وکیل برای ارث و میراث
وکیل متخصص در ارث
موضوع ارث و میراث از جمله مباحث مهم حقوقی است که تقریبا همه افراد در طول زندگی خود با آن مواجه می شوند. از آنجایی که این مبحث از نظر قانونی پیچیدگی هایی دارد، بسیاری از افراد ترجیح می دهند که در مواجهه با آن به یک وکیل متخصص در ارث مراجعه کنند. با این که مسائل مربوط به ارثیه در قانون مشخص است و هر فرد از طریق مراجع قانونی می تواند نسبت به احقاق حقوق خود اقدام کند، ولی عبور از پیچ و خم های اداری و قانونی برای هر کسی ساده نیست. به همین دلیل طبیعی است که اغلب افراد کمک گرفتن از وکیل برای ارث و میراث و استفاده از مشاوره حقوقی ارث را انتخاب می کنند. مشورت با یک وکیل برای ارث و میراث و سپردن انجام مراحل حقوقی به او، علاوه بر ساده تر شدن روند کار کمک می کند تا احتمال هر گونه اشتباه و خطا در جریان دریافت ارثیه به حداقل کاهش پیدا کند.
وکیل ارث
سه مفهوم مهم وارث، ترکه و مورث ارکان تشکیل دهنده مبحث ارث و میراث هستند. مورث شخصی است که از دنیا رفته و اموال و دارایی هایی را از خود به جا گذاشته است. اموال و دارایی های باقی مانده از مورث را ترکه یا میراث می گویند. وارث یا وراث نیز شخص یا اشخاصی هستند که از مورث ارث می برند. بعد از فوت اشخاص لازم است که وضعیت دارایی های آنها مشخص شود. برای این منظور علاوه بر بررسی وصیت نامه، باید گواهی انحصار وراثت نیز صادر شود. یکی از مشکلاتی که در ارتباط با ارث و میراث وجود دارد، عدم آگاهی افراد از مسائل مربوط به این مبحث است. بسیاری از افراد به طور دقیق نمی دانند که آیا وارث متوفی محسوب می شوند یا نه، و اگر قرار است که از مورث ارث ببرند، سهم الارث آنها چقدر است. همچنین ساز و کار و مراحل تقسیم ترکه برای آنها مبهم و پیچیده است. وکیل برای ارث و میراث در این شرایط علاوه بر روشن کردن ابهامات پرونده تقسیم ارث، انجام مراحل اداری را نیز بر عهده می گیرد.
وکیل برای ارث و میراث (6)
چه کسانی ارث می برند؟
افرادی که با شخص رابطه خونی دارند از او ارث می برند. به عبارتی خویشاوندان نسبی هر شخص می توانند از او ارث ببرند. به غیر از این افراد، همسر فرد متوفی نیز از جمله وراث او خواهد بود. اما تعلق ارث به وراث مطابق با طبقات ارث انجام می شود. خویشاوندان نسبی متوفی طبق این طبقه بندی به سه دسته زیر تقسیم می شوند:
طبقه اول شامل پدر، مادر، فرزندان. (نوه ها نیز در صورت فوت همه فرزندان در این طبقه قرار می گیرند.)
طبقه دوم شامل پدربزرگ، مادربزرگ، خواهران و برادران. (در صورت فوت همه خواهران و برادران، فرزندان آنها نیز در این طبقه جای خواهند داشت.)
طبقه سوم شامل خاله ها، دایی ها، عمه ها و عموها. (در صورت فوت همه این افراد، فرزندان آنها در این طبقه جای خواهند داشت.)
قاعده طبقات ارث به این شکل است که در صورت زنده بودن حتی یک نفر از طبقه قبلی، افراد طبقه بعدی ارثی نمی برند. مثلا اگر یکی از فرزندان متوفی زنده باشد، پدربزرگ، مادربزرگ، خواهران و برادران متوفی از ارث محروم خواهند بود. نکته دیگر سهم الارث همسر متوفی است که همواره محفوظ می باشد. فرقی نمی کند که ترکه به کدام گروه از طبقات ارث تعلق بگیرد، در هر صورت همسر فرد متوفی از او ارث خواهد برد. البته ارث بری زوج و زوجه با یکدیگر تفاوت هایی دارد. ضمن اینکه جزئیات در میزان سهم الارث هر یک از این افراد تأثیرگذار است. درباره این جزئیات می توان از طریق مشاوره با وکیل برای ارث و میراث اطلاعات لازم را کسب نمود.
