مشاوره حقوقی جرایم سیاسی
مشاوره حقوقی جرایم سیاسی
جرایم سیاسی چیست؟ جرایم سیاسی چه کارکردی دارد؟ مجازات جرایم سیاسی چیست؟ کارکرد یک وکیل پایه یک دادگستری در خصوص جرایم سیاسی چیست؟ چگونه می توان نسبت به اثبات جرایم سیاسی اقدام کرد؟ کدام یک از رفتارها را تحت عنوان جرایم سیاسی می شناسیم؟ چگونه می توان جرایم سیاسی را اثبات کرد؟ مدارک لازم برای اثبات جرایم سیاسی چیست؟ ویژگی های مربوط به جرایم سیاسی چیست؟ مهم ترین نکاتی که در خصوص جرایم سیاسی وجود دارد چیست؟ جرایم سیاسی در کدام دادگاه مورد بررسی قرار می گیرد؟ چه شرایطی برای مجرمان جرایم سیاسی در نظر گرفته شده است؟ جرایم سیاسی از چه سالی وارد نظام حقوقی کشور شده است؟
جرایم سیاسی از جمله مهمترین بخش هایی بود که قانون تا سال ها در خصوص آن سکوت کرده باشد. در سال 1395 برای اولین بار بعد از انقلاب جرایم سیاسی تعریف و شرایط مربوط به آن مشخص شد. اما نکته ای که وجود دارد این است که در خصوص جرایم مربوط به آن صحبتی نشده است و احتمالا این دادگاه صالح است که باید در خصوص این مسئله تصمیم گیری کند. اما بر اساس آن چیزی که از مسئله جرایم سیاسی وجود دارد این است که حبس تنها مجازاتی خواهد بود که می توان برای این دست از جرایم در نظر گرفت.
ما در این مقاله به دنبال این هستیم که اولا بدانیم دقیقا جرایم سیاسی چیست و چه کسی را می توان مجرم سیاسی دانست؟ آیا کسانی که به هر دلیل توسط نیروی های امنیتی دستگیر می شوند را می توان به عنوان مجرمان سیاسی تلقی کرد؟ همچنین می خواهیم بدانیم چه جرایمی را نمی توان در دسته جرم های سیاسی دانست؟ این ها مهم ترین مواردی است که در این خصوص وجود دارد. همچنین باید بدانید که بعد از تصویب این قانون تا به امروز حتی یک پرونده جرم سیاسی تشکیل نشده است! بنابراین استفاده از یک وکیل کیفری مجرب یا یک مشاوره حقوقی با تجربه در این خصوص بسیار ضروری و مهم است.
جرایم سیاسی بر اساس تعریف قانونی
جرایم سیاسی را باید از منظر قانونی که در سال 1395 به تصویب مجلس شورای اسلامی رسید مورد بررسی قرار داد. در واقع باید دید که قانونگذار چگونه این جرم را تعریف کرده و چه شرایطی برای آن در نظر گرفته است؟
اصلی ترین فعلی که می تواند به عنوان جرم سیاسی شناخته شده توهین و افترا به روسای سه قوه، رئیس تشخیص مصلحت نظام، وزرا، معاونین رئیس جمهور، نمایندگان مجلس و … است. البته این شرط جرم انگاری سیاسی این فعل وجود دارد که باید شرط مصلح خواهی کشور و اصلاح امور آن در این رفتار اثبات شود. در غیر این صورت این فعل در زمره جرایم سیاسی نخواهد بود و بر اساس قوانین مربوط به خود مورد بررسی و مجازات قرار می گیرد.
همچنین نشر اکاذیب و تخلفات و جرایم مقرر در انتخابات ریاست جمهوری، خبرگان رهبری و … نیز از جمله افعالی است که بر اساس همین قانون به عنوان جرم های سیاسی شناخته شده است. اما مسئله ای که وجود دارد این است که استفاده از مفاهیم مبهم در قانون و ایجاد شرایطی که عملا راه اثبات یا رد قاطعانه آن وجود ندارد، باعث شده تا به امروز پرونده ای تحت عنوان جرایم سیاسی شکل نگیرد.
به طور مثال چه کسی می تواند اثبات کند که در توهین به مقام ریاست جمهوری قصد اصلاح امور را داشته است؟ این ها مهم ترین نکاتی است که از منظر قانون جرم های سیاسی وجود دارد.
نکته دیگر این است که در این قانون مجازات تعیین نشده است. این مسئله بسیار مهم است، چرا که عدم تعیین مجازات و عدم ارجاع جرم به مجازات تعیین شده در قانون مجازات اسلامی عملا باعث ایجاد سردرگمی در مراجع قضایی خواهد شد. همچنین در نظر داشته باشید که توهین به رهبر و توهین به مقدسات حتی اگر با قصد اصلاح امور باشد در دسته جرایم امنیتی خواهد بود و از جرایم سیاسی محسوب نمی شود.
در واقع اهمیت این قانون بیش از هر چیزی برای به رسمیت شناختن جرایم سیاسی این است که حقوقی که برای مجرمان سیاسی به صورت بین المللی در نظر گرفته شده، به رسمیت شناخته می شود. در ادامه این مسئله را بیشتر مورد بررسی قرار خواهیم داد.
ویژگی اصلی جرایم سیاسی
مسئله ای که در خصوص جرایم سیاسی بسیار مورد توجه قرار گرفته این است که این دسته از جرایم تحت قوانین خاص بین المللی قرار دارد. در واقع در قوانین بین المللی شرایط خاصی برای این دسته از مجرمان در نظر گرفته شده است که کشورهای مختلف مجبور به پیروی از آن است.
به طور مثال مجرمان سیاسی حتما باید در بندی جدا از بندهای عمومی و سایر بزهکاران نگهداری شوند. همچنین از نظر قوانین مجرمان سیاسی ملزم به پوشیدن لباس مخصوص زندانی نیستند. این ها از مهم ترین شرایطی است که در خصوص مجرمان و زندانیان سیاسی وجود دارد.
اما در همان قانونی که در سال 1395 تصویب شد، مقرر شد که ده گروه از جرایم از جمله جرایمی که موجب حدود، دیات و قصاص می شوند و یا جرایمی مانند آدم ربایی، افشای اسرار و یا جاسوسی از گروه جرایم سیاسی خارج شود. در واقع حتی در صورت دارا بودن شرایط مربوط به جرایم سیاسی، این گروه از جرایم به عنوان مستثنی شناخته می شوند.
توجه داشته باشید که بر اساس همین قانون مجرمان سیاسی باید در دادگاه عمومی به جای دادگاه انقلاب محاکمه شوند. همچنین مسئول تشخیص سیاسی بودن یا نبودن جرم بر عهده دادسرا تا پایان روند بررسی و همچنین دادگاه صالح تا پایان جلسه اول دادرسی است. این ها مهم ترین شرایط و نکاتی است که در این خصوص وجود دارد.
اما آن چیزی که نیاز ما به یک مشاور یا یک وکیل کیفری تهران یا شهرستان را در خصوص این دست از جرایم بیشتر نشان می دهد این است که عمدتا جرایم سیاسی تحت عنوان جرایم امنیتی تعریف می شوند. از این رو یک وکیل یا مشاور بر اساس قوانین مربوط سعی می کند جرایم را مورد بررسی قرار داده و مانع از امنیتی شدن این جرایم شود. البته باید قبول کرد که چنین کاری بسیار سخت و شاید محال باشد.
