افشای اسرار خصوصی و حکم آن در قانون

افشای اسرار خصوصی و حکم آن در قانون

افشای اسرار خصوصی و حکم آن در قانون

افشای اسرار خصوصی به چه معنی است؟ آیا افشای اسرار خصوصی جرم است؟ مجازات افشای اسرار خصوصی چیست؟ چه زمانی جرم افشای اسرار خصوصی اثبات می شود؟ ارکان اثبات جرم افشای اسرار خصوصی چیست؟ کارکرد یک وکیل پایه یک دادگستری در خصوص افشای اسرار خصوصی چیست؟ مدارک اثبات افشای اسرار خصوصی چیست؟ در چه صورتی می توان بر اساس جرم افشای اسرار خصوصی شکایت کرد؟ مرجع رسیدگی به افشای اسرار خصوصی کدام نهاد قانونی است؟

افشای اسرار خصوصی یکی از اتفاقاتی است که طی سال های گذشته در جامعه ایرانی به وفور رخ می دهد. این موضوع را می توان عمدتا افزایش استفاده از رسانه های جمعی در جامعه دانست. به نوعی با توجه به این مسئله ای که امروز رسانه های جمعی و فضای مجازی توانسته بخش بزرگی از جامعه را درگیر خود کند. این رسانه ها معایب و مزایای خاص بسیاری داشته و دارند. یکی از مهمترین اثرات این رسانه ها را می توان سرعت انتقال اطلاعات دانست. از این رو می توان گفت هر اطلاعاتی که در بستر این شبکه ها قرار می گیرد به سرعت به تمام جامعه منتقل می شود. همین مسئله باعث شده است که افشای اسرار خصوصی تبدیل به یک عامل مهم برای از بین بردن سریع آبروی یک فرد در جامعه باشد. از این رو در ادامه می خواهیم به این سوال پاسخ دهیم که اساسا قانونگذار چه مجازاتی برای افشای اسرار خصوصی در نظر گرفته است و از چه طریقی می توان این جرم را اثبات کرد؟ با ما در ادامه همراه باشید.

افشای اسرار خصوصی در قانون

افشای اسرار خصوصی در قانون تعریف خاصی دارد. به طور کلی  استفاده از اسرار خصوصی به شکل عکس، اسکرین شات، صوت، چت و … را می توان تحت عنوان افشای اسرار خصوصی مورد پیگرد قانونی قرار داد. بگذارید از این زاویه به این مسئله نگاه کنیم که هر فرد در زندگی خود اسراری دارد که دوست ندارد افراد مختلف آن را بدانند. این اسرار می تواند شامل یک رابطه خصوصی یا یک گفتمان سری باشد. به هر حال هر فردی برخی لحظات یا رفتارها و یا گفتارهایی را مخصوص خود می داند و افشای آن به هر ترتیب می تواند موجب تنزل رتبه اجتماعی او در جامعه شود.

نکته ای که باید به آن توجه داشته باشید این است که گاهی این تصور وجود دارد که افشای اسرار خصوصی جایی مورد توجه قرار می گیرد که این اسرار به فعلی خلاف قانون یا خلاف شرع مربوط باشد. بیایید با یک مثال ساده این موضوع را توضیح دهیم. به طور مثال فرض کنید که معتمد محل شما فردی مومن و پاک سیرت است. این فرد مورد احترام اهلی محله است. حال بر حسب اتفاق فردی به  تصاویری از گفت و گوی این فرد با یک خانم به دست آورده است. افشای این مسئله می تواند به سادگی آبروی معتمد محله را به خطر بیاندازد و یا به نوعی باعث بروز اختلافات عمیق در محله  شود. این در حالی است که شاید رابطه این فرد با آن زن بر اساس اسلام و قانون کاملا شرعی بوده است. اما به سبب این که اهالی محله انتظاراتی خاص از این فرد دارند داشتن این نوع روابط حتی در قالب حلال و قانونی نیز برای ان ها می تواند عجیب باشد.

از این رو افشای اسرار خصوصی فارغ از مجرمانه بودن یا نبودن این اسرار باعث از بین رفتن آبروی فرد و ایجاد مشکلات عدیده برای وی می شود. از این رو قانون افشای اسرار خصوصی را بر اساس سه رکن مادی، معنوی و قانونی جرم شناخته است. این نکته بسیار مهمی است که هر وکیل کیفری به آن واقف است.

افشای اسرار خصوصی و بررسی ارکان سه گانه

افشای اسرار خصوصی در قانون کیفری به عنوان یک جرم معرفی شده است. اما برای این که بتوان در دادگاه این جرم را اثبات کرد لازم است که وکیل کیفری تهران یا شهرستان ارکان سه گانه جرم را برای آن اثبات کند. در کلام ساده تر باید نشان دهد که فعل صورت گرفته همان افشای اسرار خصوصی است که در قانون به عنوان جرم شناخته می شود.

رکن اول همان رکن مادی است. در این رکن قانون و دستگاه قضایی به این سوال می خواهند پاسخ دهند که آیا فعل مذکور دارای آثار منفی و قابل اثباتی است یا خیر. به طور مثال در خصوص افشای اسرار خصوصی اصلی ترین آثار آن از بین رفتن آبرو و تنزل درجه اجتماعی فرد است. حال فرض کنید با افشای اسرار خصوصی فردی، وی تریفع درجه در جامعه بگیرد. بنابراین عملا این عمل آثار منفی و قابل اثباتی از خود نشان نداده است. رکن دوم به رکن معنوی شهرت دارد. در این رکن به عمدی بودن فعل توجه می شود. در واقع اگر فاعل بر اساس برنامه و نیت قبلی دست به چنین کاری زده باشد می توان گفت که این رکن اثبات شده است. در رکن قانونی نیز به مصادیق بیان شده توسط قانون گذار توجه می شود. چرا که بر اساس ماده دو قانون مجازات اسلامی در صورتی که قانونگذار در خصوص فعلی سکوت کرده باشد اساسا نمی توان آن فعل را جرم تلقی کرد. یک وکیل در گام اول نسبت به اثبات یا رد این سه رکن کارکرد خودش را نشان می دهد.

مجازات افشای اسرار خصوصی

اما در صورتی که ثابت شود فعل صورت گرفته تحت عنوان افشای اسرار خصوصی یک عنوان مجرمانه محسوب می شود مسلما قانون مجازاتی را برای آن در نظر گرفته است. به طور کلی قوانین مختلفی در این خصوص صحبت کرده اند. آخرین بار قوانین رایانه ای بود که به صورت مستقیم در خصوص افشای اسرار خصوصی و مجازات مربوط به آن ماده ای را عنوان کرده.

اصلی ترین مجازات افشای اسرار خصوصی را قانون مجازات اسلامی تعیین کرده است. در این قانون برای افشای اسرار خصوصی که منجر به آبروریزی فرد شده باشد حداکثر به 74 ضربه شلاق یا دو سال حبس محکوم می شود. توجه داشته باشید که مجازات تعیین شده تعزیری بوده، بنابراین وکیل می تواند در خصوص تغییر آن ( تشدید یا تخفیف در مجازات ) اقدامات لازم را انجام دهد.