دفاع مشروع
دفاع مشروع چیست؟
دفاع مشروع چیست؟ دفاع مشروع منوط به چه شرایطی است؟ آیا دفاع مشروع، قانون بین المللی است؟ در چه صورتی کمک به دیگران جزء دفاع مشروع محسوب می شود؟ عوامل توجیه کننده جرم چیست؟ هدف از ایجاد قوانین مختلف در جامعه چیست؟ تبصره های دفاع مشروع چیست؟
تعریف جرم از دیدگاه های مختلف برای بررسی دفاع مشروع
دیدگاه روانشناسی:
علم روانشناسی جرم را از نظر تحریک کننده های درونی مثل اختلال روانی، استرس، جنون، خشم و تحریک کننده های بیرونی مثل توهین، تجاوز و… بررسی می کند.
دیدگاه جامعه شناسی :
این دیدگاه جرم را از منظر ایجاد بی نظمی و اختلال در پیوستگی و هماهنگی لایه های مختلف جامعه بررسی می کند.
دیدگاه قانونی :
در این دیدگاه هر رفتار و عملکردی که در قانون برای آن مجازات تعیین شده است، جرم تلقی می شود.
دفاع مشروع (3)
عوامل موثر بر صدور حکم مجازات کیفری برای مجرم
انگیزه و هدف مجرم از عمل خود
وضعیت روحی و روانی فرد حین انجام جرم
شیوه انجام جرم
اقدامات مجرم پس از عمل جرم
سوابق شخصی فرد و خانواده او در زمینه های مختلف
جرم چیست؟
به طور کلی می توان گفت هر رفتار و عملی که موجب آسیب به جامعه و افراد در زمینه های مختلف مثل جان، ثروت و آزادی فرد می شود، جرم محسوب می شود.
چه عواملی مانع از مجازات کیفری می شود ؟
عوامل رفع مسئولیت کیفری
عوامل توجیه کننده جرم
عوامل رفع مسئولیت کیفری :
این عوامل برای رفع مجازات شخص به وضعیت روحی، روانی و مشکلات ذهنی فرد حین انجام جرم اشاره می کنند.
از عوامل رفع مسئولیت کیفری می توان به موارد زیر اشاره کرد.
غیر بودن: اشاره به انجام عمل مجرمانه توسط کودکانی گفته می شود که از نظر عقلی به بلوغ نرسیده اند و قدرت تشخیص عواقب عمل خود را ندارند.
حالت جنون: فرد هنگام انجام جرم دچار روان پریشی و اختلال و جنون می باشد.
اجبار: فرد در حالتی قرار گرفته است که راهی جز دفاع از خود ندارد .
اشتباه : فرد نسبت به جرمی که انجام می دهد جاهل است
حالت مست بودن : فرد در حین انجام جرم بر اثر مصرف مواد مست کننده مثل الکل و … مست می باشد.
حالت بیهوشی: فرد در حین انجام جرم، نشانه های بیهوشی دارد و نسبت به رفتار خود آگاه نیست.
دفاع مشروع (2)
عوامل توجیه کننده جرم برای بررسی دفاع مشروع
دفاع مشروع: در دفاع مشروع، عملی که در حالت طبیعی و عادی جرم تلقی می شود، در صورت احراز شرایط خاصی این عمل جرم حساب نشده و مجازاتی در بر نخواهد داشت .
قانون اهم : در موارد خاصی مامورین نیروی انتظامی و… مجبور می شوند اقدامی را بر اساس مقررات انجام دهند که این اقدام طبق قانون جرم است.
حفظ مصلحت و منفعت مردم جامعه : شغل هایی هستند که در آن ها باید اطلاعات شخصی افراد حفظ شود. اما گاهی بر اساس مصلحت جامعه باید اطلاعات بعضی از افراد به مسئول مربوطه گزارش شود.
تعرض به فرد : وقتی شخصی مورد تعرض قرار می گیرد .
