مجازات رانندگی بدون گواهینامه
مجازات رانندگی بدون گواهینامه چیست؟
مجازات رانندگی بدون گواهینامه چگونه خواهد بود؟ چنانچه رانندگی بدون گواهینامه برای سری دوم تکرار شود در مجازات مرتکب تاثیری خواهد داشت؟ در صورت بروز حادثه و آسیب دیدگی نحوه رسیدگی و مجازات مقرر در قانون چگونه خواهد بود؟ این روزها که خرید ماشین افزایش یافته است و به تبع آن آمار رانندگان افزایش چشمگیری داشته است، باید شاهد افرادی باشیم که بدون گواهینامه نیز اقدام به رانندگی می کنند و یکی از مهمترین عوامل افزایش تصادفات محسوب می شوند. رانندگی بدون گواهینامه موضوعی مهم و خطر آفرین است و به همین سبب قانونگذار در این خصوص سختگیری بسیاری داشته است، به نحوی که در قانون مجازات اسلامی برای افراد متخلف مجازات تعیین کرده است. مجازات رانندگی بدون گواهینامه در قانون مجازات اسلامی و در بخش تعزیرات مشخص شده است که در ادامه به آن اشاره خواهیم کرد.
مستند قانونی مجازات رانندگی بدون گواهینامه
مجازات رانندگی بدون گواهینامه در ماده 733 ق.م.ا مشخص شده است به نحوی که اگر کسی بدون استفاده از گواهینامه رسمی اقدام به رانندگی نماید و یا بدون گواهینامه مخصوص، تصدی وسیله ی نقلیه موتوری را داشته باشد و یا چنانچه کسی به موجب حکم دادگاه در استفاده از وسایل نقلیه موتوری ممنوعیت داشته باشد و اقدام به رانندگی نماید برای سری اول به حبس تعزیری تا مدت دو ماه محکوم خواهد شد و یا مشمول جزای نقدی تا میزان یک میلیون ریال می شود و یا هر دو مجازات را در خصوص وی اعمال خواهند کرد. در صورتی که این عمل دوباره تکرار گردد دو ماه تا شش ماه حبس در انتظار مجرم خواهد بود. نکته مهمی که در این خصوص باید به آن اشاره کرد این است که اگر شخصی فاقد اوصاف مذکور باشد فقط به مجازات جزای نقدی محکوم خواهد شد. در برخی از مواقع افراد بدون توجه به نوع گواهینامه اقدام به رانندگی با وسیله نقلیه می نمایند و برای رانندگی با ماشین از گواهینامه موتور سیکلت استفاده می کنند که این موضوع در حکم رانندگی بدون گواهینامه خواهد بود و برای فرد مجرم مجازات مقرر در قانون در نظر گرفته خواهد شد. اگر فردی گواهینامه خود را تمدید نکرده باشد در حکم فرد بدون گواهینامه نخواهد بود و این موضوع با پرداخت جریمه برطرف خواهد شد و به همین دلیل از نظر قانون مجرم شناخته نخواهد شد.
