سند لازم الاجرا
سند لازم الاجرا به سندی گفته می شود که، طبق قانون زمانی که چنین اسنادی تنظیم میشود قواعد و اهداف از تنظیم آن باید بلافاصله انجام شود و نیاز به تشریفات خاصی برای اجرای آن نیاز نیست. خاصیت این اسناد بر این است که در صورت عدم اجرای آن از سوی متعهد می توان از طریق سازمان ثبت اسناد و املاک نسبت به اجرا شدن حق و حقوق خود و تعهد طرف مقابل اقدامات لازم را به عمل آورد.در ادامه این مقاله سعی می کنیم تا تمام ویژگی های سند لازم الاجرا را بازگو نماییم.
کدام سند لازم الاجرا هستند؟
اسنادی که ما بین افراد تنظیم می شود قابل استناد در زمان اقامه دعوا خواهد بود. اسناد یا عادی هستند و یا رسمی، بدیهی است اسناد رسمی جزو اسناد لازم الاجرا خواهد بود. زیرا در زمان وجود اختلاف میان طرفین قرارداد قابل استناد خواهد بود و ادله ای محکمه پسند در زمان اقامه دعوا هستند. اسناد رسمی اسنادی است که مفاد قانون به درستی در آن رعایت شده است و در سازمان ثبت اسناد به ثبت رسیده باشد. اسناد عادی نیز اسنادی لازم الاجرا می باشند اما برای اثبات آن باید فقط از طریق دادگستری اقدام به عمل آورد و از ویژگی های اسناد رسمی بی بهره هستند. برای درک بهتر سند لازم الاجرا لازم است تا تفاوت های اسناد عادی و رسمی را بدانیم.
سند لازم الاجرا (2)
اسناد رسمی و عادی
سند در زمان معاملات تجاری افراد عقد خواهد شد که در دنیای امروز شاید چک و اسناد مربوط به فروش یا اجاره املاک از بیشترین اسناد عقد شده در بنگاه های اقتصادی به شمار می رود. اسناد به طور کلی یا اسناد عادی و یا اسناد رسمی هستند. اسنادی که در اداره ثبت اسناد به ثبت برسند و تمامی موارد قانونی در تهیه سند رعایت شده باشد جزو اسناد رسمی هستند که در صورت اثبات صحت آن و غیر جعلی بودن سند در دادگاه یک مدرک قابل قبول به شمار می رود و دادگاه با در نظر گرفتن سند آن را لازم الاجرا می داند.
اما سند های عادی اسنادی هستند که افراد آن را فی مابین یا در بنگاه های معاملاتی تنظیم می کنند که در زمان وجود اختلافات باید قبل از اجرا شدن وجود و صحت وجود آن را به اثبات دادگاه رساند. پس با این اوصاف دادگاه یا بهتر است بگوییم قانون تمامی اسناد تنظیم شده را لازم الاجرا می داند اما اسناد رسمی به دلیل قانونی بودن آن قابل استناد تر از اسناد عادی خواهد بود همچنین اسناد رسمی از طریق دادگستری و از طریق اداره ثبت اسناد قابل پیگیری خواهد بود اما اسناد عادی فقط از طریق مقام قضایی قابل پیگیری است. البته لازم به یادآوری است که برخی از اسناد عادی به دلیل اهمیت بیش از اندازه آن در انجام معاملات جزو اسناد لازم الاجرا خوانده می شود و همانند اسناد رسمی با آن رفتار می شود مانند چک و یا عملیات بانکی و …
سند لازم الاجرا (1)
ویژگی های سند لازم الاجرا کدام است؟
مطابق گفته های فوق دانستیم که سند لازم الاجرا سندی است که بدون تشریفات قانونی در مراجع ذیربط و ذیصلاح قابل پیگیری است و هر سندی که در حیطه قانونی تنظیم شود لازم الاجرا خواهد بود منظور از حیطه قانونی اسناد رسمی است. پس یکی از ویژگی های بارز این اسناد این است که در دادگستری و در اداره ثبت اسناد و املاک رسمی قابل دادخواست خواهد بود. شما تصور کنید مطابق یک سند رسمی که ما بین خود و طرف دیگر معامله تنظیم شده است در قبال انجام کاری طرف مقابل متعهد به پرداخت وجهی به شما خواهد بود. چنانچه فرد از تعهدات خود سر باز زند شما می توانید از طریق شورای حل اختلاف به وی اظهارنامه ای ارسال کنید که به وی هشدار انجام تعهدات دهید. چنانچه از طریق اظهارنامه فرد تعهدات خود را انجام نداد می توانید بدون هیچ تشریفات لازمی به اداره ثبت اسناد رسمی رفته و از طریق این اداره اموال طرف را جهت وصول مطالبات توقیف نمایید. این امر در سریع ترین زمان ممکن انجام خواهد شد.
اگر شخص هیچ اموال قابل شناسایی نداشت می توان از طریق یکی از مراجع قضایی اقامه دعوا نمود. سند رسمی لازم الاجرا خود یک مدرک قابل قبول و قابل استناد خواهد بود پس نیازی به ارائه مدارک بیشتر به دادگاه نیست. اما اگر سند از نوع عادی باشد نمی توان گفت لازم الاجرا خواهد بود اما فقط در دادگستری قابل پیگیری خواهد بود زیرا اسنادی که لازم الاجرا نباشند در مرحله اول باید سند عادی تنظیم شده مورد تحقیق و بررسی قرار گرفته شود تا صحت سند معلوم شود سپس به دعوا رسیدگی خواهد شد. همچنین گفته شد که برخی از اسناد عادی ویژگی اسناد لازم الاجرا را دارند این امر به دلیل اهمیت این اسناد در معاملات تجاری است. اسنادی عادی که به دلیل اهمیت زیاد قانونگذار رسیدگی به آن را لازم دانسته و نیازی به تشریفات قضایی و پیچیدگی های حقوقی نیست. این اسناد عادی که لازم الاجرا نیز هستند به شرح زیر می باشند؛
چک؛ بسیاری از دعاوی مطرح شده مربوط به دعاوی مطالبه چک است. چک ذاتا یک سندی عادی محسوب می شود. اما به دلیل استفاده زیاد در معاملات در مراجع قضایی و اداره ثبت اسناد لازم الاجرا می باشند.
قرارداد های بانکی؛ تمامی عملیات بانکی و تسهیلات بانکی ارائه شده به اشخاص حقیقی و حقوقی در بانک ها به دلیل اهمیت قابل توجه آن در زمره اسناد لازم الاجرا خواهد بود.
عوارض شهرداری؛ عوارض نوسازی و شهرسازی کمیسیون ماده ۷۷ شهرداری ها تماما لازم الاجرا هستند و باید افراد در قبال این اسناد اهمال نورزند زیرا این اسناد از نظر قانون اسناد مهم لازم الاجرا می باشند.
قرارداد های پرداختی در قوانین آپارتمان نشینی؛ یکی دیگر از موارد مهم قرارداد و اسنادی است که افراد مابین خود تنظیم می کنند و مربوط به پرداخت شارژ ساختمانی می باشد. افراد ساکن آپارتمان در صورت عدم پرداخت شارژ ساختمانی مسئول خواهند بود و مدیریت ساختمان بدون تشریفات خاصی می توانند مطابق سند فرد خاطی را محکوم نمایند.
پس سندی عادی که به دلیل اهمیت و استفاده زیاد در معاملات تجاری میان افراد جامعه در کنار اسناد رسمی، همگی سند لازم الاجرا محسوب می شود.
