نوشتن لایحه حقوقی
نوشتن لایحه
اگر تاکنون درگیر پرونده های حقوقی مختلف شده باشید، متوجه این موضوع می شوید که نوشتن لایحه حقوقی یکی از اساسی ترین و مهم ترین مسائلی است که در روند دادرسی پرونده های مختلف الزامی است. نوشتن لایحه حقوقی تا حدی در تعیین سرنوشت یک پرونده در مراجع قضایی موثر می باشد که به تمامی افراد توصیه می شود، به سراغ یک وکیل متخصص و حرفه ای بروند.
وکلای متخصص معمولا دارای آگاهی کافی در مورد نحوه نوشتن لایحه حقوقی می باشند و به خوبی می دانند که باید از چه دلایل و استناداتی در متن لایحه استفاده کنند تا در روند دادرسی پرونده موثر باشد. برای حضور در مراجع قضایی و دفاع از حقوق خود باید نکات قانونی را اجرا کرد که یکی از اصلی ترین نکات، نوشتن لایحه حقوقی است.
اگر بخواهیم به طور کلی کاربرد نوشتن لایحه حقوقی را مورد بررسی قرار دهیم، می توانیم آن را در دسته بندی زیر بگنجانیم:
نوشتن لایحه حقوقی در مجلس شورای اسلامی برای ارائه پیشنهاد دولتی
نوشتن لایحه حقوقی در روند دادرسی مراجع قضایی برای ارائه درخواست یا دفاع
مسلما کاربرد های نوشتن لایحه حقوقی دارای تفاوت های بسیار زیادی با یکدیگر می باشند و نمی توان آنها را یکسان دانست. اگر شما جز آن دسته از افرادی هستید که دوست دارید از تمامی قواعد و قوانین مربوط به نوشتن لایحه حقوقی اطلاع پیدا کنید، به شما توصیه می کنیم که در ادامه مطلب با ما همراه باشید.
اهمیت مراجعه به وکیل برای نوشتن لایحه حقوقی
بسیاری از افرادی که قصد ارائه لایحه به مراجع قضایی را دارند معمولا به سراغ یک وکیل با تجربه برای نوشتن لایحه حقوقی می روند. معمولا وکلاییی که دارای مهارت و تخصص در این زمینه می باشند، می توانند متن لوایح حقوقی را به بهترین نحو ممکن تنظیم کنند و با استفاده از مستندات قانونی به اعتبار آن بیفزایند.
معمولا چنین افرادی دارای توانایی تنظیم متون حقوقی در چهارچوب قوانین کشور می باشند و قلم گویا و نسبتا فصیحی دارند و همین موضوع باعث می شد تا روند دادرسی با سرعت بیشتری طی شود. هرگونه اشتباه و پیچیدگی در متن لایحه می تواند باعث تضییع حقوق افراد و اطناب روند دادرسی به جریان پرونده گردد.
شاید در نگاه اول شما با خود فکر کنید که نوشتن لایحه حقوقی کار سختی نمی باشد اما بهتر است این موضوع را فراموش نکنید که همه پرونده هایی که به محاکم قضایی ارائه می شوند دارای جریان ساده ای نمی باشند و رد برخی از موارد ممکن است جریان پرونده بسیار پیچیده باشد، پس کاملا طبیعی است که روند رسیدگی به چنین پرونده هایی دارای مشکلات و پیچیدگی های خاصی باشد. یک وکیل حرفه ای و با تجربه از تمامی این پیچیدگی ها و مشکلات آگاهی دارد و میتواند با توجه به موضوع پرونده، نوشتن لایحه حقوقی را به صورت حرفه ای انجام دهد تا جریان پرونده درگیر مشکلات و پیچیدگی های قانونی نشود. فراموش نکنید که نوشتن لایحه حقوقی باید در مدت زمانی معین انجام شود و هنگامی که این زمان بگذرد، دیگر نمی توان لایحه را به محاکم قانونی مربوطه ارائه داد.
لایحه قانونی و اهمیت آن نزد مراجع قضایی
نوشتن لایحه حقوقی گرچه از نظر قانون در موارد مختلف الزامی ندارد، اما می تواند کاربرد بسیار زیادی در مراجع قضایی داشته باشد. در واقع لایحه قانونی از نظر مراجع قضایی مانند دادگاه ها بسیار اهمیت و اعتبار بالایی دارد. یکی از دلایل اصلی این موضوع این است که لایحه قانونی یک سند کاملا حقوقی محسوب می شود و به زبان قانون نوشته شده است. از این رو مراجع قضایی به سرعت می توانند مفهوم آن را درک کنند و بر اساس آن دست به تصمیم گیری بزنند.
اما بیایید کمی بیشتر در این باره صحبت کنیم. احتمالا با عنوان ارائه لایحه توسط دولت به مجلس آشنا باشید. لایحه دراین حالت پیشنهاد یا درخواستی قانونی است که از سمت دولت به مجلس داده می شود تا مجلس به عنوان یک مرجع قانون گذار آن را بررسی کند و بر اساس نیاز دولت اقداماتی را صورت دهد.
