وکیل جرایم پزشکی
وکیل متخصص جرایم پزشکی
اطلاعاتی در خصوص وکیل جرایم پزشکی
وکیل جرایم پزشکی وکیل متخصصی است که به مسائل حقوقی و جرایم پزشکی از منظر قانون وارد باشد. وظیفه وکیل جرایم پزشکی رسیدگی به مسائل پیش آمده در امور پزشکی مابین پزشک معالج و بیمار است. گاهی جرم پزشک تنها در ضرر جسمی و مالی بیمار خلاصه نمی شود. به عبارتی ممکن شخص حقیقی خاصی به عنوان شاکی در این موضوع مطرح نباشد. در جرایم پزشکی این مبحث به صورت کامل تشریح و تفسیر خواهد شد. تمامی وکلای پایه یک دادگستری وارد به امور حقوقی و کیفری هستند، اما هر وکیلی در امور مشخصی متخصص و واردتر است. توضیح قانونی و حقوقی جرایم مربوط به حوزه پزشکی و تفکیک جرایم از قصور در عهده وکیل متخصصی به نام وکیل جرایم پزشکی است. جرایم پزشکی طیف گسترده ای دارد که تشخیص نوع جرم و محرز بودن جرم برای خواهان و یا مدعی بر عهده قانون و مشاوره از وکیل جرایم پزشکی است. شاید از وکیل مشاور خود چنین سوالی داشته باشید که منظور از جرایم پزشکی چیست؟ چه زمانی اعمال پزشکی را می توان جرم تلقی نمود؟! در این مقاله به تمامی جوانب جرایم پزشکی خواهیم پرداخت.
وکیل برای جرایم پزشکی
وکیل جرایم پزشکی جرایم مربوط به امور پزشکی را اینگونه توضیح می دهد؛ منظور از جرایم پزشکی انجام هر عملی یا ترک عملی از سوی پزشک که در نهایت موجب آسیب جانی و مالی به بیمار شود، جرم محسوب می شود. حال اگر این عمل یا ترک عمل سهوا یا عمدا باشد، طبق قانون جرایم عمدی و شبه عمدی و قوانین انتظامی به آن رسیدگی می شود. حیطه کاری پزشک معالج مانند هر حیطه شغلی دیگر شامل قوانین وضع شده از سوی قانون و سازمان مربوط به آن است. تخطی از این قانون و مقررات برای هر پزشکی به معنی ارتکاب جرم است و شخص پزشک را مجرم یا متخلف می گویند.
ارتکاب هر جرمی پیامد های مشخصی برای پزشک در پی خواهد داشت. قانون اساسی و وکیل جرایم پزشکی، مدعی رعایت و اجرای قانون از سوی شاکی بر پزشک معالج خواهند شد. بنابراین هر پزشکی که مرتکب جرم می شود، مجرم شناخته خواهد شد و تکلیف مجرم و تخطی کننده از قانون مشخص است. پس باید متحمل مجازات تعیین شده ای باشد که به موجب قانون برای چنین مسائلی در نظر گرفته شده است. سوالات زیادی در این خصوص به وجود می آید که از این سوالات شاید به این مهم اشاره کند که؛ جرم پزشکی مربوط به چه اعمال پزشکی است؟ چه زمانی جرایم پزشکی از سوی مدعی مطرح می شود و وکیل جرایم پزشکی چگونه به آن ها رسیدگی می کند؟ مصادیق مربوط به جرایم پزشکی کدام است؟
نحوه رسیدگی وکیل جرایم پزشکی به پرونده
نکته بسیار مهم در خصوص وکیل جرایم پزشکی این است که عموما پزشکی که مجرم شناخته می شود، جرم وی غیر عمدی و سهوا است و قانون بر طبق ماده های قانونی این نوع جرم با مجرم برخورد می کند. اما اگر پزشکی به صورت عمدی موجب آسیب رساندن به بیمار خود یا کسی دیگر شود قانون مانند هر کس دیگر با وی برخورد می کند و در این حالت بحث فقط جرایم پزشکی نیست. مجرم کسی است که به کس دیگر آسیب رسانده است و طبق قانون و ماده های قانونی با شخص مرتکب به جرم عمدی برخورد خواهد شد. تمامی اینا توسط وکیل جرایم پزشکی به مدعی اطلاع داده می شوند. اما نکته ای که حائز اهمیت است این است که منظور از جرایم پزشکی، جرایمی است که مربوط به قصور پزشکی است.
همچنین منظور از قصور پزشکی انجام عملی یا ترک عملی سهوی است که ناشی از بی احتیاطی یا عدم دانش کافی است. در این صورت پزشک با متحمل شدن مجازاتی که طبق قانون و سازمان نظام پزشکی تعیین کرده است توسط وکیل جرایم پزشکی مجازات می شود. پس نتیجه می گیریم منظور از جرایم پزشکی اعمالی است که پزشک به طور غیر عمد و بدون سوءنیت مرتکب می شود. قانون گذار با پیش بینی این گونه جرایم، مجازات مشخصی را برای آن مشخص کرده است. گاهی اعمال مجرمانه پزشک در حیطه پزشکی و به صورت عمدی است. اما چه اعمالی از منظر قانون اساسی و یا احتمالا از نظر سازمان نظام پزشکی کشور، جرم پزشکی محسوب می شود. آیا رسیدگی به جرایم عمدی و غیر عمدی پزشک در یک مرجع ذیصلاح صورت می گیرد؟ آیا تفاوتی بین مبحث تخلف پزشکی و جرم پزشکی وجود دارد؟ آیا مجازات های جرایم عمدی و غیر عمدی پزشک یکسان است؟ حال باید در مورد اینکه چه مواردی شامل جرایم پزشکی است سخن بگوییم.
جرایم پزشکی شامل چه مواردی است؟
پیشتر در تعریف جرایم پزشکی توسط وکیل جرایم پزشکی گفته شد؛ جرایم پزشکی جرایمی عمدی و غیر عمدی است. بیشتر جرایمی که در مراجع ذی ربط به آن رسیدگی می شود، مربوط به جرایم غیر عمدی و سهوی پزشکان است. در این متن به همه موارد جرایم پزشکان خواهیم پرداخت. جرایم غیر عمدی پزشک شامل تمامی اعمالی است که در زیر نام برده خواهد شد.