سهم الارث طبقه اول
در طبقه اول دو گروه وجود دارد که از متوفی ارث می برند. گروه اول پدر و مادر متوفی هستند و گروه دوم فرزندان متوفی. در صورت وجود نوه ها، نتیجه ها و… آنها نیز در این طبقه جای خواهند داشت. اگر پدر و مادر متوفی زنده نباشند و او فرزندانی داشته باشد، همه ترکه به فرزندانش خواهد رسید. در صورتی که متوفی فرزند، نوه، نتیجه، نبیره و… نداشته باشد (به دلیل فوت و یا هر دلیل دیگری) و والدین او در قید حیات باشند، همه ارثیه به آنها تعلق خواهد یافت. باید توجه داشت که نوه ها تنها زمانی می توانند ارث ببرند که متوفی فرزند زنده ای نداشته باشد. همچنین به نتیجه ها در صورت زنده بودن حتی یک فرزند یا نوه ارث تعلق نمی گیرد. این مسئله درباره نبیره ها، ندیده ها و… نیز صدق می کند. ناگفته نماند که در کنار همه این افراد سهم الارث زوج یا زوجه متوفی همواره محفوظ است.
اما سهم الارث افراد طبقه اول را به صورت ساده و با یک مثال می توانیم به این شکل شرح دهیم. در صورتی که شخصی فوت کند و دارای پدر و مادر، همسر و فرزندان دختر و پسر باشد، سهم الارث ورثه او به این صورت خواهد بود:
اگر متوفی مرد باشد پدر و مادر او یک ششم و همسر او یک هشتم از اموال را به ارث می برند. باقی مانده اموال بین فرزندان تقسیم خواهد شد. البته در تقسیم بندی اموال بین فرزندان متوفی، پسران دو برابر دختران ارث می برند.
اگر متوفی زن باشد سهم الارث پدر و مادر یک ششم و همسر متوفی یک چهارم ترکه خواهد بود. بقیه دارایی ها نیز به فرزندان زن تعلق می گیرد.
البته این ساده ترین شکل بیان مبحث ارث طبقه اول است. ممکن است تعداد و ترکیب بازماندگان متوفی بسیار متنوع باشد و محاسبه سهم الارث هریک از آنها نیازمند مراجعه به وکیل برای ارث و میراث و انجام مشاوره حقوقی باشد.
وکیل برای ارث و میراث (5)
سهم الارث طبقه دوم
همانطور که گفته شد در صورتی که هیچ یک از خویشاوندان نسبی متوفی که در طبقه اول ارث قرار دارند زنده نباشند، ترکه متوفی به افراد طبقه دوم می رسد. مباحث مربوط به سهم الارث طبقه دوم پیچیدگی های خاص خود را دارد و برای اطلاع از همه چند و چون آن لازم است که به یک وکیل برای ارث و میراث مراجعه شود، با این حال می توان تا حدی این مباحث را به صورت ساده و خلاصه شرح داد.
وراث طبقه دوم عبارتند از: پدربزرگ، مادربزرگ، خواهران و برادران متوفی. پدربزرگ و مادربزرگ متوفی ممکن است والدین پدری او باشند که در این صورت به آنها جد و جده ابی می گویند و یا اینکه والدین مادر متوفی باشند که در این صورت به نام جد و جده امی خوانده می شوند. سهم الارث جد و جده ابی به میزان سهم بقیه افراد طبقه دوم ارث ارتباط دارد، ولی در هر صورت جد پدری متوفی دو برابر جده پدری او ارث می برد. جد و جده امی متوفی نیز پدربزرگ و مادربزرگ مادری او هستند که سهم الارث آنها همیشه تعیین شده است. یعنی در هر صورت آن ها یک سوم ترکه را به ارث خواهند برد. ضمن این که ارثیه ای که به آنها تعلق می گیرد، به طور مساوی بین آنها تقسیم می شود. اگر جد و جده امی و جد و جده ابی تنها وارث متوفی باشند، تمام ترکه به آنها تعلق پیدا خواهد کرد.
گروه دیگری که در طبقه دوم ارث قرار دارند، خواهران و برادران متوفی هستند. خواهران و برادران متوفی ممکن است ابوینی، ابی یا امی باشند. در صورتی که پدر و مادر این افراد با متوفی مشترک باشد، آنها را برادران و خواهران ابوینی می گویند. اگر تنها در پدر مشترک باشند خواهر و برادر ابی خوانده می شوند و در صورتی که همه از یک مادر متولد شده باشند، با نام خواهران و برادران امی شناخته می شوند. از میان این سه دسته خواهران و برادران امی همواره به مقدار معینی ارث می برند. یعنی سهم الارث آنها موقوف به سهم الارث بقیه وراث نیست. ضمن اینکه سهم الارث بین همه آنها به طور مساوی تقسیم می شود.
