مجازات رمالی و فالگیری

مجازات رمالی و فالگیری

مروری بر شیوه های ارتکاب رمالی و فالگیری

یکی از انواع بزهکاری های اجتماعی که سالیان سال است در میان بسیاری از جوامع به شیوه های گوناگون رواج دارد، رمالی و فالگیری است. ارتکاب چنین اعمالی از نظر شرعی بسیار ناپسند شمرده شده است. معمولاً افراد معتاد، بیماران روانی و مجرمان جرایم سازمان یافته به ارتکاب رمالی و فالگیری رو می آورند. در مقابل بزه دیدگان این جرایم معمولاً افراد فریب خورده، ساده انگار و احساساتی هستند. بزه دیدگان این جرایم گول رمال و فالگیر را خورده و اطلاعات خصوصی زندگی شخصی خود را در اختیار آنان قرار می دهند.

در گذشته رمالی و فالگیری به شیوه هایی از قبیل کف بینی، استفاده از مهره و رمل و اسطرلاب … انجام می گرفت. امروزه از شیوه های جدیدتری مثل استفاده از بستر فضای مجازی برای ارتکاب این اعمال مجرمانه استفاده می شود. هرچند عین عنوان رمالی و فالگیری در قانون مورد جرم انگاری قرار نگرفته است، لیکن جرایم متعددی در ارتباط با رمالی و فالگیری قابل تحقق است. در این نوشتار برخی از مهمترین جرایم مرتبط با رمالی را بررسی کرده و پاسخی برای این پرسش می یابیم که، مجازات رمالی و فالگیری چیست؟

مطابق با قانون مجازات اسلامی مجازات رمالی و فالگیری چیست؟

مجازات رمالی و فالگیری با توجه به مجموعه اقداماتی که رمال یا فالگیری انجام داده است تعیین می گردد. به طور کلی هرگونه مالی که فالگیر یا رمال در ازای اقدامات خود دریافت کرده باشد، فاقد وجه شرعی و قانونی است و مطابق با ماده 2 قانون تشدید مجازات مرتکبین اختلاس، ارتشاء و کلاهبرداری مستوجب مجازات تعزیری است.

چنانچه رمال یا فالگیر به وسایل متقلبانه ای مثل دود مصنوعی و غیره متوسل شوند و با توسل به این وسایل مالی را از شخص فریب خورده دریافت نماید، ممکن است به مجازات کلاهبرداری موضوع ماده 1 قانون تشدید مجازات مرتکبین اختلاس، ارتشاء و کلاهبرداری محکوم گردد. علاوه بر این ممکن است رمال یا فالگیر مرتکب جرایمی از قبیل توهین به مقدسات، قذف، نشر اکاذیب و … گردد. در این صورت مجازات رمالی با مجازات هر یک از جرایم مذکور جمع می گردد.   

شیوه های ارتکاب رمالی و فالگیری

همانطور که اشاره شد رمالی و فالگیری ممکن است به صورت حضوری یا غیر حضوری و با استفاده از ضعف هوشی مخاطبین و فریب دادن آنها ارتکاب یابد. شیوه حضوری ارتکاب رمالی و فالگیری ممکن است در بردارنده جرم تکدی گری باشد. تکدی گر یا متکدی به کسی می گویند که شغل مشخص و محل اقامت معینی نداشته باشد. همچنین ممکن است کسانی محل مسکونی یا غیر مسکونی را برای انجام رمالی و فالگیری اختصاص داده  باشند و مردم را به آنجا دعوت کنند. در این حالت اگر شرایط قانونی برای جرم افساد فی الارض وجود داشته باشد، ممکن است مجازات رمالی و فالگیری اعدام باشد. در صورتی که شرایط افساد فی الارض از جمله بر هم زدن نظم و امنیت عمومی محقق نباشد ممکن است مرتکبین به سه تا پنج سال مجازات زندان تعزیری محکوم شوند.

