مجازات گرانفروشی

مجازات گرانفروشی

مجازات گرانفروشی در قوانین مجازات اسلامی به طور مفصل تعریف شده است. به طوری که بر اساس ساختار اداری حقوقی کشور با شخص یا اشخاص گرانفروش برخورد جدی و قانونی خواهد شد. زیرا هر نوع گرانفروشی جرم به حساب می آید. برای جلوگیری از این جرم مجازاتی در نظر گرفته شده و با افراد خاطی برخورد قانونی و قضایی می شود. اما گرانفروشی چیست؟ چه مجازاتی برای آن در نظر گرفته شده است؟  بسیاری نکات و موارد مهم دیگر را در این مقاله مورد بررسی قرار خواهیم داد.

گرانفروشی چیست؟

قبل از آنکه به مجازات گرانفروشی بپردازیم لازم است مقوله گرانفروشی را تعریف کنیم. باید بدانیم این امر چه زمانی اتفاق می افتد و به چه کسی گران فروش گفته می شود. پیش از هر چیز باید گفت که گران فروشی علاوه بر کالا ها و اجناس شامل خدمات نیز می شود. به طور کلی گرانفروشی عبارت است از ارائه و عرضه کالا و خدمات به قیمت بیشتر از نرخ تعیین شده از سوی اتحادیه ها و سازمان های ذی ربط.

مجازات عمل گرانفروشی و شخص گران فروش

بر اساس تعاریف موجود برای این مقوله، در صورتی که در اجرای قوانین و مقررات قیمت گذاری کالاها و خدمات اهمالی صورت بگیرد. همچنین این قوانین رعایت نشوند برای شخص خاطی مجازات گرانفروشی در نظر گرفته می شود. بر اساس ماده 5 قانون مجازات اسلامی هر شخصی که مرتکب چنین جرمی شود مجازات خواهد شد.

مجازات گرانفروشی تعیین شده برای افراد گران فروش با توجه به امکانات و شرایط او و همچنین تعداد دفعات و مراتب ارتکاب جرم خواهد بود. بر همین اساس شخص مجرم:

برای بار اول به جزای نقدی از ۲ تا ۵ برابر

برای بار دوم از ۵ تا ۱۰ برابر قیمت کالا و خدمات مورد نظر محکوم می شوند.

همچنین تخلف صورت گرفته اگر در مرحله سوم باشد برای فرد مجرم غیر صنفی از ۱۰ الی ۲۰ برابر قیمت کالا و خدمات مورد تخلف در نظر گرفته می شود. مجازات این جرم در مورد افراد صنفی علاوه بر مجازات ۵ الی ۱۰ برابر قیمت لغو پروانه کسب او را به همراه خواهد داشت.

آیا این مجازات مشمول تعلیق اجرای مجازات خواهد شد؟

مجازات گرانفروشی در صورت کلان بودن میزان هزینه تحت هیچ شرایطی مشمول تعلیق اجرای مجازات قرار نمی گیرد. با این حال در صورتی که مبلغ مورد نظر گرانفروشی از 10.000.000 ریال تجاوز نکرده باشد و یا کم تر از این مقدار باشد ممکن است مشمول تعلیق مجازات قرار بگیرد.

نکته مهم در خصوص مجازات گرانفروشی

بر اساس ماده ۵۷ قانون نظام صنفی درباره مجازات گرانفروشی آمده است که جریمه این جرم با توجه به دفعات انجام آن در مدت هر سال تغییر می کند. در صورت تکرار جرم به غیر از جبران خسارت خریدار، فروشنده ملزم به پرداخت جریمه نقدی می شود. همچنین در صورت انجام دوباره این جرم و در صورتی که کل مبلغ جریمه های نقدی بعد از دفعه سوم تخلف از ۲ میلیون ریال بیشتر باشد واحد صنفی به عموم معرفی می شود. به این معنی که بر روی در ورودی آن پارچه یا تابلویی به مدت ۱۰ روز نصب می شود و واحد صنفی را به عنوان متخلف صنفی معرفی می کنند. حال اگر کل مبلغ جریمه های نقدی بعد از مرتبه چهارم ارتکاب تخلف از ۲۰ میلیون ریال بیشتر باشد. واحد صنفی به مدت ۳ ماه پلمپ شده و از فعالیت آن جلوگیری می شود. علاوه بر آن تابلو یا پارچه ای بر سر در ورودی آن مبنی بر تخلف نصب خواهد شد.