سهم الارث برادران و خواهران ابوینی متوفی نیز به میزان ارثیه ای که به دیگر وراث تعلق می گیرد بستگی دارد، ولی در هر صورت سهم پسران دو برابر سهم دختران خواهد بود. برادران و خواهران ابی تنها در صورتی ارث می برند که متوفی، برادر و خواهر ابوینی نداشته باشد. در این صورت نیز سهم الارث آنها با توجه به سهم بقیه وراث محاسبه می شود. در صورتی که وراث متوفی شامل اجداد و اخوه متوفی باشند، در ابتدا سهم افرادی را که سهم الارث معینی دارند از ترکه جدا می کنند و سپس بقیه ترکه مطابق با قوانین، بین باقی وراث تقسیم می شود. تقسیم ارث میان وراث طبقه دوم جزئیات مختلفی دارد که از طریق مشاوره با وکیل برای ارث و میراث می توان از آنها مطلع شد، ولی به طور کلی در طبقه دوم موضوع قرابت تأثیر زیادی در سهم الارث افراد دارد.
سهم الارث طبقه سوم
در صورت عدم وجود وراث طبقه دوم، ترکه متوفی به وارثان طبقه سوم می رسد. در این طبقه عموها، عمه ها، دایی ها و خاله های متوفی جای دارند. در صورتی که هیچ یک از این افراد در قید حیات نباشند، فرزندان و نوه های آنها جایگزین می شوند. مبحث سهم الارث طبقه سوم نیز به دلیل برخورداری از جزئیات فراوان در دسته مباحثی قرار دارد که لازم است برای شناخت آن از نظر وکیل ارث استفاده شود. کمک گرفتن از نظر وکیل برای ارث و میراث می تواند تا حد زیادی ابهامات موجود در این زمینه را برطرف کند.
عمو، عمه، خاله و دایی های فرد متوفی نیز ممکن است ابوینی، ابی یا امی باشند. اگر وارثان متوفی چند عمو و عمه امی باشند، ترکه به طور مساوی بین آنها تقسیم می شود. ولی اگر عمو و عمه های متوفی ابی یا ابوینی باشند، عموها دو برابر عمه ها ارث می برند. درباره دایی ها و خاله های امی، ابی و ابوینی نیز همین قاعده برقرار است. یعنی سهم دایی ها و خاله های امی به طور مساوی و ارثیه دایی ها و خاله های ابوینی یا ابی با نسبت دو به یک تقسیم می شود. نکته ای که درباره ارث افراد طبقه سوم وجود دارد این است که عمو، عمه، دایی و خاله های امی در هر صورت یک سوم ترکه را به ارث می برند. البته اگر این افراد تنها گروه موجود در طبقه سوم ارث باشند، همه ترکه به آنها تعلق خواهد یافت. در مقابل میزان سهم الارث بقیه افراد طبقه سوم به شرایط و عوامل مختلفی بستگی دارد.
وکیل برای ارث و میراث (4)
سهم زوج و زوجه از ترکه متوفی
یکی از مباحث مطرح در قانون ارث و میراث سهم زوج و زوجه از ترکه متوفی است. با اینکه در قانون و شرع سهم الارث زوج و زوجه به طور مشخص بیان شده، ولی وجود برخی جزئیات موجب ایجاد پیچیدگی هایی در این مبحث شده است. از این رو بسیاری از افرادی که به وکیل برای ارث و میراث مراجعه می کنند، معمولا در این رابطه سوال دارند.
سهم الارث زوج. سهم زوج از ترکه همسرش یک دوم یا یک چهارم خواهد بود. اگر زن فرزند یا فرزندانی داشته باشد یک چهارم ترکه و اگر فاقد فرزند باشد یک دوم ترکه به زوج تعلق خواهد یافت. همچنین اگر مرد تنها وارث زن باشد تمام اموال زن به او می رسد.
سهم الارث زوجه. سهم الارث زوجه از ترکه شوهرش یک چهارم و یا یک هشتم اموال است. اگر شوهر فرزند یا فرزندانی داشته باشد سهم زن یک هشتم ترکه خواهد بود. در صورتی که شوهر فاقد فرزند باشد یک چهارم اموالش به زن می رسد. اگر شوهر به جز همسرش وارث دیگری نداشته باشد، همسر او تنها سهم الارث خود را خواهد داشت و بقیه اموال مرد به عنوان اموال بلاوارث معرفی می شود. در صورتی که مرد دو یا چند همسر داشته باشد، یک چهارم یا یک هشتم ترکه به طور مساوی بین همه همسرانش تقسیم می شود.