نوشتن لایحه حقوقی در مراجع قضایی نیز تقریبا معنی شبیه به این موضوع دارد. در کلام ساده تر طرفین دعوی وقتی درخواستی از مرجع قضایی مانند دادگاه دارند و یا می خواهند از خود دفاعیه ای داشته باشند و یا خواستار تغییراتی در روند دادرسی هستند می توانند از لایحه قانونی استفاده کنند. این لایحه باید کاملا با زبان قانون و استدلال نوشته شود. از این روست که گفته می شود نوشتن لایحه حقوقی یک امر کاملا تخصصی محسوب می شود و باید توسط یک مشاور یا وکیل قانونی انجام شود.
اما نکته مهم دیگر این است که طرفین یا وکلای قانونی در مراجع قضایی می توانند بدون نوشتن لایحه حقوقی بیشتر این موارد را به صورت شفاهی بیان کنند و این بیانات توسط منشی دادگاه ثبت شود. اما چرا طرفین بیشتر مایل هستند که به جای بیان شفاهی این مسائل اقدام به نوشتن لایحه حقوقی می کنند؟
نوشتن لایحه حقوقی یا بیان شفاهی در دادگاه؟
بیان شفاهی مسائل قانونی و درخواست ها در دادگاه حتی توسط وکلا پایه یک دادگستری اشکالاتی دارد. مهمترین این موارد این است که در بیان شفاهی همیشه امکان سوء برداشت وجود دارد. در واقع در بیان شفاهی یک مفهوم مسلما مرجع قضایی و طرف دیگر دعوی دقیقا آن چیزی که در ذهن شما یا وکیل قانونی شماست را دریافت نمی کنند و همین موضوع باعث سوء برداشت و در نهایت باعث سوء رفتار می شود.
از طرف دیگر یک وکیل هرچقدر هم که بیان شیوا و برنده ای داشته باشد باز هم نمی تواند به طور کامل هر آنچیزی که برای آن برنامه ریزی کرده و آماده شده را بیان کند. شما در بیان شفاهی یک مفهوم تحت اختیار شرایط دادگاه هستید. ممکن است هر اتفاقی بیفتد و به هر دلیل بیان شما یا وکیل شما قطع شود و همین موضوع باعث از بین رفتن بخش بزرگی از این صحبت ها می شود.
همچنین در نظر داشته باشید که در بیانات شفاهی ممکن است اشتباهاتی رخ بدهد. اشتباهاتی که ممکن است بتوان از آن ها بر علیه خود شما استفاده کرد.
تمامی این موارد و نقاط ضعف باعث شده است که عملا بسیاری از وکلا و طرفین دعوی به جای مطرح کردن درخواست ها، دفاعیه ها و … آن ها را با نوشتن لایحه حقوقی به دادگاه تقدیم کنند. این موضوع از نظر دادگاه نیز بسیار اهمیت دارد. زیرا دادگاه می تواند سریع تر و راحت تر به این موضوعات رسیدگی کند و تصمیمات بهتری بگیرید.
شما با نوشتن لایحه حقوقی می توانید تمامی موارد قانونی و استدلال های مورد نظر خودتان را به طور کامل بیان کنید و چندین بار آن را مورد بررسی قرار دهید تا نکته ای از قلم نیفتاده باشد. بنابراین عملا می توان گفت که لایحه قانونی می تواند بسیار پر سود تر از ده ها بار دفاعیه یا هر نوع بیانات شفاهی دیگر در دادگاه باشد.
نوشتن لایحه حقوقی (33)
فرق دادخواست و لایحه قانونی
یکی دیگر از مسائل مهمی که باید به آن توجه داشته باشید این است که بین لایحه قانونی و دادخواست تفاوت های عمده ای وجود دارد. در واقع وقتی تعریف نوشتن لایحه حقوقی را بیان می کنیم، عده ای تصور می کنند که لایحه قانونی همان دادخواست است. در حالی که از نظر قانون این چنین نیست.
شما در دادخواست ادعایی که به طرفیت فرد حقیقی یا حقوقی بیان می کنید و از مرجع قضایی می خواهید که این دعا را بررسی کند. در حالی که در لایحه شما درخواست های خودتان را از مرجع قضایی بیان می کنید. مثلا شما از دادگاه می خواهید که نسبت به ارائه مدرک به شما زمان بدهد، در این حالت دادخواست کارایی ندارد، بلکه شما باید با نوشتن لایحه حقوقی این مسئله را به گوش دادگاه برسانید. مثال دیگر این که شما می خواهید مدارک خودتان را به دادگاه ارائه بدهید، این مدارک اگر با نوشتن لایحه حقوقی همراه باشد می تواند تاثیر چند برابری داشته باشد.