قصور پزشکی که ناشی از اهمال و سهل انگاری شخص پزشک باشد. گاهی پزشک به علت سهل انگاری و یا اهمال غیر عمدی باعث ایجاد زیان جسمی و ضرر مالی به شخص بیمار خواهد شد.
عدم دانش کافی و مهارت های لازم پزشک، گاهی موجب روند درمانی اشتباه و یا نسخه نویسی اشتباه خواهد شد، که به طور عمد این واقع صورت نگرفته است و صرفا به خاطر نداشتن دانش کافی پزشک و عدم مهارت کافی او رخ داده است.
بی احتیاطی و بی مبالاتی از دیگر جرایم غیر عمدی پزشکی است. عوارض ناشی از درمان یا عملی که بر اثر بی احتیاطی پزشک صورت بگیرد به عنوان جرایم غیر عمد محسوب می شود.
در هر کدام از موارد فوق پزشک مسئول شناخته می شود و همچنین شخص تخطی کننده نیز خود پزشک شناخته می شود.
گاهی شکایاتی از پزشک و یا کادر درمان او می شود که مربوط به نحوه برخورد آنان با بیمار یا مراجعه کنندگان است. توهین و به کاربردن الفاظ رکیک در جامعه به طور کلی و به صورت عام جرم است و دارای مجازاتی است که قانون در نظر گرفته است. حال اگر از سوی پزشک معالج و یا تیم او یا کادر بیمارستان یا هر مرجع درمانی به بیمار و همراهان وی توهینی صورت بگیرد بیمار یا نماینده قانونی او و یا خانواده شخص می توانند با مراجعه به نزد بهترین وکیل جرایم پزشکی اقدام به شکایت از پزشک کنند و خواهان مجازات آنان در مراجع قضایی شوند.
همچنین عدم پذیرش بیماری اورژانسی که در معرض خطر جانی، توسط مرکز درمانی نیز جرم محرز محسوب می شود. به هر دلیلی اگر این مراکز یا پزشک آن مرکز از پذیرش بیمار اورژانسی ممانعت نماید، تخلف است و به موجب قانون مجرم شناخته می شوند. نبود امکانات در مراجع درمانی و پذیرش بیماری که با وجود امکانات لازم قابل درمان باشد، تخلف محسوب می شود و پزشک معالج و کادر درمان متخلف هستند. این سه مورد از جرایمی است که شاید بار ها در بیمارستان و درمانگاه ها با آن برخورد کرده باشیم و احتمالا از اینکه این اعمال جرم محسوب شود، مطلع نبوده باشیم. اما طبق قانون اساسی و نظام پزشکی هر یک از این اعمال جرم عمدی شناخته می شود و در قانون به آن رسیدگی خواهد شد. حال اعمالی که پزشک به طور عمد و آگاهانه و با سوءنیت آن را در طی روند درمانی انجام می دهد و نتیجه آن باعث ضرر جانی و سلامتی و مالی برای بیمار خواهد شد، جرم عمدی محسوب می شود. گاهی این جرایم ضرر مشخص جانی و مالی برای بیمار ندارد، ولی قصد پزشک از انجام آن عمل جلب مشتری است و در سازمان نظام پزشکی کشور این کار تخلف محسوب می شود. در ادامه شرح کامل موضوع را خواهیم داشت. اما جرایم عمدی پزشکی به گفته وکیل جرایم پزشکی به شرح زیر است.
وکیل جرایم پزشکی (8)
جرایم عمدی پزشک از نظر وکیل جرایم پزشکی
وارد کردن صدمه به بیمار توسط پزشک معالج به صورت عمدی، گاهی پیش خواهد آمد که پزشک با بیمار وارد درگیری لفظی می شوند و پزشک عمدا به او صدمه می رساند و کسانی شاهد این ماجرا بوده باشند. از منظر وکیل جرایم پزشکی در این صورت پزشک متخلف و مجرم برای طرح شکایت شاکی باید خود را آماده کند. زیرا پزشک در هر حالی باید حافظ جان مردم باشد، نه اینکه خود مسبب آسیب رساندن به مردم شوند.
افشای اسرار بیمار توسط پزشک معالج خلاف قانون است. پزشک محرم بیمار و همچنین راز نگهدار وی است. پس اگر پزشکی اسرار درمانی و بیماری وی را نزد کسی یا کسانی بازگو کند، بیمار می تواند از پزشک شاکی شود. زیرا پزشک مرتکب اعمال مجرمانه شده است. راز نگهداری بیمار یکی از اصول و قواعد اخلاقی پزشکی و وظیفه پزشک در قبال بیمار است. این جرم طبق ماده ۶۴۸ قانون مجازات تا یک سال حبس مجازات پزشک مجرم است.
مداوای بیمار در درمانگاه یا مطب خود که فاقد امکانات بیمارستانی است. به جای بردن انتقال بیمار به بیمارستان با تجهیزات کامل تر، درمان او در مطب صرفا به خاطر سود بیشتر مالی و راحتی خود پزشک تخلف است. طبیعتا بیمار در این مورد صدمه خواهد دید و می تواند مدعی بر علیه پزشک باشد.
سقط جنین یکی از جرایمی است که پزشکان به درخواست بیمار یا به خاطر خطای پزشکی به صورت غیر عمدی انجام می دهند. سقط جنین به دستور قانون و به خاطر صلاح دید پزشکی در مراکز پزشکی انجام می شود که موضوعی جداگانه است. اما اگر به صورت غیر قانونی و یا عمدی صورت بگیرد دارای مجازاتی است که قانون تعیین کننده است. زیرا سقط جنین مصداق قتل نفس است.
صدور گواهی های پزشکی خلاف واقع نیز از تخلفاتی است که به کرات توسط برخی از پزشکان صورت می گیرد. صدور گواهی های پزشکی جعلی و یا نوشتن اضافات و اغراق در اصل موضوع یا بیماری در گواهی ها صادره خلاف قانون است. زیرا این گواهی ها حتما برای موضوعی که در آن تخلف صورت می گیرد، به کار برده خواهد شد.
تبلیغات دارویی و پزشکی غیر قانونی که فقط هدف از آن سود مالی و کلاهبرداری باشد. دارو هایی که استاندارد و مجوز بهداشت نداشته باشند و یا از جزء کالاهای قاچاق باشد. یا تبلیغ دارویی که اصلا مناسب بیماری شخص یا اشخاص خاصی نیست و فقط به خاطر سود مالی تاکید بر استفاده از آنها برای بیمار می شود.