نکات مهم درباره ارث زوج و زوجه
همانطور که گفته شد یکی از موضوعات مهم که در مشاوره با وکیل برای ارث و میراث به صورت پرتکرار مطرح می شود، ارث زن و شوهر از یکدیگر است. درباره این موضوع قوانین و مقررات واضح و روشن است، البته در این زمینه نکات مهمی وجود دارد که اطلاع از آن ها ضروری است. در این بخش با برخی از این نکات آشنا می شویم:
زن و شوهر تنها در صورتی از یکدیگر ارث می برند که به عقد دائم هم درآمده باشند. عقد موقت یا صیغه نمی تواند زن یا مرد را در دسته وراث قرار دهد. تفاوتی نمی کند که عقد موقت کوتاه مدت و یا بلندمدت باشد، در هر صورت زن و مرد از یکدیگر ارث نمی برند.
زوج و زوجه تنها خویشاوندانی هستند که بدون اینکه در طبقات ارث قرار بگیرند ارث خواهند برد، به همین دلیل می توان گفت که سهم آنها از ترکه مشخص است. همواره پیش از پرداخت سهم ورثه دیگر ابتدا سهم زوج یا زوجه جدا شده و سپس باقیمانده ترکه بین وراث تقسیم می شود.
زن و شوهر با وجود طلاق نیز می توانند از همدیگر ارث ببرند، البته به این شرط که طلاق آنها از نوع رجعی می باشد. یعنی زن و شوهر بتوانند در مدت عده به همدیگر رجوع کنند. در این حالت اگر در مدت عده زن هر یک از زوج یا زوجه فوت کند، دیگری از او ارث خواهد برد. همچنین اگر مرد در زمان بیماری همسرش را طلاق دهد و در طول یکسال از تاریخ طلاق به دلیل همان بیماری از دنیا برود همسرش وارث او خواهد بود. البته مشروط بر این که در این مدت زن ازدواج نکرده باشد.
مرد می تواند از تمام اموال زن ارث ببرد، ولی زن تنها از اموال منقول شوهر ارث می برد. البته زن از قیمت اموال غیرمنقول شوهرش نیز سهم خود را خواهد داشت.
همانطور که گفته شد اگر متوفی فرزند داشته باشد، سهم الارث همسرش نصف می شود. یعنی اگر متوفی مرد باشد، سهم زوجه به یک هشتم و اگر زن باشد سهم زوج به یک چهارم تقلیل پیدا می کند. درباره این مسئله باید گفت که فرقی نمی کند که متوفی این فرزندان را از همسر سابقش داشته باشد یا همسر فعلی، در هر صورت وجود فرزند موجب می شود که سهم الارث زوج یا زوجه تقلیل پیدا کند.
مهریه زن جدا از سهم الارث او محاسبه می شود. در حقیقت و از آن جایی که مهریه زن در زمره دیون ممتاز قرار دارد، باید پس از پرداخت آن تقسیم ارث انجام شود.
درباره مسائل مربوط به سهم الارث همسر نکات متعددی وجود دارد که می توان به آن ها پرداخت. این نکات از جمله مواردی هستند که از طریق ارتباط با وکیل برای ارث و میراث و دریافت مشاوره حقوقی می توان درباره آنها به طور دقیق کسب اطلاع نمود.
وکیل برای ارث و میراث (3)
مهریه زن بعد از فوت همسر
اگر زن در زمان حیات شوهر مهریه اش را دریافت نکرده باشد، بعد از فوت او می تواند آن را مطالبه کند. در حقیقت مهریه زن باید علاوه بر سهم الارث زن پرداخت شود. از آن جایی که مهریه زن جزو دیون ممتاز محسوب می شود، باید ابتدا از ترکه خارج شده و سپس تقسیم ارث انجام شود. در صورتی که ترکه شوهر به اندازه مهریه زن یا کمتر از آن باشد، همه ترکه به زن تعلق می گیرد. در این مورد فرقی نمی کند که بین زن و شوهر نزدیکی اتفاق افتاده باشد یا نه، در هر صورت بعد از فوت شوهر زن این حق را خواهد داشت که مهریه خود را از وراث مطالبه کند. البته در صورتی که ترکه شوهر کمتر از مقدار مهریه باشد، وراث وظیفه ای برای پرداخت مابقی آن ندارند.
موانع ارث
موانع ارث یکی از مباحث موجود در مسائل مربوط به ارث و میراث است. این مبحث به عواملی اشاره می کند که می توانند موجب محرومیت وراث از ارث شوند. مهمترین موانع ارث که در حال حاضر موضوعیت دارند عبارتند از: کفر، قتل، لعان و زنازادگی.