مجازات رانندگی بدون گواهینامه (2)
بروز حادثه در رانندگی بدون گواهینامه
چنانچه در رانندگی بدون گواهینامه به شخص ثالث خسارت بدنی وارد شود و راننده مذکور تقصیری در بروز حادثه نداشته باشد از سوی صندوق مربوط به خسارات بدنی، دیه شخص آسیب دیده پرداخت خواهد شد و صندوق این قابلیت را خواهد داشت که به شخص مقصر مراجعه نماید. اگر راننده بدون گواهینامه و مقصر باشد نیز مبلغی به او از جانب بیمه تعلق نخواهد گرفت. علاوه بر موارد مذکور در ماده 714 از قانون مجازات اسلامی در بخش تعزیرات به بی احتیاطی و عدم رعایت مقررات مربوط به راهنمایی و رانندگی اشاره شده است. در این ماده مشخص شده است که چنانچه بی مبالاتی، عدم رعایت نظامات دولتی، عدم مهارت و یا بی احتیاطی موجب قتل غیرعمد شود، مرتکب به حبس از شش ماه تا سه سال محکوم خواهد شد و علاوه بر آن محکوم به پرداخت دیه در صورت مطالبه از ناحیه اولیای دم می باشد. حال باید دید که در صورت بروز این حادثه اگر شخص فاقد گواهینامه باشد چه تاثیری در مجازات او خواهد داشت. در این حالت مجازات رانندگی بدون گواهینامه باعث افزایش حبس خواهد بود. حبس مرتکب به میزان بیش از دو سوم حداکثر مجازاتی که در قانون به آن اشاره شده است افزایش خواهد یافت. به عبارتی دیگر میزان مجازات وی بیش از دو سال خواهد بود چرا که حداکثر مجازات مقرر شده در قانون سه سال بود که بیش از دو سوم آن اینگونه محاسبه خواهد شد.
مجازات رانندگی بدون گواهینامه (1)
مواد 715 و 716 تعزیرات قانون مجازات اسلامی
در ماده 715 به این موضوع اشاره شده است که اگر یکی از جهات مذکور در ماده 714 موجب بروز مرض دماغی و یا جسمی غیر قابل علاج شود و یا موجب زوال یکی از حواس پنج گانه باشد و یا عضوی از بدن را ناقص کند و یا موجب تغییر شکل صورت و یا عضوی از اعضای بدن شود و یا باعث سقط جنین شود، مرتکب به حبس به مدت دو ماه تا یک سال محکوم خواهد شد و علاوه بر این باید دیه شخص را در صورت مطالبه از ناحیه محکوم پرداخت کند. با توجه به ماده قبل و مجازات رانندگی بدون گواهینامه چنانچه آسیب های مذکور توسط راننده فاقد گواهینامه باشد، مجازات وی به میزان بیش از دو سوم حداکثر مجازاتی که در قانون به آن اشاره شده است افزایش خواهد یافت. در ماده 716 موارد دیگری مورد توجه قانونگذار قرار گرفته است. چناچه جهات مذکور در دو ماده قبل موجب صدمات بدنی شود که نقص یا ضعف همیشگی را به همراه داشته باشد و یا بدون اینکه آن عضو از کار بیفتد بخشی از عضوی که مصدوم شده را از بین ببرد و یا باعث وضع حمل زن باردار پیش از موعد طبیعی آن گردد، مرتکب به حبس از دو ماه تا شش ماه محکوم خواهد شد که مطابق قانون کاهش مجازات تعزیری این میزان به یک ماه تا سه ماه تقلیل خواهد یافت و علاوه بر این و در صورت مطالبه دیه از سوی مصدوم به پرداخت دیه نیز محکوم خواهد شد. چنانچه رانندگی بدون گواهینامه بوده باشد میزان سه ماه حبس که حداکثر می باشد به بیش از دو ماه افزایش خواهد یافت.
رویکرد سختگیرانه در ماده 718 تعزیرات
ماده 718 از قانون مجازات اسلامی در بخش تعزیرات به این موارد اشاره می کند که چنانچه راننده یا متصدی وسیله نقلیه در حین وقوع جرم مست باشد و یا پروانه نداشته باشد و یا با بیش از سرعت مجاز در حال حرکت باشد و یا علاوه بر این موارد دستگاه موتوری را با وجود اطلاع از نقص آن مورد استفاده قرار داده باشد و یا در مکان هایی که برای عبور افراد علامت گذاری شده باشد احتیاط لازم را انجام ندهد و یا از محل های ممنوع عبور کند به بیش از دو سوم مجازات محکوم خواهد شد. علاوه بر این موارد، دادگاه رسیدگی کننده این اختیار را خواهد داشت که مرتکب را به مدت یک تا پنج سال از رانندگی محروم نماید.