از طرف دیگر در دادخواست شما خوانده را مشخص می کنید و آدرس او برای دریافت ابلاغیه را اعلام می کنید. اما وقتی طرف خوانده در دادگاه حضور دارد دیگر چه لزومی است که در موارد مختلف همچنان از دادخواست استفاده کنید؟ مگر این که بخواهید خوانده دیگری را به این دادگاه دعوت کنید. در این حالت شما می توانید دادخواستی دیگر به طرفیت فرد جدید تنظیم کنید.
این موارد به خوبی نشان می دهد که تا چه اندازه دادخواست و لایحه قانونی از یکدیگر متفاوت هستند و هیچگاه نمیتوان آن دو را به جای هم گرفت.
چرا در نوشتن لایحه حقوقی باید از یک وکیل کمک گرفت؟
ویژگی بسیار مهمی که لایحه قانونی دارد این است که با زبان قانون نوشته می شود. یعنی در آن شما باید به مواد و قوانین مختلف استناد داشته باشید تا بر اساس این مواد قانونی قاضی را مجاب کنید. هر چه این استنادها منطقی تر و بهتر باشد همانقدر احتمال موفقیت شما در دادگاه بیشتر می شود.
از طرف دیگر لایحه قانونی از نظر دادگاه بسیار مهم و با اعتبار است. اما این اعتبار زمانی به یک لایحه قانونی داده می شود که این لایجه بر اساس اصول و قواعد اصلی خود نوشته شده باشد.
بنابراین در نوشتن لایحه حقوقی تنها بیان خواسته یا دفاعیات اهمیت ندارد، بلکه در کنار این مسائل استفاده درست و به جا از قوانین نیز مهم است.
پس بهترین لایحه قانونی، آن است که توسط یک وکیل آشنا به پرونده نوشته شود. اگر شما از همان ابتدا از یک وکیل ثابت در این پرونده کمک گرفته باشید، این وکیل می تواند به سبب آشنایی به پرونده و همچنین با مواد قانونی مختلف لایحه قانونی مناسبی را برای شما آماده کند.
یکی از تفاوت های مهم دادخواست و لایحه قانونی نیز دقیقا در همین موضوع است. در واقع نوشتن لایحه حقوقی بسیار سخت تر و حساس تر از نوشتن یک دادخواست است. شما می توانید بدون استناد به هیچ قانونی دادخواست خود را به دادگاه ارائه کنید، در حالی که در لایحه قانونی این قوانین هستند که حرف اول را می زنند. شما نمی توانید به سادگی از کنار این مسئله عبور کنید و آن را نادیده بگیرید.
توجه داشته باشید که یک وکیل به صورت تخصصی با قوانین مختلف سر و کار دارد. پس به خوبی می داند که در چه موقعیتی از چه قانونی استفاده کند. از این رو حتما در نوشتن لایحه حقوقی از یک وکیل پایه یک دادگستری یا حداقل از یک مشاور حقوقی استفاده کنید. گروه وکلای پارسا میتواند انتخاب خوبی برای این مسئله باشد.
نوشتن لایحه حقوقی (7)
اهمیت نوشتن لایحه حقوقی در قانون آیین دادرسی مدنی
نوشتن لایحه حقوقی نقش موثر و بسیار بالایی در روند دادرسی پرونده ها دارد. به همین علت هم به بیشتر افراد توصیه می شود که قبل از نوشتن لایحه حقوقی اطلاعات لازم را در مورد این سند قانونی بدست آورند. به طور خلاصه به جایگاه لایحه حقوقی در قانون آیین مدنی اشاره می کنیم تا با آگاهی های لازم را در رابطه با این موضوع بدست آورید:
در دعاوی راجع به اموال غیر پول بهای خواسته مبلغی است که مدعی در دادخواست معین کرده و مدعی‌علیه در اولین لایحه خود در‌دادرسی عادی و یا اولین جلسه در دادرسی اختصاری آن را تکذیب نکرده است در مواردی که تعیین بهای خواسته در ابتدای دعوی ممکن نیست بهای‌خواسته بیش از ده هزار ریال محسوب است مگر اینکه اجمالاً کمتر بودن بهاء معلوم باشد.
مدعی میتواند خواسته خود را که در دادخواست تصریح کرده است زیاد کند و یا نحوه دعوی یا خواسته و یا درخواست خود را تغییر‌دهد مشروط بر اینکه منشأ آن همان منشأ دعوای اولی و مربوط به آن باشد – تغییر درخواست یا زیاد کردن خواسته و تغییر آن در دعوی عادی در لایحه‌پاسخنامه مدعی و در دعاوی اختصاری در جلسه اول دادرسی به عمل می‌آید و نیز مدعی میتواند در تمام مراحل دادرسی خواسته خود را کم کند.