کفر. مطابق با قوانین کافر نمی تواند از مسلمان ارث ببرد. منظور از کافر شخصی است که مسلمان نباشد. فرقی نمی کند که این شخص کافر کتابی باشد یا غیر کتابی، در هر صورت از ترکه مسلمان ارثی به او نخواهد رسید. در مقابل فرد مسلمان می تواند از کافر ارث ببرد. اگر در میان ورثه متوفی تنها یک مسلمان وجود داشته باشد، همه ترکه به او تعلق خواهد یافت. اهمیتی ندارد که این فرد در کدام یک از طبقات ارث قرار داشته باشد، در هر صورت و به دلیل محرومیت بقیه از ارث، این فرد مسلمان تنها وارث متوفی خواهد بود.
قتل. قتل نیز یکی از عواملی است که می تواند مانع ارث بری اشخاص شود. اگر مورث به دست یکی از وراث خود به قتل برسد، قاتل از ارث محروم خواهد بود. البته قتل مورث باید از نوع عمدی و نامشروع باشد. بنابراین اگر قاتل در دفاع از خود مورث را به قتل برساند و یا سهواً این کار را انجام دهد، از ارث محروم نمی شود. همچنین قتل شبه عمد نیز نمی تواند مانع ارث بردن فرد شود. نکته دیگری که درباره قتل به عنوان مانع ارث وجود دارد این است که اهمیتی ندارد که قاتل به تنهایی مقتول را به قتل رسانده یا در قتل او مباشرت داشته است، در هر صورت ارث به او تعلق نخواهد یافت. همانطور که فرقی نمی کند که قاتل به طور مستقیم مقتول را کشته باشد یا به طور غیرمستقیم موجبات قتل او را فراهم آورده باشد. در نهایت باید به این نکته هم اشاره کنیم که قتل مورث تنها موجب محرومیت خود قاتل از ارث می شود. برای مثال اگر شخصی پدر خود را به قتل برساند، در صورتی که فرزندش از دیگر شرایط برای تعلق ارث برخوردار باشد می تواند از جد خود ارث ببرد.
لعان. لعان به معنای این است که مرد همسر خود را به زنا نسبت دهد و در صورت وجود فرزند ادعا کند که فرزند از آن او نیست، ولی نتواند این ادعا را ثابت کند. در این حالت مرد باید چهار مرتبه خدا را بر صحت ادعای خود شاهد بگیرد و همچنین همسر او می بایست خدا را بر دروغ بودن ادعای شوهر شاهد بگیرد. بعد از این زن و مرد از نسبت زنا و قذف تبرئه می شوند، ولی دیگر از یکدیگر ارث نمی برند. همچنین فرزند آنها که به وسیله مرد نامشروع خوانده شده از پدر و خانواده پدری ارث نخواهد برد، ضمن اینکه پدر و خانواده پدری نیز از فرزند ارث نمی برند. البته نسبت فرزند با مادر و خویشان او باقی خواهد ماند و می تواند از آنها ارث ببرد و آنها نیز می توانند از او ارث ببرند. در صورتی که مرد ادعای خود را پس بگیرد و فرزند را بپذیرد، فرزند می تواند از پدر و نه از خویشاوندان او ارث ببرد. البته در این حالت نیز نه پدر و نه خویشان او نمی توانند از فرزند ارث ببرند.
زنازادگی. زنازادگی نیز یکی از عواملی است که می تواند موجب محرومیت افراد از ارث شود. به این صورت که فرزند متولد شده از مرد یا زن زانی نمی تواند از آنها ارث ببرد و همچنین پدر و مادر نیز نمی توانند وارث فرزند نامشروع خود باشند.
برای اطلاع دقیق تر از هر یک از موانع ارث لازم است که آنها را به صورت جامع مورد بررسی قرار داد، زیرا جزئیات در این مبحث اهمیت زیادی دارند. در هر صورت از طریق مشاوره با وکیل برای ارث و میراث نیز می توان در کنار دیگر مباحث مرتبط با ارث اطلاعات بیشتری درباره موانع ارث به دست آورد.
وکیل برای ارث و میراث (2)
انحصار وراثت چیست و چه مراحلی دارد؟
بعد از تعیین وراث متوفی، یکی از اولین اقداماتی که لازم است برای تقسیم ارثیه صورت بگیرد انحصار ورثه است. انحصار ورثه عبارت است از تعیین سهم الارث هر یک از وراث. به عبارتی با انحصار ورثه وضعیت ماترک متوفی و سهم هر یک از وارثان مشخص می شود. به طور معمول وراث با مراجعه به وکیل برای ارث و میراث اقدامات مربوط به صدور گواهی انحصار وراثت را به او می سپارند. البته هر یکی از ورثه متوفی نیز می تواند خود برای صدور گواهی انحصار وراثت اقدام کند. با توجه به مراحل اداری متعدد و جزئیات موجود در روند قانونی صدور گواهی انحصار ورثه، اغلب افراد برای این کار به وکیل ارث مراجعه می کنند. همچنین افرادی که به نوعی در ارتباط با انحصار ورثه ذینفع هستند، می توانند برای انحصار وراثت اقدام کنند. افرادی که از متوفی طلب مالی دارند و همسر متوفی برای دریافت مهریه خود، این امکان را دارند که برای صدور گواهی انحصار وراثت درخواست بدهند. این افراد نیز با کمک گرفتن از وکیل برای ارث و میراث می توانند روند صدور گواهی انحصار وراثت را دنبال نمایند.