معیار تعیین مجازات گرانفروشی

معیار مورد توجه در تعیین میزان مجازات گرانفروشی تعدد و میزان گرانفروشی است. در واقع بر همین اساس برای شخص خاطی مجازات تعیین می شود. مثلاً اگر از فردی به دلیل گران فروشی برای بار هفتم شکایت شود در عین حال جرم او اثبات شود. همچنین مبلغ گران فروشی او بیشتر از ۲۰ هزار تومان باشد محل کسب شخص تعطیل و پروانه کسب او باطل می شود.

چه زمان مجازات گرانفروشی برابر با محاربه در نظر گرفته می شود؟

مجازات گرانفروشی تحت شرایط خاص و ویژه ای از حالت عادی خارج شده و میزان آن بر اساس جرم محاربه تعیین می شود. در صورتی که فرد یا افرادی به شکل زنجیره ای و در اصطلاح سازمان‌ یافته اقدام به گران فروشی در سطح گسترده و وسیع نمایند. مجازات آن ها هم ردیف مجازات جرم محاربه خواهد بود. در چنین حالتی و بر اساس قانون عمل آن ها سبب ایجاد اخلال در نظام اقتصادی کشور شده است. به همین دلیل دیگر بحث گران فروشی مطرح نیست. بلکه با این افراد مطابق مرتکبان به محاربه برخورد می شود.

آیا عدم درج قیمت بر روی اجناس تخلف است و مشمول این مجازات می شود؟

به طور حتم خودداری از نصب اتیکت روی کالاها و اجناس در اصناف مختلف گران فروشی به حساب آمده و به عنوان تخلف محرز و آشکار با آن برخورد می شود. در نتیجه افراد خاطی با مجازات گرانفروشی روبه رو خواهند شد.

چه زمان می توان برای افراد چنین مجازاتی را در نظر گرفت؟

به طور کلی چهار حالت وجود دارد که لازم است حداقل یکی از این حالت ها رخ دهد تا بتوان افراد را به مجازات گرانفروشی محکوم کرد.

این حالت ها عبارت‌اند از:

شکایت اشخاص حقیقی و حقوقی درباره گرانفروشی و محرز شدن آن.

 گزارش سازمان‌های بازرگانی مبنی بر وقوع جرم گران فروشی.

گزارش انجمن ها و تشکلات حامی حقوق مصرف کنندگان درباره وقوع جرم گران فروشی و اثبات آن.

گزارش واحد های بازرسی، اتحادیه ها و نظارت مجامع امور صنفی مبنی بر وقوع گران فروشی.

 گزارش مراجع قضایی، دولتی و انتظامی و گزارش سازمان بازرسی کل کشور مبنی بر گران فروشی.

دلایل ایجاد مجازات گرانفروشی

در این باره باید گفت که عمل گران فروشی چه در بخش خدمات و چه در بخش کالاها باعث می شود قوانین اقتصادی کشور دچار اختلال و نابسامانی شود. در نتیجه مجازاتی تحت عنوان مجازات گرانفروشی برای مرتکبان این جرم در نظر گرفته می شود. در واقع قانون‌گذار با تعیین چنین مجازاتی قصد دارد افراد را از ارتکاب چنین عمل مجرمانه ای باز دارد. لازم به ذکر است اجرای کامل مقررات و قوانین فروش کالا و خدمات و همچنین اجرای مجازات درباره افراد مجرم یک عامل بازدارنده قوی خواهد بود.