مراحل شکایت از پزشک

مراحل شکایت از پزشک

مراحل شکایت از پزشک؛ قصور یا تخلف

در قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 و قانون نظام پزشکی به جرایم پزشکی و نحوه شکایت از پزشکان اشاره شده است. چگونگی طی مراحل شکایت از پزشک یکی از مقولات مهم در زمینه جرایم پزشکی است. در صورتی که پزشکی در انجام وظایف خود قصور یا تخلف کند، به طوری که موجب آسیب به بیمار شود، او می تواند نسبت به آسیب های وارده از پزشک شکایت کند. از موارد دیگری که بیماران می توانند بابت آن علیه پزشکان شکوائیه تنظیم کنند، عبارت است از: برملا کردن اسرار بیماران، فریبکاری، قصور در درمان، بی مبالاتی، تخلفات پزشکی، قصور پزشکی، انجام رفتارهای غیر اخلاقی، بی احترامی، استفاده نکردن از امکانات درمانی و سایر موارد. 

ممکن است شما هم تجربه ناخوشایندی در زمینه قصور و تخلفات پزشکی داشته باشید و نمی دانید که چگونه می توان از پزشکی که سهوا یا دانسته، به روح یا جسم شما آسیب وارد کرده، شکایت کرد. آشنایی با مراحل شکایت از پزشک راهنمای خوبی برایتان خواهد بود. در حقیقت وقتی صحبت از جرم پزشکی می شود، شامل مواردی است که در قانون مجازات اسلامی برای آن مجازات در نظر گرفته شده است. از مهم ترین عناوین مجرمانه ای که در حیطه جرایم پزشکی است، می توان به قتل عمد، سقط جنین و صدمه های بدنی اشاره کرد.  

یکی از مهم ترین چالش های اشخاصی که در طی مراحل شکایت از پزشک طی می کنند، درباره رسیدگی شکایت علیه پزشک با توجه به موضوع آن است. ممکن است پزشکی در نتیجه قصور موجب متضرر شدن بیمار شود یا در نتیجه تخلف پزشکی به بیماران صدمه وارد کند. قصور پزشکی زمانی است که پزشک عمدی یا ناخواسته، در انجام وظیفه برای درمان کوتاهی کرده باشد. تخلف پزشکی زمانی اتفاق می افتد که پزشک با قصد، جرمی را مرتکب شود. در این شرایط عواقبی که در انتظار پزشک می باشد، بسیار سخت خواهد بود؛ زیرا پزشک با اراده و عمدی دست به چنین تخلفاتی زده است. از جمله می توان به فاش کردن اسرار بیمار، گرفتن مبلغی بیشتر از عرف بیمارستان و درمان بیماری بدون داشتن تخصص اشاره کرد.

مراحل شکایت از پزشک چگونه انجام می شود

وقتی علیه یک پزشک اقامه دعوا می شود به این معنی است که پزشک قبل، حین و بعد از درمان تخلف یا قصوری کرده و در نتیجه آن بیمار آسیب دیده است. به طور کلی برای پیمودن مراحل شکایت از پزشک، مراجع رسیدگی کننده، مراحل ثبت و موضوع شکایت، بیماران باید گام های ذیل را بردارند:

مراجعه به دفتر خدمات قضایی و ثبت شکایت اولین گام از مراحل شکایت از پزشک است.

بر اساس موضوع شکایت، همراه با ارائه کیفر خواست، مدارک لازم در پرونده مندرج و ثبت می شود.

بعد از ثبت شکایت، بر اساس موضوع، شکواییه به سازمان مربوطه ارجاع داده می شود.

ارسال ابلاغیه و مشخص کردن زمان رسیدگی به پرونده

احضار پزشک و بررسی پرونده و صدور دستورات مقتضی

معمولا بعد از ثبت شکایت علیه پزشک در صورت قصور پزشکی، پرونده به کمیسیون عالی برای بررسی ارجاع داده خواهد شد. سپس رای صادره کمیسیون عالی به مقامات قضایی فرستاده می شود. بیماران نیز در صورت قصور، به پزشکی قانونی مراجعه می کنند تا میزان آسیب بدنی آنها مشخص شود.  