برخی از شیوه های ارتکاب رمالی و فالگیری با فروختن یا سپردن مال یا وسیله ای به بزه دیده همراه می شود. برای مثال ممکن است رمال مواد مخدر ممنوعه ای مثل ماریجوانا را به عنوان دوای شادی به شخص ساده ای بفروشد. در این موارد موضوع حمل، نگهداری، خرید و فروش مواد مخدر یا دیگر اقلام ممنوعه مثل کالای قاچاق مطابق با قانون مبارزه با مواد مخدر در صلاحیت رسیدگی توسط دادگاه انقلاب خواهد بود.

در شیوه غیر حضوری رمالی و فالگیری ممکن است وجوهی تحت عنوان اجرت یا دستمزد از طریق درگاه پرداخت اینترنتی یا دستگاه های خودپرداز به رمال پرداخت شود. همانطور که اشاره شد مطابق با ماده 2 قانون تشدید مجازات مرتکبین اختلاس، ارتشاء و کلاهبرداری در چنین مواردی دادگاه حکم به پرداخت وجوه دریافتی و خسارات آن به بزه دیده صادر می نماید. رسید پرداخت بانکی یا کد رهگیری اینترنتی ممکن است به عنوان مدرک پرداخت وجه به شمار آید.

مجازات فالگیری و رمالی از نظر فقهی

در فقه اسلامی هرگونه کاوش در علوم غریبه جز برای رد آن یا شکست طلسم و دعا ممنوع است. بنابراین کسانی که با روی گرداندن از خداوند و تمسک به جادو به دنبال منافع مادی خویش هستند نکوهش می شوند. در روایات اسلامی هرگونه توسل به طاغوت اعم از کسی که سحر و جادو می کند یا با فریبکاری قصد خوراندن دارویی را به شما دارد، ممنوع و حرام اعلام شده است. گاه در مورد کسانی که به طور وسیع و گسترده به فالگیری و رمالی پرداخته و موجب بر هم خوردن اعتقادات مردم و … گردد، مجازات مفسد فی الارض اجراء می شود.

اکثر جرایم مرتبط با مجازات رمالی و فالگیری در قانون مجازات اسلامی از جمله جرایم قابل توبه و بخشش است. در قانون مجازات اسلامی نیز به موجب ماده 114 در مواردی که مرتکب جرایم تعزیری حدی پیش از اثبات جرم توبه کند، مجازات حدی از او ساقط می شود. همچنین است در مورد جرایم تعزیری درجه 6، 7 و 8 که در مورد این جرایم نیز چنانچه شاکی وجود نداشته باشد یا گذشت کرده باشد، در صورت توبه متهم پیش از اثبات جرم، مجازات تعزیری ساقط می گردد.

دادگاه صالح برای رسیدگی به مجازات رمالی و فالگیری

دادگاه صالح برای رسیدگی به مجازات رمالی و فالگیری با توجه به نوع اقداماتی که رمال یا فالگیر انجام داده، متفاوت است. در مورد اتهام افساد فی الارض و اتهامات مربوط به مواد مخدر طبق قانون آیین دادرسی کیفری، دادگاه انقلاب صلاحیت رسیدگی خواهد داشت. در مورد جرایمی مثل توهین به مقدسات و نشر اکاذیب که مجازات تعزیری از درجه 5 تا 6 دارند دادگاه کیفری 2 صلاحیت رسیدگی به جرایم مربوط به رمالی و فالگیری را دارد.

شاکی میتواند شکایت کیفری خود را به دادسرای شهرستان محل وقوع رمالی یا فالگیری ارائه کند. دادستان به عنوان مقام تعقیب شکایتنامه را بررسی می کند و در صورتی که موضوع را قابل رسیدگی کیفری دانست، متهم را تحت تعقیب قرار می دهد. در صورتی که جرایم مذکور به صورت سازمان یافته ارتکاب یافته باشد، مطابق با ماده 131 قانون مجازات اسلامی مجازات هر یک از مرتکبین تشدید می شود.