مهریه زن پس از فوت
مهریه زن پس از فوت
همان طور که می دانید مهریه از جمله حقوق زنان بوده که در هنگام عقد نکاح ایجاد می شود و مرد موظف به پرداخت آن می باشد. به عبارت دیگر بعد از جاری شدن خطبه عقد، مرد متعهد و موظف به پرداخت مهریه یا صداق معلوم می باشد. این حق همانند دینی بر گردن شوهر می باشد و زمانی از وی ساقط خواهد شد که زن مهریه را بخشیده یا مرد مهریه را پرداخت نماید. ممکن است این سؤال مطرح شود که تکلیف مهریه زن پس از فوت همسر چیست؟ پاسخ به این سؤال کاملا روشن است. از آن جایی که مهریه حق زن و پرداخت آن هم چون دینی بر عهده مرد می باشد، این حق با فوت همسر از بین نمی رود. به این صورت که مهریه پس از فوت شوهر از ارثیه یا ماترک وی پرداخت می شود.
در این مقاله قصد داریم به چگونگی مطالبه مهریه زن پس از فوت شوهر بپردازیم.
مهریه زن پس از فوت شوهر
مهریه حق قانونی زوجه و تحت مالکیت او می باشد. به همین خاطر در صورت عندالمطالبه بودن می تواند در هر شرایطی نسبت به گرفتن آن اقدام کند. گاهی این سؤال مطرح می شود که اگر مرد فوت کند، تکلیف مهریه زن پس از فوت شوهر چه می شود و او چگونه می تواند مهریه خود را بگیرد؟ همان طور که گفتیم مهریه زن همانند دیگر بدهی های مرد، بر گردن او بوده و بعد از فوت باید از ماترک یا ارثیه او به زن پرداخت شود. بهتر است بدانید مسائلی هم چون عدم تمکین، ناشزه بودن و عدم نزدیکی با شوهر نمی تواند حق گرفتن مهریه را از زن سلب نماید.
نکته دیگری که لازم است بدانید این است که اگر میان زن و شوهر نزدیکی صورت نگیرد و مرد فوت کند، زن باز هم می تواند برای مطالبه مهریه خود اقدام کند. فقط در صورتی که دختری باکره از شوهر خود طلاق بگیرد، نیمی از مهریه به او تعلق خواهد گرفت. اما اگر مرد پیش از برقراری رابطه جنسی با زن از دنیا برود، زن می تواند تمام مهریه خود را بگیرد. هم چنین به موجب قانون، در صورت کافی نبودن ماترک، پرداخت مهریه و سایر بدهی های مرد بر عهده وراث او نمی باشد. به این معنا که مهریه و سایر بدهی های مرد باید از اموالی که از او باقی مانده، پرداخت شود. بنابراین هیچ یک از وراث مجبور و ملزم به پرداخت بدهی از اموال خودشان نمی باشند.
چگونگی مطالبه مهریه زن پس از فوت شوهر
به موجب قانون مدنی، اگر شخصی فوت کند، ابتدا باید تمامی دیونی که بر گردن وی بوده پرداخت شود. سپس اگر چیزی از ماترک او باقی ماند، میان وراث او تقسیم گردد. بر همین اساس اگر مردی از دنیا برود و مهریه همسر خود را نپردازد، زن می تواند تقاضای مطالبه مهریه نموده و حق خود را دریافت کند. در ادامه چگونگی مطالبه مهریه زن پس از فوت همسر را به اختصار توضیح خواهیم داد.
نخستین قدم برای مطالبه مهریه، اجرای ثبت اسناد می باشد. به این معنا که تمامی املاک دارای سند معتبر بوده و در اداره ثبت اسناد و املاک به ثبت رسیده باشند. یکی از سندهای رسمی، سند ازدواج است که میزان مهریه در آن به طور دقیق تعیین شده است. بنابراین زن می تواند پس از فوت همسر خود به یکی از ادارات ثبت اسناد مراجعه نماید و درخواست مطالبه مهریه خود را داشته باشد. چرا که بعد از این درخواست، ابلاغیه ای به دست وراث می رسد و در آن درخواست پرداخت مهریه زن مطرح می شود.
هم چنین زن می تواند به دفترخانه ای که عقد در آن صورت گرفته مراجعه نموده و از این طریق اقدام نماید. در این گونه موارد، حکم اجرائیه پرداخت مهریه برای وراث ارسال می شود و به آن ها مهلت ده روزه ای داده می شود تا نسبت به پرداخت مهریه اقدام کنند. در صورت امتناع از پرداخت مهریه، اموال متوفی توقیف خواهد شد. در نهایت اگر مرد هیچ اموالی نداشته باشد، زن با گرفتن گواهی از اداره ثبت می تواند ادامه کار را از طریق دادگاه پیگیری کند. به این صورت که دادخواستی مبنی بر مطالبه مهریه تنظیم نموده و به دادگاه خانواده تقدیم نماید.
امکان مطالبه مهریه زن بعد از فوت شوهر و اخذ ارث به طور همزمان
همان طور که پیشتر اشاره کردیم، زن می تواند در مهریه خود دخل و تصرف داشته و در هر زمان نسبت به مطالبه مهریه خود از زوج اقدام نماید. در ارتباط با سهم الارث زوجه می توان گفت که در صورت داشتن فرزند، یک هشتم و در صورت نداشتن فرزند، یک چهارم اموال مرد، سهم الارث زن خواهد بود. این در حالی است که زن می تواند مهریه خود را نیز به طور همزمان دریافت کند و مطالبه مهریه مانعی برای دریافت سهم الارث زن نمی باشد. لازم به ذکر است که با فوت همسر در عقد موقت، زن سهم الارثی نداشته، اما مستحق دریافت مهریه می باشد.
مهریه زن پس از فوت شوهر چگونه محاسبه می شود؟
ابتدا باید نوع مهریه زن پس از فوت مرد مشخص گردد. این مهریه می تواند سکه بهار آزادی، اموال منقول، اموال غیر منقول، وجه نقد و … باشد. اگر سکه بهار آزادی به عنوان مهریه زن تعیین شده باشد، براساس نرخ روز محاسبه می شود و اگر مهریه زوجه، وجه نقد باشد، تا زمان فوت زوج بر مبنای نرخ روز محاسبه خواهد شد. بر همین اساس ابتدا باید شاخص هایی از جمله شاخص قیمت سالانه هنگام عقد و شاخص قیمت سالانه هنگام ادای مهریه که توسط بانک مرکزی تعیین شده، مشخص گردد. این شاخص ها زمانی مورد استفاده قرار می گیرند که مهریه، سکه بهار آزادی یا وجه نقد باشد. در صورتی که مهریه زوجه، اموال منقول و غیر منقول باشد، لازم است که عین مال که مهریه زوجه بوده به وی تقدیم شود.