حالت اضطرار : هنگامی که جان یا ثروت شخصی در معرض خطر شدید قرار گیرد.
بررسی دفاع مشروع
قانون 156-157-158 به دفاع مشروع و شرایط آن اشاره می کند.
طبق قانون 156، اگر شخصی از نظر جان، ثروت، آبرو، ناموس و آزادی خود و افراد دیگر، در صورت تجاوز یا خطری که برای او یا دیگران اتفاق افتاده است یا قرار است به زودی اتفاق بیفتد، دفاع کند، طبق یکسری شرایط، عملکرد او طبق قانون، جرم به حساب نمی آید و مجازاتی برای او صادر نمی شود.
قتل در شرایط زیر با اثبات شرایط خاصی می تواند جزء دفاع مشروع باشد:
قتل شخصی که قصد کشتن، آسیب رساندن به فرد یا نزدیکان او را دارد.
قتل شخصی که به آبرو و حیثیت فرد دیگری صدمه می‌زند درحالی که آن فرد منکر این تهمت و افترا می شود.
هنگامی که شوهری زن خود را با مرد دیگری در حال زنا می بیند.
قتل کسی که فرد را ربوده است.
شرایط لازم برای دفاع مشروع
رفتار و عملکرد فرد برای رفع تجاوز یا خطر ضروری است: یعنی شرایط خطرناکی ایجاد شده است که تنها راه فرد، دفاع از خود می باشد در چنین حالتی عملکرد فرد جرم تلقی نمی شود.
دفاع شخص از خود و دیگران براساس نشانه های عقلانی و ترس عقلی می باشد: یعنی وقتی فرد مورد تجاوز قرار می گیرد، بر اساس عقل خود باید به این نتیجه برسد که راهی جز دفاع از خود ندارد و دیگران هم نمی توانند به او کمک کنند.
وقتی شخصی مورد تجاوز قرار می گیرد، این تجاوز نباید به خاطر تحریک یا اقدام اولیه خود شخص برای فرد دیگر باشد زیرا در چنین حالتی طرف مقابل تحریک می شود و به دفاع از خود می پردازد. در چنین حالتی جرم شخص فرد تحریک کننده جزء دفاع مشروع محسوب نمی شود.
اگر فرد مورد تجاوز قرار بگیرد و امکان تماس با پلیس را نداشته باشد، یا کمک پلیس در رفع خطر برای او بی تاثیر باشد. در چنین حالتی جرم فرد، جزء دفاع مشروع محسوب می شود.
تبصره های قانون 156 برای دفاع مشروع
وقوع جرم برای فرد در موارد زیر برای کمک به دیگران جزء دفاع مشروع محسوب می شود:
دیگران از اقوام نزدیک فرد باشند و فرد مسئول دفاع از آن ها باشد.
دیگران نیاز به کمک داشته باشند یا قدرت دفاع از خود نداشته باشند.
در صورتی که دفاع مشروع اتفاق افتاده باشد، شخصی که مورد تجاوز قرار گرفته است باید شرایط لازم را برای دفاع مشروع ثابت کند.
در دفاع مشروع نیازی به پرداخت دیه به کسی به جز افراد دیوانه نیست. دیه این افراد نیز توسط دولت پرداخت می شود.
کلام پایانی
دفاع مشروع امری بسیار پیچیده است و تشخیص شرایط این نوع دفاع با قاضی می باشد. متاسفانه بسیاری از افراد نمی توانند جرم خود را به عنوان دفاع مشروع ثابت کنند و برای آن ها مجازات صادر می گردد. در این مقاله سعی کردیم در مورد دفاع مشروع و شرایط و تبصره های قانونی مربوط به آن صحبت کنیم. امیدواریم این اطلاعات مورد پسند و رضایت خاطر شما عزیزان قرار گیرد.
اگر قصد نوشتن لایحه برای دفاع مشروع دارید میتوانید با کارشناسان ما تماس بگیرید و بعد از راهنمایی و حل مشکل اقدام به شکایت کنید.