چگونگی صدور گواهی انحصار ورثه
برای صدور گواهی انحصار ورثه لازم است که یکی از وارثان یا یکی از ذینفعان به شورای حل اختلاف محل اقامت متوفی مراجعه کرده و مدارک مورد نیاز را ارائه دهند. در صورتی که شخص به یک وکیل برای ارث و میراث وکالت داده، وکیل مربوطه می تواند به جای او در شورای حل اختلاف حضور پیدا کند. در شورای حل اختلاف مدارک بررسی شده و گواهی انحصار وراثت صادر می شود. در گواهی انحصار ورثه اسامی وراث و سهم هر یک از آنها به طور کلی مشخص شده است. مدارک لازم که به وسیله خود فرد یا وکیل او به شورای حل اختلاف ارائه می شود عبارتند از: ۱.شناسنامه متوفی ۲.گواهی فوت ۳.عقدنامه ۴.کپی شناسنامه وارثان ۵.وصیت نامه فرد متوفی ۶.استشهادیه محضری.
یکی از مشکلاتی که در ارتباط با گواهی انحصار وراثت وجود دارد، عدم همکاری برخی از وراث و یا در دسترس نبودن آنهاست. در صورتی که افراد به یک وکیل برای ارث و میراث مراجعه کرده باشند می دانند که این مشکل به سادگی قابل حل است. در چنین شرایطی معمولا با درخواست استعلام از ثبت احوال می توان نقص مدارک را جبران نموده و برای صدور گواهی انحصار وراثت اقدام کرد.
مراحل صدور گواهی انحصار ورثه
صدور گواهی انحصار وراثت طی مراحل مشخصی انجام می شود. در ابتدا فرد درخواست کننده با مراجعه به شورای حل اختلاف واقع در آخرین اقامتگاه فرد متوفی، فرم را دریافت کرده و آن را پر می کند. لازم است که در این فرم اسامی همه وراث متوفی به همراه مشخصات آنها و نسبتی که با متوفی دارند قید شود. در مرحله بعد باید فرم حاوی اسامی و مشخصات وراث در دفتر ثبت اسناد رسمی تایید شود. برای این کار لازم است که این فرم همراه با مدارکی چون کارت ملی، شناسنامه و کپی شناسنامه وراث و گواهی فوت به دفتر ارائه شود. همچنین دو شاهد نیز باید حضور داشته باشند تا درباره صحت اطلاعات درج شده در فرم شهادت دهند.
در ادامه به وضعیت اموال متوفی رسیدگی می شود، به این صورت که لیستی از اموال منقول و غیرمنقول متوفی تهیه می شود. سپس وراث با مراجعه به اداره دارایی اظهارنامه مالیاتی را تکمیل می کنند. به این ترتیب میزان مالیات ترکه متوفی و به عبارتی مالیات سهم هر یک از وراث مشخص می شود. نکته ای که در اینجا اهمیت دارد تاثیر آگاهی وراث از قوانین و مقررات مربوط به مالیات ارث است. اطلاع از این مقررات می تواند تاثیرات محسوسی بر کاهش مالیات متعلق به ارث بر جای بگذارد.
در مرحله بعد می بایست فرم انحصار وراثت، رسید گواهی مالیات ارث، درخواست نامه گواهی انحصار وراثت و دیگر مدارک لازم به شورای حل اختلاف تحویل داده شود. شورای حل اختلاف پس از بررسی مدارک یک آگهی در روزنامه منتشر می کند. در صورتی که در حدود یک ماه پس از انتشار آگهی اعتراضی نسبت به آن صورت نگیرد، شورای حل اختلاف گواهی انحصار وراثت را صادر می کند. اغلب این مراحل را یکی از وراث یا ذینفعان می توانند به تنهایی انجام دهند. همچنین از طریق مراجعه به وکیل برای ارث و میراث، واگذاری اقدامات لازم به وکیل امکان پذیر است.