اگر مدعی‌علیه در جلسه دادرسی حاضر نشود اعم از اینکه در دادرسی عادی لایحه دفاعیه خود را داده یا نداده باشد دادگاه به‌درخواست مدعی جلسه دادرسی را تجدید و یا به قضیه رسیدگی کرده حکم می‌دهد و این حکم غیابی محسوب است مگر اینکه مدعی‌علیه حق‌حضور خود را ساقط کرده باشد. اگر مدعی در جلسه دادرسی حاضر نشود هر چند که از دادگاه درخواست عدم تعقیب را به طور موقت کرده باشد دادگاه به درخواست‌مدعی‌علیه دادخواست را ابطال و حکم خسارت وارده بر او را می‌دهد.
ایرادات در دادرسیهای عادی باید در اولین لایحه‌ای که در پاسخ طرف داده می‌شود به عمل آید و در دادرسیهای اختصاری در اولین‌جلسه دادرسی مگر اینکه سبب ایراد بعد حادث شود.
دادخواست جلب شخص ثالث در دادرسیهای عادی از مدعی تا قبل از جلسه اول دادرسی و از مدعی‌علیه تا موعدی که برای آخرین‌لایحه پاسخ‌نامه مقرر است پذیرفته می‌شود.
در دادرسیهای اختصاری هر گاه یکی از اصحاب دعوی بخواهد درخواست جلب ثالث نماید باید تا آخر جلسه اول اظهار کرده و‌پس از نوشتن لایحه حقوقی آن را در ظرف سه روز پس از جلسه به دفتر دادگاه بدهد.
دادخواست دعوی متقابل در دادرسیهای عادی باید در موقع تقدیم اولین لایحه پاسخ‌نامه مدعی‌علیه و در دادرسیهای اختصاری تا‌اولین جلسه دادرسی داده شود. در دادرسیهای اختصاری اگر مدعی‌علیه دعوی متقابل را در جلسه دادرسی اقامه نماید مدعی میتواند برای تهیه پاسخ و ادله خود‌تأخیر جلسه را بخواهد.
نوشتن لایحه حقوقی (6)
کاربرد نوشتن لایحه حقوقی در قانون آیین دادرسی کیفری
همانطور که میدانید، اهمیت پرونده های کیفری در محاکم قضایی بسیار زیاد است؛ چرا که مجازات های مربوط این پرونده ها د رمقایسه پرونده های دیگر نسبتا سنگین تر می باشد، بنابراین بهتر است برای جلوگیری از تضییع حقوق افراد در جریان دادرسی چنین پرونده هایی نوشتن لایحه حقوقی و دفاعیه را به یک فرد متخصص و حرفه ای بسپارید. وکلای با تجربه و متخصص، بهتر از هر شخص دیگری می توانند نوشتن لایحه حقوقی را به بهترین نحو ممکن انجام دهند. به چند مورد از اساسی ترین کاربرد های نوشتن لایحه حقوقی در قانون آیین دادرسی کیفری اشاره می کنیم تا با انها اشنا شوید:
متهم میتواند یک نفر وکیل همراه خود داشته باشد. وکیل متهم میتواند بدون مداخله در امر تحقیق پس از خاتمه تحقیقات مطالبی را‌که برای کشف حقیقت و دفاع از متهم یا اجرای قوانین لازم بداند به قاضی اعلام نماید. اظهارات وکیل و لوایحی که او تنظیم می کند در صورت جلسه منعکس می‌شود.
در مواردی که به متهم دسترسی نبوده و یا به علت شناخته نشدن در محل اقامت احضار و جلب مقدور نباشد وقت رسیدگی با ذکر‌نوع اتهام (در صورت مصلحت و عدم وجود منع شرعی) در یکی از روزنامه‌های کثیرالانتشار یا محلی برای یک نوبت درج می‌شود. تاریخ انتشار آگهی‌تا روز محاکمه نباید کمتر از یک ماه باشد. در صورت عدم حضور متهم در وقت مقرر و یا عدم ارسال لایحه دفاعیه و یا عدم معرفی وکیل، دادگاه در‌حقوق الناس و حقوق عمومی به صورت غیابی اقدام به رسیدگی نموده و رای مقتضی صادر می‌نماید. رای صادره پس از ابلاغ ظرف ده روز قابل واخواهی درهمان دادگاه می‌باشد. در حقوق‌الله رسیدگی غیابی جایز نیست، دادگاه در صورت ظن قوی بر وقوع جرم تا
دستیابی به متهم، پرونده را مفتوح‌می‌گذارد.
در کلیه جرائم مربوط به حقوق‌الناس و نظم عمومی که جنبه حق‌اللهی ندارند هرگاه متهم یا وکیل او در هیچ یک از جلسات دادگاه‌حاضر نشده و یا لایحه نفرستاده باشند دادگاه رای غیابی صادر می‌نماید، این رای پس از ابلاغ واقعی ظرف ده روز قابل واخواهی در دادگاه صادر کننده‌رأی می‌باشد و پس از انقضای مهلت واخواهی برابر قانون تجدید نظر احکام دادگاه‌ها قابل تجدیدنظر است.
