وظایف سازمان بازرسی کل کشور
وظایف سازمان بازرسی کل کشور
سازمان بازرسی کل کشور چیست؟ سازمان بازرسی کل کشور چه کارکردی دارد؟ مهمترین نکات مربوط به سازمان بازرسی کل کشور چیست؟ چرا از سازمان بازرسی کل کشور استفاده می شود؟ سازمان بازرسی کل کشور در چه مواردی وارد عمل می شود؟ چگونه می توان از طریق سازمان بازرسی کل کشور عمل کرد؟ نحوه شکایت به سازمان بازرسی کل کشور چگونه است؟ در چه مواردی می توان از سازمان بازرسی کل کشور استفاده کرد؟ مهمترین شرایط استفاده از سازمان بازرسی کل کشور چیست؟ کارکرد یک وکیل پایه یک دادگستری در خصوص سازمان بازرسی کل کشور چیست؟
سازمان بازرسی کل کشور از جمله نهاد های مهم حکومتی و قضایی در کشور محسوب می شود. این سازمان موظف است سازمان های اداری، دولتی و حکومتی را زیر نظر داشته باشد تا در برابر هر نوع فساد ایجاد شده توسط این دستگاه ها مقابله کند. در کلام ساده تر سازمان بازرسی کل کشور مکلف است دستگاه های دولتی و اداری را از نظر اجرای صحیح قوانین و مقابله با فساد مورد بازرسی قرار دهد. این سازمان بر اساس اصل یکصد و هفتاد و چهار قانون اساسی و زیر نظر ریاست قوه قضاییه تشکیل شده است.
به طور کلی ما در این مقاله به دنبال این هستیم که بدانیم کارکرد اصلی این سازمان چیست و چگونه می توان از آن بهره برد؟ در کلام ساده تر سوال مهمی که باید به آن پاسخ داد این است که آیا هر فرد عادی در جامعه می تواند از کارکرد این سازمان بهره مند شود؟ آیا می توان از یک دستگاه دولتی به این سازمان شکایت کرد؟ همچنین می خواهیم بدانیم در نهایت آیا این سازمان می تواند رای قضایی برای تخلفات صادر کند و چه آثاری می تواند داشته باشد؟ این ها مهمترین مواردی است که در ادامه به آن ها خواهیم پرداخت. با ما همراه باشید.
سازمان بازرسی کل کشور و هدف از تشکیل آن
سازمان بازرسی کل کشور بر تمامی ارگان های دولتی و انتظامی و قضایی تسلط و نظارت دارد. این سازمان مکلف است تمامی این دستگاه ها و حتی شرکت ها و نهادهایی که درصدی از آن در اختیار دولت قرار دارد را مورد بازرسی و پایش قرار دهد. این بازرسی و پایش عمدتا از نظر بررسی اجرای صحیح قوانین و عدم وجود فساد صورت می گیرد.
در واقع مسئله ای که وجود دارد این است که دستگاه های دولتی، حکومتی، انتظامی و قضایی خود مسئول برقراری عدالت در جامعه و ارائه خدمات رفاهی و اجتماعی هستند. به نوعی خود این دستگاه مسئول رسیدگی به حقوق شهروندی افراد در جامعه هستند. از این رو این دستگاه ها خود به خود به عنوان مراجع اصلی ایجاد عدالت اجتماعی محسوب میشود. اما سوال اصلی این است که اگر این دستگاه ها خود به هر نحوی باعث بروز بی عدالتی شود و یا خود دچار فساد شود کدام نهاد و ارگان آن را پیگیری خواهد کرد؟ آیا خود دستگاه دولتی می تواند ارگان های تحت نظارت خود را مورد بازرسی قرار دهد؟ گرچه این اتفاق باید رخ دهد اما نمی توان چنین بازرسی را کامل و دقیق دانست. دولت و حکومت مانند پدری برای ارگان های خود محسوب می شود. از این رو این احتمال وجود دارد که تخلفات و حتی جرایم آن نادیده گرفته شود.
از این رو لزوم تشکیل نهادی مستقل در جهت بازرسی و رسیدگی به چنین تخلفات و جرایمی در جامعه وجود دارد. از این رو قانونگذار در قانون اساسی کشور وجود چنین نهادی را پیش بینی کرده است تا از هر جنبه مانع بروز تخلف، جرم و فساد در این دستگاه ها شود. به نوعی ایده اصلی ایجاد چنین نهادی پیگیری مستمر و بررسی مداوم دستگاه های دولتی و اجرایی است. حال در ادامه بیشتر با حدود اختیارات این دستگاه آشنا خواهیم شد و به این سوال مهم پاسخ می دهیم که آیا یک فرد عادی می تواند به واسطه سازمان بازرسی کل کشور نسبت به بروز تخلف از یک نهاد شکایت کند یا خیر؟ در ادامه همچنان با ما همراه باشید.
حیطه اختیارات سازمان بازرسی کل کشور
هر وکیل حقوقی یا کیفری به خوبی می داند که سازمان بازرسی کل کشور تنها موظف به بازرسی و اعلام تخلف به مراجع ذی صلاح است. در واقع این نهاد قائم به ذات اقدامی انجام نمی دهد و تنها تخلفات صورت گرفته را طی یک گزارش رسمی به مراجع ذی صلاح ارجاع می دهد.
اگر بخواهیم کمی دقیق تر بیان کنیم می توان اینگونه بیان کرد که وظایف سازمان بازرسی کل کشور به چند دسته مهم تقسیم بندی می شود. اول این که این سازمان مکلف است به صورت دوره ای از تمامی نهادها و ارگان های دولتی و …. بازرسی به عمل بیاورد و آن ها را مورد پایش قرار دهد. در صورتی که تخلف یا جرمی دیده شود این مسئله باید به مراجع بالاتر ارجاع داده شود.
عملکرد دیگر این سازمان را می توان تحت عنوان بازرسی ویژه عنوان کرد. در واقع در صورتی که ریاست قوه قضاییه، رهبری یا ریاست جمهوری و همچنین کمیسیون اصل 90 مجلس درخواست بازرسی از یک نهاد یا ارگان خاص را داشته باشند، این سازمان وارد کار شده و آن سازمان را از جهات مختلف قوانین اداری و مالی مورد بررسی قرار می دهد. در صورتی که تخلفی صورت گرفته باشد، گزارش آن را به مرجع درخواست کننده ارائه می دهد.
همچنین در نظر داشته باشید که به گفته وکیل کیفری اگر این نهاد با جرم مالی یا سایر جرایم برخورد کند آن را به صورت مستقیم به دستگاه های قضایی ارجاع می دهد. بنابراین همانطور که می بینید سازمان بازرسی کل کشور اختیاری در خصوص اعمال جریمه و مجازات ندارد. نکته دیگری که باید به آن توجه داشته باشید این مسئله است که عموم افراد جامعه تنها از طریق سامانه های ارائه شده توسط این سازمان می توانند گزارشی از تخلفات میدانی دیده شده به این سازمان ارائه دهند. بنابراین امکان پیگیری حضوری و یا بررسی دعوی از طریق این سازمان برای افراد جامعه وجود ندارد. این ها مهمترین نکاتی است که باید در خصوص سازمان بازرسی کل کشور وظایف و عملکردهای مربوط به آن باید در نظر گرفت.