ابطال رای کمیسیون ماده 77 شهرداری
کمیسیون ماده 77 صلاحیت رسیدگی به چه موضوعاتی را دارد؟
طبق ماده 75 قانون شهرداری، شهرداری در ازای خدمات شهرسازی، نوسازی و … که ارائه می نماید عوارض و مالیات هایی از مردم دریافت می کند. عوارض نوسازی، عوارض استحکام بنا و … برخی از انواع این مالیات ها به شمار می رود. تصویب میزان قابل پرداختی توسط شورای اسلامی شهر انجام می گیرد، و مامورین شهرداری می بایست نسبت به دریافت مبالغ مذکور از مودیان مالیاتی اقدام نمایند. در صورتی که مودیان مالیاتی (شهروندانی که مکلفند مالیات شهرداری را پرداخت نمایند.) در خصوص میزان و نحوه پرداخت عوارض شهرداری با شهرداری اختلاف داشته باشند، مطابق با ماده 77 قانون شهرداری، به این موضوع در کمیسیونی رسیدگی می شود که با حضور افراد زیر تشکیل می یابد:
نماینده شهرداری
نماینده دادگستری
نماینده انجمن شهر
صرف این که مودی مالیاتی عوارض شهرداری را پرداخت نکند، موضوع در کمیسیون ماده 77 مورد رسیدگی قرار نمی گیرد. این کمیسیون یکی از مراجع شِبه قضایی محسوب شده و صلاحیت رسیدگی به اختلافات مودیان مالیاتی و شهرداری را بر عهده دارد. هرچند دفترخانه کمیسیون ماده 77 قانون شهرداری در محل شهرداری قرار دارد، لیکن این کمیسیون یک مرجع مستقل از شهرداری است. طبق ماده 77 قانون شهرداری رای کمیسیون مزبور قطعی می باشد. یعنی به محض صادر شدن، قابلیت اجرا دارد، ولیکن راهکارهای قانونی متعددی برای ابطال رای کمیسیون ماده 77 شهرداری وجود دارد، که در ادامه برخی از مهمترین آنها را مورد بررسی قرار می دهیم.
شیوه های ابطال رای کمیسیون ماده 77 شهرداری
به موجب اصل 173 قانون اساسی دیوان عدالت اداری صلاحیت رسیدگی به تظلمات و شکایات مردم از تصمیمات مراجع دولتی و مقامات اداری را دارد. در همین راستا طبق بند ب ماده 2 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری، برای ابطال آرای کمیسیون های شبه قضایی مثل کمیسیون ماده 77 قانون شهرداری، خواهان می بایست دادخواست تنظیم کرده و به دفاتر یا شعب دیوان عدالت اداری تحویل دهد.
رسیدگی در دیوان عدالت اداری بر خلاف رسیدگی در دادگاه های عمومی ترافعی نیست. بنابراین اصولاً بدون حضور طرفین و تنها با ارسال لایحه دفاعیه توسط کمیسیون ظرف مهلت معینی انجام می گیرد. در صورتی که کمیسیون ماده 77 از ارسال لایحه دفاعیه خودداری نماید این موضوع مانع از ادامه رسیدگی در دیوان نخواهد بود.
شعبه دیوان مدارک و مستندات ارائه شده توسط طرفین را بررسی کرده و پس از ختم رسیدگی نسبت به صدور رای مبادرت می نماید. چنانچه شعبه دیوان، خواهان (شخصی که نسبت به رای کمیسیون ماده 77 معترض است.) را صاحب حق تشخیص دهد، حکم ابطال رای کمیسیون ماده 77 شهرداری را صادر می نماید. با صدور این حکم، تصمیمات کمیسیون از اعتبار ساقط شده و در صورتی که آثاری بر آن مترتب شده باشد، می بایست به وضع سابق بازگردد.
طرح دعوای ابطال رای کمیسیون ماده 77 شهرداری در دادگاه های عمومی
دیوان عدالت اداری تنها صلاحیت رسیدگی به تظلمات اشخاص حقیقی نسبت به تصمیمات مراجع اداری را دارد. چنانچه هر یک از ادارات و اشخاص حقوق عمومی نسبت به تصمیمات کمیسیون ماده 77 قانون شهرداری اعتراضی داشته باشند، می تواند در دادگاه عمومی حقوقی دعوای ابطال رای کمیسیون ماده 77 شهرداری را طرح نماید.