در مواردی که رأی دادگاه تجدیدنظر بر محکومیت متهم باشد و متهم یا وکیل او در هیچ یک از مراحل دادرسی حاضر نبوده و لایحه‌دفاعیه یا اعتراضیه هم نداده باشند رأی دادگاه تجدیدنظر ظرف مدت 20 روز پس از ابلاغ واقعی به متهم یا وکیل او، قابل واخواهی و رسیدگی در همان‌دادگاه تجدید نظر می‌باشد، رای صادره قطعی است.
نوشتن لایحه حقوقی (33)
نوشتن لایحه حقوقی برای رفع ایرادات دادرسی
یکی از مهم ترین کاربردهای نوشتن لایحه حقوقی برای رفع ایراد دادرسی می باشد. با استناد به مفاد 198 الی 201 قانون آیین دادرسی مدنی می توان در رابطه با این موضوع گفت که در موارد زیر مدعی‌علیه میتواند ضمن پاسخ از ماهیت دعوی ایراد کند.
وقتی که دادگاه صلاحیت ذاتی نداشته باشد. صلاحیت دادگاه شهرستان نسبت به دادگاه استان و بالعکس و دادگاه‌های دادگستری نسبت به مراجع غیر دادگستری صلاحیت ذاتی است.
در صورتی که دعوی از جهت صلاحیت نسبی راجع به دادگاه دیگری است.
در موردی که دعوی بین همان اشخاص در همان دادگاه یا دادگاه دیگری که از حیث درجه با آن دادگاه مساوی است قبلاً اقامه شده است و یا اگر همان دعوی نیست دعوایی است که با ادعای مدعی ارتباط کامل دارد.
در صورتی که دعوی مشمول مرور زمان باشد.
هر گاه مدعی‌علیه بدون ورود در ماهیت دعوی ادعای وجود ایرادات را بنماید مدیر دفتر لایحه‌مدعی‌علیه را به مدعی ابلاغ می‌کند که در ظرف پنج روز پاسخ بدهد و پس از رسید پاسخ برگهای دعوی را برای رسیدگی و صدور قرار به دادگاه‌می‌فرستد و رسیدگی به ایراد در جلسه خارج از نوبت و بدون حضور طرفین به عمل می‌آید مگر آنکه دادگاه حضور طرفین را در جلسه رسیدگی لازم‌بداند. در موارد زیر مدعی‌علیه میتواند بدون آنکه پاسخ مدعی را بدهد ایراد کند:
در صورتی که مدعی اهلیت قانونی برای اقامه دعوی نداشته باشد از قبیل صغیر و غیر رشید و مجنون یا کسی که ممنوع از تصرف در اموال‌خود در نتیجه حکم ورشکستگی باشد.
وقتی که ادعاء متوجه شخص مدعی‌علیه نباشد.
هر گاه کسی به عنوان نمایندگی اقامه دعوی کرده از قبیل وکالت یا ولایت یا قیمومیت و سمت او محرز نباشد.
وقتی که دعوی طرح شده سابقاً بین همان اشخاص یا اشخاصی که اصحاب دعوی قائم‌مقام آنها هستند رسیدگی و نسبت به آن حک قطعی‌صادر شده باشد.
مدعی نیز حق دارد نسبت به کسی که به عنوان وکالت یا ولایت یا قیمومیت یا وصایت پاسخ دعوی را داده است در صورتی که سمت‌او محرز نباشد ایراد کند.
هرگاه ایرادات مذکور در قانون آیین دادرسی مدنی در اولین لایحه دادرسی عادی یا در اولین جلسه دادرسی اختصاری به عمل نیامده باشد‌دادگاه مکلف نیست علیحده از ماهیت دعوی نسبت به آن رأی دهد و همچنین است ایرادات دیگری که در این مبحث ذکر نشده.
نوشتن لایحه حقوقی (2)
نوشتن لایحه حقوقی در دعاوی قانونی با اتباع خارجی
یکی دیگر از کاربردهایی که میتوان برای نوشتن لایحه حقوقی به آن اشاره کرد در دعاوی قانونی با اتباع خارجی می باشد. حال ممکن است شما به عنوان خوانده پرونده باشید و یا انکه خواهان پرونده به حساب بیایید، در هر صورت نوشتن لایحه حقوقی برای تکمیل روند دادرسی پرونده الزامی می باشد.
بر اساس ماده 218 قانون آیین دادرسی مدنی، اتباع دولتهای خارجه اعم از اینکه مدعی اصلی باشند و یا به عنوان شخص ثالث وارد دعوی گردند باید در صورت درخواست طرف‌برای تأدیه خسارتی که از بابت هزینه دادرسی و حق‌الوکاله ممکن است به آن محکوم گردند تأمین دهند درخواست نامبرده فقط از مدعی‌علیه تبعه ایران‌پذیرفته می‌شود و باید در دادرسی عادی در ضمن اولین لایحه که به دادگاه داده می‌شود و در دادرسی اختصاری در اولین جلسه به عمل آید و الا‌مسموع نخواهد بود. در موارد زیر اتباع خارجه از دادن تضمین معاف هستند.
