جرم انتشار تصاویر افراد در فضای مجازی
جرم انتشار تصاویر افراد در فضای مجازی
انتشار تصاویر افراد در فضای مجازی چه مجازاتی دارد؟ چرا انتشار تصاویر افراد در فضای مجازی جرم است؟ آیا انتشار تصاویر افراد در فضای مجازی جرم است؟ شرایط تحقق انتشار تصاویر افراد در فضای مجازی چیست؟ مدارک لازم جهت اثبات انتشار تصاویر افراد در فضای مجازی چیست؟ کارکرد یک وکیل پایه یک دادگستری در خصوص انتشار تصاویر افراد در فضای مجازی چیست؟ آیا تغییر و انتشار تصاویر افراد در فضای مجازی جرم است؟ مهمترین نکات انتشار تصاویر افراد در فضای مجازی چیست؟ نهاد بررسی کننده انتشار تصاویر افراد در فضای مجازی کدام است؟
انتشار تصاویر افراد در فضای مجازی متاسفانه یکی از رایج ترین جرایمی است که با گسترش فضای مجازی در جامعه رخ داد. در واقع مسئله ای که وجود دارد این است که فضای مجازی توانست در طی مدت زمان کوتاه جامعه را تحت سلطه خود در بیاورد. این فضا امکانات عجیبی را در اختیار کاربر قرار می دهد. از جمله این که در این فضا اطلاع رسانی ( اطلاع درست یا غلط ) به سرعت امکان پذیر است. از طرف دیگر دنیای دیجیتال امکاناتی مانند تغییر صوت و تصویر را به سادگی در اختیار تمامی افراد قرار داده است. در واقع اگر در گذشته چنین کارهایی کاملا تخصصی و حرفه ای قلمداد می شد، امروز با ابزارهایی ساده می توان چنین کارهایی را به سادگی انجام داد.
همه می دانیم که فضای مجازی امکانات خوب و برابری را در اختیار تمامی افراد جامعه قرار داده است اما مسئله این است که این ابزارها باعث شده است که جرم ساده تر اتفاق بیفتد و این در نهایت به معنی گسترش جرم هایی مانند انتشار تصاویر افراد در فضای مجازی. حال می خواهیم بدانیم که قانون چه نظری در این خصوص دارد و چگونه با این مسئله مقابله می کند؟ این سوالی است که یک وکیل کیفری به آن پاسخ می دهد.
انتشار تصاویر افراد در فضای مجازی به عنوان یک جرم
انتشار تصاویر افراد در فضای مجازی در صورتی که بدون اجازه صاحب عکس و موجب هتک حرمت وی شده باشد به عنوان یک جرم شناخته می شود. برای اثبات این موضوع یک وکیل کیفری تهران یا شهرستان به خوبی می داند که سه رکن مادی، معنوی و قانونی به صورت همزمان باید اثبات شود. در واقع قانون کیفری زمانی یک فعل را جرم تلقی می کند که این سه رکن به صورت همزمان برای فعل قابل اثبات باشد.
رکن مادی به اثرات منفی و قابل اثبات فعل توجه می کند. در صورتی که فعل اثرات منفی و قابل اثباتی داشته باشد رکن مادی برای آن اثبات شده است. در رکن معنوی به نیت و عمل فاعل توجه می شود. به طور مثال اگر ثابت شود که فاعل این عمل را به صورت عمدی انجام داده است و یا نیتی برای این کار داشته عملا گفته می شود بعد معنوی فعل نیز اثبات شده است. در رکن قانونی نیز به مصادیق بیان شده در قانون اشاره می شود. با توجه به این که قوانین بیان شده تحت عنوان جرایم رایانه ای و قوانین مجازات اسلامی مصادیق و شرایط انتشار تصاویر افراد در فضای مجازی را بیان کرده است می توان گفت که در مجموع می توان این فعل را جرم تلقی کرد. اما نکته ای که وجود دارد برای تحقق و اثبات این جرم در دادگاه شرایط خاصی وجود دارد. در ادامه به این شرایط خواهیم پرداخت.
شرایط انتشار تصاویر افراد در فضای مجازی
انتشار تصاویر افراد در فضای مجازی را زمانی می توان جرم دانست که سه رکن مادی، معنوی و قانونی به صورت همزمان اثبات شود. به طور کلی گفته می شود که این سه رکن زمانی اثبات می شود که شرایط زیر بر فعل حاکم باشد. در کلام ساده تر در صورت وجود داشتن شرایط زیر می توان گفت انتشار تصاویر افراد در فضای مجازی را می توان جرم دانست.
مهمترین این شرایط این است که این تصاویر در فضای مجازی منتشر شده باشد. به طور مثال اگر تصاویر در بستر هایی مانند اینستاگرام یا تلگرام پخش شده باشد می توان ادعا کرد که جرمی اتفاق افتاده است. شرط دیگر این است که تصاویر منتشر شده باید متعلق به فرد دیگری باشد. در کلام ساده تر متهم اگر تصاویر فرد دیگری را منتشر کرده باشد به عنوان مجرم شناخته می شود. نکته دیگر این است که این تصاویر باید باعث هتک حرمت فرد شده باشد و از طرف دیگر صاحب عکس رضایت یا اجازه ای در این خصوص صادر نکرده باشد. به نوعی می توان گفت که رضایتی در انتشار تصاویر افراد در فضای مجازی وجود نداشته باشد. در چنین شرایطی می توان گفت که انتشار تصاویر افراد در فضای مجازی به عنوان جرم شناخته می شود.
نکته مهمی که در این خصوص وجود دارد این است که تغییر عکس و انتشار آن در صورتی که تحت عنوان تصویر مستهجن شناخته شود به عنوان جرم شناخته می شود و مجازات آن به عنوان مجازات حداکثری محسوب می شود. از طرف دیگر این جرم غیر قابل گذشت بوده و تخفیفی نیز برای آن اعمال نخواهد شد.
مجازات انتشار تصاویر افراد در فضای مجازی
انتشار تصاویر افراد در فضای مجازی بر اساس ماده 745 قانون مجازات اسلامی مشمول مجازات نود و یک روز تا دو سال حبس و جزای نقدی 20 میلیون تا 150 میلیون ریال خواهد بود. بنابراین اگر بخواهیم ساده تر بیان کنیم انتشار تصاویر افراد در فضای مجازی در صورتی که شرایط گفته شده مانند هتک حیثیت صاحب عکس را دارا باشد حبس تعزیری حبس یا جزای نقدی را به همراه دارد.
نکته مهم اینجاست که اگر فرد با تغییر تصویر و تبدیل آن به یک تصویر ( عکس یا فیلم ) مستهجن همچنان مجرم شناخته می شود و هر دو این مجازات را متحمل خواهد شد. یعنی مجرم در این حالت هم باید حبس تعزیری را تحمل کند و هم جزای نقدی گفته شده را پرداخت نماید.
مسئله دیگر این است که در این حالت امکان کاهش مجازات و یا تخفیف در مجازات برای وی وجود ندارد. در حالتی که بر اساس قانون برای انتشار تصاویر افراد در فضای مجازی امکان استفاده از شرایط تخفیف در مجازات و تبدیل مجازات به میزان نصف وجود دارد.