ابطال رای کمیسیون ماده 77 شهرداری به استناد ابطال اجرائیه ثبتی
اجرای تصمیمات کمیسیون ماده 77 قانون شهرداری در مورد پرداخت عوارض شهری، به وسیله اجرائیه ثبتی انجام می گیرد. یعنی با صدور اجرائیه، مامورین شهرداری نسبت به برداشت عوارض از حساب بانکی مودی، یا توقیف اموال منقول یا غیر منقول وی اقدام می کنند. در این شرایط چنانچه مودی نسبت به قانونی بودن تصمیم کمیسیون ماده 77 قانون شهرداری اعتراضی داشته باشد، می تواند در دادگاه های عمومی طرح دعوا نماید.
طرح دعوای ابطال رای کمیسیون ماده 77 شهرداری در دادگاه عمومی طبق ماده 48 قانون آیین دادرسی مدنی با تقدیم دادخواست، انجام می شود. دادخواست برگه چاپی مخصوصی است که نام و مشخصات طرفین دعوا و همچنین موضوع دعوا، در آن قید می گردد.
شخصی که بر علیه کمیسیون ماده 77 قانون شهرداری طرح دعوا می کند را خواهان می نامند. خواهان می بایست دادخواست را با ضمائم آن به دفتر دادگاه حقوقی شهرستان تقدیم نماید. رسیدگی در دادگاه های عمومی به صورت ترافعی و با تشکیل جلسه دادرسی صورت می گیرد. بنابراین در صورتی که رئیس دادگاه دادخواست و ضمائم آن را کامل تشخیص داد، به مدیر دفتر دادگاه دستور تعیین وقت رسیدگی در روز و ساعت مشخص را صادر می کند.
با صدور دستور تعیین وقت رسیدگی، یک نسخه از دادخواست و ضمائم آن به دفترخانه کمیسیون ماده 77 قانون شهرداری ارسال می شود. کمیسیون موظف است در زمانی که توسط دادگاه تعیین شده، نماینده حقوقی خود را به دادگاه فرستاده یا لایحه دفاعیه ارسال نماید. رئیس دادگاه شهرستان مدارک و مستندات هر دو طرف را بررسی نموده و با اعلام ختم دادرسی، اقدامات لازم برای صدور رای را انجام می دهد. در صورتی که دادگاه، خواهان را صاحب حق تشخیص دهد، حکم ابطال رای کمیسیون ماده 77 شهرداری را صادر می کند. در غیر این صورت حسب مورد قرار رد دادخواست یا قرار دیگری صادر می شود.
نکات تکمیلی در خصوص نحوه عملکرد کمیسیون ماده 77 شهرداری
کمیسیون ماده 77 قانون شهرداری تنها نسبت به اختلافاتی صلاحیت رسیدگی دارد، که میان مالکین املاک واقع در محدوده شهر و شهرداری مطرح باشد. در حیطه زمین های زراعی و روستایی اصولاً عوارض و مالیات های شهرداری پرداخت نمی گردد، در نتیجه اختلافی نیز میان مودیان مالیاتی و شهرداری یا دیگر مراجع به وقوع نمی پیوندد.
آرای کمیسیون ماده 77 قانون شهرداری قطعی است. یعنی بلافاصله پس از صدور قابلیت اجرا دارند. همانطور که اشاره شد اجرای آرای کمیسیون ماده 77 با صدور اجرائیه ثبتی توسط دفاتر اسناد رسمی صورت می گیرد. قطعی بودن آرای کمیسیون ماده 77 به این معنا است که به محض این که رای کمیسیون صادر شد، می توان در مورد آن اجرائیه ثبتی صادر نمود و نسبت به توقیف و فروش اموال مودی مالیاتی اقدامات لازم را انجام داد. ولیکن همانطور که گذشت، آرای کمیسیون ماده 77 قانون شهرداری قابل ابطال به وسیله شعب دیوان عدالت اداری و دادگاه های عمومی می باشد.