در صورتی که در خاک دولت متبوع تبعه خارجه اتباع ایران از دادن چنین تأمینی معاف باشند.
در دعاوی راجع به برات و فته‌طلب و چک.
در دعاوی متقابل.
دعاوی که مستند به سند رسمی است.
دعاوی که بر اثر آگهی‌های رسمی اقامه می‌شود از قبیل اعتراض به ثبت و دعاوی بر علیه متوقف و غیره.
شاید اکنون این سوال اساسی و بسیار مهم برای افراد پیش اید که اصلا تامین معاف چیست و ربطی به موضوع نوشتن لایحه حقوقی دارد؟ در پاسخ به این سوال باید گفت که تامیین معاف در اصطلاح به معنای پرداختن هزینه دادرسی پرونده های مختلف می باشد اما هیچ ربطی به لزوم نوشتن لایحه حقوقی ندارد. طرفین یک دعوی وظیفه دارند که برای نوشتن لایحه حقوقی و احقاق حقوق خود در جریان پرونده اقدامات لازم را انجام دهند.
هر گاه در اثنای دادرسی تابعیت خارجی مدعی یا پژوهش‌خواه کشف یا تابعیت ایران از او سلب و یا سبب معافیت از تأمین از او زائل‌گردد مدعی‌علیه یا پژوهش‌خوانده ایرانی میتواند درخواست تأمین نماید.
دادگاه راجع به درخواست تأمین قراری داده و ضمن قرار میزان تأمین را تعیین و نیز مدتی برای دادن تأمین معین می‌نماید و مادامی که‌تأمین داده نشده دادرسی متوقف خواهد ماند – در صورتی که مدت مقرر برای دادن تأمین منقضی گشته و مدعی تأمین نداده باشد به درخواست‌مدعی‌علیه در مرحله نخستین و به درخواست پژوهش‌خوانده در مرحله پژوهش قرار رد دادخواست صادر می‌شود.
نوشتن لایحه حقوقی (1)
لوایح دولتی مصوب مجلس
همانطور که توضیح دادیم، لوایح معمولا به دو دسته کلی تقسیم می گردند، یکی از این موارد لوایح قانونی است که در مجلس شورای اسلامی ارائه می شود و دیگری نیز آن دسته از لوایح حقوقی می باشند که معمولا در دادگاه ها در طی روند دادرسی پرونده های مختلف توسط وکیل تنظیم می شوند. به طور کلی در رابطه با موضوع نوشتن لایحه حقوقی توسط وکیل به نکات مختلفی اشاره کردیم، اکنون نوبت آن است که به چند نکته اساسی در رابطه با لوایح مصوب مجلس اشاره کنیم تا فرق میان این دو نوع لایحه حقوقی را به خوبی متوجه شوید. برای آشنایی با این لوایح به قانون آییننامه داخلى مجلس شوراى اسلامى استناد می کنیم:
رئیس‌جمهور و معاونان او، وزیران به اجتماع یا به انفراد حق شرکت در جلسات علنى مجلس را دارند و مىتوانند مشاوران خود را نیز همراه داشته باشند و رئیس قوه‌قضائیه براى شرکت در مراسم تحلیف رئیس‌جمهور در مجلس شرکت مىکند و همچنین اعضاى شوراى‌نگهبان حق حضور در کلیه جلسات رسمی مجلس را دارند و چنانچه طرح یا لایحه‌ای با قید دو یا سه فوریت در دستور مجلس قرار گیرد اعضای شوراى‌نگهبان باید در آن جلسه شرکت نمایند. سایر مسئولین دستگاههای اجرائی و قضائی اعم از دولتی یا غیردولتی که از طرف هیات رئیسه برای دفاع و توضیح طرح یا لایحه دعوت شده‌اند می‌توانند در جلسات مجلس شرکت نمایند.
به منظور تنظیم اصول و مفاد برنامههاى توسعه و لوایح بودجه کل کشور و ایجاد هماهنگی بین کمیسیونهاي تخصصي مجلس شوراي اسلامي، پس از تقدیم لایحه مربوط توسط دولت به مجلس، کمیسیون تلفیق مرکب از اعضای ذیل تشکیل میگردد:
از کمیسیون برنامه و بودجه و محاسبات نه نفر
از هر کمیسیون تخصصی دیگر سه نفر
پس از آنکه مجلس یا کمیسیون‌ها (درخصوص قوانین آزمایشی) درباره طرح یا لایحهاى راى نهايى داد، اسناد و اوراق و صورت‌جلسات مربوط به آن، در معاونت قوانین مجلس بایگانی می‌شود.
هیأت رئیسه میتواند در چهارچوب امکانات موجود و بودجه مصوب تشکیلات مناسبی را جهت تدوین، نگارش، ویرایش حقوقی و ادبی طرحها و لوایح ایجاد نماید. نظرات این تشکیلات قبل از تصویب نهائی طرح یا لایحه در مجلس، با موافقت کمیسیون ذی‌ربط انجام می‌شود.