جعل عناوین مختلف پزشکی، مثلا پزشکی به دروغ خود را فوق تخصص معرفی نماید و یا دانشگاه فارغ التحصیل را یکی از دانشگاهای معتبر معرفی کند. این کار خلاف قانون می باشد و دارای مجازات است.
رعایت و توجه نکردن به طرح جلوگیری و پیشگیری از ویروس همه گیر و شایع طبق مصوبه ۱۳۲۰ جرم محسوب می شود.
جنایت در عمل جراحی جرمی است بسیار بزرگ که تحت عنوان جنایت از آن نام برده می شود. مثلا قتل نفس بیمار و یا بریدن اعضایی از بدن وی به طور عمدی و یا هر نوع عمل دیگر جرم است و پزشک مجرم شناخته می شود.
رعایت نکردن تعرفه های مصوب سازمان نظام پزشکی کشور، تخلف محسوب می شود. دریافت زیر میزی قبل از عمل و یا دریافت حق ویزیت اضافی طبق تعرفه قابلیت شکایت از پزشک را دارند.
استفاده پزشک از نسخه های کد دار طبق ماده ۱۲ که در سال ۱۳۹۲ به تصویب رسیده است، جرم عمدی محسوب می شود. منظور از نسخه های کد دار نوشتن نسخه های است که دارای کد و رمز گذاری هایی است که فقط خواندن آن در توان پزشک و داروخانه ای مشخص است. بدین منظور که هیچ داروخانه ای توانایی خواندن نسخه و تحویل دارو به بیمار را نداشته باشد و بیمار مجبور شود از داروخانه مورد نظر پزشک داروی خود را تهیه کند.
• جایگزین دارویی به جای داروی اصلی به خاطر منفعت خود یا هر دلیل دیگر جرم شناخته می شود.
نکته اصلی و مهم این است که در تخلفات پزشکی که تحت عنوان جرایم غیر عمدی در این متن یاد شد مسئول رسیدگی به آن دادسرای نظام پزشکی است. چون جرم در حیطه کاری صورت گرفته به خاطر غیر عمدی بودن موضوع است. اما در جرایم عمدی پزشکی مرجع رسیدگی به تخلف پزشک محاکم عمومی است. پزشک مرتکب به جرایم عمدی شده است و باید مانند هر فرد تخطی کننده دیگر جامعه مورد مواخذه قرار بگیرد، صرفا به خاطر پزشک بودن نمی توان از محاکمه وی در دادگاه های عمومی صرف نظر کرد. برخی از جرایم توصیف شده همزمان قابلیت رسیدگی در دادگاه های عمومی و سازمان نظام پزشکی را دارند و هیچ کدام مانع صلاحیت رسیدگی دیگری نخواهند شد. در کل تخطی از هر قانون تعریف و تنظیم شده در حیطه کاری پزشک و مقصران مربوط به آن در مصوبه ۱۳۳۴ جرم محسوب می شود. طبق ماده قانونی ۱۵۸ برخی از اعمالی که در قانون جرم محسوب می شود، گاهی و طبق شرایطی جرم محسوب نمی شود. نوع رسیدگی به جرایم پزشکی طیف گسترده ای دارد. وکیل متخصص در این زمینه آگاه به این موضوع است که تخلفات و جرایم پزشک را باید به کدام مرجع ارجاع داد. و چه عنوانی را در طرح شکایت باید به کار برد؟ در ادامه درباره مراجع دارای صلاحیت به رسیدگی به جرایم عمدی و غیر عمدی پزشکی بحث خواهیم کرد، همچنین بحث درباره مجازاتی که قانون برای جرایم پزشکی در نظر گرفته است، در ادامه این مبحث می باشد.
از منظر وکیل جرایم پزشکی چه اعمالی مجرمانه پزشکی در صورت حصول شرایط خاص جرم محسوب نمی شود؟
طبق بیانات فوق از منظر وکیل جرایم پزشکی برخی از اعمالی که در قانون جرم شناخته می شود، با وجود شرایطی جرم بودن عمل لغو می شود. این مورد از ظرافت های کاری و حقوقی است که وکیل جرایم پزشکی قطعا از آن مطلع است. پس حتما موکل خود را یا تبرئه خواهد کرد و یا موکلی که شاکی پرونده هم می باشد را از این مهم مطلع می سازد. طبق این ماده قانون انجام هر کار پزشکی و جراحی پزشکی مشروع احتیاجی به رضایت فوری نخواهد داشت. گاهی برخی از اعمال و جراحی های انجام شده توسط پزشک با خطراتی جانی و یا جسمی همراه است که پزشک معالج بیمار و خانواده او را به این امر کاملا آگاه می سازد. اما خب بیمار و خانواده وی تمامی جوانب را قبول کرده و رضایت عمل را صادر می کنند. پس شرایط لازمی که برای رد جرم لازم است به قرار زیر می باشد.
انجام جراحی یا هر عمل پزشکی که با رضایت خود شخص بیمار یا اولیایی دم وی، یا قیم و سرپرست و یا نماینده قانونی وی انجام شود. منظور از عمل جراحی عملی مشروع به معنی قانونی بودن آن عمل است.
با رعایت موازین و مقررات قانونی باشد.
با رعایت نظامات و مقررات دولتی باشد.
پس اگر شرایط بالا حصول پیدا کرد، پزشک مجرم نخواهد بود و مسئول پرداخت دیه نخواهد شد.
وکیل جرایم پزشکی (7)
از منظر وکیل جرایم پزشکی منظور از مسئولیت پزشکی چیست؟
به گفته بهترین وکیل جرایم پزشکی زمانی که بحث جرایم پزشکی شود مسئولیت های پزشک نیز مورد توجه قرار می گیرد. شاید برای هر کسی حیطه مسئولیت پزشک مشخص نباشد و اگر درباره مسئولیت پزشک در قبال حقوق دیگران آگاه باشد، درک بهتری نسبت به تخلف پزشک داشته باشد. به نظر می رسد شاید در این متن خالی از لطف نباشد تا آشنایی مختصری با مسئولیت پزشکان در حیطه کاری داشته باشیم. مسئولیت پزشک عبارت است از هر مسئولیت ارائه خدمات درمانی به بیمار و مسئولیت قضایی، کیفری، قانونی و حق حقوق انتظامی پزشک در برابر بیمار است. که در برابر هر خطا و کوتاهی چه سهوی و عمدی در اقدامات لازم درمانی و افشای اسرار بیمار و اطلاعات پزشکی وی که صورت بگیرد، مسئول است. مسئولیت های حقوقی پزشک در قبال بیمار و هر آنچه که بین بیمار و پزشک می باشد مربوط به مسائل اخلاقی است که پزشک معالج مسئول به رعایت آن می باشد. این موضوع یعنی اخلاقیات پزشک از بعد دینی و عرفی و ارزش های درونی پزشک سنجیده می شود و مشخص شده است.
