عدم حضور در دادگاه
اطلاعاتی در خصوص عذر موجه عدم حضور در دادگاه حقوقی
هر یک از طرفین پرونده در صورت عدم حضور در دادگاه باید عذر موجه برای ارائه به دادگاه داشته باشند. گاهی بنا به دلایلی خواهان یا خواسته و یا وکیل طرفین پرونده در دادگاه حقوقی حضور پیدا نمی کنند. به طور کلی عدم حضور در جلسه دادگاه موجه نیست و پیامد های نامطلوبی در پی خواهد داشت. اما با این حال قوانین در چنین حالاتی و برای عدم حضور در دادگاه عذر های موجهی را پیش بینی کرده است که در صورت وجود این موارد عذر فرد در دادگاه حقوقی موجه شناخته می شود و جلسه رسیدگی دادگاه تجدید خواهد شد. اما این دلایل کدامند که در متن زیر به آن خواهیم پرداخت.
عذر موجه عدم حضور در دادگاه چیست؟
هر یک از طرفین پرونده و یا وکلای آنان باید در جلسه دادگاه حضور داشته باشند اما گاهی شرایط پیش بینی نشده ای برای هر یک به وجود خواهد آمد که باعث عدم حضور در دادگاه می شود. عذری که فرد برای عدم حضور خود در دادگاه عنوان می کند از سوی مرجع قابل پیگیری و بررسی است و چنانچه عذر وی موجه شناخته شود جلسه دادگاه تجدید می شود و یا شخص خواهان وقت بیشتری برای دادگاه تجدید نظر خواهد شد. اما طبق قانون مدنی ایران این موارد کدام است؛
فوت یکی از اقوام نزدیک و خانواده همچون مادر پدر همسر و فرزندان
بودن در بستر بیماری که مانع از حرکت فرد شده است. مانند کما شکستگی پا بیهوشی و غیره
حوادث و بلایای طبیعی مثل سیل و زلزله و آنش سوزی
زندانی یا حبس بودن در زمان مهلت تجدید نظر خواهی
و حالت های دیگر که در قانون موجه بودن آن را بر عهده قاضی دادگاه گذاشته است.
عذر موجه وکیل برای عدم حضور در دادگاه
طبق قانون هر شخصی برای دفاع از خود در دعاوی مختلف می تواند از کمک وکیلی بهره بگیرد و در دادگاه به جای او حضور پیدا کند. اما ممکن است وکیل در جلسه دادگاه حضور نداشته باشد که طبعا تبعاتی برای عدم حضور وی در پی خواهد داشت. زیرا وکیل موظف به دفاع و‌حق خواهی موکل خود است و عدم حضور او به معنی نبود دفاع می باشد و ممکن است در حق خواهی او خللی ایجاد شود تبعاتی که باعث امکان دفاع از شخص می شود و یا اینکه امکان یا فرصت تنظیم واخواهی تجدید نظر بر حکم قاضی را نداشته باشد. اما وکیل برای عدم حضور در دادگاه عذر موجه را طی لایحه ای به دادگاه تقدیم می کند و چنانچه این عذر از سوی دادگاه پذیرفته شود امکان برگزاری تجدید جلسه فراهم خواهد شد. این مهم در ماده قانونی ۴۱ آیین دادرسی آمده است؛ وکیل مکلف است تا در جلسه محاکمه حضور داشته باشد مگر اینکه برای عدم حضور در دادگاه عذر موجهی داشته باشد.
فوت یکی از بستگان نزدیک سببی و نسبی درجه اول از طبقه دوم یکی از عذر های موجه برای عدم حضور وکیل در دادگاه است. این بستگان شامل؛ پدر، مادر، همسر، فرزندان، نوه ها، برادر، خواهر، مادر بزرگ و پدر بزرگ است.
یکی دیگر از دلایل عدم حضور عذر بیماری سخت است که بیماری موجب حرکت کردن وی شده است و یا به تشخیص پزشک حرکت کردن او برای سلامتی وی مضر می باشد. این عذر برای شخص وکیل است و بیمار بودن یکی از بستگان وی دلیل بر عدم حضور او نخواهد بود.
عدم حضور در دادگاه (3)
حوادث قهریه مانند زلزله و سیل یکی دیگر از عذر های موجه برای دادگاه در خصوص عدم حضور وکیل در جلسه محاکمه است البته وجود شرایط فورس ماژور ویژه که برای دادگاه مواجه خواهد بود.
گاهی حوادثی رخ خواهد داد که از ید وکیل خارج است ولی باعث تاخیر و یا عدم حضور وی خواهد شد. مانند راه بندان یا بازداشت شدن وی از موارد پیش بینی نشده ای است که امکان رخ دادن آنها وجود دارد.
به هر حال در هر یک از موارد که باعث عدم حضور وکیل در دادگاه شود بایستی وکیل دلایل و یا دلیل موجه خود را در لایحه ای تنظیم کرده و تقدیم دادگاه نماید در صورتی که از سوی دادگاه عذر وکیل موجه شناخته شود در رسیدگی به جلسه مزبور ترتیب اثر داده خواهد شد. در این شرایط جلسه محاکمه تجدید خواهد شد ولی اگر عذر وکیل برای دادگاه موجه نباشد رسیدگی به پرونده طبق روال ادامه پیدا خواهد کرد و دادگاه به تعقیب انتظامی وکیل دستور خواهد داد.
در حالتی ممکن است وکیل به طور همزمان بایستی در دو دادگاه حضور داشته باشد و طبیعت در یکی از آنها فرصت حضور دارد در این حالت قبل از شروع جلسه دادگاه باید علت عدم حضور خود را به یکی از دادگاه ها اطلاع دهد. چنانچه دادگاه حقوقی و دادگاه کیفری همزمان برگزار شوند اولویت با دادگاه کیفری است و اگر هر دو دادگاه کیفری یا حقوقی بودن شرکت در دادگاه الزامی است که تاریخ ابلاغ آن زودتر به وکیل رسیده باشد. اگر وکیل دارای حق توکیل باشد می تواند وکیل دیگری را به جای خود برای دفاع به دادگاه بفرستد.
عذر موجه خواهان یا خواسته برای عدم حضور در دادگاه
چنانچه خواهان پرونده و یا خواسته هر کدام در جلسه دادگاه به یکی از علت ها فوق الذکر حضور پیدا نکنند باید قبل از شروع جلسه دادگاه به یکی از بستگان خود یا وکیل خود حق وکالت دهند. در برخی از دادگاه ها حضور متهم الزامی است پس در این حالت چنانچه متهم به عذر موجهی حضور پیدا نکند دادگاه جلسه رسیدگی را تجدید خواهد کرد.
عدم حضور در دادگاه (2)
عذر موجه برای عدم اقدام برای واخواهی
پس از صدور رای در دادگاه بدوی ( اولین دادگاهی که حکم صادر می شود ) وکیل یا طرفین پرونده حق اعتراض به حکم را دارند. برای ایرانیان داخل کشور بیست روز و برای ایرانیان خارج از کشور دو ماه فرصت تنظیم لایحه به دادگاه تجدید نظر یا واخواهی و یا دیوان عالی کشور را دارند و در صورتی که مدت زمان مقرر به پایان برسد و شخص برای واخواهی اقدامی نکرده باشد یکی از دلایل فوق را به عنوان عذر موجه تقدیم دادگاه می کند و اگر از سوی دادگاه پذیرفته شود فرصت واخواهی برای وی تمدید خواهد شد.