درصورتى که نماینده مستعفی شناخته شده به غیر موجه بودن غیبت خود اعتراض کرده باشد ولى در موقع طرح نتواند و یا نخواهد در مجلس حضور یابد، ميتواند لایحه دفاعیه خود را براي طرح در مجلس حداکثر تا موقع طرح، تحویل مجلس نماید. در‌این‌صورت این لایحه با حق تقدم در فرصت مقرر براى صحبت مخالفین توسط یکى از دبیران قرائت خواهد شد. مدت قرائت لایحه حداکثر نیم ساعت خواهد بود.
استرداد لوایح قانونی با تصویب هیات وزیران به‌ترتیب ذیل امکان پذیر خواهد بود:
درصورتى که استرداد پیش از تصویب کلیات لایحه در مجلس باشد رئیس‌جمهور کتباً با ذکر دلیل آن را مسترد می‌نماید و گزارش آن در جلسه علنی اعلام می‌شود.
درصورتى که استرداد پس از تصویب کلیات لایحه و در هر مرحله تا پیش از تصویب نهايي باشد، وزیر مربوطه یا یکی از معاونان رئیس‌جمهور به تناسب موضوع ضمن ارائه درخواست رئیس‌جمهور مىتواند با ذکر دلیل در جلسه علني مجلس و صحبت یک نفر مخالف هر‌یک به مدت ده دقیقه و تصویب مجلس آن را مسترد نماید.
توجه:
نمایندگان مجلس و دولت نميتوانند یک طرح یا لایحه قانونی را که بیش از یک موضوع دارد به عنوان ماده واحده پیشنهاد و تقاضای تصویب نمایند. درصورتى که طرح یا لایحه مشتمل بر بیش از یک موضوع باشد، باید مواد و تبصرهها جزء به جزء طرح و مورد شور قرار گیرد. هیأت رئیسه موظف است قبل از اعلام وصول طرحها و لوایح قانون را رعایت نماید. لایحه بودجه سالانه کل کشور و متمم آن از این قاعده مستثنی است.
همزمان با وصول طرحها و لوایح توسط کمیسیون‌ها در صورت ضرورت و با تصویب کمیسیون اصلی، طرح یا لایحه به کارگروه کارشناسی مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی ارجاع می‌شود. رئیس مرکز پژوهش‌های مجلس موظف است متناسب با موضوع و مواد طرح یا لایحه کارگروهی جهت بررسی طرح یا لایحه ارجاعی، متشکل از کارشناسان آن مرکز و اشخاص حقیقی و حقوقی صاحب‌نظر اعم از نمایندگان فعلی و ادوار مجلس، کارشناس معاونت قوانین مجلس، دیوان محاسبات، مراکز علمی و پژوهشی حوزه و دانشگاه، دستگاههای اجرائی، بخش خصوصی و دستگاههای مرتبط با طرح یا لایحه، تشکیل دهد و در بدو کار رئیس و دبیر آن را تعیین کند. رئیس کارگروه موظف است پس از بحث و بررسی کارشناسی در کارگروه و در صورت لزوم پس از مطالعه تطبیقی قوانین و مقررات و تجربیات سایر کشورها و با بررسی سوابق قانونگذاری و پیشنهادهای کمیسیون‌های فرعی و نمایندگان، گزارش کارگروه را با رعایت اسناد بالادستی از جمله قانون اساسی، سند چشم‌انداز، سیاست‌های کلی نظام و قانون برنامه توسعه، همراه با مشخصات اعضای کارگروه به کمیسیون اصلی ارائه کند. رئیس یا نماینده کارگروه موظف است با شرکت در جلسات کمیسیون از گزارش ارائه‌شده دفاع کند. در صورت عدم نیاز به قانونگذاری جدید در موضوع مورد بحث، رئیس کارگروه گزارش خود را با ذکر دلایل رد طرح یا لایحه به کمیسیون اصلی ارائه می‌کند.
گزارش رد یا مسکوت ماندن طرح یا لایحه، زمانی در دستور کار مجلس قرار می‌گیرد که دولت در خصوص لایحه یا پانزده نفر از نمایندگان طراح در خصوص طرح، ظرف یک ماه پس از چاپ و توزیع گزارش کمیسیون از هیأت رئیسه مجلس تقاضا نمایند در دستور کار مجلس قرار گیرد در غیراین‌صورت بایگانی می‌شود مگر اینکه در گزارش کمیسیون زمان مشخصی برای مسکوت ماندن تعیین شده باشد که در‌این‌صورت پس از پایان یافتن مدت تعیین شده در دستور کار کمیسیون قرار خواهد گرفت.
