ازدواج مرد غیر مسلمان با زن مسلمان
گذری بر شرایط ازدواج مرد غیر مسلمان با زن مسلمان
انتخاب همسر و تعیین شرایط و اوصاف عقد نکاح نیز مانند دیگر عقود تا جایی که خلاف قوانین و قواعد امری کشور نباشد تابع میل و اراده ی طرفین است . برهمین مبنا بانوان ایرانی در انتخاب همسر آزادند اما از آنجا که طبق قاعده ی نفی سبیل و بر اساس ماده ی 1059قانون مدنی ایران ازدواج مرد غیر مسلمان با زن مسلمان جایز نیست ؛ازدواج بانوان مسلمان ایرانی با مرد غیر مسلمان تنها و فقط با تشرف مرد به دین مبین اسلام ممکن و میسر است. در مورد فلسفه ی این قانون و مبانی فقهی آن مواردی وجود دارد که در ادامه به بیان آن می پردازیم.
چرا ازدواج مرد غیر مسلمان با زن مسلمان ممنوع است ؟
تمام روابط اجتماعی و اقتصادی مسلمانان بر پایه ی «قاعده ی نفی سبیل» استوار است و طبق این قاعده هر حکمی که باعث شود کفار و غیر مسلمانان بر مسلمین تسلط یابند باطل است و بر همین مبنا از آنجایی که ازدواج مرد غیر مسلمان با زن مسلمان سبب تسلط مرد غیر مسلمان بر زن مسلمان شده و از طرفی فرزند حاصل از این ازدواج به مرد غیر مسلمان ملحق می شود علما و فقها به اتفاق حکم بر ممنوعیت این ازدواج داده اند . قوانین ایران به ویژه در ارتباط با احوال شخصیه از قبیل ازدواج، طلاق،اهلیت و ارث تابع فقه اسلام است و بر همین اساس قانون مدنی نیز در ماده ی 1059 صراحتا ازدواج مرد غیر مسلمان با زن مسلمان را منع کرده است.
یکی دیگر از دلایل منع ازدواج مرد غیر مسلمان با زن مسلمان از نظر فقها و قانون چنین بیان شده که زن معمولا تحت تاثیر شوهر قرارگرفته و از وی تربیت می پذیرد بر همین اساس ممکن است در صورت ازدواج با فرد غیر مسلمان اعتقادات زن متزلزل شده و گرایش به کفر پیدا کند.
ازدواج مرد غیر مسلمان با زن مسلمان (2)
لزوم تبیین دقیق جوانب مختلف ازدواج مرد غیر مسلمان با زن مسلمان
هر چند قانون مدنی درباره ی ممنوعیت ازدواج مرد غیر مسلمان با زن مسلمان صراحت دارد اما این تمام ماجرا نیست . موارد بیشماری وجود دارد که زن پس از ازدواج به اسلام گرویده و مسلمان می شود. در این حالت باید قانون با در نظر گرفتن جوانب مختلف از جمله آینده ی فرزندان دقیقا تبیین کند در صورت اسلام آوردن زن پس از ازدواج آیا ادامه ی رابطه ی زوجیت وی با شوهر غیر مسلمان به لحاظ قانونی امکان پذیر است یا خیر ؟ دوم اینکه آیا زنی با این شرایط امکان گرفتن حضانت فرزندان مشترک با شوهر غیر مسلمان را دارد یا خیر؟ با توجه به گسترش روزافزون ارتباطات و امکان وقوع مواردی از این دست شایسته است قانونگذار با دقت بیشتری احوال جامعه را بررسی نموده و با وضع قوانین جامع در موارد مبهم راهگشای حل مشکلات و دغدغه های احتمالی به ویژه درباره بانوان تازه مسلمان باشد.
