دادخواست نفی نسب
دادخواست نفی نسب یک دعوای حقوقی و قانونی است که در اغلب مناقشه هایی که برای مشخص شدن رابطه خونی و خویشاوندی روی خواهد داد به کار برده خواهد شد… اصطلاح نسب در لغت به معنی داشتن رابطه خونی میان دو یا چند نفر می باشد. در صورتی که بر سر این موضوع شک و تردیدی به وجود بیاید می توان به وسیله خواسته نفی نسب آن را حل و فصل نمود. طبق قوانین کشور ایران رابطه خویشاوندی به سه صورت نسبی و سببی و رضاعی تقسیم بندی شده است. در مورد رابطه نسبی موضوع از این قرار است. افراد ی که از یک پدر و مادر متولد شوند؛ و یا از یک مادر و دو پدر و یا از یک پدر و دو مادر متولد شده باشند؛ و همچنین افرادی که به صورت غیر مستقیم دارای رابطه خونی باشند در اصطلاح دارای رابطه نسلی می باشند و جزء اقوام و خویشاوندان نزدیک به شمار می آیند.
دلایل اهمیت دادخواست نفی نسب
اهمیت دادخواست نفی نسب به قدری پر اهمیت است که تاثیر مستقیمی بر روی سرنوشت و آینده فرد و نوع رابطه او با افراد نزدیک و افراد دور و بر او خواهد داشت؛ زیرا اغلب این خواسته زمانی مطرح می شود که درباره مشروع بودن طفلی و یا فردی شبهه و تردیدی ایجاد شود و یا در نوع نسب و ارتباط خونی او تردید هایی وجود داشته باشد. به این ترتیب افراد برای روشن شدن نوع رابطه خویشاوندی اقداماتی قانونی را انجام می دهند که مهم ترین و کاربردی ترین آن ها تنظیم دادخواست نفی نسب می باشد. هر زمان زن و مردی با هم ازدواج نمایند و به صورت قانونی و شرعی زندگی مشترک خود را آغاز کنند. فرزندی که از زن متولد خواهد شد یقینا نسبت خونی مشترک با پدر و مادر خود دارد.
بنابراین به عنوان ورثه زن و مرد شناخته خواهد شد و از پدرو مادر خود ارث خواهد برد. علاوه بر این پدر و مادر او مکلف می شوند تا هزینه های زندگی او را تامین نمایند. به زبان ساده تر موظف به پرداخت نفقه فرزند خود می باشند. موضوع اصلی بحث این است. اگر درباره نسب فرزند شبهاتی وجود داشته باشد. چاره چیست؟ جواب پرسش مطرح شده این است که باید راه های قانونی را در پیش گرفته و دادخواست مربوطه را تنظیم کرده و آن را به یکی از مراجع قضایی جهت رسیدگی ارجاع دهند.
دادخواست نفی نسب (1)
چگونگی رسیدگی به دادخواست نفی نسب در دادگاه
معمولا رسیدگی به دعوایی که مربوط به نفی نسب است با تنظیم و طرح دادخواست و ارجاع آن به دادگاه آغاز خواهد شد. دادگاه صالح برای رسیدگی به این گونه دعواها که موضوع دادگاه خانواده است. ایجاد خواسته نفی نسب مستلزم رعایت و به کار گیری قوانینی است که مد نظر قرار ندادن این قوانین موجب رد خواسته و یا ابطال آن از طرف دادگاه خواهد شد و این به معنی صرف وقت و هزینه های گزافی می باشد که اغلب از توان و طاقت افراد خارج است. در صورتی که افراد قوانین مربوطه را مد نظر گرفته و آنها را رعایت نمایند حتما به نتیجه ای دلخواه دست خواهند یافت. در ارتباط با این موضوع مطلب مهمی وجود دارد و آن این است که در صورت اثبات نفی نسب در دادگاه فرد از بسیاری حقوق محروم خواهد شد.
لازم به ذکر است که رسیدگی و تحقیق و صدور رای نهایی فرایندی طولانی و زمان بر خواهد بود. به همین دلیل بهتر آن است این کار را به وکیلی با تجربه و متخصص سپرد. ارائه مدارک قوی و ادله ای محکمه پسند و استفاده از شهود شاهدین تا حد زیادی به روند سریع پرونده کمک خواهد کرد. از دیگر موارد مهمی که تاثیر مثبتی بر روند پرونده خواهد گذاشت آزمایش دی ان ای، نظریه ی پزشکی قانونی و اقرار خود فرزند در صورت رسیدن به سن رشد و یا بلوغ می باشند.
تنظیم دادخواست نفی نسب در چه مواردی به کار برده خواهد شد؟
دادخواست نفی نسب زمانی بکار برده می شود که فرد خواهان در مقام مدعی قرار گرفته و دارا بودن هر گونه رابطه خویشاوندی و خونی خود را با شخص خوانده در دعوا منکر شده و ادعا کند که با شخص نام برده هیچ نوع رابطه نسبی ندارد. لازم به ذکر است که خواسته نفی نسب
می تواند به وسیله هر یک از خویشاوندان نسبی و علیه همدیگر تنظیم شود. البته بجز پدر که نمی تواند بر علیه فرزند خود آن را تنظیم نماید؛ زیرا در باره پدر مسئله از اساس متفاوت می باشد. به این صورت که اگر پدری رابطه نسبی با فرزند خود را منکر شود باید از دادخواستی مشابه ولی متفاوت به نام دادخواست نفی ولد استفاده کند.
دادخواست نفی نسب (1)
دلایل و مدارک لازم برای اثبات دادخواست نفی نسب
نفی نسب را می توان به وسیله مدارک و مستندات اثبات دادخواست یاد شده در قانون مدنی و قانون آئین دادرسی مدنی اثبات کرد. نباید این مسئله را فراموش کرد که محدودیت ها و سخت گیری هایی در این رابطه وجود دارد. با این حال باز هم راه و شیوه هایی برای اثبات وجود دارد.
نکته: در ماده ۱۲۷۳ قانون مدنی چنین آمده است که اثبات نفی نسب باید از طریق قانون ممکن باشد و یا شخصی که در رابطه با نفی نسب او طرح دعوا شده است این مسئله را تایید کند. البته بجز کودک صغیری که اقرار به نسب و رابطه خونی با او شده است.
طبق ماده ۳۶۸ قانون آیین دادرسی مدنی احکامی که در رابطه با نفی نسب وجود دارند قابل رسیدگی به صورت فرجامی را دارا می باشند. به این شکل که دعوایی که در همین رابطه طرح خواهند شد معمولا تا سه مرحله که مرحله بدوی، تجدید نظر و فرجام خواهی می باشند پیش خواهند رفت و امکان دارد مدت های مدیدی به طول بیانجامند.
اهمیت استفاده از دانش وکیل نفی نسب در دعاوی مربوطه
ممکن است افراد خواسته و یا ناخواسته درگیر مسئله نفی نسب شوند اما از اقدام های مهمی که می توان در این رابطه انجام داد بی خبر و نا آگاه باشند و یا اطلاعات کاملی در خصوص تنظیم دادخواست مربوطه نداشته باشند. البته ذکر این مطلب خالی از لطف نخواهد بود که به دلیل وجود دادخواست های مشابه مانند نفی ولد امکان سردرگمی افراد بسیار بالا می باشد و ممکن است افراد دادخواست ها را اشتباها و جابه جا به کار بگیرند؛ بنابراین وجود وکیلی حرفه ای بیش تر از هر زمانی دیگر احساس می شود.