نوشتن لایحه حقوقی (5)
انواع لوایح در مجلس و تعیین فوریت آنها
وقتى که فوریت طرح یا لایحهاى تقاضا مىشود، پس از توضیح پیشنهادکننده یا یکى از پیشنهادکنندگان و اظهارات مخالف و موافق، نسبت به فوریت، رأى گرفته مىشود. درصورتى که تقاضای فوریت ضمن طرح یا لایحه مطرح نشده باشد، پانزده نفر از نمایندگان نیز می‌توانند کتباً تقاضای فوریت آن طرح یا لایحه را بنمایند. تصویب فوریت طرحها و لوایح با توجه به درجه فوریت به‌ترتیب ذیل می‌باشد:
یک فوریت؛ با صحبت یک مخالف و یک موافق و با رای اکثریت مطلق حاضران
دو و سه فوریت؛ با صحبت دو مخالف و دو موافق و به‌ترتیب با رای اکثریت دو سوم حاضران و دو سوم مجموع نمایندگان.
هیأت رئیسه موظف است طرحها و لوایح داراى فوریت را حداقل یک ¬ساعت قبل از طرح فوریت آنها در جلسه علني تکثیر و در اختیار نمایندگان قرار دهد.
اصل بر عادى بودن رسیدگی طرحها و لوایح است. بنابراین فوریت آنها باید مبین ضرورت و یا حالت استثنایی و مستند به دلایل ذیل باشد:
یک فوریت؛ نیاز فورى جامعه و اولویت طرح و یا لایحه مورد نظر نسبت به سایر موارد مطروحه
دو فوریت؛ ضرورت جلوگیری از وقوع خسارت احتمالى و فوت فرصت
سه فوریت؛ حالت کاملاً اضطرارى و حیاتى و براى مقابله سریع با خسارت حتمى
در طرحها و لوایحی که فوریت آنها تصویب شده باشد، ابتداء نسبت به اصل آن مذاکره مىشود و پس از آن براى ورود به شور در ماده واحده یا مواد، رأى گرفته مىشود و آنگاه راجع به هر‌یک از مواد جداگانه مذاکره و اخذ رأی به‌عمل می‌آید.
با تقاضای دولت یا پانزده نفر از نمایندگان و تصویب مجلس قبل از ورود به شور در ماده واحده یا مواد طرح و یا لایحه مىتوان از آن سلب فوریت به¬طور مطلق، و یا سلب یک فوریت از دو فوریت، و یا یک یا دو فوریت از طرحها و لوایح سه فوریتی نمود. تقاضاى فوریت یا سلب فوریت براى هر طرح و یا لایحه فقط یکبار امکانپذیر است.
نوشتن لایحه حقوقی (8)
چرا نوشتن لایحه حقوقی ؟
توجه داشته باشید که اگر از یک وکیل در پرونده خود استفاده نمی کردید یا به هر دلیل نمی خواهید نوشتن لایحه حقوقی را به وکیل پرونده خود بسپارید، بهتر است سراغ وکیلی بروید که در حوزه دعوی شما فعالیت دارد. همچنین از او بخواهید که پرونده را به طور کامل مطالعه کند. در واقع در نوشتن لایحه حقوقی به جز شناخت قوانین، دانستن نیاز طرف دعوی و همچنین شناخت زیر و بم پرونده اهمیت بسیاری دارد.
به طور کلی می توان اینگونه گفت که لایحه ابزاری در مراجع قضایی محسوب می شود که قضات و وکلا زبان استفاده از آن را به خوبی می دانند. پس بگذارید که متخصصان این حوزه خودشان بر اساس نیاز پرونده از مواردی مانند نوشتن لایحه حقوقی استفاده کنند.
توجه کنید که هر استدلالی را در نوشتن لایحه حقوقی به کار نبرید. در واقع استفاده بیش از حد و نابه جا از قوانین و شلوغ کردن لایحه از شایع ترین اتفاقاتی است که باعث بی اثر شدن لایجه می شود. این موضوعی است که حتی گاها برخی از وکلا درگیر این اشتباه می شوند. نوشته شما باید صریح، روشن و خلاصه و کامل باشد. اضافه گویی و پرداختن به مسائل حاشیه می تواند اعتبار لایحه قانونی شما را کم کند. هر چه این اعتبار کم و کم تر شود عملا لایحه قانونی شما شکست خورده محسوب می شود.
در نهایت می توان گفت که قانون راه های مختلفی را برای ارتباط بین مراجع قضایی و طرفین دعوی پیش بینی کرده است. شما برای این که بتوانید در یک دادگاه یا مرجع قضایی موفق شوید باید این ابزارها و روش استفاده از آن ها را بدانید و یا از کسی کمک بگیرید که به خوبی می تواند از این ابزارها استفاده کند. این موضوع می تواند رمز موفقیت شما در دادگاه قضایی باشد.
امروزه تیم تخصصی گروه وکلای پارسا با در نظر گرفتن نیاز های مردم برای نوشتن لایحه حقوقی به صورت تخصصی، کادری حرفه ای و مجرب از وکلای با تجربه و کارآزموده را گرد هم آورده تا تمامی مردم جامعه بتوانند از خدمات حقوقی آنها بهره مند شوند.
مقالات حقوقی