ازدواج مرد غیر مسلمان با زن مسلمان با چه شرایطی امکان پذیر می شود
طبق نص صریح قانون مدنی ایران ازدواج مرد غیر مسلمان با زن مسلمان ممنوع است مگر در صورتی که مرد به دین اسلام مشرف شود . علاوه بر ضرورت تشرف مرد به اسلام چنانچه مرد غیر مسلمان جزو اتباع بیگانه نیز باشد بر اساس آنچه در ماده 1060 قانون مدنی مقرر شده ازدواج بانوان ایرانی با اتباع بیگانه مستلزم کسب اجازه از دولت یعنی طی مراحل قانونی و دریافت پروانه زناشویی است . بر اساس آنچه گفته شد حتی اگر مرد غیر مسلمان به اسلام مشرف شود نیز باز هم اتباع بیگانه بدون مجوز دولت ایران حق ازدواج با زن ایرانی را ندارند و در صورت تخلف از این موضوع به مجازات حبس تادیبی یک تا سه سال محکوم خواهند شد.
ازدواج مرد غیر مسلمان با زن مسلمان (1)
دریافت پروانه زناشویی در چه صورت ضروری است ؟
چنانچه زن ایرانی مسلمان خواهان ازدواج با مرد ایرانی غیر مسلمان باشد به محض تشرف مرد به اسلام و صدور گواهی تشرف به اسلام مرد این ازدواج دیگر منع قانونی ندارد . اما موارد بیشماری وجود دارد که بانوان ایرانی متمایل به ازدواج با مردان غیر مسلمان بیگانه هستند در این صورت علاوه بر تشرف به اسلام دریافت پروانه ی زناشویی نیز برای این ازدواج ضروری است. چنانچه زن ایرانی بدون طی این مراحل قانونی به عقد ازدواج مرد غیر مسلمان در آید از دیدگاه قوانین ایران آن ازدواج نافذ نبوده بنابراین رسمیت قانونی نداشته و مراجع قضایی از جمله دادگاه حمایت از خانواده هیچگونه عملکردی در قبال ازدواج این چنینی نخواهند داشت. این به معنای از دست دادن حمایت قانون ایران از زن ایرانی است که می تواند بسیار مشکل ساز باشد.
شرایط و مدارک مورد نیاز برای اخذ پروانه زناشویی
طبق روال قانونی موجود صدور پروانه ی زناشویی بر عهده ی وزارت کشور است . اما در صورت اقامت طرفین در خارج از کشور این وظیفه به عهده ی کنسولگری ایران خواهد بود و البته امکان مراجعه زوجین به استانداری محل اقامتشان در ایران نیز وجود دارد .
– چنانچه از دیدگاه قانون، ازدواج با اتباع بیگانه ممنوعیت قانونی نداشته باشد و مرد در صورت غیر مسلمان بودن دین اسلام را پذیرفته باشد در نخستین گام زن و مرد باید تقاضانامه ی کتبی صدور پروانه زناشویی را به وزارت کشور ارائه دهند.
– ارائه گواهی مبنی بر عدم ممنوعیت قانونی ازدواج مرد با زن ایرانی نیز ضروری است اما در این مورد قانون ارفاق نموده و اگر مرد به دلایل مهمی نتواند این گواهینامه را ارائه دهد با رضایت زن صدور پروانه زناشویی ممکن خواهد بود .
– گواهی یا استشهادیه تشرف به اسلام مرد نیز الزامی است . در کنار تمام این موارد باید گواهی عدم محکومیت کیفری و عدم سوءپیشینه از سوی کشور متبوع مرد و در صورتی که مرد مقیم ایران باشد گواهی عدم سوء پیشینه باید از مراجع رسمی ایران اخذ شود .
– گواهی رسمی تبیین تاهل یا تجرد مرد که باید از مراجع رسمی کشور متبوع او صادر شود .
گواهی موید تمکن مالی مرد و تعهد نامه ی رسمی مبنی بر این که مرد متعهد گردد در صورت هرگونه بدرفتاری و اذیت و آزار یا ترک زندگی یا طلاق از سوی او نفقه ی همسر و اولاد حاصل از ازدواج پرداخت خواهد شد .
علاوه بر موارد فوق در مورد مسائل مرتبط با حسن انجام وظایف زناشویی ، از قبیل حسن رفتار ،تامین مایحتاج زندگی همسر و فرزندان و حضانت و هزینه ی بازگشت همسر به وطن در صورت وقوع جدایی و سایر امور ضروری فرم ها و ضمانت نامه های از پیش تهیه شده ای در وزارت کشور وجود دارد که در صورت درخواست زن آنها نیز به مدارک افزوده می شود.
