پرداخت دیه از بیت المال
پرداخت دیه از بیت المال در قانون
پرداخت دیه از بیت المال چگونه است؟ آیا پرداخت دیه از بیت المال ممکن است؟ در چه حالتی پرداخت دیه از بیت المال صورت می گیرد؟ آیا امکان پرداخت دیه از بیت المال وجود دارد؟ کارکرد یک وکیل پایه یک دادگستری در خصوص پرداخت دیه از بیت المال چیست؟ شرایط اساسی پرداخت دیه از بیت المال چیست؟ پرداخت دیه از بیت المال کدام نهاد تصمیم گیرنده است؟ در خصوص کدام جرایم امکان پرداخت دیه از بیت المال وجود دارد؟ برای پرداخت دیه از بیت المال چه پیش شرط هایی لازم است؟
پرداخت دیه از بیت المال یکی از معدود پل هایی است که میان دولت و ساختار قضایی وجود دارد. در واقع مسئله ای که وجود دارد این است که دیه به عنوان یک نوع مجازات و حق ضرر محسوب می شود. از این رو این دیه توسط مجرم ( خوانده ) باید پرداخت شود. هر نوع ضرری که به روح یا جسم فرد وارد شود می تواند مشمول دیه شود. این نکته بسیار مهمی است که در خصوص دیه وجود دارد.
نکته بسیار مهمی که باید به آن توجه داشته باشید این است که اساسا دیه یک مسئله گران محسوب می شود. به طور مثال در سال 1402 دیه هر انسان 9 صد میلیون تومان در نظر گرفته شده است. مسئله بسیار جالب تر اینجاست که دیه برخی از اندام های بدن در مجموع می تواند گران تر از دیه کامل انسان باشد. بنابراین عملا پرداخت این دیه کار چندان ساده ای محسوب نمی شود. حال سوال اینجاست که اگر فرد قادر به پرداخت دیه نباشد، آیا متضرر یا خانواده او باید مدت ها منتظر این پرداخت باشند؟ مسلما خیر. اینجاست که مسئله پرداخت دیه از بیت المال مطرح می شود. در چنین شرایطی است که امکان پرداخت دیه از مسیری دیگر ایجاد می شود. بدین ترتیب متضرر می تواند سریع تر و ساده تر هزینه مربوط را دریافت کند.
شرایط پرداخت دیه از بیت المال
نکته بسیار مهمی که در خصوص پرداخت دیه از بیت المال باید بدانید این است که دیه یک حق تعیین شده توسط اسلام و قانون است. همین تعریف است که قانون دولت را مجبور می کند تا در شرایط خاصی نسبت به پرداخت این حق اقدام کند. به هر حال دیه مانند سال طلب های مالی نبوده و نیست.
اولین مورد از پرداخت دیه از بیت المال این است که ثابت شود فرد محکوم به پرداخت دیه، توانایی پرداخت آن را ندارد. این در حالی است که این فرد خویشاوندی ندارد و یا خویشاوندان او قادر به پرداخت دیه نیستند. در کلام ساده تر یا فرد عاقله ای ندارد و یا این افراد توانایی پرداخت دیه را ندارد. این موضوع در خصوص دیه نفس با سایر دیه ها برابر است. در ضمن یک وکیل کیفری به خوبی می داند که عاقله به فردی گفته می شود که در مرتبه ارث قرار دارد. بنابراین در صورت عدم توانایی پرداخت دیه، قانون سراغ کسانی می رود که به صورت قانونی از خود این فرد ارث می برند. از نظر قانونی این افراد مسئول پرداخت دیه شناخته می شوند.
حالت دیگر پرداخت دیه از بیت المال زمانی است که فرد در حین انجام ماموریت و وظیفه قانونی مرتکب این اتفاق شده باشد. در واقع اگر ثابت شود فرد خارج از دستورات داده شده عمل نکرده و این اتفاقات با رعایت تمامی قوانین منجر به صدمه یا مرگ فردی شده باشد پرداخت دیه از بیت المال صورت می گیرد.
در صورتی که فرد مجرم در دسترس نباشد. در واقع دستگیر نشده باشد و امکان دسترسی به وی وجود نداشته باشد، قانون دستور توقیف اموال وی را صادر می کند. در صورتی که اموال به اندازه دیه کافی نباشد، دادگاه دستور پرداخت مابقی دیه از بیت المال را صادر می کند. این ها از مهمترین شرایطی است که امکان پرداخت دیه از مسیر بیت المال را ایجاد می کند.
دیگر شرایط پرداخت دیه از بیت المال
به طور کلی پرداخت دیه از بیت المال اتفاقی چندان ساده محسوب نمی شود. به نوعی می توان گفت که پرداخت دیه از بیت المال یک نوع ضمانت برای اجرای قانون دیه است. در واقع فرض کنید که مجرم به هر دلیل فرار کرده و امکان دسترسی به وی وجود نداشته باشد. حال سوال اینجاست که دیه فرد مقتول یا مضروب چگونه پرداخت می شود؟ این سوال بسیار مهمی است که باعث شد قانون امکان پرداخت دیه از بیت المال را برای مجریان قانون ایجاد کند.
حال فرض کنید که در جریان اجرای حکم، صدمه ای بیش از محکومیت به فرد وارد شود. به طور مثال محکوم بر اساس این محکومیت اعمال شده فوت کند و یا آسیب جدی ببینید. در صورتی که ثابت شود این اتفاق عمدی بوده مجری محکومیت مقصر شناخته شده و محکوم به قصاص یا پرداخت دیه می شود. اما اگر عمدی در کار نبوده و یا مستندی برای آن وجود نداشته باشد اساسا دیه فرد از بیت المال پرداخت خواهد شد.
حالت دیگری که امکان پرداخت دیه از بیت المال را فراهم می آورد در شرایطی است که تعداد قاتلین زیاد باشد و مشخص نباشد که قتل یا جرح صورت گرفته توسط چه کسی است. در این حالت قاتل مبهم خواهد بود. اینجاست که قانون امکان پرداخت دیه از بیت المال را فراهم می آورد. این ها همه شرایطی است که در قانون پیش بینی شده است.
پرداخت دیه از بیت المال و نکته پایانی
پرداخت دیه از بیت المال مفهومی بسیار عجیب و سخت است. در واقع نمی توان گفت که این مسئله یک روند خاص و مشخص دارد. دادگاه و قضات بنا بر استدلال های خودشان از این ابزار استفاده می کنند. در این خصوص نیز همواره سوالات متفاوتی وجود داشته و دارد. آیا این مبلغ دوباره به بیت المال بازگردانده می شود؟ آیا همه افراد می توانند به ترتیبی از این امکان قانونی استفاده کنند؟
در واقع این ها همه سوالاتی است که یک وکیل کیفری تهران یا شهرستان می تواند با دقت بیشتری به آن ها پاسخ دهد. بنابراین پیشنهاد ما این است که در این خصوص حتما از یک وکیل مجرب و با تجربه کمک بگیرید.
