مفهوم سرپرستی در قانون
مفهوم سرپرستی در قانون
سرپرستی در قانون چیست؟ سرپرستی در قانون به چه معنی است؟ سرپرستی در قانون چه مفاهیمی دارد؟ چرا از سرپرستی در قانون استفاده می شود؟ مهم ترین نکات مربوط به سرپرستی در قانون چیست؟ سرپرستی در قانون چه شرایطی دارد؟ چرا از سرپرستی در قانون استفاده شده است؟ کارکرد یک وکیل پایه یک دادگستری در خصوص سرپرستی در قانون چیست؟ سرپرستی در قانون چه زمانی مورد استفاده قرار می گیرد؟ سرپرستی در قانون برای چه کسانی تعریف می شود؟ سرپرستی در قانون چگونه مشخص می شود؟ کدام نهاد می تواند از سرپرستی در قانون استفاده کند؟ نحوه تعیین سرپرستی در قانون چگونه است؟
سرپرستی در قانون از جمله مهمترین مفاهیمی است که در خصوص امور حسبی و احوال شخصی افراد در هر جامعه ای وجود دارد. در هر جامعه ای افراد تا زمان رسیدن به سن بلوغ و توانایی تشخیص مسیر درست نیاز به سرپرست دارند. هر جامعه ای بر اساس مفاهیم فرهنگی و قوانینی که مورد استفاده قرار می دهد تعاریف خاصی نسبت به مفهوم سرپرستی و قیومیت دارد. در ایران نیز این مسئله بر اساس مفاهیم فرهنگی ایران و مفاهیم شرعی و عرفی مورد بررسی قرار گرفته است. آن چیزی که مشخص است این است که در هر فرهنگ و جامعه ای پدر و مادر اصلی ترین سرپرست هر فرد محسوب می شود. اما این یک تعریف و دید کلی است. مسلما شناخت کسانی که نیاز به سرپرستی دارند می تواند ما را در تشخیص مفهوم سرپرستی در قانون کمک کند.
ما در این مقاله می خواهیم بدانیم که سرپرستی در قانون به چه معنی است و دقیقا چگونه می توان از آن استفاده کرد؟ پاسخ این سوال در موارد متعددی از جمله مسئله حضانت فرزندان و طلاق بسیار مورد استفاده قرار می گیرد. بنابراین باید بدانیم که بر اساس قانون چه کسانی نیاز به سرپرستی دارند و قانون چگونه می تواند نسبت به تعیین سرپرست اقدام کند؟ در کلام ساده تر سرپرست باید چه ویژگی هایی داشته باشد تا امکان سرپرستی یا قیمومیت به وی داده شود؟ این ها مهمترین مواردی است که در ادامه به آن ها خواهیم پرداخت. با ما همراه بمانید.
سرپرستی در قانون و مفاهیم اولیه
سرپرستی در قانون را زمانی می توان بهتر مورد بررسی قرار داد که ابتدا مفاهیم مربوط به آن را به درستی بشناسیم. همانطور که در ابتدای این مقاله نیز عنوان کردیم شناخت کسانی که نیاز به سرپرستی دارند می تواند ما را در مسیر درستی از درک این مفهوم قرار دهد.
به طور کلی از نظر قانون کسی توانایی استفاده از تمام حقوق قانونی خود از جمله برقراری قرارداد، ازدواج و … را دارد که دارای اهلیت قانونی و شرعی باشد. به طور خلاصه زمانی یک فرد در جامعه به تنهایی می تواند از تمام قوانین مربوط به خود بهره مند شود که دارای سه ویژگی بلوغ، رشد و عقل باشد.
بلوغ به صورت مطلق بر اساس سن افراد تعیین می شود. برای پسران بلوغ در 15 سالگی و برای دختران بلوغ در 9 سالگی رخ می دهد. از نظر قانون و آن چیزی که به صورت عملی رخ می دهد عموما سن 15 سال را برای تمامی افراد به عنوان سن بلوغ در نظر گرفته می شود.
هر وکیل حقوقی به خوبی می داند که سن رشد بدین معنی است که فرد توانایی تشخیص درست از نادرست را داشته باشد. مسلما نمی توان به صورت مطلق سنی برای این مسئله مشخص کرد. اما برای مشخص شدن و ساده تر شدن همه چیز لازم است که قانون به صورت عمومی سنی برای این مسئله در نظر بگیرد. از نظر قانون تمامی افراد جامعه از سن 18 سال دارای رشد لازم هستند و می توانند نسبت به امورات خود تصمیم گیری کنند. مگر این که ثابت شود فرد توانایی لازم را هنوز به دست نیاورده است.
شرط عقل نیز بدین معنی است که فرد توانایی منطقی خود را از دست نداده باشد. در کلام ساده تر دچار جنون ادواری یا دائمی نباشد. همچنین در صورتی که فرد در تصمیم گیری های اقتصادی و منطقی به درستی عمل نکند به او سفیه گفته می شود و شرایط داشتن شرط عقل را ندارد.
بنابراین هر فردی که یکی از این سه شرط را نداشته باشد از دید قانون به عنوان محجور شناخته می شود. نکته ای که باید به آن توجه داشته باشید این است که محجور توانایی استفاده از تمام یا بخشی از حقوق قانونی خود را ندارد. سرپرست یا قیم از طرف قانون می تواند به نفع شخص از این حقوق استفاده کند. اینجاست که سرپرستی در قانون معنا پیدا می کند.
تعیین سرپرستی در قانون
هر وکیل حقوقی تهران یا شهرستان به خوبی می داند که مسئله سرپرستی در قانون یک مسئله بسیار مهم و حساس است. با توجه به این که سرپرست حق استفاده از حقوق قانونی فرد به نفع او را دارد، می توان این حساسیت را بهتر درک کرد. مسئله ای که باید به آن توجه داشته باشید این است که پدر و جد پدری در قوانین ایران به عنوان ولی خاص شناخته می شود. یعنی حدود اختیارات و توانایی های گسترده تری نسبت به سرپرست یا قیم تعیین شده توسط قانون دارد.
در خصوص تعیین سرپرستی در قانون باید به چند نکته مهم توجه داشته باشید. اول این که قیم یا سرپرست می تواند توسط قانون برای فردی که نیاز به سرپرستی دارد یعنی محجور است تعیین شود و یا این که این سرپرستی از ولی یا قیم مانند پدر به فرد دیگر انتقال داده شود. البته در نظر داشته باشید که حق ولایت هیچگاه از پدر یا جد پدری سلب نمی شود و این فرد می تواند بعدها نسبت به بازگرداندن حق خود اقدام کند.
مسئله ای که وجود دارد این است که در خصوص امور حسبی نیاز به وجود فردی برای ایجاد دعوی نیست. در کلام ساده تر دادستان می تواند به عنوان مدعی العموم به هر دلیل فردی را بی سرپرست اعلام کرده و برای آن از دادگاه حقوقی صالح درخواست قیم یا سرپرست کند. در این خصوص شما می توانید از یک وکیل یا مشاور با تجربه بخواهید تا بیشتر برای شما توضیح دهد. همچنین در نظر داشته باشید که این قوانین تاثیر مستقیم در مسئله حضانت فرزندان در مسیر طلاق می تواند داشته باشد.
