پشت نویسی چک و سفته
مقدمه پشت نویسی چک و سفته
پشت نویسی چک و سفته یکی از مرسوم ترین اقدامات موجود در معاملات تجاری می باشد. در ابتدا شاید برایتان جالب باشد که بدانید پشت نویسی چیست. پشت نویسی یا ظهرنویسی به مجموع نوشته هایی گفته می شود که در پشت سفته یا چک، جهت منتقل کردن مبلغ قید شده در آن، نوشته می شود. میتوانید به وسیله پشت نویسی، مطالبه وجه درج شده در سفته را به شخص دیگری واگذار نمایید. همچنین با ظهرنویسی قادر خواهید بود، از صادر کننده، ضمانتی جهت پرداخت وجه قید شده در سفته یا چک دریافت کنید. امروزه سفته یا در اصطلاح فته طلب، به عنوان یک سند تجاری مهم در معاملات مردم محسوب می شود. سفته کاربرد های فراوانی دارد اما متاسفانه برخلاف چک، نمیتوان از آن به عنوان یک ضامن جهت پرداخت پول بهره برد. اما با توجه به موارد بیان شده، امروزه مردم از این سند تجاری، مطابق مقررات موجود در قانون تجارت استفاده می کنند.
بررسی موارد مربوط به سفته یا فته طلب نویسی
همانطور که در ابتدای مطلب عنوان کردیم ظهرنویسی چک و سفته یکی از اقدامات رایج در معاملات تجاری می باشد. دانستن اطلاعات متنوع درباره این سند تجاری، موجب بالا رفتن آگاهی و سرعت عمل شما در هنگام استفاده از آن می گردد. بر اساس قانون وضع شده در تجارت، سفته یک نوع سند تجاری است که به واسطه آن صادر کننده متعهد می شود، مبلغ مشخصی را به صورت عندالمطالبه یا حامل پرداخت نماید. همچنین صادر کننده سفته میتواند مبلغ را به صورت حواله به حساب شخص دریافت کننده سفته، واریز کند. باید هنگام نوشتن سفته به نکات مهمی توجه نمود. این سند را میتوان به سه صورت نوشت. در وهله اول میتوانید سفته یا چک را در وجه شخص معینی بنویسید. در این مرحله فقط، شخص معین شده قادر خواهد بود که مبلغ درج شده در سفته را طلب کند. البته این موضوع بستگی دارد که سفته عندالمطالبه است یا در آن تاریخ مشخصی جهت وصول، درج شده است.
نوع دوم سفته نویسی، نوشت سفته در وجه حامل می باشد. در این مورد هر شخصی حقوقی که این سفته را در دست داشته باشد میتواند نسبت به دریافت مبلغ درج شده در آن، به مراجع ذیربط مراجعه نماید. سومین مورد درباره حواله کردن سفته می باشد. در این قسمت دریافت کننده سفته میتواند علاوه بر مطالبه سفته، آن را به شخص ثالثی حواله کند. معمولا افراد مذکور برای حواله کردن، از قوانین موجود در پشت نویسی چک و سفته استفاده می کنند.
مواجه با سفته پشت نویسی شده
در بسیار از موارد ممکن است پشت نویسی چک و سفته ای که در اختیار دارید قبل از دریافت از شخص صادر کننده انجام شده باشد. به عبارتی دیگر ممکن است با یک سفته پشت نویسی شده مواجه شوید. همانطور که معلوم است، قانون تجارت برای چنین شرایطی حکم مشخصی را مقرر نکرده است. برای آگاهی از قوانین مربوط به ظهرنویسی سفته، باید مباحث مرتبط با سند برات را مورد مطالعه قرار دهید. برای مثال سفته ای از طریق پشت نویسی به شما حواله گردیده است. در چنین صورتی شما میتوانید آن سفته را مطالبه کرده یا به شخص دیگر واگذار کنید. در هنگام مواجه با چک یا سفته پشت نویسی شده که در آن منظور از پشت نویسی مشخص نیست، چه اقدام باید انجام داد. در صورت مواجه شدن با چنین چک یا سفته ای باید آن را به منظور انتقال در نظر گرفت. یعنی شما فرض را بر این بگیرید که صادر کننده سند تجاری قصد انتقال آن را به شما داشته است.
نکات قابل توجه در پشت نویسی چک و سفته
پشت نویسی چک و سفته نیازمند رعایت برخی نکات می باشد. برای مثال تاریخ را در هنگام پشت نویسی باید به درستی درج نمود. شخصی که سفته را پشت نویسی کرده در انتها باید آن را امضا نماید در غیر این صورت پشت نویسی صورت گرفته اعتبار نخواهد داشت. منظور از پشت نویسی باید در هنگام نوشتن، قید شود. در آخر باید گفت که پشت نویسی را به خط خوانا و بدون خط خوردگی انجام دهید. زیرا وجود خط خوردگی در این مواقع از اعتبار آن می کاهد و موجب ابطال سند تجاری می گردد.
منظور از پشت نویسی چک و سفته
پشت نویسی چک و سفته برای منتقل کردن حقوق موجود در آنها به شخص دیگری می باشد. همچنین از آن میتوان برای ضمانت یا وکالت دادن استفاده کرد. در اکثر مواقع ظهرنویسی سفته به منظور انتقال صورت می پذیرد . در چنین شرایطی دارنده سفته موظف می شود که تمام حق و مزایای سفته یا چک را به فرد دیگری واگذار نماید. در واقع شخص دریافت کننده سفته، بلافاصله بعد از دریافت آن، از تمام حق و مزایای سفته دریافتی برخوردار می شود. این فرد حتی میتواند در صورت نیاز، اقدام به دریافت وجه قید شده در سفته کند. همچنین اگر وجه مذکور وصول نشد، میتواند برای دریافت حق خود، اقامه دعوا کند. فرد صادر کننده سفته یا چک باید همواره در قبال سند تجاری صادر کرده خود، مسئول باشد. کاربرد دیگر پشت نویسی مربوط به وکالت است. در چنین شرایطی فرد صادر کننده به فرد دریافت کننده چک یا سفته، وکالت می دهد.
در واقع این فرد به عنوان وکیل یا نماینده صادر کننده چک، میتواند وجه مربوطه را که در سر رسید مشخص شده، از مراجع ذیربط دریافت نماید. همچنین این فرد میتواند برای وصول چک یا سفته، اعتراض و اقامه دعوا کند اما حق انتقال سند تجاری مذکور را به شخص دیگری ندارد. آخرین مورد مربوط است به پشت نویسی چک و سفته جهت ضمانت کردن. در واقع با انجام این فرایند توسط یک شخص، صادر کننده چک نسبت به پرداخت وجه قید شده در چک، ضمانت می شود. ضامن در صورتی که صادر کننده سفته یا چک نتواند مبلغ مورد نظر را در زمان تعیین شده پرداخت کند، مسئول می باشد. ضامنین و صادر کننده سند تجاری در قبال قصور رخ داده مسئولیت دارند. ضامنین در هنگام بروز چنین مشکلی، مسئولیت تضامنی دارند. یعنی اگر دریافت کننده چک برای عدم وصول مطالبه خود اقامه دعوا کند، این افراد به همراه صادر کننده چک در مراجع قضایی پاسخگو خواهند بود.
