انواع وقف ملک
انواع وقف ملک بر اساس قانون
انواع وقف ملک چیست؟ انواع وقف ملک بر اساس قانون کدام است؟ شرایط انواع وقف ملک چیست؟ مهمترین نکات مربوط به انواع وقف ملک چیست؟ بهترین مسیر برای انواع وقف ملک کدام است؟ مرجع تصمیم گیری کننده در خصوص انواع وقف ملک کدام است؟ کارکرد یک وکیل پایه یک دادگستری در خصوص انواع وقف ملک چیست؟ اساسی ترین نکات مربوط به انواع وقف ملک چیست؟ برای انواع وقف ملک باید چگونه اقدام کرد؟ برای انواع وقف ملک باید از چه طریقی اقدام کرد؟ مسیر انواع وقف ملک چیست؟ تفاوت انواع وقف ملک چیست؟ شباهت انواع وقف ملک چیست؟
انواع وقف ملک بر اساس قانون به دو دسته خاص و عام تقسیم بندی شده است. فاکتور و شاخص اصلی برای تشخیص انواع وقف ملک، موقوف علیه است. در صورتی که تمامی افراد جامعه حق استفاده از منافع مال یا ملک را داشته باشند به آن وقف عام گفته می شود و در صورتی که تنها بخش مشخص و محدودی از افراد جامعه می توانند از منافع این مال استفاده کنند به آن فقط خاص گفته می شود. این ساده ترین و صریح ترین تعریفی است که می توانستیم از انواع وقف ملک ارائه دهیم.
حال ما در ادامه به دنبال این هستیم که بدانیم تفاوت های عمده انواع وقف ملک چیست و هر کدام از این موارد چه شرایط خاصی دارد؟ آیا در خصوص وقف مال تعیین نوع آن می تواند تاثیری داشته باشد؟ در واقع می خواهیم بدانیم که در صورتی که وقف مال از نوع عام یا خاص باشد شرایط خاصی توسط قانون برای هر کدام از آن ها تعیین شده است یا خیر؟ این مهمترین سوالی است که در ادامه می خواهیم به آن بپردازیم. با ما در ادامه همراه باشید.
انواع وقف ملک و بررسی چند مفهوم
انواع وقف ملک را زمانی می توانیم به درستی مورد بررسی قرار دهیم که با چند مفهوم مربوط به این موارد به خوبی آشنا شویم. مسلما مهمترین مفهومی که در این بین وجود دارد، مفهوم وقف است.
هر وکیل حقوقی به خوبی می داند که وقف بر اساس قانون بدین معنی است که عین مال قبض شده و منافع آن در جهت اهداف واقف در اختیار افراد قرار می گیرد. بنابراین هدف از وقف مال استفاده از منافع مال است و نه خود مال. در کلام ساده تر بر اساس این تعریف متولی یا موقوف علیه نمی تواند مال را بفروشد و یا مالکیت آن را منتقل کند. زیرا عین مال در وقف قبض می شود و متولی تنها می تواند از منافع آن در جهت جامعه بهره ببرد.
در کلام ساده تر به واسطه وقف مالکیت مال از اختیار مالک خارج شده و به صورت یک شخص حقوقی مستقل مطرح می شود. بنابراین مالکیت مال به فرد دیگر در وقف منتقل نمی شود. از این رو حق خرید و فروش در انواع وقف ملک وجود ندارد. مگر این که شرایط خاصی ایجاد شود و بر اساس این شرایط نیاز به خرید و فروش این مال بر اساس قانون ایجاد شود.
مفهوم مهم دیگری که باید به آن توجه داشته باشید این است که وقف یک نوع قرارداد لازم در قانون محسوب می شود. یعنی همه چیز در خصوص وقف بر اساس قرارداد شکل می گیرد. بر اساس این قرارداد مشخص می شود که واقف چه مالی را به چه کس یا کسانی و در چه جهتی وقف می کند. بر این اساس اگر وقف در اختیار عموم جامعه باشد به آن وقف عام و اگر در اختیار گروه خاصی از افراد جامعه قرار بگیرد به آن وقف خاص گفته می شود. توجه داشته باشید که برای انعقاد هر قراردادی در قانون لازم است شرایط اختصاصی و عمومی خاصی وجود داشته باشد. این مسئله ای است که در خصوص قرارداد وقف نیز وجود دارد. به طور مثال واقف باید اهلیت لازم جهت وقف ملک یا مال خود را داشته باشد.
نکته دیگری که باید به آن توجه داشته باشید این است که قرارداد وقف مال از نوع لازم است. یعنی امکان انحلال آن در هر صورت و شرایطی وجود ندارد. تنها زمانی این امکان تعریف شده است که یکی از حالت های انفساخ قرارداد، ابطال قرارداد یا فسخ قرارداد ایجاد شود.
تعریف انواع وقف ملک
بر اساس قانون سه تعریف در خصوص مسئله وقف وجود دارد. واقف کسی است که مال را وقف می کند. موقوفه مال وقف شده و موقوف علیه کسی است که وقف به نفع او صورت گرفته است. انواع وقف ملک بر اساس فاکتور موقوف علیه مشخص می شود. در واقع در صورتی که موقوف علیه عموم افراد جامعه باشد سازمان اوقاف به عنوان متولی مسئول مدیریت این مال شناخته می شود. اما در صورتی که موقوف علیه یک فرد یا افراد خاص باشد این افراد به عنوان مسئول و بهره بردار ملک شناخته خواهند شد.
تمام تفاوتی که در خصوص انواع وقف ملک وجود دارد در تعریف موقوف علیه می باشد. اما در خصوص سایر موارد هیچ تفاوتی وجود ندارد. بنابراین همه موارد بر اساس قانون برای انواع وقف ملک وجود دارد.
نکته مهمی که هر وکیل حقوقی تهران یا شهرستان به آن آگاه است این است که امکان رجوع از وقف تنها تا زمان قبض ملک یا مال وجود دارد. بنابراین بعد از قبض ملک توسط متولی امکان بازپس گیری ملک بر اساس قانون و شرع امکان پذیر نخواهد بود. همچنین اگر این ملک در خطر تخریب قرار داشته باشد و یا امکان بازسازی مجدد آن وجود نداشته باشد و یا بر سر آن تعارض و نزاعی وجود داشته باشد قانون اجازه فروش آن را داده است. در غیر این صورت امکان فروش انواع وقف ملک تحت هیچ عنوان وجود ندارد. در خرید این دست از اموال نیز باید شرایط قانونی خاصی را در نظر گرفت.
در نهایت می توان گفت که مسیر وقف مال با وجود این که یک عمل خیرخواهانه محسوب می شود چندان ساده نیست و همواره این امکان وجود دارد که تعارضات مختلفی در این زمینه ایجاد شود. نکته ای که باید به آن توجه داشته باشید این است که بهتر است در این خصوص از یک وکیل یا مشاور حقوقی با تجربه و مجرب کمک بگیرید.
