جرم اختلاس
جرم اختلاس از جمله جرایم مالی غیر قابل گذشت محسوب می شود که دادگاه عمومی صلاحیت رسیدگی به آن را دارد. اختلاس به معنای ایجاد تصرف در اموالی است که بیت المال بوده و در اختیار فرد یا نهادی قرار داده شده اند؛ در این حالت فرد یا نهاد مربوطه از اموال دولتی به نفع خود یا فرد دیگری سوء استفاده کرده و مختلس شناخته می شود.
جرم اختلاس شامل چه کسانی می شود- ماده ۵ قانون تشدید مجازات مرتکبین ارتشاء، اختلاس و کلاهبرداری
مطابق با ماده 5 قانون تشدید مجازات مرتکبین ارتشاء، اختلاس و کلاهبرداری، جرم اختلاس تنها شامل کارمندان دولتی می شود و ارتکاب چنین جرمی توسط افرادی جز کارمندان دولت در تعریف اختلاس نمی گنجد. برای درک بهتر این موضوع به عین ماده ۵ قانون تشدید مجازات مرتکبین ارتشاء، اختلاس و کلاهبرداری به صورت زیر توجه نمایید.
عین ماده ۵ قانون تشدید مجازات مرتکبین ارتشاء، اختلاس و کلاهبرداری:
“هر یک از کارمندان و کارکنان ادارات و سازمانها یا شوراها و یا شهرداری ها و موسسات و شرکت های دولتی و یا وابسته به دولت و یا نهادهای انقلابی و دیوان محاسبات و موسساتی که به کمک مستمر دولت اداره می شوند و یا دارندگان پایه قضائی و به طور کلی قوای سه گانه و همچنین نیروهای مسلح و مامورین به خدمات عمومی از رسمی یا غیر رسمی وجوه یا مطالبات یا حواله ها یا سهام و اسناد و اوراق بهادار و یا سایر اموال متعلق به هر یک از سازمان ها و موسسات فوق الذکر و یا اشخاص را که بر حسب وظیفه به آنها سپرده شده است به نفع خود یا دیگری برداشت و تصاحب نماید مختلس محسوب و به ترتیب زیر مجازات خواهد شد.
تبصره ۱- در صورتی که میزان اختلاس تا پنجاه هزار ریال باشد مرتکب به شش ماه تا سه سال حبس و شش ماه تا سه سال انفصال موقت و هر گاه بیش از این مبلغ باشد به دو تا ده سال حبس و انفصال دائم از خدمات دولتی و در هر مورد علاوه بر رد وجه یا مال مورد اختلاس به جزای نقدی معادل دو برابر آن محکوم می شود.
تبصره ۲- چنانچه عمل اختلاس توام با جعل سند و نظایر آن باشد در صورتی که میزان اختلاس تا پنجاه هزار ریال باشد مرتکب به ۲ تا ۵ سال حبس و یک تا ۵ سال انفصال موقت و هر گاه بیش از این مبلغ باشد به ۷ تا ده سال حبس و انفصال دائم از خدمات دولتی و در هر دو مورد علاوه بر رد وجه یا مال مورد اختلاس به جزای نقدی معادل دو برابر آن محکوم می شود.
تبصره ۳- هرگاه مرتکب اختلاس قبل از صدور کیفر خواست تمام وجه یا مال مورد اختلاس را مسترد نماید دادگاه او را از تمام یا قسمتی از جزای نقدی معاف می نماید و اجراء مجازات حبس را معلق ولی حکم انفصال درباره او اجراء خواهد شد.
تبصره ۴- حداقل نصاب مبالغ مذکور در جرایم اختلاس از حیث تعیین مجازات یا صلاحیت محاکم اعم از این است که جرم دفعتا واحده یا به دفعات واقع شده و جمع مبلغ مورد اختلاس بالغ بر نصاب مزبور باشد.
تبصره ۵- هرگاه میزان اختلاس زاید بر صد هزار ریال باشد، در صورت وجود دلایل کافی، صدور قرار بازداشت موقت به مدت یک ماه الزامی است و این قرار در هیچ یک از مراحل رسیدگی قابل تبدیل نخواهد بود. همچنین وزیر دستگاه می تواند پس از پایان مدت بازداشت موقت، کارمند را تا پایان رسیدگی و تعیین تکلیف نهائی وی از خدمت تعلیق کند. به ایام تعلیق مذکور در هیچ حالت هیچ گونه حقوق و مزایائی تعلق نخواهد گرفت.
تبصره ۶- در کلیه موارد مذکور در صورت وجود جهات تخفیف دادگاه مکلف به رعایت مقررات تبصره یک ماده یک از لحاظ حداقل حبس و نیز بنا به مورد حداقل انفصال موقت و یا انفصال دائم خواهد بود.”
همانطور که می بینید در این ماده قانونی علاوه بر مرتکبین جرم اختلاس به نحوه و میزان مجازات آنها نیز اشاره شده است.
اگر قصد نوشتن لایحه در خصوص جرم اختلاس دارید میتوانید با شماره 09124857572 تماس گرفته و در خواست نوشتن لایحه را بدهید.
جرم اختلاس (1)
عناصر جرم اختلاس کدامند؟
جرم اختلاس از جمله جرایم کیفری بوده و وجود عناصری برای تشکیل آن لازم است. مادامی که این عناصر وجود نداشته یا ناقص باشند جرم اختلاس شکل نمی گیرد. عناصر جرم اختلاس شامل عناصر مادی، معنوی و قانونی اختلاس است که هر یک تعریف خاص خود را دارند.
عنصر معنوی جرم اختلاس دلالت بر قصد و نیت انجام آن دارد در حالی که عنصر مادی این جرم به صورت اقدام عملی برای انجام آن و تصاحب اموال دولتی به نفع خود یا دیگران تعریف می شود.
عنصر قانونی هر جرم همان تعیین مجازات آن پس از انجام جرم انگاری تعریف می شود که در مورد جرم اختلاس، قانونگذار، ماده ۵ قانون تشدید مجازات مرتکبین ارتشاء، اختلاس و کلاهبرداری را در نظر گرفته است.
جرم اختلاس (3)
معاونت و مشارکت در انجام جرم اختلاس
معاونت در انجام جرم اختلاس زمانی صورت می پذیرد که فردی به هر روش از جمله تحریک، تطمیع، تهدید و … انجام جرم اختلاس را تسهیل نماید. فرد معاون جرم اختلاس به مجازاتی یک یا دو درجه پایین تر از فرد مختلس اصلی محکوم می شود و مسلما در صورت ارتکاب جرم اختلاس ساده، مجازات معاون مختلس نیز به تبع مجازات اختلاس گر اصلی کمتر در نظر گرفته و در موارد مشدد مجازات او به تبع مجازات مختلس اصلی شدیدتر مقرر می شود.
اما مشارکت در جرم اختلاس زمانی اتفاق می افتد که در ارتکاب این جرم 3 نفر یا بیشتر مشارکت داشته باشند. در این حالت مجازات هر یک از شرکت کنندگان به صورت فاعل مستقل جرم انجام شده در نظر گرفته می شود.
جرم اختلاس (4)
آیا امکان تخفیف در مجازات جرم اختلاس وجود دارد؟
بر خلاف تصور عموم که جرم اختلاس را بسیار قبیح پنداشته و معتقدند نبایستی هیچ گونه تخفیف در مجازات مرتکبان جرم اختلاس در نظر گرفته شود، قانونگذار در شرایطی مجازات این جرم را مشمول تخفیف می داند. در حقیقت چنین مقرر شده است که در صورتی که فرد مختلس پیش از صدور کیفر خواست تمام اموال و وجوه مورد اختلاس را مسترد نماید، دادگاه در مورد تمام یا بخشی از مجازات نقدی جرم او تخفیف قائل می شود. علاوه بر این در این شرایط اجرای مجازات حبس مختلس نسز معلق می شود (مگر در مورد حکم انفصال که هیچ تخفیفی شامل آن نمی شود).