همچنین مبحث حقوقی مربوط به موارد کیفری و مدنی است که هر پزشکی باید برای رعایت آن تمام سعی خود را به کار گیرد. قانون گذار برای هر پزشکی حیطه اخلاقی و حقوقی را مشخص کرده است. مسئولیت کیفری هر پزشکی مربوط به ارتکاب جرمی است که قانون آن را مشخص کرده است. اگر پزشک عملی را مرتکب شود و در پی آن معلولی ایجاد شود، مربوط به حیطه کیفری است. هر تعهد و مجازاتی که پزشک باید در قبال انجام اعمال کیفری انجام دهد و یا متحمل شود، مربوط به مسئولیت مدنی پزشک است. مسئولیتی دیگر که برای پزشک در نظر گرفته شده است، مسئولیت حرفه ای یا انتظامی شخص پزشک است. این مسئولیت در جوامع پزشکی و سازمان و اتحادیه های مرتبط بر اساس قرارداد های تنظیم شده است. هر پزشکی موظف به رعایت این اصول حرفه ای است. تخلف از این قوانین را تخلفات انتظامی می گویند. پس تخطی از قوانین انتظامی باید در دادسراهای انتظامی مورد بررسی قرار گیرد. دادسرای انتظامی در سازمان نظام پزشکی کشور صورت می گیرد. بدیهی است که هر اعمالی در مسئولیت پزشکی به مراجع ذی صلاح مرتبط است. در قانون برای پزشکی که به صورت غیر عمد مرتکب خطا و یا جرم خواهد شد، حمایت های در نظر گرفته شده است. این حمایت هم مالی و هم حقوقی است. پس در این مبحث لازم است تا درباره حمایت از پزشک تخطی غیر عمد توضیح داده شود. منظور از حمایت چیست؟ در متن زیر به آن خواهیم پرداخت.
از نگاه وکیل جرایم پزشکی منظور از بیمه مسئولیت پزشکی چیست؟
بیمه مسئولیت از بیمه های طراحی شده توسط بیمه طرف قرارداد در ایران و بیشتر کشور های جهان است. به موجب این قرارداد بیمه مسئولیت به پزشکان، درمانگران و تمامی کسانی که ارائه خدمات درمانی را دارند، تعلق می گیرد. این بیمه در مواردی که پزشک یا درمانگر و یا مرکز درمانی و خدمات درمانی به طور غیر عمد مسئولیت های مشخص شده را رعایت نکنند، حمایت حقوقی و مالی می کند. اگر در اثر اهمال پزشکی، بیمار جان خود را از دست دهد و مرجع ذیصلاح غیر عمد بودن موضوع را تشخیص دهد حتما شرکت بیمه دیه بیمار فوت شده را پرداخت خواهد کرد. حداکثر پرداختی دیه فوتی برای دو نفر است. پس برای هر پزشک و یا درمانگاه و درمانگری وجود و تهیه این بیمه لازم است. چون پزشک همانند هر انسان دیگری مرتکب اشتباه یا سهو می شود. پس طبیعی است که در طول طبابت پزشک با مواردی اینچنین برخورد داشته باشد. چه بسا بسیاری از پزشکان به خاطر اشتباه غیر عمدی حتی پروانه طبابت وی لغو شده است.
به گفته وکیل جرایم پزشکی رسیدگی به جرایم پزشکی بر عهده کدام مراجع ذی صلاح است؟
اجرای قانون توسط مجریان قانونی است و رسیدگی به هر نوع جرمی و پایمال قانون در هر حیطه شغلی در مرجع ذیربط بررسی و رسیدگی خواهد شد. وکیل جرایم پزشکی در خصوص توضیح این مهم عموما جرم های که توسط پزشک و یا در حیطه پزشکی صورت می گیرد را اینگونه شرح می دهد؛ مراجع مختلفی و ذی صلاحی وجود دارد که مسئول رسیدگی به جرایم پزشکی است. کسی که شاهد ارتکاب جرم از سوی پزشک باشد و یا خود متضرر ناشی از قصور و جرم پزشک معالج شود، وکیل برای جرایم پزشکی می تواند به شخص برای طرح شکایت و روند رسیدگی در مراجع دارای صلاحیت کمک کند. بستگی به نوع جرم و حالت جرم ممکن است روند رسیدگی و مرجع رسیدگی متفاوت باشد.
همانطور که گفته شد؛ جرایم عمدی پزشک در دادگاه عمومی مانند تمامی متهمانی که مرتکب جرم عمدی شده اند، تعقیب کیفری دارند. دادسرا اولین مرجع رسیدگی به هر نوع اعاده حق از طرف شاکی است. در دادگاه دادرس و بازپرس پرونده جرایم پزشکی، انجام تحقیقات در خصوص ادعا ذکر شده را وظیفه خود دانسته و در صورت صحت ادعا و وقوع جرم از سوی پزشک و نظریه هیأت پزشکان متخصص و صاحبان نظر بر وقوع جرم، مجرم تحت تعقیب قضایی صورت خواهد گرفت. در تهران دادگاهی ویژه برای رسیدگی به جرایم پزشکی وجود دارد که پرونده های پزشکی را به این دادگاه ارجاع می دهند. در شهرستان ها رسیدگی به این مهم در دادگاه های عمومی امکان پذیر است.
شورای حل اختلاف پزشکی یکی دیگر از مراجع ذی صلاحی است که مسئول رسیدگی به جرایم پزشکی است. شورای حل اختلاف از بخش های جداگانه ای تشکیل شده است که در بخش شورای حل اختلاف پزشکی به امور و وقوع جرایم پزشکی رسیدگی خواهد شد. بیشتر مسائل پیش آمده میان پزشک معالج و بیمار که به پرداخت دیه مربوط است و پرداختی کمتر از پنج میلیون تومان باشد، در این حوزه مورد رسیدگی قرار خواهد گرفت.