وکیل برای ارث و میراث (1)
سوالات مهم درباره ارث و میراث
افرادی که به وکیل برای ارث و میراث مراجعه می کنند ممکن است سوالات مختلفی از او بپرسند. این سوالات غالباً به موضوعاتی چون میزان سهم الارث، چگونگی تقسیم ترکه، طبقات ارث و مطالبی از این دست ارتباط دارد. در این بخش برخی از سوالات پرتکرار مربوط به ارث و میراث و پاسخ آنها بررسی می شود.
آیا فرد می تواند یکی از وراث را از ارث محروم کند؟
خیر. افراد تنها می توانند درباره یک سوم اموال و دارایی های خود وصیت کنند. به همین دلیل امکان محروم کردن وراث از ارثیه وجود ندارد. البته شخص در زمان حیاتش می تواند با انجام برخی راهکارها موجبات محرومیت یک یا چند نفر از وراث را فراهم سازد، همچنین روش هایی برای محرومیت همه وراث از ارث وجود دارد. ولی همه این تمهیدات باید در زمان حیات شخص و تحت شرایط مشخصی انجام شود. مثلا اگر فردی پیش از مرگ، مالکیت همه اموال خود را به یکی از فرزندانش منتقل کند بقیه وراث از ارث محروم خواهند شد.
آیا فرزند خوانده ارث می برد؟
فرزند خوانده از پدر و مادر حکمی خود ارث نمی برد. همچنین پدرخوانده و مادرخوانده نیز از فرزند خوانده ارث نخواهند برد. البته شخص در زمان حیات می تواند مالکیت دارایی خود را به فرزند خوانده منتقل کند، ضمن اینکه هر فردی امکان این را دارد که نسبت به یک سوم دارایی خود وصیت کند. به این ترتیب هر شخصی می تواند تا یک سوم مال و اموال خود را برای فرزند خوانده اش به ارث بگذارد.
فرزند حاصل از ازدواج موقت از پدرش ارث می برد؟
زن و مردی که به طور موقت به عقد یکدیگر درآمده اند نمی توانند از همدیگر ارث ببرند. ولی احکام ارث فرزند حاصل از ازدواج موقت تفاوتی با احکام ارث فرزند حاصل از ازدواج دائم ندارد. یعنی فرزند حاصل از ازدواج موقت از پدر و مادر خود ارث می برد و پدر و مادر نیز می توانند وارث فرزند خود باشند.
آیا جنین ارث می برد؟
جنین می تواند ارث ببرد ولی به شرط این که نطفه آن پیش از فوت مورث منعقد شده باشد. بنابراین در صورتی که نطفه جنین به روش لقاح مصنوعی پس از فوت پدرش منعقد شده باشد، ارثی به جنین تعلق نمی گیرد. شرط دیگر برای ارث بردن جنین، زنده متولد شدن اوست. فرقی نمی کند که مدت زمان زندگی جنین چقدر باشد، همین که در هنگام تولد زنده باشد در زمره وراث جای خواهد داشت.
آیا به دیوانه هم ارث می رسد؟
به فردی که به جنون مبتلاست همچون افراد دیگر ارث می رسد. اهمیتی ندارد که میزان جنون فرد چقدر است، در هر صورت احکام ارث درباره او تفاوتی با احکام فرد غیر مجنون ندارد. البته فرد مجنون نمی تواند برای امور مالی خود تصمیم گیری کند و باید قیم داشته باشد.
آیا زن از دیه مرد ارث می برد؟
دیه مرد جزو اموال او محسوب می شود، بنابراین بعد از فوت مرد بین وراث تقسیم خواهد شد. تقسیم بندی دیه باید مطابق با تقسیم بندی ارث انجام شود. بنابراین زن هم به مقدار یک چهارم یا یک هشتم دیه را به ارث می برد.
سهم دولت از ارث چقدر خواهد بود؟
سهم دولت از ارث و به عبارتی مالیات ارث با توجه به میزان ارث تعیین می شود. همچنین مالیات تعلق یافته به سهم هر یک از وارثان نیز با توجه به مقدار ارثی که به آنها رسیده متغیر می باشد.
صدور گواهی انحصار وراثت چقدر طول می کشد؟
اگر گواهی انحصار وراثت از نوع محدود باشد در عرض یک هفته تا ده روز صادر می شود. برای صدور گواهی انحصار وراثت نامحدود در حدود یک ماه تا چهل روز زمان لازم است.
آیا بدون انحصار ورثه امکان تقسیم ترکه متوفی وجود دارد؟
در صورتی که همه وراث رشید باشند، می توانند اموال متوفی را به صورت توافقی تقسیم کنند. البته انجام برخی کارهای حقوقی و مالی مربوط به ترکه، بدون انحصار ورثه امکان پذیر نیست. همچنین ممکن است اموال باقی مانده از متوفی خالص نباشد و به عبارتی متوفی به شخص یا اشخاصی بدهکار باشد که در این صورت باید به منظور پرداخت بدهی متوفی انحصار ورثه انجام شود.
در صورت عدم همکاری یکی از وراث در انحصار وراثت چه باید کرد؟
برای درخواست صدور گواهی انحصار وراثت نیازی به حضور همه وراث نیست و یکی از وراث به تنهایی می تواند برای این کار اقدام کند، ولی مدارک شناسایی دیگر وراث لازم است. در صورت عدم همکاری دیگر وارثان در ارائه مدارک لازم، امکان استعلام از ثبت احوال وجود دارد. به این ترتیب حتی یک نفر از وراث می تواند بدون حضور دیگر وارثان برای صدور گواهی انحصار وراثت اقدام نماید. فرقی نمی کند فرد امور مربوط به انحصار ورثه را خودش دنبال کند یا به یک وکیل برای ارث و میراث وکالت دهد، در هر صورت نیازی به همکاری همه وراث نیست.
در صورت فوت همزمان پدر و پسر کدام یک از دیگری ارث می برد؟
اگر همزمانی فوت پدر و پسر ثابت شود هیچ کس از دیگری ارث نمی برد. ترکه هر یک از آن ها نیز بین وارثان تقسیم می شود.
آیا وراث می توانند پیش از فوت شخص سهم الارث خود را دریافت کنند؟
امکان دریافت سهم الارث پیش از فوت افراد وجود ندارد. بنابراین اگر وارث پیش از فوت مورث مالی را به عنوان سهم الارث دریافت کرده باشد، می تواند بعد از فوت او دوباره برای طلب سهم خود از ارثیه اقدام کند.
آیا وصیت نامه خودنوشت متوفی معتبر است؟
وصیت نامه خودنوشت یعنی وصیت نامه ای که فرد با دستخط خود آن را نوشته و به همراه درج تاریخ دقیق امضا نموده، همچون وصیت نامه رسمی معتبر است. همچنین وصیت نامه سری که توسط وصیت کننده امضا و لاک و مهر شده و به اداره ثبت محل اقامتش سپرده شده نیز معتبر است.
در صورتی که برخی از وراث وصیت نامه خودنوشت را انکار کنند چه باید کرد؟
در این صورت باید به دادگاه های حقوقی مراجعه کرده و برای رسیدگی به حل این مسئله دادخواست ارائه شود. در این زمینه مراجعه به وکیل برای ارث و میراث نیز می تواند به تسریع و تسهیل روند دادرسی کمک کند.
اهمیت مراجعه به وکیل برای ارث و میراث
مراجعه به وکیل برای ارث و میراث با اهداف مختلفی انجام می شود. در اغلب اوقات وراث فرد متوفی، برای آگاهی بیشتر درباره مسائل مربوط به ارث به وکیل مراجعه می کنند. برخی افراد نیز با دادن وکالت به وکیل متخصص در ارث مسئولیت پیگیری مراحل اخذ سهم الارث خود را به او واگذار می کنند. افراد ذینفع همچون طلبکاران متوفی ممکن است به یک وکیل برای ارث و میراث مراجعه کرده و امور مربوط به صدور گواهی انحصار وراثت را به او بسپارند. با این که همه اقدامات مربوط به انحصار ورثه و دریافت ارث به وسیله خود به وراث و ذینفعان امکان پذیر است، ولی طولانی بودن این پروسه و وجود برخی جزئیات و ابهامات موجب می شود که کار برای افراد غیرمتخصص مشکل شود. در چنین مواقعی افراد یا با یک وکیل برای ارث و میراث مشاوره کرده و یا امور حقوقی و اداری خود را به او می سپارند.
استفاده از کمک و رای وکیل برای ارث و میراث، علاوه بر سرعت بخشیدن به کار می تواند موجبات سهولت دریافت ارثیه را فراهم سازد. از آن جایی که یک وکیل متخصص در ارث به همه ریزه کاری های مبحث ارثیه وارد است، می تواند در این زمینه بسیار موفق عمل کند. علاوه بر این موارد، برخی اوقات در هنگام تقسیم اموال متوفی، بین ورثه اختلاف و درگیری پیش می آید. در چنین شرایطی اگر وراث به یک وکیل برای ارث و میراث مراجعه کنند می توانند با آگاهی کامل نسبت به حقوق خود در دادگاه حاضر شوند. همچنین وکیل ارث می تواند با آگاهی بخشیدن به وراث درباره حقوق قانونی شان، سوء تفاهمات موجود در میان آن ها را برطرف نماید.
مقالات مهم:
