ازدواج مرد مسلمان با زن غیر مسلمان
پیچ و خم ها و ظرایف ازدواج مرد مسلمان با زن غیر مسلمان
در حقوق ایران قوانین مرتبط با احوال شخصیه اعم از ازدواج ،طلاق، اهلیت افراد و ارث بر مبنای فقه اسلامی وضع شده اند بر همین اساس نیز در مورد ازدواج مرد مسلمان با زن غیر مسلمان هر چند قانون ساکت است اما بر مبنای نظر فقهای اسلام ازدواج مرد مسلمان با زن غیر مسلمان دو حالت دارد . اگر زن غیر مسلمان اساسا کافر بوده و اعتقادی به خدا و پیامبران نداشته باشد مثلا بت پرست ، مرتد یا مادی گرا باشد ازدواج با وی چه به صورت دائم و چه موقت حرام است . اما چنانچه منظور از زن غیر مسلمان زن اهل کتاب (مسیحی ، یهودی، زرتشتی ) باشد بنا بر نظر اکثر فقها ازدواج با وی جایز است . البته فقهای شیعه تنها ازدواج موقت با زنان اهل کتاب را جایز می دانند و ازدواج دائم با آنان مشروط به مشرف شدن زن به دین اسلام است.
لزوم بازنگری در قوانین و تعیین تکلیف صریح و همه جانبه ازدواج مرد مسلمان با زن غیر مسلمان
شاید تا چندی قبل که ارتباطات این چنین گسترده نبود بررسی و تعیین وضعیت قانونی مساله ی ازدواج مرد مسلمان با زن غیر مسلمان نیز چندان ضروری نبود و در موارد معدودی که وجود داشت نیز صرفا جواز فقها به این ازدواج کفایت می کرد اما در دنیای امروز که گسترش ارتباطات منجر به حضور بسیاری مسلمانان در بلاد غیر مسلمان و بالعکس شده و بسیاری افراد حتی به خاطر شرایط کاری مجبورند به طور دائم در میان غیر مسلمانان زندگی کنند و البته موارد بیشماری نیز از تشرف افراد به اسلام وجود دارد تبیین دقیق تمام جنبه های ازدواج مرد مسلمان با زن غیر مسلمان بسیار ضروری به نظر می رسد. به ویژه آنکه بر اساس حقوق ایران مسائل مربوط به احوال شخصیه ایرانیان متبوع قانون ایران است و این مساله در هنگامی که ازدواج مرد مسلمان با زن غیر مسلمان منجر به تولد فرزند شود به لحاظ وضعیت تابعیت فرزند و احیانا با وقوع جدایی و حضانت اهمیتی دو چندان می یابد و چه بهتر که با وضع قانونی همه جانبه نگر بتوان از حقوق ایرانیان مسلمان به بهترین شکل محافظت نمود.
ازدواج مرد مسلمان با زن غیر مسلمان (3)
آیا ازدواج مرد مسلمان با زن غیر مسلمان نیاز به اجازه دولت دارد ؟
هر چند با توجه به فتوای فقهای اسلام و عدم وجود منع صریح قانون ازدواج مرد مسلمان با زن غیر مسلمان مجاز است اما قانون مدنی پس از آنکه در ماده ۱۰۵۹ عکس این مطلب یعنی ازدواج زن مسلمان با مرد غیر مسلمان را منع نموده و آن را مشروط به تشرف مرد به اسلام و اجازه ی دولت و طی مراحل قانونی می داند در ماده ی 1061 همین قانون این اختیار را به دولت داده است که ازدواج برخی ماموران و مستخدمان دولت و حتی محصلان برای ازدواج مرد مسلمان و زن غیر مسلمان و یا اتباع بیگانه ی ولو مسلمان نیز منوط به اجازه ی خاص دولت باشد.
برای ثبت ازدواج مرد مسلمان با زن غیر مسلمان در ایران چه مدارکی لازم است؟
آنچه مسلم است ازدواج مرد مسلمان با زن غیر مسلمان نیاز به اخذ جواز ازدواج از سوی مرد ندارد اما ثبت این ازدواج نیازمند طی مراحل و ارائه مدارکی است که در ادامه به آن اشاره خواهیم کرد .
بر مبنای نظر فقهای مذهب تشیع مرد مسلمان فقط مجاز به ازدواج موقت با زن غیر مسلمان اهل کتاب است و ازدواج دائمی منوط به تشرف زن به دین مبین اسلام می باشد بر همین اساس قانون ایران نیز در مساله ی ازدواج مرد مسلمان با زن غیر مسلمان ازدواج موقت را مجاز میداند اما به هر حال موارد بیشماری وجود دارد که مرد ایرانی با زنی مسلمان از اتباع بیگانه ازدواج کرده باشد یا پس از وقوع ازدواج مرد مسلمان با زن غیر مسلمان،زن مشرف به دین اسلام شده و زوجین برای رسمیت بخشیدن به ازدواج و برخورداری از حقوق قانونی ملزم به ثبت ازدواج در مراجع رسمی و کنسولگری ایران باشند. در این صورت بایستی فرم درخواست ثبت ازدواج را تکمیل نموده به همراه اصل شناسنامه ی زوج که عکس هم دارد و اصل گذرنامه ی خارجی زن و یک معرفی نامه که از مراجع ذیربط اعم از اداره کل امور اتباع بیگانه نیروی انتظامی و یا امور اتباع بیگانه و مهاجرین وزارت کشور و ادارات تابعه ی آنها در شهرستان ها اخذ شده به همراه اصل سند ازدواج، گواهی معتبر ازدواج که از سوی مراجع ذیصلاح محلی صادر شده باشد و اصل گواهی تشرف زن به دین اسلام را به مراجع صلاحیتدار ثبت ازدواج ارائه نمایند.
ازدواج مرد مسلمان با زن غیر مسلمان (2)
علاوه بر موارد فوق ارائه ی کلاسه ی انگشت نگاری و گواهی بهداشت و سلامت که موید سلامت زوجین و عدم ابتلای آنها به بیماری های مسری مانع ازدواج از قبیل ایدز،هپاتیت ، اعتیاد ،تالاسمی و هرگونه بیماری مقاربتی باشد را ضمیمه ی مدارک خود نموده و ارائه دهند.
نکات مهمی که در ازدواج مرد مسلمان با زن غیر مسلمان باید به آن توجه کرد
هرچند قانون ایران در مورد ازدواج مرد مسلمان با زن غیر مسلمان سکوت اختیار کرده و حقوقدانان به استناد نظر فقهای اسلام ازدواج مرد مسلمان با زن غیر مسلمان را دست کم به صورت ازدواج موقت جایز می دانند اما مواردی وجود دارد که زوجه ی غیر مسلمان تبعه ی کشور بیگانه بوده و ازدواج مستلزم رعایت شرایط و اخذ مجوز از دولت می داند در این موارد چنانچه فرد بی توجه به مقررات موجود اقدام به ازدواج با زن غیر مسلمان به ویژه اتباع بیگانه نماید مجازات حبس 6 ماه تا دو سال در انتظار وی خواهد بود.
به نظر تمام فقهای اسلام اعم از اهل تسنن و تشیع ازدواج چه موقت چه دائم با زن کافری که هیچگونه اعتقادی به خدا و پیامبران نداشته باشد از قبیل مادیگرایان و یا بت پرستان اساسا حرام و باطل است
اگرچه براساس نظر فقها و عرف و عادت مسلم در ایران ازدواج مرد مسلمان با زن غیر مسلمان به صورت موقت جایز است اما در صورت وقوع ازدواج دائم حتما زوجین باید به کنسولگری ایران مراجعه نموده و ازدواج را ثبت نمایند تا از نظر حقوق ایران زن و شوهر به شمار آیند.
در قوانین ایران ثبت ازدواج دائم و حتی در مواردی ثبت ازدواج موقت الزامی بوده و در صورت سهل انگاری و عدم ثبت ازدواج مرد مسلمان با زن غیر مسلمان مجازات حبس 3 تا 6 ماه و یا جزای نقدی هشت میلیون تا 18 میلیون تومانی در انتظار مرد خواهد بود.
مجازات عدم ثبت الزامی ازدواج فقط متوجه مرد خواهد بود .