سازمان نظام پزشکی یا دادسرای نظامی یکی از مراجع ذی صلاحی است که جرایم مربوط به حیطه پزشکی در اینجا مورد بررسی قرار خواهد گرفت. این سازمان، سازمانی حقوقی و مستقل می باشد که در راستای تعیین مقررات و قانون پزشکی و رعایت آن توسط پزشک فعالیت دارد. این سازمان نیز به عنوان دادسرای نظامی در زمان وقوع جرایم پزشکی شناخته می شود. این سازمان وظیفه رسیدگی به تخلفات پزشکی که جنبه عمومی نداشته باشد را بر عهده دارد. در صورت وقوع تخلف و تخطی پزشک از قانون اظهارنامه ای برای آنچه رخ داده است، تنظیم می شود. این اظهار نامه در مراجع قانونی همچون دادگاه یکی از ادله قابل قبول و مرجع صدور حکم به کار برده می شود.
سازمان تعزیرات حکومتی نیز یکی از سازمان ها و مراجع قضایی محسوب می شود. در بسیاری از موارد وقوع جرم از سوی پزشک یا کادر درمان در مرکز درمانی با مراجعه به این سازمان برخورد لازمی با مجرم و متخلف می شود. مواردی چون؛ به کار گیری و بهره گیری از افراد فاقد صلاحیت و علم پزشکی در روند درمانی و یا انجام اعمالی که صرفا برای سود بیشتر است نه درمان در مراکز درمانی و تاسیس مراکز درمانی غیر اصولی و غیر مجاز ازمسائل است که در این سازمان قابلیت بررسی خواهد داشت.
مراجع قضایی و دارای صلاحیت فوق، به همه مسائل پیش آمده پزشکی که مابین بیمار و پزشک معالج به وجود آمده است رسیدگی خواهند کرد. کسانی که قصد طرح شکایت از پزشکی را به خاطر اعمال مجرمانه و تخلفات صنفی وی در مراجع عمومی خواهد داشت می تواند به هر یک از این مراجع رجوع کرده و تنظیم شکایت خود را به آنان تسلیم نماید. البته لازم به ذکر است برخی از تخلفات پزشکی، لازم به طرح و تنظیم دادخواست و تسلیم به دادگاه نمی باشد گزارش به سازمان انتظامی برای این منظور مناسب تر و روند رسیدگی سریع تر است. کمک گرفتن از وکیل برای جرایم پزشکی حتما این نکته را به موکل خود متذکر می شود. چرا که بعضا برخی از جرایم و یا تخلفات مورد بحث و رسیدگی در مراجع ذیصلاح مربوطه می باشد. وکیل جرایم پزشکی متخصص، وارد به این مسائل است و قطعا شخص شاکی را زودتر به حقوق خود خواهد رساند و یا اینکه گزارش تخلفات صنفی پزشکی را به دادسرا تسلیم نخواهند کرد. این موضوع به نظام پزشکی بیشتر مرتبط است. اما بهتر است در صورت حق خواهی در حیطه پزشکی از وکیل جرایم پزشکی کمک گرفته شود. حتی سامانه تلفنی ۱۹۰ از راه های است که در صورت انجام جرایم و تخلفات پزشکی می توان آن را گزارش داد. این سامانه تحت نظر وزیر بهداشت و رییس دانشکده علوم پزشکی فعالیت دارد. شاید یکی از راه های ساده تر برای موضوع تخلفات پزشکی استفاده از این سامانه باشد.
وکیل جرایم پزشکی (5)
از نگاه وکیل جرایم پزشکی مجازات جرایم پزشکی چیست؟
برای احیای حق و حقوق شخص بیماری که توسط پزشک معالج زایل شده است بهترین راه شکایت از پزشک به خاطر اعمال مجرمانه او است. وکیل جرایم پزشکی در خصوص تهیه و تنظیم دادخواست و تحویل آن به مراجع فوق بسیار کمک کننده خواهد بود. هر عمل مجرمانه و هر تخلفی در جامعه دارای مجازاتی است که قانون برای آن جرم تعیین کرده است. جرایم پزشکی نیز دارای مجازات های مختلفی است که مجرم یا متخلف باید مجازات قانونی را متحمل شود تا عدالت در جامعه برقرار شده و خواهان حق به حق و حقوق خود برسد. قانون نظام پزشکی و ماده های مصوبه در قانون اساسی مجازات های مشخصی را برای هر تخلف و برای هر جرم برای پزشک در نظر گرفته اند. از توبیخ کتبی و شفاهی گرفته تا لغو پروانه پزشکی مجازات های است که برای پزشکی که خلاف قانون عمل کرده است در نظر گرفته شده است. باید متذکر شد که اعمال مجرمانه پزشکی که متهم به جرایم عمدی است در دادگاه و دادسراها دارای مجازات متعددی است که بنا بر عمل مرتکب شده متفاوت است و طبق قانون حقوقی و کیفری مجازات تعیین خواهد شد. مثلا پزشکی که به طور عمد بیمار را در اتاق عمل به قتل رسانده است، حکم وی قصاص خواهد بود. یا یکی از اعضا بدن او را بریده و یا عبوری را از بدن او تخلیه کرده است، مشخصا مجازات های که اعمال می شود طبق قانون کیفری خواهد بود. اما جدا از این مجازات برخی از مجازات های تعیین شده ای وجود دارد که هر پزشک متخلف و مجرم بر اساس نوع تخلف و جرم ارتکاب شده باید متحمل آن شود.
توبیخ کتبی و یا شفاهی و درج این موضوع در مجلات یا تابلو اعلانات پزشکی در سازمان نظام پزشکی و درج در پرونده پزشک در این سازمان یکی از کمترین مجازاتی است که برای پزشک متخلف در نظر گرفته می شود. هر میزان تخلف صورت گرفته کوچک باشد و جنبه عمومی نداشته باشد، به این موضوع بسنده می شود.
محرومیت دائم پزشک از طبابت و هر نوع فعالیت پزشکی بیشترین و سخت ترین مجازاتی است که برای هر پزشکی ممکن است تعیین شود.
