلاحیت کدام مرجع می باشد؟
ماده 303 قانون آیین دادرسی کیفری مراجع صالح به رسیدگی درباره ی جرایم مربوط به اسلحه و مهمات را مشخص کرده است، و بیان می دارد که درباره حمل سلاح و مجازات آن محاکم عمومی مانند دادگاه کیفری محل وقوع جرم تصمیم گیری خواهد کرد. اما درباره ی قاچاق سلاح و مهمات دادگاه انقلاب صالح به رسیدگی می باشد.
همچنین جرایمی که مربوط به وظایف اختصاصی نیروهای نظامی و انتظامی باشد، توسط دادگاه نظامی مورد رسیدگی قرار می گیرد.
درباره ی سلاح هایی که دارای مجوز هستند با توجه به قانون قاچاق اسلحه و مهمات آیا جرم انگاری صورت گرفته است یا خیر؟
صدور مجوز فقط برای اسلحه های با توان مشخص و مدت معینی که قانونگذار اعلام می دارد انجام خواهد گرفت، و در ماده 9 قانون مجازات قاچاق اسلحه و مهمات و دارندگان سلاح و مهمات غیر مجاز آمده است که بعد گذشت مدت زمان مشخصی مجوز سلاح نیاز به تمدید دارد، و در صورتی که تمدید انجام نشود، در حکم سلاح غیر مجاز خواهد بود و می تواند مشمول مجازات نقدی شود.
آیا سلاح هایی که در عرف جامعه به عنوان سرگرمی به کار برده می شود مانند تفنگ بادی مشمول قانون مجازات اسلحه و مهمات می گردد؟
ملاک تشخیص در این باره نظر کارشناسی وزارت دفاع میباشد. به طور مثال تفنگ بادی با کالیبر 5.5 اگر به عنوان سلاح شناسایی شود حمل و نگهداری آن غیر مجاز بوده و بنا بر تبصره 12 اصلاحی ماده 1 قانون تشدید مجازات قاچاق و اسلحه و مهمات نگهداری و و بکارگیری آن می تواند جرم محسوب شود.
اما درباره ی تفنگ پی سی پی قدرت مجازی که در ایران در نظر گرفته شده است 40 ژول است، بنابراین برای حمل و استفاده از سلاح هایی با قدرت بالاتر مانند تفنگ بادی با کالیبر 5.5 باید از ارگان های مربوطه مجوز لازم را دریافت کرد.
همانطور که ملاحظه می شود مصادیق حمل سلاح و مجازات آن متفاوت می باشد، و قانونگذار در دسته بندی های مختلف انواع حبس تعزیری و جریمه های مالی را مشخص کرده است بنابراین برای داشتن اطلاعات بیشتر می توان با وکلای برجسته در زمینه کیفری مشورت نمود.