یکی از نکاتی که باید در مراحل شکایت از پزشک توجه نمایید، دلایل اثبات قصور، تخلف، بی احتیاطی و عدم صلاحیت پزشک است. تمامی این ادله باید در شکواییه کیفری شما قید شود. در دعاوی جرایم پزشکی یکی از بهترین اقدامات، آوردن مدارک مبنی بر اینکه شما بعد از درمان یا جراحی، مراقبت های لازم را انجام داده اید. شاید بپرسید چرا؟ چون در دعاوی کیفری جرم پزشکی، پزشک برای اثبات نداشتن قصور پزشکی، به عدم مراقبت بیمار از خود، استناد می کند.

از موارد مهم دیگری که در ثبت مراحل شکایت از پزشک با آن مواجه می شوید، ارجاع درخواست به مرجع قضایی مربوطه است. اگر شهری که در آن زندگی می کنید، دادسرای جرایم پزشکی وجود داشته باشد، پرونده برای بررسی به آن مرجع قضایی ارجاع داده خواهد شد. در صورتی که در محل شکایت، دادسرای جرایم پزشکی نباشد، رسیدگی به پرونده به عهده دادگاه عمومی خواهد بود.  

مراجع رسیدگی کننده به جرایم پزشکی

یکی از سوالات پر تکرار درباره مراحل شکایت از پزشک، درباره مرجع رسیدگی کننده است. برای شکایت از پزشک به کجا مراجعه کنیم. اشتباهات یک پزشک تعیین کننده مرجع قضایی است. اگر اشتباه پزشک قصور در درمان باشد، در نظام پزشکی بررسی و در صورت لزوم به دادگاه ارسال خواهد شد؛ اما اگر تخلف صورت بگیرد، شکایت در دادسرای جرایم پزشکی ثبت می شود. به طور کلی شکایت از پزشک در مراجع ذیل بررسی می شود.

محاکم عمومی

دادسرای جرایم پزشکی

شورای حل اختلاف

سازمان تعزیرات حکومتی

به طور کلی در مراجع قضایی مربوطه مراحل شکایت از پزشک به این صورت است که بیمار شکوائیه ای تنظیم کرده و آن را به ثبت می رساند. سپس این شکوائیه به شورای حل اختلاف ارجاع داده می شود تا اگر بین پزشک و بیمار سازش حاصل شد، پرونده به مراجع بالاتر ارسال نشود. چنانچه پرونده در شورای حل اختلاف مختومه اعلام نشود، بیمار برای بررسی میزان آسیب بدنی، به سازمان پزشکی قانونی فرستاده خواهد شد.

گام بعدی از مراحل شکایت علیه پزشک، ارجاع پرونده به کمیسیون عالی است. لازم به ذکر است در هر یک از مراحل، طرف دعوی می تواند اعتراض خود را اعلام نماید. گام آخر ارائه شکواییه به مراجع قضایی است. از این مرحله به بعد، پیگیری شکایت از طریق دادسرا و دادگاه انجام می شود. صدور کیفر خواست، اثبات ادله، دفاعیات، رسیدگی و صدور رای بخشی از مراحل رسیدگی قضایی می باشد.

جمع بندی مطالب

زمانی که یک پزشک در نتیجه قصور یا تخلف پزشکی به بیمار آسیب بدنی یا روحی وارد نماید، بیمار می تواند علیه پزشک اقامه دعوی کند. مراحل شکایت از پزشک، پروسه ای است که بیمار آن را طی می کند. اولین گام ثبت شکایت علیه پزشک در دفاتر ثبت قضایی است. پرونده کیفری پزشکی بعد از ثبت به ترتیب در شورای حل اختلاف، سازمان پزشکی قانونی، کمیسیون تخصصی و در نهایت در مراجع قضایی چون دادسرای پزشکی، دادگاه عمومی و سازمان تعزیرات مورد رسیدگی قرار می گیرد. سازمان تعزیرات به شکایاتی چون تشکیل موسسه بدون پروانه پزشکی، تشکیل موسسه توسط افراد غیر متخصص و عدم پذیرش بیمار توسط اورژانس رسیدگی می کند. به جرایم پزشکی در مواد قانونی 495 و496  قانون مجازات اسلامی پرداخته شده است. در ماده 495 به آسیب بدنی بیمار اشاره شده است.