محرومیت در محل کار نیز برای پزشکانی که در محل کار خود جرمی یا تخلفی را مرتکب شده اند، قابل اعمال است. از سه ماه تا یک سال پزشک در محل وقوع تخلف و جرم از سوی سازمان نظام پزشکی و یا مراجع دیگر ممنوع الکار در آن مکان خواهد شد.
محرومیت پزشک به طور کلی، یعنی به مدت یک سال تا پنج سال پزشک از هر گونه فعالیت پزشکی منع خواهد شد. این محرومیت در سراسر کشور بر وی اعمال می شود و محدودیت مکانی ندارد.
محرومیت پزشک مقصر از سه ماه تا یک سال از فعالیت های پزشکی در سراسر کشور یکی دیگر از مجازات های است که برای پزشک متخلف اعمال می شود.
بدیهی است که این مجازات تعیین شده مربوط به حیطه کاری پزشک است و اما پرداخت دیه و یا متحمل حبس و زندان و گاها در موارد معدود قصاص از مجازات های است که جنبه عمومی دارد. ممکن است برای عمل مجرمانه پزشک، علاوه بر پرداخت دیه یکی از مجازات های فوق برای وی اعمال شود. در کل تعیین مجازات بر اساس نوع مجازات است. روند رسیدگی به قصور پزشکی در دادگاه های عمومی و سازمان های مربوطه در ایران معمولا به طور میانگین تا ۱۶ ماه به طول خواهد انجامید. این روند به خاطر حجم شکایات و همچنین تحقیق و بررسی های است که باید در صحت وقوع جرم یا تخلف انجام شود. نکته قابل یادآوری این است که اگر پزشکی شاکی خصوصی داشته باشد و در شرایطی شاکی رضایت دهد، رضایت وی برای پزشک فقط مربوط به حقوق خود است و جنبه عمومی جرم باید حتما اعمال قانون شود.
لزوم وکیل جرایم پزشکی در طرح شکایت از جرایم پزشک
همانطور که گفته شد در حیطه کاری پزشک نیز اعمال مجرمانه و متخلفانه صورت خواهد گرفت. در صورت وقوع وکیل جرایم پزشکی برای راهنمایی شخص متضرر از جرم پزشک معالج ضروری است. در مطالب فوق عنوان شد که حیطه جرایم پزشکی وسیع است و انجام هر نوع فعالیتی در راستای حق خواهی دارای پیچیدگی و حساسیت های زیادی است. شاید بسیار از شما از دسته کسانی باشیم که در تعامل با پزشکان و یا مراکز درمانی و کادر درمان مورد توهین قرار گرفته باشد. یا اینکه به خاطر اهمال ورزی و سهل انگاری پزشک دچار عارضه ای جسمانی یا روحی شده باشید. یا شاید پزشک معالج مغرضانه و با سوءنیت اعمالی را مرتکب شده باشد که به شما ضرر مالی و نهمار ضرر جانی رساننده باشد. در همه این موارد هر شخصی می تواند بر طبق قانون مدعی حقوق خود به صورت قانونی شود. طرح شکایت و تنظیم دادخواست و مطرح کردن و تسلیم آن به مراجع قانونی و قضایی حق هر یک از کسانی است که حق آنان از سوی پزشک پایمال شده است. وکیل برای جرایم پزشکی قطعا در این مورد ضروری و مهم است. زیرا تنظیم و طرح شکایت از پزشک مقصر و طی کردن روند قانونی و اصولی پرونده فقط در ید وکیل مجرب و متخصص است. هر یک از مراحل قانونی را برای شخص متذکر می شود و حتما به او یادآوری می کند که اگر مورد ضرر جانی قرار بگیرد، باید با پزشکان متخصص در خصوص عوارض و پیامد های درمان مشورت نماید. وکیلی که در این زمینه تجربه و مهارت داشته باشد، حتما سریع ترین راه و بهترین راه را برای حق خواهی موکل خود انتخاب می کند. وکیل مجرب در این زمینه به همه جوانب و ادله های موجود دقت می کند و پرونده و دادخواست را با همه مدارک موجود ضمیمه کرده و تسلیم مرجع قضایی مربوطه می کند. حتی کسانی که قادر به پرداخت هزینه وکیل نمی باشند، می توانند با یک جلسه مشاوره از راهنمایی های وی بهره مند شود. در هر صورت بودن وکیل در این مسائل ضروری است؛ زیرا بعضا در بررسی پرونده جرایم پزشکی به این مسئله برخورد شده است که پزشک معالج در روند درمان بیمار هیچ قصور غیر عمدی و جرم عمدی مرتکب نشده است و خود بیمار در درمان خود سهل انگاری کرده است که در این صورت پزشک معالج خواستار اعاده حیثیت می شود.
وکیل جرایم پزشکی (3)
سوالات متداول از وکیل جرایم پزشکی در خصوص طرح شکایت از پزشک
اگر بیمار یا اولیایی بیمار و بستگان درجه یک وی رضایت نامه مرسوم در بیمارستان یا مرکز درمانی را امضا کرده باشد، با با این وجود امکان شکایت از پزشک مجرم وجود دارد؟
بله امکان دارد. صرفا امضای رضایت نامه دلیل بر این نیست که پزشک به خود حق اهمال و سهل انگاری یا هر کاری را بدهد. پزشک معالج با وجود رضایت نامه بیمار مسئول به پرداخت دیه می باشد.
چه زمانی می توان از پزشک مجرم و متخلف شکایت کرد؟
بهترین زمان برای شکایت از پزشک متخلف و مجرم زمان وقوع جرم عمدی و یا در صورت اهمال در روند درمان است. به محض نشان دادن عارضه بر روی بدن ناشی از مصرف دارو و یا عمل پزشک معالج، بهترین زمان طرح شکایت است.
هزینه مشاوره وکیل و یا هزینه کمک گرفتن از وکیل برای شکایت از جرایم پزشکی چقدر است؟
مشاوره وکیل بستگی به شخص وکیل از مبلغ ۵۰ هزار تومان تا ۵۰۰ هزار تومان متفاوت است. هزینه مطالبه دریافتی وکیل از موکل خود، درصدی است. یعنی درصدی که شاکی از مطالبات خود را طبق توافق به موکل خود پرداخت می کند.
طول زمان رسیدگی به جرایم پزشکی در مراجع ذیصلاح چه مدت است؟
جواب این سوال در متن داده شده است، اما به دلیل مهم بودن این مسئله برای کسی که با چنین پرونده ای در ارتباط هستند، دوباره یادآوری شده است و ذکر آن لازم است. این روند از شش ماه تا دو سال در تمام دنیا طول خواهد کشید و در کشور های مختلف متفاوت است که در ایران میانگین رسیدگی به پرونده جرایم پزشکی ۱۶ ماه است و این پروسه این مدت به طول خواهد کشید.
تمامی جوانب مربوط به جرایم پزشکی در این مقاله آورده شده است. امیدوارم به تمامی سوالات خود در این زمینه به جوابی قانع و درست رسیده باشید.
وکیل قصور پزشکی
نقشی که برای پزشک در جامعه در نظر گرفته شده، به عنوان نیروی حیات بخش و ناجی جان افراد است، اما حمایت از حقوق افراد موجب شده قانونگذار قوانینی را تنظیم کند، که در صورت خطا و اشتباه از سوی پزشک و در مرحله بالاتر ارتکاب جرم از سوی وی، مسئولیت کیفری و مدنی بر عهده پزشک گذاشته شود، و به کمک وکیل جرایم پزشکی رفتار مجرمانه این افراد تحت تعقیب قرار بگیرد.
در حقیقت آشنا کردن افراد جامعه با قوانین و آموزش حق و حقوقی که نسبت به خود و دیگران دارند، نقش مهمی در حاکمیت قانون دارد، و ترویج حقوق شهروندی موجب آگاهی بخشی و پیشگیری از انواع تخلفات خواهد شد.
وکیل جرایم پزشکی و معرفی تخلفات پزشکی
پزشکی به عنوان حرفه که با جسم و روان افراد ارتباط دارد، وظایف مهمی بر عهده پزشکان قرار می دهد، سهل انگاری در انجام وظایف تعریف شده و پیش آمدن خطرات احتمالی و نتایج خلاف انتظار باعث می شود، مسائل همچون قصور پزشکی، تقصیر و تخلف پزشک مطرح شود، که می بایست با مراجعه به وکیل جرایم پزشکی این اعمال را مورد پیگرد قانونی قرار داد.
اما تقصیر و قصور پزشکی دو مفهوم متفاوت است که نتایج مختلفی را هم به بار می آورد، و در ادامه تعقیب قضایی و اعمال مجازات درباره آن نیز، روند جداگانه ای را طی خواهد کرد.
قصور در لغت به معنی اهمال و کوتاهی کردن است، و از منظر حقوقی به رفتاری گفته می شود، که سهوا موجب ورود ضرر و زیان به اشخاص شود.
تقصیر در لغت به معنی کوتاهی و خطا کردن است و از لحاظ حقوقی به حالتی گفته می شود، که شخص عمدا از انجام وظایفی که بر عهده او گذاشته شده سرباز بزند، و موجب ضرر و زیان به اشخاص شود.
همانطور که ملاحظه می شود، در تقصیر پزشکی شخص با نیت قبلی و عمد رفتاری انجام می دهد، که نتایج زیان باری به وجود می آورد، و مرتکب با قصد مشخص موجب ورود ضرر به بیمار می شود. اما در قصور پزشکی، پزشک بدون سوء قصد اتفاقاتی را رقم زده که بیمار به تبعات بدی دچار شده است.
وکیل جرایم پزشکی با بررسی دقیق پرونده، مسئولیت مرتکب را مورد ارزیابی قرار می دهد، و مشخص می کند که بر اساس قوانین و نظام نامه های پزشکی تخلف صورت گرفته تقصیر یا قصور پزشکی است.
انواع مسئولیت پزشک در جرایم پزشکی
با توجه به قوانین و شیوه نامه های که برای حرفه ی پزشکی بیان شده سه نوع مسئولیت برای پزشک مطرح می شود، مسئولیت کیفری، مسئولیت مدنی و مسئولیت انتظامی که هر کدام از این موارد با در نظر گرفتن تبعات آن مورد بررسی قرار می گیرد.
مسئولیت کیفری
با توجه به اینکه تقصیر پزشکی، خطای جزایی محسوب می شود، باید از منظر حقوق کیفری مورد پیگیری قرار بگیرد. وکیل جرایم پزشکی باید بتواند بین عمل انجام شده و خسارتی که به بار آمده است، رابطه علت و معلولی واضح و روشن برقرار کند، و از رفتار صورت گرفته از طرف پزشک نتیجه ای به دست آورد،که موجب ضرر و زیان بیمار شده است.
مسئولیت مدنی
هنگامی که شخص تعهدی را به عهده گرفته، و قانونگذار او را ملزم به جبران خسارت می کند، مسئولیت مدنی مطرح می شود. زیان وارده می تواند توسط خود شخص یا افراد وابسته به او و یا تحت هدایت ایشان مانند پرستا، دستیار و.. انجام شود، و یا حتی ابزار و وسایلی که مورد استفاده قرار گرفته مسبب زیان بوده باشد. به هرحال تعهد پزشک برای انجام معالجه تمامی اسباب را در برمی گیرد.
مسئولیت انتظامی
در حرفه ی پزشکی، پزشکان سوگندنامه ای را قرائت می کنند و به منشور اخلاقی تعهد خود را بیان می دارند. همچنین با توجه به قراردادها و نظام نامه هایی که از طرف صنف و سازمان نظام پزشکی مطرح می شود، به اصول و ضوابط مشخصی پایبند می گردند، که در صورت تخلف از آن مسئولیت انتظامی درباره آنها مطرح می شود و می توان به کمک وکیل جرایم پزشکی پرونده مطروحه را در دادسرای انتظامی نظام پزشکی مورد پیگرد قانونی قرار داد.
بررسی جرایم پزشکی از منظر قانونی
درباره قوانینی که حرفه پزشکی باید مطابق آن عمل کند، در قانون تشکیل سازمان نظام پزشکی مصوب 1374 موارد لازم ذکر شده است، اما با توجه به حساسیت جایگاه پزشکی در جامعه و جنبه عمومی رفتار مجرمانه پزشکان، قانونگذار در قانون مجازات اسلامی مواد مربوط به امور پزشکی مصوب 1392 را تنظیم نموده است.
همانطور که گفته شد، جرایم پزشکی جنبه عمومی دارد و از منظر عمومی مجازاتی که برای این جرم در نظر گرفته شده شامل حبس، جزای نقدی و محرومیت از حقوق اجتماعی می باشد.
قانونگذار موارد استثنایی که جرایم پزشکی تنها جنبه خصوصی دارد را مطرح می کند، و در باب مجازات آن جبران خسارت و حبس را در نظر گرفته است.
قانون مجازات اسلامی جرایم پزشکی را از حیث ماهیت و مجازات متناسب با آن مورد بررسی قرار می دهد، و با قرار دادن این جرم در دسته جرایم عمومی، مسئله قابل گذشت بودن آن را منتفی قلمداد می کند. سخت گیری قانونگذار از این جهت می باشد، که حرفه پزشکی بسیار حساس بوده و با جان و مال و آبروی افراد ارتباط مستقیم دارد، چه بسا خسارت های مالی و خدشه به آبروی افراد را به نحوی بتوان جبران کرد، اما از دست رفتن جان یک انسان مسئله غیر قابل بازگشتی است، که پزشک می بایست مسئولیت آن را بپذیرد.
همچنین در قانون آیین دادرسی کیفری نحوه اثبات دعوا و چگونگی رسیدگی به پرونده و نحوه اثبات ابن جرم بیان شده، و با شفاف سازی مسیر دادرسی قدم مهمی در راستای حفظ حقوق شهروندی برداشته شده است.
مصادیق جرایم پزشکی
قانونگذار در قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 مصادیق تقصیر پزشکی را بی احتیاطی، بی مبالاتی، نداشتن مهارت کافی و عدم رعایت نظامات دولتی بیان می کند، و تلاش دارد با مشخص کردن حدود آن هم به حفظ حقوق بیمار بپردازد، و هم پزشک را در انجام وظایف پزشکی دچار محدودیت نکند. زیرا اگرچه پزشک در برابر اعمال خلاف قانون خود از نظر کیفری مسئولیت دارد، اما وضع قوانین سخت مانع از آن می شود، که پزشکان به هنگام ضرورت ریسک پذیری را به جان بخرند، و برای نجات یک انسان وارد عمل شوند.
قانونگذار در ماده 648 قانون مجازات اسلامی به بیان مصادیق جزئی تر از حرفه پزشکی مطابق با قانون پرداخته است. در این ماده آمده:
اطباء و جراحان و ماماها و داروفروشان و کلیه کسانی که به مناسبت شغل یا حرفه خود محرم اسرار میشوند هر گاه در غیر از مواردقانونی، اسرار مردم را افشا کنند به سه ماه و یک روز تا یک سال حبس و یا به یک میلیون و پانصد هزار تا شش میلیون ریال جزای نقدی محکوممیشوند.»
به غیر از افشای اسرار بیمار و نوع بیماری او که می تواند برای بیمار از اهمیت بسیار بالایی برخوردار باشد، همچنین صدور گواهی خلاف واقعیت، عدم رعایت موازین علمی و قانونی رفتار خلاف شئونات پزشکی، خطای پزشک در نسخه پیچی، سهل انگاری پزشک، فریب بیمار با تبلیغات گزاف و دروغین از جمله مواردی است که مسئولیت قانونی به دنبال دارد و وکیل جرایم پزشکی می تواند علیه چنین رفتاری اقامه دعوا نماید.
سوالی که در اینجا مطرح می شود آن است که با وجود اعلام رضایت از سوی بیمار آیا پزشک می تواند مورد پیگرد قانونی قرار بگیرد؟
در صورتی که پزشک وظایف خود را به درستی انجام دهد و تمام قوانین و نظام نامه های پزشکی و اصول علمی را رعایت کند، اما نتایج دلخواه حاصل نشود، و گاها ضرر و زیانی متوجه بیمار شود، مسئولیت کیفری پزشک ساقط است. اما صرف جلب رضایت بیمار و امضا فرم رضایتنامه، با بروز ضرر و زیان بیمار سایر مسئولیت های پزشک از بین خواهد رفت.
رضایتی که پزشک از بیمار دریافت می کند برای وارد شدن به درمان و انجام معالجات است، و تنها در صورتی پزشک از مسئولیت مدنی معاف می شود، که در این باره از بیمار برائت اخذ کرده باشد.
نحوه شکایت از جرایم پزشکی به چه صورت است؟
بعد از وقوع تقصیر و قصور پزشکی، و وارد شدن ضرر و زیان به بیمار می توان این رفتار پزشک را مورد پیگرد قانونی قرار داد. خود فرد شخصا و یا به واسطه وکیل جرایم پزشکی به دادسرای جرایم پزشکی مراجعه کرده و شکایت خود را ثبت می کند.
با مطرح شدن شکایت در دادسرا وکیل به جمع آوری مدارک و ادله لازم می پردازد. ارجاع پرونده به پزشکی قانونی صورت می گیرد، و پزشکی قانونی نظریه خود را در این باره اعلام می کند.
گرفتن استعلام از مراکز درمانی و درخواست حضور شاهد از جمله دلایلی است که می تواند به پیشبرد پرونده کمک شایانی نماید.
با تنظیم پرونده و مهیا شدن آن، در دادگاه صالح مطرح می شود. درباره جرایم پزشکی دادگاه محل وقوع جرم صلاحیت رسیدگی خواهد داشت. مراجعی مانند دادگاه عمومی، دادسرا ویژه جرایم پزشکی و شورای حل اختلافات ویژه امور بهداشت به پرونده های جرایم پزشکی رسیدگی خواهند کرد. با صدور رای از مرجع صالح و تجدید نظر خواهی مسیر رسیدگی به پرونده طی خواهد شد.
بیشترین شکایتی که در امور پزشکی به مراجع ذیصلاح ارجاع داده می شود، درباره اشتباه در تشخیص، خطا در معالجه و درمان، بی مبالاتی در مراقبت های بعد از عمل جراحی و سایر بی احتیاطی ها و عدم رعایت شیوه نامه ها و دستورات پزشکی است که گاها خسارت جبران ناپذیری را برای افراد به وجود می آورد. به خصوص در عمل های زیبایی چهره که بروز قصور پزشکی صدمات زیادی را بر روحیه اشخاص وارد می کند، ضمن آنکه زیبایی و سلامت جسمی افراد را هم تحت الشعاع خود قرار می دهد.
در هر کدام از این موارد با مشاوره از وکیل جرایم پزشکی و تنظیم قرارداد وکالت می توان مسئله حقوقی را مورد پیگرد قانونی قرار داد و به احقاق حق پرداخت.
مطالب مرتبط: